Hôm nay,  

Ngắn Dài Chi Đâu

04/07/202010:50:00(Xem: 3583)

 


Đã tự nhủ lòng không xem giờ, nhưng thỉnh thoảng con mắt vẫn cứ liếc nhìn vào cái góc màn hình, thời gian trôi qua sao mà chậm dễ sợ, cứ như rùa bò sên chạy. Hải lấy mảnh giấy nhỏ dán lên góc màn hình, che con số hiển thị để khỏi phải uể oải sốt ruột.

Thời gian trong hãng dài lê thê, dù chỉ là giờ hành chánh chứ có phải làm thêm chi đâu, những lúc bận bịu thì còn đỡ, công việc khoả lấp thời gian, những lúc rảnh rỗi thì thời gian chẳng biết làm gì cho hết. Người ta thường lý luận: "Thời gian tâm lý không khớp với thời gian vật lý” là vậy. Không ngờ Hải laị “nếm vị" của nó một cách thấm thía như thế.

Mới thứ bảy tuần rồi chứ đâu lâu lắc gì, nó và lũ bạn kéo vào hộp đêm chơi, chừng chưa hết chai Chivas mà đã gần đến giờ đóng cửa rồi. Nhiều khách lần lượt ra về, cả đám tiếc rẽ:” Trời, thời gian sao qua nhanh quá, mới chơi chút xíu chưa đã gì mà gần hết giờ rồi!” 

Bữa cơm chiều chủ nhật, cả nhà quay quần sum họp vui vẻ bên bàn ăn. Nội tóc bạc da mồi nhìn Hải trìu mến, vò đầu khen nó cao ráo đẹp trai. Nội cười móm mém:

 - Con có bồ chưa? dẫn về cho nội coi mắt, kẻo nay mai chết mà chưa kịp thấy cháu dâu.

Hải cười  mắc cỡ chưa kịp trả lời thì mẹ nó đỡ lời:

 - Cháu còn lo học hành, chắc chưa có bồ đâu, thời gian còn dài, ông lo gì không kịp thấy cháu dâu.

Ông cười hềnh hệch:

- Coi bộ vậy chứ thời gian qua nhanh lắm, nhiều khi chợt nhìn laị mà giật mình. Mới hồi nào ông còn trẻ khoẻ giống y như thằng Hải, ông lấy bà về, sanh ra ba thằng Hải, vui buồn với con cháu chưa bao nhiêu mà giờ sắp xuống lỗ rồi, thời gian qua mau quá! 

Ba nó góp lời:

- Ừ, tía nói phải, thời gian qua nhanh thật đó! mới ngày nào thằng Hải còn lon ton chạy theo ôm chân con mỗi khi con đi uống cà phê, vậy mà giờ đã có bồ dẫn đi quán cà phê rồi.

Bữa cơm thật ngon và đầm ấm, tình cảm gia đình thân thiết biết bao. Hải thương nội, thấy nội già suy hao mà lòng xốn xang, thời gian qua nhanh thật đấy, hồi nào nó còn quấn quít bên nội, nội như cây thông, nó như con thỏ dưới chân. Giờ thì nội già nua thấy thương làm sao. 

Cả nhà vui vẻ trò chuyện, chợt bà Tư hàng xóm qua xin chén nước tương. Bà Tư xởi lởi, tiếng nói rổn rảng, chưa thấy mặt đã nghe gịong rồi, người ta nói:” Âm thanh nhanh hơn vật chất” là vậy:

- Thiệt tình con nhỏ, sớm mai nó đi chợ, tui biểu nó mua nước tương. Nó dạ dạ ngọt xớt, vậy mà giờ tới bữa ăn thì hổng có, bực mình hết sức vậy, tánh tình tâm lơ tâm lất, nói trước quên sau.

Má nó cười:

- Hơi đâu bực dì Tư, chai nước tương này còn lưng lửng, dì cầm về bển ăn. 

Bà Tư cảm ơn và nói hôm sau đi chợ sẽ mua chai khác trả. Má nó cười:

- Trả treo gì dì Tư, chút xíu nước tương có đáng gì, xóm giềng với nhau mà.

Bà Tư cười rộn ràng:

- Con nhỏ nhà tui nó chậm như rùa, sai nó đi chợ hay làm việc gì mình cũng phát sốt cả ruột, biểu nó xuống xóm dưới mượn cái xửng về hấp bánh, mình chờ nóng nước đỏ gọng cũng chưa thấy nó dzìa.

Nội kêu bà Tư ngồi chơi, làm chén cơm rồi về. Bà Tư kéo ghế ngồi quất một hơi hết ly trà đá chứ hổng ăn, bả nói chút nữa về ăn với tụi nhỏ cho vui. Bà Tư chép miệng:

- Thiệt tình tui thấy muốn đứt ruột nát gan, hôm qua đi thăm bà Bảy xóm chợ mà thấy thương. Bả bị ung thư gan giai đoạn cuối, nhà thương trả về, giờ nằm nhà chữa trị bằng đông y với ngoại phương, hôm nào có tiền thì chích mocphine cho đỡ đau, khi không có tiền thì kêu khóc rên la vì đau đớn. Bà Bảy mong chết cho đỡ đau thân xác nhưng thời gian cứ như ngừng trôi. Bà Bảy mới ngoài năm mươi chứ nhiêu đâu, con cái còn chưa kịp dựng vợ gả chồng hết. 

Nội tặc lưỡi:

- Đời vô thường, bệnh tật có oan gia, sống chết bất kỳ, kiếp người khổ thật. Có người muốn sống thêm để hưởng nhưng vẫn cứ chết, có người khổ quá muốn chết thì cứ sống nhăn ra đấy. Thời gian cứ trêu ngươi, người thì thấy chậm chịu hổng nổi, kẻ thì thấy nhanh quá trời.

Bà Tư giọng vẫn rổng rảng:

- Tui xin lỗi anh Ba và cả nhà, đang ăn cơm ngon lành mà tui nói chuyện bệnh tật nghe mất ngon, thôi tui hổng nói chuyện này nữa, nói xong bà quay qua nhìn Hải. Bà Tư ngày nào chẳng thấy nó, vậy mà hôm nay bà laị tỏ vẻ ngạc nhiên như đã lâu chưa gặp:

- Chèn đét ơi, thằng nhỏ lớn dữ đa, mới ngày nào con ôm chân tiá nó, đòi theo tía đi uống cà phê, vậy mà giờ nhổ giò ra dáng thanh niên rồi! thời gian qua lẹ quá anh Ba ơi, tụi nhỏ lớn lên còn tụi mình già khú đế. 

Nội cười hề hề:

 - Thì mình già để tụi nhỏ lớn chứ chị, chị có tính gì chưa? Mình tính trước chứ lỡ ngủm bất tử mà không cụ bị gì thì khổ con cháu.

Bà Tư cười thoải mái hết sức:

- Tui cũng tính toán trọn gói rồi anh, Tui mua hai huyệt đất và xây kim tĩnh rồi, tui với ông nhà có chết bất ngờ thì con cháu chỉ việc đút vô là xong, khoẻ re như bò kéo xe. Mà tui nói anh Ba nghe nè, hai huyệt đất tốt lắm, mấy thầy địa xem xong khen nức nở, mấy ổng nói hạp tuổi, hạp mạng và phong thủy thạnh lắm.

Nội nói:

- Chị tính vậy cũng phải, tui thì tính khác, nếu có chết thì thiêu cho khoẻ. Tuị nhỏ mang tro ra biển mà rải hoặc bón cho cỏ hoa trong vườn cũng được. Khi sống thì mình mượn cơm gạo từ đất, khi chết thì mình trả laị cho đất thôi, cái xác chết có gì qúy mà phải xây mộ to lăng lớn phải không chị Tư? đời coi vậy chứ vô thường lắm chị Tư ơi, sống chết hổng ai biết trước được, thời gian qua mau lắm, vun vút như tên bay đạn nổ.



 Giấc tối, tụi thằng Tùng, Khải, Đức gầy độ nhậu. Hải phải chở con ghệ đi mua mấy món đồ nên đến trễ. Thằng Tùng nóng nảy:

- Mày làm gì mà đến trễ vậy? chậm như rùa, thời gian vui vẻ có nhiêu đâu? Tụi tao chờ mầy đã làm hết nửa két bia rồi, giờ phải phạt:” Vào ba ra bảy.” 

Thằng Khải nghi ngờ:

- Thằng Hải xưa nay tánh tình nhanh nhảu, mẹ nó thường nói:” Xóm có ai chuyển dạ, nhờ thằng Hải đi rước cô mụ là nhanh nhất”, vậy mà tối nay nó đến trễ, chắc là bị con ghệ hành!

 Cả đám bạn nhao nhao:

- Thời giờ là tiền bạc, bắt anh em chờ chỉ vì con ghệ hả mậy? lần sau hổng hú mầy nữa. 

Thằng Đức can gián:

- Nói thì nói vậy, anh em đâu nỡ bỏ mầy.

Cuộc nhậu laị tưng bừng, vui bể quán luôn. Bất thình lình thằng Đức tuyên bố:

- Cuối năm này tao lấy vợ!

Đám bạn chưng hửng, mặc dù ai cũng biết thằng Đức cặp con Lành hai năm nay. Thằng Đức nhỏ tuổi nhất bọn, giờ bóp kèn vượt qua mặt an hem. Cả nhóm cụng ly chúc mừng thằng Đức. Hải vỗ vai Đức:

- Ham vui hả mậy? cưới thì cưới nhưng liệu hồn nhe mậy, đừng để vợ đè đầu cỡi cổ nha mậy! 

Thằng Khải có máu hài và tếu nhất bọn:

- Vợ nó cưỡi ngựa thì sướng nhưng nó đè đâu cỡi cổ là không được nghe mậy?

Thời gian trôi qua thật nhanh, bao nhiêu dự tính chưa kịp làm, nhìn laị thì dở dang hết. Tháng năm chồng chất mặc dù qua như nước chảy hoa trôi. Ngày giờ đi mãi không về, chỉ có mình là chậm lụt tụt laị đằng sau, ở mãi nơi này.

Người ta nói: "Thời gian là tiền bạc” vậy mình là tỷ phú, có nhiều vô tận, xài mãi không hao hụt tí nào. Ấy vậy mà cũng có lúc thấy thiếu thảm thương, nhiều người than:”không có một giây để thở”. Những lúc trong phòng thi, chao ơi thời gian  nhanh như hoả tiễn, bài làm chưa xong thì hết giờ rồi. Những lúc quấn quít bên người yêu thì ngược laị, thời gian như thỏ chạy én bay, mới chút xíu mà đã hết giờ rồi. Với những vận động viên điền kinh cũng thế, phải tranh thủ từng khắc, từng phần trăm của giây, ấy vậy mà còn không kịp, tốc độ thời gian sao mà nhanh kinh khủng quá. Cũng là thời gian, cũng cái đồng hồ nhưng với người tù thì nó sao mà chậm chạp quá, chậm đến độ tưởng chừng như ngừng trôi, bới vậy người ta mới bảo:” Ngày ngày tù bằng nghìn thu ở ngoài”. Với người khổ đau vì mất tự do, bị giam cầm thì một giây dài vô tận. 

Tháng chạp laị về, nhà vườn tất bật chăm hoa kiểng chuẩn bị mang ra chợ, đem lên thành. Những lò mứt đỏ lửa suốt ngày, mùi mứt gừng bay thơm trong gió. Những xưởng làm đồ thủ công mỹ nghệ cũng rộn ràng làm hàng cho dịp tết. Tết này nội sẽ tròn trăm tuổi, nhân gian này người được trăm tuổi chẳng có bao nhiêu, trăm tuổi nhưng còn minh mẫn thì laị càng hiếm. Nội sanh vào giao thừa của trăm năm trước, cả nhà và họ hàng tính giao thừa này sẽ sum họp mừng tuổi nội, sẽ đón một cái tết huy hoàng. Tiếc thay thời gian chẳng chìu người, chẳng chờ ai, hôm rằm tháng chạp, tía của Hải chở nội lên chùa lễ phật. Nội tuy minh mẫn nhưng đôi chân không còn đi đứng nổi, sau lễ chùa về, nội vẫn ăn cháo và tỉnh táo lắm. Nội ngủ trưa, thế rồi nội đi luôn. Cả nhà thương tiếc nội, dù biết thượng thọ trăm tuổi cũng là hiếm có ở đời này, thời gian qua nhanh quá, trăm năm cũng như một giấc mơ. Theo di nguyện của nội, cả nhà đưa nội đến lò thiêu, người ta bảo chỉ trong ba giờ là xong, chiều có thể lấy tro về. Ngồi chờ thiêu có ba giờ mà sao dài đằng đẳng, tưởng chừng như vượt qua cả trăm năm của đời nội, chỉ nội trong ba giờ mà thấy được vĩnh biệt thiên thu. Hồi nội sống, nội bảo sau này tro cốt của nội rải ngoài biển hay bón cỏ hoa cũng được. Tánh nội thế, phóng khoáng, tự do, không câu nệ lề thói. Nội hâm mộ Phật pháp, hiểu biết thâm sâu, hành trì tinh tấn. Có lẽ nội hiểu rõ bản chất thật sự của thân xác này, của cuộc sống này nên nội cực lực chống laị việc xây mộ to lăng lớn, đám ma rình rang. Nội thấy những cái quan tài to chà bá là nội cười:” Quan tài càng to thì càng vô minh, cái xác chết hôi thúi có gì quý mà phải tốn tiền đóng quan tài to!”. Nội còn nói:” Mai kia nội chết, đừng nhét nội vô cái quan tài kín mít ấy, cứ để xác nội trên tấm ván, đặt vài bông hoa xung quanh rồi đẩy vô lò thiêu”. Nội di nguyện laị:” Không nhận phúng điếu, vòng hoa, liễn… nếu có thể thì đặt một cái hộp quyên góp mỗi người ít đồng, đem tiền đó giúp đỡ bà con có hoàn cảnh bệnh tật khó khăn trong xóm làng, coi như chút quà cuối cùng của nội khi về bên kia thế giới”. Nội nhắc tiá Hải cúng thất cho nội một cách đơn giản thôi!

 Sau bốn chín ngày, cả nhà thuê tàu mang tro cốt nội ra biển. Sóng nước trùng dương mênh mông và xanh thẳm, mây trời thong dong bay trắng cả bốn phương. Thầy trì chú, tụng Tâm kinh lần cuối cho nội. Những nắm tro bay trong gió, những nắm tro hoà vào làn nước biển xanh thẫm. Trăm năm của nội còn laị một chút tro dính trong tay nó, trăm năm của một kiếp người giờ là cái hũ cốt trống không. Trăm năm của nội giờ nhập nhanh vào đaị dương, không đầy phút giây, trăm năm nhanh thật!

Tía của Hải xúc động mạnh trong tâm, Hải biết tiá thương nội lắm nhưng tía không khóc, tía thả nắm tro cuối cùng và thì thầm:

- Nhanh quá tía ơi! Tiá về với Phật nha tiá, xác thân tro bụi này vui với đaị dương, trăm năm nào có ngắn dài chi đâu, chỉ nội trong phút giây n

Ất Lăng thành, 072020

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi định cư tại San Diego đã ngoài bốn mươi năm qua. Vùng đất hiếm hoi khó có nơi nào sánh được: bởi chỉ nội trong một ngày lái xe quanh quẩn, người ta có thể đi từ biển lên núi, từ rừng xanh đến sa mạc, thưởng ngoạn đủ đầy hương sắc của đất trời. Sáng sớm thong dong bên vịnh Mission, mặt nước yên như tờ, hàng cọ in bóng trên nền sương mỏng. Trưa ghé Julian, nhâm nhi ly cà phê hay lát bánh táo giữa tiết trời lành lạnh và màu xanh thăm thẳm của rừng thông. Chiều về, con đường tới Borrego mở ra vùng sa mạc hoang vu, xương rồng rải rác trên nền đá đỏ. Suốt dọc hành trình đâu đó hiện ra vườn cam, vườn bơ, đồng nho trĩu quả giữa thung lũng nắng chan hòa. Cảnh vật thay đổi không ngừng, khi mộc mạc, lúc rực rỡ, nhưng vẫn hài hòa như một bản nhạc êm dịu của đất trời. Mỗi lần lái xe ngang qua, tôi cảm thấy mình như được nối lại với nhịp sống của đất, và lòng bỗng nhẹ nhàng lạ thường.
Nhà kho Walmart ở ngoại ô Dallas chiều 24 tháng 12 lạnh như cái tủ đông bị quên đóng cửa. Đèn neon trên trần sáng trắng, lâu lâu chớp một cái như mệt mỏi. Mùi nhựa mới, mùi carton ẩm và tí mùi dầu máy trộn lại với nhau, cảm thấy nghèn nghẹn như cổ họng khi nuốt tin xấu. Tôi đứng giữa hai dãy kệ cao ngất, tay cầm clipboard, tay kia nhét sâu trong túi áo khoác xanh có logo Walmart. Đồng hồ trên tay: 5:17 PM. Giáng Sinh, Walmart đóng cửa sớm lúc 6 giờ. Nếu rời đúng giờ, chạy bốn tiếng, trừ chút kẹt xe, tôi sẽ về đến Houston khoảng mười, mười rưỡi. Trễ, nhưng vẫn còn kịp thấy tụi nhỏ mở quà.
Khi những ngày tháng cuối của một năm đang dần hết, chúng ta thường có lúc bồi hồi nhớ về cố hương, về mảnh đất chôn nhau cắt rốn, hoặc nơi đã in dấu nhiều kỷ niệm đã qua trong đời. Và tôi cũng vậy, xin được nhớ về Gò Vấp, nơi có địa danh Xóm Mới, vùng ngoại ô không xa Sài Gòn, được nhiều người biết đến như vùng đất với nhiều dân Bắc kỳ di cư, nổi tiếng là khu Xóm Đạo, đã từng là nơi sản xuất pháo cùng với món thịt cầy (mộc tồn) lừng danh.
Ông từ người Papua New Guinea đón cha xứ mới người Việt Nam trước cổng nhà xứ. Dáng người ông từ khoảng chừng 30, khuôn mặt PNG nâu nâu đậm nét đăm chiêu, ánh mắt ẩn hiện nét hồi tưởng. Khi nhìn thấy cha xứ mới đang kiên nhẫn đứng đợi dưới mái hiên nhà xứ, nụ cười xuất hiện trên môi ông từ để lộ hàm răng trắng đều thường thấy nơi người bản xứ. Nhưng nụ cười ấy vụt tắt khi ông mở cửa, mời cha xứ lên xe. Ông từ nhanh chóng quay về lại trạng thái khô khốc khi chiếc xe cũ lăn bánh nhọc nhằn trên con đường đá sỏi gập ghềnh. Sau vài câu trao đổi xã giao ngắn gọn, ông từ lại chìm vào trạng thái im lặng. Thời gian trôi qua, năm phút rồi mà vẫn không ai nói thêm một lời nào. Cuối cùng cha xứ lên tiếng,
Giáo Sư Dương Ngọc Sum, với tôi, là hình ảnh tiêu biểu, đáng kính từ nhân cách, hiếu học, luôn luôn cởi mở, tính tình hòa nhã, thân thiện với mọi người. Ông định cư tại Hoa Kỳ theo diện H.O 3 vào tháng 7 năm 1990 (trước tôi một tháng, H.O 4) và cũng trải qua những giai đoạn thăng trầm trong tháng ngày tị nạn. Nhân dịp kỷ niệm Lễ Thượng Thọ 90 tuổi của GS Dương Ngọc Sum, nhà giáo và nhà văn, nhà thơ Dương Tử, viết những dòng về ông
Mấy chị em tôi chia nhau mua nhiều loại báo: Làng Văn, Thế Kỷ 21, Văn, Văn Học… chuyền tay nhau đọc. Tôi “quen” Thế Kỷ 21 đã lâu, nhưng chỉ là quan hệ... đơn phương. Vào những năm 90 của thế kỷ trước, tôi gởi bài đến tờ báo Măng Non, sau này đổi thành Văn Nghệ Trẻ của nhà văn Ngô Nguyên Dũng ở Tây Đức. Mãi năm 2003, tôi mon men vượt đại dương, tìm đến Làng Văn Canada. Được thời gian ngắn, anh Ngô Nguyên Dũng cho biết, báo Làng Văn phải đình bản, vì những khó khăn về tài chánh. Duyên văn nghệ của tôi với Làng Văn chưa kịp “bén” đã chấm dứt. Nghe chị Hoàng Nga “mách nhỏ”, tôi gởi bài đến Văn Học. Có lẽ địa chỉ hotmail của tôi bị nhầm là thư rác, junkmail, điện thư bị trả lại với lý do không giao thư được. Tôi vẫn tiếp tục viết, xếp trong “tủ”, lâu lâu đem ra đọc. Mỗi lần đọc, dặm thêm chút “mắm muối”.
Tôi học được cụm động từ “đi lăng quăng” của bố Sỹ vào những ngày còn học tiểu học. Sau giờ tan trường hay vào cuối tuần, thỉnh thoảng bố lại hỏi mấy thằng con trai: “Có đi lăng quăng không?” Dĩ nhiên là có rồi! Ngồi ở thùng xe phía sau chiếc Daihatsu, chúng tôi theo bố đi giao sách ở những tiệm sách, sạp báo ở trung tâm Sài Gòn. Cũng có khi chỉ là ra một công viên, chúng tôi được chạy nhảy, trong khi bố ngồi trên xe viết lách. Không rõ có bao nhiêu tác phẩm của Doãn Quốc Sỹ được viết trong hoàn cảnh này. Rồi cụm từ “đi lăng quăng” trở lại sau gần một nửa thế kỷ. Ở căn nhà Lampson thành phố Garden Grove, mỗi chiều tôi đi làm về ghé qua, bố đã ngồi đợi trước cửa. Thấy tôi đến, bố hỏi ngay: “Có đi lăng quăng không?” Thế là hai bố con bắt đầu hành trình “lăng quăng” đúng nghĩa, qua những khu dân cư ở gần nhà. Đi không có phải là để đến một nơi chốn nào đó. Đi chỉ để mà đi, để hai bố con có thì giờ ngồi bên nhau trò chuyện. 50 năm trước, bố chở con đi; 50 năm sau đổi ngược lại.
Buổi sáng cuối cùng ở Chamonix im lặng lạ thường. Suốt đêm qua, tôi đã để cửa sỗ mở toang, nên khi giựt mình thức dậy, ánh sáng trong suốt của núi tràn đầy phòng. Tấm mền len và drap giường trắng lóa như được phủ lân tinh. Không một tiếng động nào từ dưới đường phố vọng lên. Chỉ có hơi lạnh. Tôi nằm co ro và nghĩ đến ly cà-phê đen. Mùi thơm sẽ bốc lên cùng hơi nóng, rồi tan dần vào không khí. Giống như ký ức. Đôi giày đóng đầy đất bùn và gậy trekking đã xếp gọn gàng trong bao duffle cùng với áo quần đi núi từ đêm hôm qua. Chúng nằm bên cửa, sẵn sàng lên đường. Bên ngoài cửa sổ, rặng núi Mont Blanc vẫn kia, vẫn vĩ đại, vẫn trùng điệp, vẫn lặng lẽ xa xăm. Tôi nghĩ đến 11 ngày vừa qua và cảm thấy buồn buồn, làm như có điều gì tôi đã đánh mất, hay đã để quên trên ngọn núi kia, ở đâu đó, trong quãng đường dài tôi đã đi.
Năm nào cũng vậy, tháng 7 tháng 8, mùa mưa, mùa lũ lụt lại về trừng phạt quê hương Việt Nam. Từ rất xa xôi, người Việt khắp nơi thấp thỏm buồn rầu và lo sợ cho cảnh ngập lụt, bão tố hoảng loạn ở nhà, không riêng chỉ miền Trung mà cả miền Nam cũng lụt, miền Bắc và Bắc trung phần bị càn quét dữ dội do bão Bualo, rồi kế đến là bão Matno. Miền Bắc và cả thủ đô Hà Nội mưa bão trước chưa kịp khô, lại ngập nước, đường phố hóa thành sông do vỡ đập nước Lạng Sơn, nước sông dâng cao đỉnh điểm, tại thành phố còn có một số tổ chức cứu trợ, nhưng kẹt là ở các tỉnh miền cao, nước lên quá mau, đa số dân cư phải leo vội lên trú trên những mái nhà cao hơn. Cũng tại xả nước các đập thủy điện nữa v.v…
Đợi, và đợi. Có đến khoảng gần một trăm người xếp hàng đợi. Mới có năm giờ sáng thôi! Trời Đà Lạt đổ sương xuống nghe ướt tóc, ướt vai. Phòng bán vé còn đóng kín cửa. Sáu giờ mới bán vé. Biết vậy rồi, nhưng đám đông người này vẫn đến sớm chờ đợi. Chẳng qua là số xe có giới hạn, mình đến sớm mới mong có xe đi, nếu không thì phải về và trở lại vào ngày mai. Người ta nhìn nhau, như ngầm nói qua đôi mắt rằng đến sớm chắc ăn hơn. Mà không chừng có người đã ngủ đêm trước phòng bán vé để được xếp hàng phía trên cùng.
Tháng 7 trời xanh cao, mùa lên hâm nóng. Mặt đất nung nhiệt ngấm ngầm địa chấn, như muốn cùng người rung vang lời ngân quá khứ. Tháng 7 gọi về hàng phượng đỏ thắm rung rinh chùm nở, thứ lung linh ảo mờ, gần gụi mà xa thẳm, “mù không lối vào...” (TCS). Vang vang trong gió, lời trẻ thơ láng giềng vọng lại đùa vui tiếng nước...
Nếu Thanksgiving ở bên Mỹ mang màu sắc rộn rã chuẩn bị cho mùa Giáng Sinh, thì Thanksgiving bên Canada lại rơi vào Tháng Mười dịu êm, có đủ màu sắc nâu vàng đỏ của lá cây chuyển màu cuối Thu, với màu cam của những trái pumpkins cho lễ hội Halloween . Những ngày này, gia đình tôi chộn rộn với những đợt “thu hoạch” cuối cùng, chuẩn bị dọn dẹp vườn tược sạch sẽ trước khi mùa lạnh đang đến. Theo ý nghĩa nguyên thủy của Thanksgiving là Tạ Ơn đất trời cho mùa màng bội thu, thì năm nay gia đình tôi cũng xin được Tạ Ơn. Mấy cây táo và plum trúng mùa trĩu quả, hái mấy lượt vẫn không hết. Những quả plum tím căng mọng ngọt ngào, vừa đem tặng bạn bè, hàng xóm, vừa để đông lạnh ăn dần, mà vẫn còn mấy rổ tươi đầy ắp. Mùa táo, nhiều gia đình Việt Nam thích đem ngâm chua ngọt, trong khi những người bản xứ làm mứt táo, hoặc sên táo làm apple pie, một trong những món bánh khoái khẩu của nhiều người trong bàn ăn Thanksgiving bên cạnh pumpkin pie .


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.