Hôm nay,  

Edmonton Mùa Tuyết Tan

04/03/202221:12:00(Xem: 2742)

Tùy bút:

snowcountry



Dù gần cuối tháng Ba mới chính thức bước vào Spring, nhưng đối với tôi, khi hết tháng Hai cũng là hết mùa đông giá lạnh. Nhiều người nói Canada mùa đông dài sáu tháng là... nói thách quá, thực ra chỉ là bốn tháng, từ tháng Mười Một đến tháng Hai mà thôi. Dẫu rằng qua tháng Ba hay tháng Tư, trời buồn trời vẫn đổ cơn… tuyết, nhưng nhiệt độ đã ấm, tuyết sẽ mau tan, kể cả những đám tuyết "lì lợm" từ mùa đông còn nằm trên vỉa hè cũng bắt đầu tan chảy, và tôi gọi tháng Ba là Mùa Tuyết Tan.

 

Mấy đứa bạn của tôi bảo, nghe có vẻ lãng mạn thơ mộng lắm, nhưng thực tế thì hỡi ôi, tuyết tan thành từng vũng nước, rồi hòa với bụi bặm đường phố, tạo thành những vũng sình, chạy xe trên đường dễ bị văng tung tóe, phải mang xe đi rửa chớ đẹp đẽ gì cái Mùa Tuyết Tan!

 

Thây kệ, tôi vẫn thấy Mùa Tuyết Tan đáng yêu. Buổi sáng thức dậy mở cửa, hít thở không khí trong veo của nắng rực vàng, gió lay nhẹ những cành cây khô đang bắt đầu chớm nụ, tuyết tan chảy thành dòng nước trôi xuống ống thoát nước bên hông nhà nghe như âm thanh của suối róc rách, rộn ràng vui tai.

 

Dù sao, những người chê bai mùa tuyết tan là mùa sình lầy cũng phải công nhận đó là mùa vui, vì sau mấy tháng đông dài lạnh lẽo, lại được tung tăng ra ngoài. Nhưng mùa tuyết tan năm nay còn đặc biệt hơn, vui hơn vạn lần, vì hai năm qua bị chôn chân trong nhà do Covid, nay lại có thêm tin vui nới lỏng giãn cách khắp nơi, cuộc sống đang hồi sinh, hỏi sao không hoan hỉ?

 

Nên tôi cũng hào hứng trổ tài bếp núc, nấu nồi bánh canh. Nhà có sẵn giò heo, xương heo, củ cải cà rốt, chỉ còn thiếu broccoli cho đủ ba màu. Trước khi đi lễ nhà thờ, tôi nhắn chồng đang vẫn còn ở chỗ làm:

 

– Chút anh về nhà chớ ăn bánh canh liền nhe, chờ em mang broccoli về cho đầy đủ.

 

Tôi chạy xe trên đường khô ráo, ở các con đường nhỏ thì còn chút sình lầy ẩm ướt, chớ các con đường lớn đã sạch trơn. Tự dưng tôi muốn cám ơn mùa đông, vì nhờ nó mà chúng ta mới thấy các mùa khác tuyệt vời, giống như Vũ nhạc sĩ có ghi: “Có dầm dề mưa tuyết, mới vui ngày nắng về, có một đời khóc than, mới hiểu đời đá vàng”, và mới đây trong trận tuyết lịch sử của Texas cũng đã có nhiều người thề hứa từ nay sẽ không bao giờ than vãn cái nóng chảy mỡ của Texas nữa đó sao!

 

Vào nhà thờ, mùa này dù không còn giới hạn số người tham dự, nhưng thành phố vẫn yêu cầu đeo khẩu trang và lễ cũng nhanh gọn. Đang là Mùa Chay chuẩn bị đón Lễ Phục Sinh, bài Thánh Vịnh kể lại câu chuyện Cựu Ước, khi dân Do Thái bị Thiên Chúa trừng phạt, phải lưu đày qua Babylon, và họ đã thức tỉnh, khóc than nhớ thương quê nhà Sion: “Trên bờ sông Babylon/ Tôi ngồi khóc nức nở/ Bên nhành cây dương liễu/ Tôi tạm gác cây đàn”.

 

Câu Thánh Vịnh này Mùa Chay nào tôi chẳng nghe, mà sao lần này lòng tôi thổn thức lạ kỳ. Chẳng lẽ mùa dịch u ám đã làm trái tim tôi nhạy cảm hơn, tâm hồn tôi “mong manh dễ vỡ” hơn? Mà cũng có thể Mùa Tuyết Tan khiến tôi cởi mở cõi lòng “dễ khóc dễ tin theo” như thời ấu thơ? Tôi nôn nao, mong giờ lễ qua mau, sẽ chạy đi mua broccoli để còn về nhà viết vài vần thơ về “Babylon River” khi cảm xúc còn ngập tràn.

 

Lễ xong, tôi bước nhanh ra cửa nhà thờ thì gặp anh ca trưởng của ca đoàn. Lâu quá không nói chuyện vì lâu nay đi lễ phải đeo khẩu trang, ngồi cách xa nhau, chẳng ai nhìn ai rồi tan hàng thiệt lẹ, nên hôm nay trời tuyết tan nắng đẹp, ai cũng hớn hở tươi cười, hai anh em dừng lại tán dóc chuyện linh tinh, hẹn nhóm đánh golf sớm tụ tập ra sân (anh ấy và Cha xứ là bạn chơi golf của chồng tôi). Xong tôi lên xe chạy ra chợ, định tiến thẳng vào khu rau quả thì ngay cửa ra vào là quầy mít trái, có hai chị quen trong nhà thờ đang đứng đó, thấy tôi họ vẫy rối rít:

 

– Loan ơi, mít hôm nay on sale, $1.28 môt pound.

 

– Dạ thôi chị! Nhà em chỉ có em và thằng con trai ăn mít, còn ông xã và con gái em ăn vào là bị ngứa cổ họng.

 

– Thì mua về gỡ múi ra để trong tủ lạnh ăn dần, mấy trái này thơm ngon, lâu lâu mới sale đó cưng!

 

Chị kia cũng phụ hoạ theo:

 

– Bữa nay trời đẹp mà về sớm làm gì, ở nhà cả hai năm nay chưa ngán sao!

 

Làm sao tôi nỡ từ chối lời mời ngọt ngào như… mít của các chị, hơn nữa, hồi tôi còn làm trong ban Đặc San Giáng Sinh của giáo xứ, hai chị này đã nhiều lần “cứu bồ”, giúp tôi tìm bài vở cũng như là mạnh thường quân ủng hộ tài chánh, cho nên đây là dịp để tôi đền ơn họ:

 

– Vậy mấy chị lựa giùm em một trái nhỏ thôi nghen.

 

Hai chị nhanh nhẩu vừa lựa vừa giảng giải cho tôi biết loại nào ngon, vừa luôn tay nắn bóp hết trái này đến trái khác, thế là ba chị em bàn chuyện “mít” cho đến khi mỗi người có một trái trên xe đẩy. Tôi tính bước đi thì hai chị chuyển qua đề tài... sầu riêng, một chị bảo ăn mít nhiều cỡ nào cũng thoải mái, mà ăn sầu riêng thì không quen vì cái mùi khó chịu, chị kia liền quảng cáo chợ bên kia đường có sầu riêng đông lạnh ngon thần sầu, ăn thử đi mới thấy mùi sầu riêng thơm hơn mùi mít. Tôi không dám hé môi góp một lời nào, sợ các chị lại chuyển qua đề tài măng cụt, mãng cầu, chôm chôm, v.v… thì chắc đến khuya tôi mới ra khỏi chợ. May quá, xong chuyện sầu riêng, hai chị vui vẻ chia tay mỗi người một ngả trong chợ. Tôi chạy bay qua vơ vội broccoli rồi vội vã ra quầy tính tiền, hy vọng về kịp làm bữa bánh canh cho cả nhà. Đang đứng xếp hàng thì nghe tiếng phía sau quầy nước tương:

 

– Chào cô Loan!

 

Đó là anh bạn ngày xưa dạy Việt ngữ chung tại Hội Người Việt. Tôi quay qua mỉm cười, anh ấy tiếp:

 

– Tôi đang cần mua nước tương, cô xài loại nào ngon, giúp tôi với!

 

– Lộn người rồi anh ơi, em chẳng hề biết gì về nước tương hay xì dầu. Ngay cả thịt thà cá mắm, em cần thì cứ vào mua, chớ hỏi em loại nào on sale, giá cả ra sao, em biết chết liền, vì chợ búa cơm nước không phải là... sở trường của em.

 

Thấy anh ấy hơi buồn và “cô đơn” (anh mới góa vợ vài năm nay) tội quá, tôi bước tới, hai anh em lại bàn chuyện... nước tương. Anh ấy săm soi từng chai, nếu Made in China hoặc Made in VietNam thì khỏi mua, rồi xem thành phần của từng loại nước tương khác của Philippines, Taiwan, Pháp, Thuỵ Sĩ. Tôi đề nghị anh mua một chai mà tôi hay xài, và tôi cũng mua một chai để làm tin dù ở nhà vẫn còn nước tương.

 

Cuối cùng, tôi cũng được bước ra khỏi chợ, lái xe về nhà. Lúc lên xe mới chợt nhớ có đặt mua bánh ú của một chị trong ca đoàn làm, hẹn nhau tan lễ lấy bánh ngoài bãi đậu xe nhà thờ mà nãy giờ mải lo với những “bận rộn” bất ngờ nên quên mất. Lục giỏ tìm cái phone mới thấy cả chục cuộc “missed calls”, vì tôi tắt điện thoại trong giờ lễ mà quên chưa mở lại. Tôi liền gọi xin lỗi chị ấy, chị bảo đã về nhà, nhưng trời đẹp quá nên hai vợ chồng chị đi dạo ngoài hồ nước gần nhà, chị kêu tôi chạy ra cây xăng gần đó ngồi đợi chồng chị mang bánh ra giao. Thôi thì đành phải chuộc lỗi, đã ủng hộ mua bánh thì phải ủng hộ cho trót, đâu thể ủng hộ nửa vời, ráng chạy thêm một vòng xe để lấy mớ bánh ú.

 

Về đến nhà, trời sập tối, chồng con tôi đang ăn trái cây tráng miệng trên lầu và xem tivi. Cũng may, chồng tôi thuộc loại dễ chịu trong chuyện ăn uống, còn hai đứa nhỏ sanh trưởng bên đây nên chúng ăn các món Việt kiểu nào cũng được, chúng không “ke”. Tôi mệt nhoài, khiêng trái mít vào góc bếp, bóc cái bánh ú ăn cho lẹ làng.

 

Vậy là chẳng có tô bánh canh giò heo rau củ ba màu, và cảm hứng cho bài thơ “Babylon” cũng tan biến.

 

Chỉ vì… Edmonton Mùa Tuyết Tan!

 

Kim Loan

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi có một số kỷ niệm với Miền Đông Hoa Kỳ. Nhớ những ngày cùng theo nhà thơ Giang Hữu Tuyên ôm báo dưới mưa tuyết lất phất. Nhớ những buổi chiều ngồi tới khuya ở nhà anh Ngô Vương Toại, một nhà báo nổi tiếng từ thơi sinh viên ở Sài Gòn vì bị bắn trên một sân khấu nhạc ngoài trời và cuối đời trở thành một nhà truyền thông nổi tiếng trên đài Á Châu Tự Do RFA. Tôi nhớ giáo sư Nguyễn Ngọc Bích, người cực kỳ uyên bác với vốn học và nghiên cứu, và cũng là người cực kỳ thơ mộng với các phân tích về thơ Việt Nam và quốc tế. Và nhớ tới họa sĩ Đinh Cường, người khi vừa mới tới định cư ở Hoa Kỳ là đã có những cuộc triển lãm sôi nổi.
Biết cụ từ lâu, nhưng chúng tôi không được vào lớp học của cụ, tuy vậy có nhiều lần thầy Nguyễn Đăng Thục, mời cụ thỉnh giảng ở đại học văn khoa Saïgon, chúng tôi đã được nghe những lời giảng giải, , những lời vàng ngọc của cụ, hôm đấy cụ nói về vấn đề “dinh tê”, là chỉ dậy cho thanh niên sinh viên tại sao lại có vấn đề dinh tê, là việc đi kháng chiến, rồi lại đổi ý về thành phố… đã lâu rồi, tôi vẫn nhớ lơ mơ là thầy giảng cặn kẽ từ đầu, từ ngôn từ… dinh là đi, là đi về (như trong câu: anh đưa nàng về dinh, vậy đó, vậy đó, phải đúng không, anh Nguyễn Viết Sơn?) còn tê là nhại theo chữ tây thời Pháp thuộc, ý nghĩa của chữ rentrée! Nếu tôi nhớ lơ mơ thì xin một chữ đại xá! Tại vì lâu quá lâu rồi.
William Shakespeare và Anne Hathaway thành vợ chồng vào năm 1582. Chàng mới mười tám tuổi, nàng hai mươi sáu và đang mang thai. Một năm sau, Susanna ra đời. Đến năm 1585, cặp song sinh Judith và Hamnet xuất hiện, khiến căn nhà nhỏ ở Stratford-upon-Avon đầy thêm tiếng trẻ. Trong khi Anne ở lại quê chăm con và giữ nếp nhà, Shakespeare phần lớn thời gian sống giữa London—cách Stratford gần trăm dặm—nơi ông theo đuổi sân khấu và chữ nghĩa. Những năm tháng ấy, ông vẫn đều đặn đi về, nhưng cuộc sống gia đình đa phần đặt trên vai Anne.
Nói đến thi ca “một thời” của Thầy thì khả năng nào để nói, chữ nghĩa nào để diễn đạt, và tư tưởng – tình cảm nào để thấu ý thơ. Thôi thì mình nói bằng tấm lòng chân thành, bằng chút ân tình quý kính mà Thầy trò một thời học tập, làm việc bên nhau. Do vậy, xin đừng bông đùa chữ nghĩa mà thất lễ. Tản mạn thi ca, người viết muốn nói đến vài ý thơ của Thầy đã rơi rớt đâu đó, ẩn núp dưới rặng chân mây, bên bờ vực thẳm, hay như là ủ mình nơi “không xứ” vượt thoát tử sinh của bậc Đại sĩ, mà hòa quyện với đời một thứ tình cảm thâm trầm, da diết của thi nhân.
LTS: Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ (1945-2023) là một học giả, nhà văn, nhà thơ, nhà phiên dịch Tam Tạng Kinh điển Phật Giáo của Việt Nam trong thời hiện đại. Thầy đã xuất bản hàng chục tác phẩm về Phật học, văn học và triết học. Thầy viên tịch vào ngày 24/11/2023 tại Chùa Phật Ân, Đồng Nai, Việt Nam. Việt Báo xin dành số báo đặc biệt kỳ này để tưởng niệm hai năm ngày Thầy viên tịch và cũng để tỏ lòng tri ân những đóng góp của Thầy cho nền văn hóa và văn học của Dân Tộc và Phật Giáo Việt Nam.
Với lòng kính cẩn và tri ân, xin được cùng hướng về vị Thầy chung của chúng ta: Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ, người đã một đời cống hiến cho sự nghiệp văn hoá, giáo dục và sự tồn vong của Chánh Pháp. Người là bậc Cao tăng, Thạc đức của Phật giáo Việt Nam. Người là hiện thân của Bồ-đề nguyện và Bồ-đề hành. Người là bậc Đại sĩ, bằng bi nguyện và hùng lực đã giữ vững con thuyền Đạo pháp trong lòng Dân tộc. Từ thuở thiếu thời, Người đã bộc lộ tài hoa, cốt cách và phẩm hạnh cao quý của Sa môn. Tuổi ba mươi đã phải khép lại những trang cảo thơm, lên rừng xuống biển, chịu lênh đênh cùng vận nước thăng trầm. Bản án tử hình không khiến Người dao động tâm tư, chỉ làm sáng thêm tinh thần “uy vũ bất năng khuất”. Tù đày và quản thúc không thể thay đổi được một người đã quyết tâm sống trọn vẹn với những giá trị mình đã lựa chọn.
Quán trọ là cõi tạm thế gian. Nẻo về là Niết-bàn lộ. Từ quán trọ đến Niết-bàn, nói xa thì muôn trùng vạn dặm của ba A-tăng-kỳ kiếp, mà nói gần thì chỉ cách nhau trong đường tơ kẽ tóc của một móng tâm. Tâm khởi động thì ở quán trọ. Tâm tịch lặng thì là Niết-bàn. Khi khởi tâm “nhớ nửa cung đàn” thì đang ở quán trọ. Nhưng hãy để ý chữ “nửa cung đàn” là cách ẩn dụ của nhà thơ Tuệ Sỹ. Nó diễn bày một cách tinh tế cảm thức siêu thoát của nhà thơ. Nhớ trọn cung đàn thì đó là thứ nhớ nhung bị vướng lụy của tình cảm phàm tình. Nhớ “nửa cung đàn” thì đó chỉ là dư âm lướt nhẹ qua tâm hồn rỗng lặng như cánh chim bay qua bầu trời xanh không để lại dấu vết gì. Thầy Tuệ Sỹ là người nghệ sĩ siêu thoát, như có lần nhà bình luận văn học Đặng Tiến đã viết về thơ của Thầy trong bài “Âm trầm Tuệ Sỹ”:“Thơ bao giờ cũng phản ảnh ba tính cách: môi trường xã hội trong lịch sử; ngôn ngữ trong những biến chuyển với thời đại; và tác giả, qua đời sống hàng ngày;
“Cụ tượng” – cái tên nghe vừa vụng, vừa ngang. Vụng, vì nó ngắt gọn một cách bất chấp quy phạm. Ngang, vì nó từ chối cả hệ thống gọi tên vốn dĩ đã quá đông đúc của nghệ thuật: nào “trừu tượng”, nào “biểu hiện”, nào “tối giản”. Bùi Chát không tham gia vào cuộc xếp loại ấy, anh chỉ muốn gọi đúng động tác của mình: cụ thể hóa những mảnh hỗn độn mù mờ bên trong.
Tôi không trừu tượng hóa thế giới hiện thực này. Khi vẽ, tôi chỉ cụ thể hóa những trừu tượng luôn có sẵn trong tôi. “Trừu tượng” đối với tôi không phải sự biến dạng hiện thực. Nó vốn tồn tại từ trước, trong những tầng hỗn độn mù mờ bên trong con người. Thứ đó không tên gọi, không hình dáng, như một khối đá chưa được đẽo gọt, một đám mây cuộn không thể nắm bắt. Khi vẽ, tôi chỉ làm công việc duy nhất: kéo nó ra ngoài, trao cho nó một hình thái bằng màu, bằng nét, bằng bố cục.
Mùa Thu ở Seattle hiện tại và mùa Thu ở làng Cau, tỉnh Thái Bình mấy mươi năm về trước cùng bềnh bồng trôi trong trái tim của một người di tản, như những con tằm qua bao bàn tay của người phụ nữ lao động thành tấm áo tơ đẹp như gấm trên nước Trung Hoa… mà người dệt lụa không bao giờ được mặc, và người mặc áo tơ tằm đó cũng không bao giờ biết được công lao và tài hoa của người làm nên sản phẩm quý đó.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.