Hôm nay,  

Sống để yêu thương

14/01/202313:06:00(Xem: 3674)
Tùy bút

couple-in-love

Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ,

Người khôn người đến chốn lao xao.

("Nhàn" – Nguyễn Bỉnh Khiêm)

Tìm một nơi vắng vẻ để sống cho chính mình không phải là khó. Ở đất Mỹ này, nơi nào cũng có tu viện, tu viện Phật Giáo, tu viện Công Giáo, nơi nào cũng thích hợp cho người tu thiền trong một thời gian ngắn. Hãy lên đường, lên đường đi ngay, đừng chần chờ. Nhớ ngày xưa khi ở Pháp, chiều thứ sáu tôi lên xe lửa đi, sáng hôm sau đến Luân Đôn, ở đó bằng hữu đón tôi về nhà, và sau đó đi thăm khắp nơi, những thắng cảnh nổi tiếng ở Luân Đôn. Khi học ở Canberra, thủ đô của Úc Châu, chiều thứ sáu lên xe lửa, 2 giờ sáng thứ bảy đến Sydney, bằng hữu đón về nhà, lên lầu ngủ một giấc tới sáng, ăn sáng xong lên đường đi tiếp, thăm viếng viện bảo tàng, những nơi có danh lam thắng cảnh đẹp nhất, đi và đi mãi không ngừng nghỉ.

 

Một cô bạn người Úc, xinh đẹp, học giỏi nhưng nhà nghèo, không có xe hơi, cô đứng ven đường xin người qua lại cho quá giang, và cô đi khắp nơi trên nước Úc bình yên vô sự. Sau đó, cô yêu một thanh niên lãng du, tốt nghiệp đại học, và họ tiếp tục đi lang thang như thế.

 

Đi đâu cũng được miễn là đi cùng nhau.

 

Có một mối tình rất đẹp, một thanh niên tốt nghiệp đại học nhưng thích bôn tẩu giang hồ, đi khắp nơi trên thế giới. Anh có vợ, có con, có gia đình ấm cúng nhưng thích đi. Mỗi năm về nhà với vợ con một thời gian ngắn rồi lên đường đi tiếp. Mãi mãi người nghệ sĩ này sống với thiên nhiên, với núi rừng nhiều hơn sống với gia đình. Một ngày kia, xe anh rớt trên 5 ngọn núi, bão táp mạnh, xe hơi của người trẻ này lao xuống chân núi. Vào những giây phút cuối cùng, khi hồi sinh, tình yêu trỗi dậy trong lòng, nghĩ đến chính mình, nghĩ đến gia đình mình và vợ con của mình, người trẻ này viết ngay hồi ký bằng một tay, cánh tay kia đã gãy, những dòng chữ ngoằn nghoèo, anh viết bằng máu của mình. Người trẻ ân hận vì mình yêu vợ yêu con, nhưng chưa bao giờ bày tỏ tình cảm với gia đình và người thân của mình. Buổi sáng hôm sau, khi trời trong mưa tạnh, kiếng xe chiếu lên trời, những người cứu người tìm được chiếc xe lật xuống núi thì chủ chiếc xe đã qua đời, để lại những dòng chữ thắm thiết đầy tình người trong mảnh giấy viết bằng máu và nước mắt.

 

Một nhà văn sau này viết lại câu chuyện trên làm xúc động hàng triệu trái tim. Truyện được dựng thành phim, nhân vật chính trong truyện đã qua đời nhưng người viết truyện nổi tiếng khắp thế giới. Chỉ trong vòng mấy tuần lễ, sách đã bán trên 40 triệu cuốn. Nhà văn trở thành triệu phú.

 

Yêu ai cứ nói là yêu, thì giờ không còn nữa, không ai bắt bỏ tù người này nói yêu người kia. Tình cảm chân thật từ trong trái tim, không nói dối. Đừng đợi giờ phút lâm chung, gần chết mới nói lên tình yêu của mình, hãy nói ngay bây giờ, đừng chờ đợi, thời gian không chờ đợi.

 

Hãy chọn một nơi yên tĩnh sống cho mình. Tôi không khuyên mọi người đi tu, vì đi tu cũng là cái duyên, có duyên mới đi tu được. Thế giới này bận rộn quá, bận rộn vì cơm áo gạo tiền. Đời sống khó khăn quá cho nên phải đi làm để có đời sống đầy đủ, sống tiện nghi về vật chất, nhà cao, cửa rộng, xe đẹp, có tiền đầu tư. Đời sống bình yên về vật chất nhưng về tinh thần thì sao? Mình có được bình yên về tinh thần hay không? Muốn được bình yên về tinh thần phải sống cho mình, ngồi một mình, suy nghĩ một mình, mình đã làm gì, việc mình làm có hữu ích cho chính mình, cho người xung quanh của mình, đời sống của mình có giúp gì được cho người khác?

 

Hạnh phúc hay đau khổ do mình chọn lựa? Giá trị của sự chọn lựa ngay từ đầu chứ không phải kết quả của sự chọn lựa? Hãy sống một mình, hãy suy nghĩ một mình, mỗi ngày dành cho bản thân một chút thời gian để tận hưởng thiên nhiên, đọc sách, nghe nhạc và thiền, v.v. Nhiều người làm việc một ngày 15 giờ, làm việc như người máy, làm việc trong lúc tập thể dục, làm việc trong lúc tập võ, làm việc trong lúc bơi lội, trong lúc ăn uống. Cuộc sống như thế có đáng sợ không?

 

Làm thương mại liên tục hơn 40 năm, thời gian rất dài cho một đời người. Những chuyến đi xa họp hội cho hội từ thiện quốc tế YMCA, Young Life ở Á Châu, Âu Châu, Nam Mỹ, Trung Mỹ. Sau khi họp hội xong, chúng tôi thăm viếng những nơi đẹp nhất của thế giới: Anh, Pháp, Đức, Hòa Lan, Phần Lan, Đan Mạch, Bỉ, Thụy Sĩ, Na Uy, Thụy Điển, Mã Lai, Nam Dương, Hồng Kông, Thái Lan, Cambodia, Lào, Costa Rica,  Brasillia, Jamaica, Mexico, v.v. Nơi nào chúng tôi đến cũng gặp nhiều người tốt, nhiều người làm việc xã hội, làm thiện nguyện rất tốt. Những đứa trẻ xa lạ, mồ côi, ốm nhom, chúng tôi bế các em trong tay, nhưng khi chúng tôi thả xuống thì các em cứ ôm cổ chúng tôi không muốn buông ra. Thì ra những đứa trẻ mồ côi cần tình thương hơn ai hết, hơi ấm của tình thương là sự sống của nhiều người.

 

Sống cho mình không có nghĩa là ăn ngon, mặc đẹp, đeo nữ trang đắt tiền, hột xoàn lóng lánh trên cổ, trên tay, v.v. mà sống cho mình là tìm sự yên tĩnh. Ở đây tu viện khắp nơi, tu viện ở rừng núi, tu viện ở sa mạc. Tôn giáo thành lập tu viện mở những khóa tu cho đồng hương đến để tu thiền. Tu viện ở rừng núi, tu viện ở gần biển. Biển ở đâu cũng rất đẹp, tiếng sóng biển thì thầm rất quyến rũ, rừng núi xanh mướt, chim hót líu lo như tiếng gọi mời mọi người lên đường.

 

Sống và đi, đi càng nhiều càng tốt, đi tĩnh tâm cũng tốt. Có lúc nào đó sống cho chính mình, mình sẽ tự hỏi: sống để làm gì? Sống có ích lợi cho ai không? Sống và chết gần nhau tít tắc, thấy đó rồi mất đó, mình có chuẩn bị đến lúc nào lên đường không? Sinh ra đời với hai bàn tay trắng, khi ra đi cũng thế, hành trang là những việc thiện hay ác mình đã làm, chỉ có thế.

 

Mở rộng tâm lòng thanh thản

An nhiên tự tại đời thong dong.

 

Sống mà thương yêu mọi người thì được mọi người thương yêu. Sống vui vẻ, sống và làm việc hết lòng với mọi người, sống vui, sống an lạc trong tâm hồn, sống bình yên trong tâm hồn, sống làm sao khi nằm xuống, giấc ngủ êm đềm sẽ đến, không lo âu, không nửa đêm thức giấc, sống như thế mới là đáng sống.

 

Sống để được yêu thương và sống để yêu thương mọi người. Ngoài cha mẹ, anh em, bà con, còn nhiều người cũng muốn được thương yêu như những người già trong viện dưỡng lão, trong bệnh viện, người chẳng may bị bệnh cùi, mù, những đứa trẻ tàn tật bẩm sinh bị cha mẹ đem bỏ trước cửa chùa, nhà thờ, v.v.

 

Chúc mừng năm mới Quý Mão an khang, thịnh vượng, vạn sự như ý.

 

Xin mọi người mở rộng trái tim của mình, xin chia sẻ những gì mình có cho người xung quanh. Hiện nay, ở Mỹ vấn đề người không nhà hiện diện khắp nơi. Người không nhà cũng có sĩ khí của họ, nhiều khi chúng tôi đi phát thực phẩm cho người không nhà ở công viên, ở các khu phố, khi họ ăn rồi, cho bánh mì họ không nhận, họ chỉ nhận sữa hoặc trái cây.

 

Sống cho người khác cũng chính là sống cho chính mình. Mình phải cảm ơn những người mình giúp đỡ, mình hạnh phúc khi được giúp đỡ người khác. Nếu bây giờ trên trái đất này, người nào cũng đủ cơm ăn áo mặc thì họ đâu cần đến mình. Không có người nào cô độc trên trái đất này, người nào cũng đầy đủ thì mình có giúp đỡ cơm, áo, cũng không có ai nhận.

 

Sống cho chính mình sẽ hạnh phúc, giúp đỡ người khác cũng là điều hạnh phúc.

 

Lúc nào chúng tôi cũng chúc mọi người hạnh phúc, hạnh phúc với chính mình, gia đình mình và hạnh phúc với mọi người xung quanh. Mùa Xuân là mùa của hạnh phúc, hy vọng, đem lại niềm vui, may mắn và tình thân cho mọi người, mọi gia đình.

 

Kiều Mỹ Duyên

(Orange County, 1/2023)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi có một số kỷ niệm với Miền Đông Hoa Kỳ. Nhớ những ngày cùng theo nhà thơ Giang Hữu Tuyên ôm báo dưới mưa tuyết lất phất. Nhớ những buổi chiều ngồi tới khuya ở nhà anh Ngô Vương Toại, một nhà báo nổi tiếng từ thơi sinh viên ở Sài Gòn vì bị bắn trên một sân khấu nhạc ngoài trời và cuối đời trở thành một nhà truyền thông nổi tiếng trên đài Á Châu Tự Do RFA. Tôi nhớ giáo sư Nguyễn Ngọc Bích, người cực kỳ uyên bác với vốn học và nghiên cứu, và cũng là người cực kỳ thơ mộng với các phân tích về thơ Việt Nam và quốc tế. Và nhớ tới họa sĩ Đinh Cường, người khi vừa mới tới định cư ở Hoa Kỳ là đã có những cuộc triển lãm sôi nổi.
Biết cụ từ lâu, nhưng chúng tôi không được vào lớp học của cụ, tuy vậy có nhiều lần thầy Nguyễn Đăng Thục, mời cụ thỉnh giảng ở đại học văn khoa Saïgon, chúng tôi đã được nghe những lời giảng giải, , những lời vàng ngọc của cụ, hôm đấy cụ nói về vấn đề “dinh tê”, là chỉ dậy cho thanh niên sinh viên tại sao lại có vấn đề dinh tê, là việc đi kháng chiến, rồi lại đổi ý về thành phố… đã lâu rồi, tôi vẫn nhớ lơ mơ là thầy giảng cặn kẽ từ đầu, từ ngôn từ… dinh là đi, là đi về (như trong câu: anh đưa nàng về dinh, vậy đó, vậy đó, phải đúng không, anh Nguyễn Viết Sơn?) còn tê là nhại theo chữ tây thời Pháp thuộc, ý nghĩa của chữ rentrée! Nếu tôi nhớ lơ mơ thì xin một chữ đại xá! Tại vì lâu quá lâu rồi.
William Shakespeare và Anne Hathaway thành vợ chồng vào năm 1582. Chàng mới mười tám tuổi, nàng hai mươi sáu và đang mang thai. Một năm sau, Susanna ra đời. Đến năm 1585, cặp song sinh Judith và Hamnet xuất hiện, khiến căn nhà nhỏ ở Stratford-upon-Avon đầy thêm tiếng trẻ. Trong khi Anne ở lại quê chăm con và giữ nếp nhà, Shakespeare phần lớn thời gian sống giữa London—cách Stratford gần trăm dặm—nơi ông theo đuổi sân khấu và chữ nghĩa. Những năm tháng ấy, ông vẫn đều đặn đi về, nhưng cuộc sống gia đình đa phần đặt trên vai Anne.
Nói đến thi ca “một thời” của Thầy thì khả năng nào để nói, chữ nghĩa nào để diễn đạt, và tư tưởng – tình cảm nào để thấu ý thơ. Thôi thì mình nói bằng tấm lòng chân thành, bằng chút ân tình quý kính mà Thầy trò một thời học tập, làm việc bên nhau. Do vậy, xin đừng bông đùa chữ nghĩa mà thất lễ. Tản mạn thi ca, người viết muốn nói đến vài ý thơ của Thầy đã rơi rớt đâu đó, ẩn núp dưới rặng chân mây, bên bờ vực thẳm, hay như là ủ mình nơi “không xứ” vượt thoát tử sinh của bậc Đại sĩ, mà hòa quyện với đời một thứ tình cảm thâm trầm, da diết của thi nhân.
LTS: Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ (1945-2023) là một học giả, nhà văn, nhà thơ, nhà phiên dịch Tam Tạng Kinh điển Phật Giáo của Việt Nam trong thời hiện đại. Thầy đã xuất bản hàng chục tác phẩm về Phật học, văn học và triết học. Thầy viên tịch vào ngày 24/11/2023 tại Chùa Phật Ân, Đồng Nai, Việt Nam. Việt Báo xin dành số báo đặc biệt kỳ này để tưởng niệm hai năm ngày Thầy viên tịch và cũng để tỏ lòng tri ân những đóng góp của Thầy cho nền văn hóa và văn học của Dân Tộc và Phật Giáo Việt Nam.
Với lòng kính cẩn và tri ân, xin được cùng hướng về vị Thầy chung của chúng ta: Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ, người đã một đời cống hiến cho sự nghiệp văn hoá, giáo dục và sự tồn vong của Chánh Pháp. Người là bậc Cao tăng, Thạc đức của Phật giáo Việt Nam. Người là hiện thân của Bồ-đề nguyện và Bồ-đề hành. Người là bậc Đại sĩ, bằng bi nguyện và hùng lực đã giữ vững con thuyền Đạo pháp trong lòng Dân tộc. Từ thuở thiếu thời, Người đã bộc lộ tài hoa, cốt cách và phẩm hạnh cao quý của Sa môn. Tuổi ba mươi đã phải khép lại những trang cảo thơm, lên rừng xuống biển, chịu lênh đênh cùng vận nước thăng trầm. Bản án tử hình không khiến Người dao động tâm tư, chỉ làm sáng thêm tinh thần “uy vũ bất năng khuất”. Tù đày và quản thúc không thể thay đổi được một người đã quyết tâm sống trọn vẹn với những giá trị mình đã lựa chọn.
Quán trọ là cõi tạm thế gian. Nẻo về là Niết-bàn lộ. Từ quán trọ đến Niết-bàn, nói xa thì muôn trùng vạn dặm của ba A-tăng-kỳ kiếp, mà nói gần thì chỉ cách nhau trong đường tơ kẽ tóc của một móng tâm. Tâm khởi động thì ở quán trọ. Tâm tịch lặng thì là Niết-bàn. Khi khởi tâm “nhớ nửa cung đàn” thì đang ở quán trọ. Nhưng hãy để ý chữ “nửa cung đàn” là cách ẩn dụ của nhà thơ Tuệ Sỹ. Nó diễn bày một cách tinh tế cảm thức siêu thoát của nhà thơ. Nhớ trọn cung đàn thì đó là thứ nhớ nhung bị vướng lụy của tình cảm phàm tình. Nhớ “nửa cung đàn” thì đó chỉ là dư âm lướt nhẹ qua tâm hồn rỗng lặng như cánh chim bay qua bầu trời xanh không để lại dấu vết gì. Thầy Tuệ Sỹ là người nghệ sĩ siêu thoát, như có lần nhà bình luận văn học Đặng Tiến đã viết về thơ của Thầy trong bài “Âm trầm Tuệ Sỹ”:“Thơ bao giờ cũng phản ảnh ba tính cách: môi trường xã hội trong lịch sử; ngôn ngữ trong những biến chuyển với thời đại; và tác giả, qua đời sống hàng ngày;
“Cụ tượng” – cái tên nghe vừa vụng, vừa ngang. Vụng, vì nó ngắt gọn một cách bất chấp quy phạm. Ngang, vì nó từ chối cả hệ thống gọi tên vốn dĩ đã quá đông đúc của nghệ thuật: nào “trừu tượng”, nào “biểu hiện”, nào “tối giản”. Bùi Chát không tham gia vào cuộc xếp loại ấy, anh chỉ muốn gọi đúng động tác của mình: cụ thể hóa những mảnh hỗn độn mù mờ bên trong.
Tôi không trừu tượng hóa thế giới hiện thực này. Khi vẽ, tôi chỉ cụ thể hóa những trừu tượng luôn có sẵn trong tôi. “Trừu tượng” đối với tôi không phải sự biến dạng hiện thực. Nó vốn tồn tại từ trước, trong những tầng hỗn độn mù mờ bên trong con người. Thứ đó không tên gọi, không hình dáng, như một khối đá chưa được đẽo gọt, một đám mây cuộn không thể nắm bắt. Khi vẽ, tôi chỉ làm công việc duy nhất: kéo nó ra ngoài, trao cho nó một hình thái bằng màu, bằng nét, bằng bố cục.
Mùa Thu ở Seattle hiện tại và mùa Thu ở làng Cau, tỉnh Thái Bình mấy mươi năm về trước cùng bềnh bồng trôi trong trái tim của một người di tản, như những con tằm qua bao bàn tay của người phụ nữ lao động thành tấm áo tơ đẹp như gấm trên nước Trung Hoa… mà người dệt lụa không bao giờ được mặc, và người mặc áo tơ tằm đó cũng không bao giờ biết được công lao và tài hoa của người làm nên sản phẩm quý đó.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.