Hôm nay,  

Dictionary.com Công Bố Từ Của Năm 2024: “Demure”

29/11/202400:00:00(Xem: 5355)

Capture
Từ sau khi đoạn clip của Jools Lebron trở nên nổi tiếng, ý nghĩa của từ “demure” đã được mở rộng và hiện được sử dụng phổ biến để chỉ vẻ ngoài thanh nhã hoặc cách cư xử thanh lịch, nhã nhặn trong nhiều tình huống khác nhau. (Nguồn: Ảnh do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo với sự hỗ trợ của ChatGPT từ OpenAI)

Nếu nghĩ về năm 2024 là một năm “rất thanh nhã, lịch lãm” quý vị không hề đơn độc. Dictionary.com vừa công bố từ “demure” là từ của năm (word of the year) 2024; sự lựa chọn này chủ yếu được ảnh hưởng từ một đoạn clip nổi tiếng trên mạng xã hội do người dùng TikTok ở Hoa Kỳ Jools Lebron tạo ra.
 
Vào đầu tháng 8, Lebron, một phụ nữ chuyển giới và là nhà sáng tạo nội dung (content creator) đến từ Chicago, đăng tải một đoạn clip ngắn ghi lại cảnh cô ngồi trong xe và nói về cách trang điểm của mình trước khi đi làm. Trong clip, cô nói: “Quý vị thấy cách tôi trang điểm đi làm không? Rất từ tốn, rất đơn giản... Tôi không tô vẽ lòe loẹt. Không làm gì quá lố. Quý vị thấy tôi thanh nhã, lịch lãm không? Cách tôi đến buổi phỏng vấn cũng chính là cách tôi đi làm.
 
Cụm từ “very demure, very mindful” (xin tạm dịch là “rất thanh nhã, rất tinh tường”) nhanh chóng trở nên phổ biến trên mạng xã hội. Đoạn clip đã lan truyền rộng rãi và giúp Lebron trở nên nổi tiếng. Cô xuất hiện trong các bài viết của nhiều tạp chí nổi tiếng như The Cut, Us Weekly, People, và nhiều phương tiện truyền thông khác. Các tổ chức lớn như Tòa Bạch Ốc, NASA, và nhiều ngôi sao nổi tiếng cũng bắt đầu sử dụng cụm từ này. Lebron còn được mời tham gia chương trình “Jimmy Kimmel Live,” và thu hút sự chú ý từ đông đảo khán giả.
 
Very demure, very mindful” trở nên phổ biến đến mức ít nhất hai người không có liên quan gì tới Lebron đã nộp đơn xin xác nhận quyền lợi trên nhãn hiệu (trademark) cho cụm từ này. Có vẻ như họ muốn tận dụng sự nổi tiếng của cụm từ để kiếm lợi.
 
Điều này khiến người hâm mộ của Lebron vô cùng phẫn nộ. Tuy nhiên, Lebron đã nhanh chóng trấn an họ rằng vấn đề về nhãn hiệu đã được giải quyết ổn thỏa. Cô cũng đã hợp tác với một số thương hiệu và có thêm các cơ hội mới, giúp cô có đủ tài chính để hoàn tất quá trình chuyển giới của mình.
 
Các nhà biên soạn từ điển tại Dictionary.com đã nhận thấy sự gia tăng gần 1,200% trong việc sử dụng từ “demure” trên Internet sau khi đoạn clip của Lebron được chia sẻ. Họ cũng cho biết rằng số lượng tìm kiếm từ “demure” trên trang web của Dictionary.com đã tăng lên gấp 200 lần so với mức trung bình trước đó.
 
Tuy nhiên, sự nổi tiếng không phải là yếu tố duy nhất được các nhà nghiên cứu từ điển xem xét khi quyết định chọn từ của năm. Theo Dictionary.com, từ được chọn phải phản ánh những thay đổi trong xã hội và các khuynh hướng ngôn ngữ đang diễn ra. Họ cho rằng, Từ của Năm giống như một “chiếc hộp thời gian đựng ngôn ngữ,” giúp chúng ta nhìn lại những câu chuyện và những thay đổi của xã hội trong một năm qua.
 
Năm ngoái, Dictionary.com đã chọn “hallucinate” làm Từ của Năm 2023. “Hallucinate” gắn liền với sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI), mô tả những hình ảnh ảo do AI tạo ra, hoặc những trải nghiệm không thực tế, giống như ảo giác. Năm nay, từ “demure” đã thay thế “hallucinate” để phản ánh những thay đổi trong cách mọi người nhìn nhận sự thể hiện bản thân trong xã hội hiện đại.
 
Định nghĩa chính thức của “demure” từ Dictionary.com là “có tính nhút nhát và khiêm tốn; dè dặt.” Tuy nhiên, sau khi đoạn clip của Lebron trở nên nổi tiếng, ý nghĩa của từ này đã được mở rộng và giờ đây được sử dụng phổ biến để chỉ vẻ ngoài thanh nhã, lịch lãm hoặc cách cư xử tinh tường, từ tốn, nhã nhặn trong nhiều tình huống khác nhau, chẳng hạn như ở nơi làm việc hay trên các phương tiện công cộng như máy bay.
 
Khi ngày càng nhiều nhân viên làm việc tại nhà quay lại văn phòng, việc thể hiện bản thân một cách tinh tế và thanh lịch trở thành một yếu tố quan trọng hơn bao giờ hết. Steve Johnson, giám đốc thiết kế chương trình học tại Dictionary.com, cho biết: “Demure phản ánh sự thay đổi văn hóa trong xã hội hiện nay, với một chút biến tấu hiện đại: Một từ vốn mang những ý nghĩa truyền thống, đôi khi có nghĩa không được tích cực, giờ đây đã được tái định nghĩa để tôn vinh sự thanh lịch và tinh tường.
 
Ông giải thích thêm: “Với những thay đổi trong ý nghĩa của từ này, người ta thể hiện sự tự tin một cách nhẹ nhàng, coi sự khiêm tốn và duyên dáng là những sự lựa chọn có chủ ý và mạnh mẽ.
 
Ngoài “demure,” một số từ khác cũng được các nhà nghiên cứu từ điển cân nhắc, bao gồm “brainrot,” thuật ngữ dùng để chỉ các nội dung không ra gì trên mạng xã hội hoặc tác động của việc dành quá nhiều thời gian để xem những nội dung này. Các từ như “extreme weather” (thời tiết khắc nghiệt), “brat” (trẻ hư), “Midwest nice” (tốt bụng kiểu Trung Tây), và “weird” (kỳ cục) cũng nằm trong danh sách các từ được đề cử của Dictionary.com cho Từ của Năm 2024.
 
Cuối tuần trước, hệ thống tự điển Cambridge Dictionary công bố Từ của Năm 2024 mà họ chọn là “manifest.” Từ này là một động từ, có nghĩa là “sử dụng các phương thức như hình dung và khẳng định để tưởng tượng ra việc bạn sẽ đạt được thành công như mong muốn, với niềm tin rằng làm như vậy sẽ giúp điều đó dễ xảy ra hơn.
 
Mặc dù “manifest” không phải là một từ mới (ước tính đã tồn tại được khoảng 600 năm), nhưng vẫn là một trong những từ được tìm kiếm nhiều nhất trên trang web của Cambridge Dictionary trong năm nay. Sự nổi bật của từ “manifest” phần lớn là do có nhiều nghệ sĩ, vận động viên và doanh nhân đã đưa từ này vào các bài đăng trên mạng xã hội và ngoài đời.
 
Cung Đô sưu tầm/biên dịch
Nguồn: “‘Demure’ Is Dictionary.com’s Word of the Year for 2024” được đăng trên trang Smithsonianmag.com.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Thuế quan — thứ từng vắng bóng trên mặt báo suốt nhiều thập niên — nay trở lại trung tâm chính sách kinh tế Hoa Kỳ, trong lúc Tối Cao Pháp Viện đang xét tính hợp hiến của các mức thuế toàn cầu do Tổng thống Donald Trump ban hành. Bài viết dưới đây, theo phân tích của Kent Jones, giáo sư kinh tế danh dự Đại học Babson, đăng trên The Conversation ngày 11 tháng 12 năm 2025, nhằm giải thích cặn kẽ thuế quan là gì, ai thực sự gánh chịu, và vì sao vấn đề này đang tác động trực tiếp đến túi tiền và tương lai kinh tế nước Mỹ. Thuế quan, nói gọn, là thuế đánh lên hàng hóa nhập cảng. Khi một công ty Hoa Kỳ nhập hàng từ nước ngoài, Cơ quan Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ sẽ gửi hóa đơn thuế; doanh nghiệp phải nộp đủ thì hàng mới được thông quan. Trên giấy tờ, người trả thuế là nhà nhập cảng. Nhưng trên thực tế, phần lớn chi phí ấy được chuyển thẳng sang người tiêu dùng qua giá bán cao hơn — từ thực phẩm, xe cộ cho đến quà tặng cuối năm.
Vào những ngày cuối tháng Tám của năm 2025, tôi cùng hai đồng nghiệp đã quyết định từ bỏ chức vụ tại Cơ Quan Kiểm Soát và Phòng Bệnh (CDC). Chúng tôi ra đi vì không thể tiếp tục im lặng khi chứng kiến tính liêm chính khoa học ngày một xói mòn, còn cơ sở hạ tầng y tế công cộng của quốc gia cứ dần rệu rã dưới sự lãnh đạo của Robert F. Kennedy Jr., Bộ trưởng Bộ Y tế và Nhân sinh (HHS). Khi đó, chúng tôi đã khẩn thiết kêu gọi Quốc Hội, các tổ chức chuyên ngành và các bên liên quan trong lĩnh vực y tế công cộng hãy can thiệp trước khi xảy ra những thiệt hại không thể cứu vãn. Tôi rời đi với niềm tin mọi thứ rồi sẽ được chấn chỉnh.
Khi nhìn bản đồ thế giới và duyệt xét lịch sử hình thành, chúng ta nhận thấy có rất nhiều điểm tương đồng giữa Canada và Úc Đại Lợi.
Người Việt miền Nam từng trải qua một bài học cay đắng: sau 1975, những lời nói về “thống nhất” và “hàn gắn” không bao giờ đi cùng sự nhìn nhận. Không một lời chính thức nào nhắc đến các trại cải tạo, những cuộc tước đoạt, hay những đời sống bị đảo lộn dưới tay những người nhân danh chiến thắng. Không có sự thật, hòa giải chỉ là chiếc khẩu hiệu rỗng. Câu chuyện nước Mỹ hôm nay, khi chính quyền muốn làm mờ các chứng tích về chế độ nô lệ, cho thấy một điều quen thuộc: không quốc gia nào trưởng thành bằng cách giấu đi phần tối. Sự thật không tự biến mất chỉ vì người ta muốn quên.
Hai mươi năm trước, Thống đốc Jeb Bush ký đạo luật “stand your ground” (đứng vững tại chỗ), được giới ủng hộ xem là một biện pháp chống tội phạm dựa trên “lý lẽ thường tình”. Lời hứa khi ấy: bảo vệ người dân tuân thủ pháp luật khi họ dùng vũ lực để tự vệ. Sau vụ George Zimmerman được tha trong cái chết của Trayvon Martin, đồng bảo trợ dự luật, dân biểu Dennis Baxley, vẫn bảo rằng “trao quyền” cho người dân sẽ giúp chặn bạo lực.
“Di sản, còn có thể mang hình thức phi vật thể của lối nghĩ, lối sống, lối hành động, mà con người miền Nam khi xưa đã được trau dồi, hun đúc qua tinh thần của thể chế, của một nền dân chủ hiến định. Chính con người, chính cộng đồng xã hội mới là trung tâm và cũng là cội nguồn lẫn mục đích của mọi bản hiến pháp.” – Hải Sa, “Ngót 60 năm từ một khế ước nhân quyền dang dở,” trang 56 Cùng với tin tạp chí Luật Khoa vừa được đề cử giải thưởng Tự Do Báo Chí năm 2025 của Tổ chức Phóng viên Không Biên giới, ban chủ trương trong một thư tới độc giả vào cuối tháng 10 đồng thời thông báo việc phát hành ấn bản đặc biệt với chủ đề “70 Năm Việt Nam Cộng Hòa – Chân Dung & Di Sản” gồm 86 trang, với 14 bài vẽ lại hành trình từ ra đời tới bị bức tử của nền dân chủ duy nhất của Việt Nam và di sản của thể chế yểu mệnh này để lại. Bài này nhằm điểm qua nội dung của ấn bản đặc biệt này, và sẽ chú trọng vào một bài đã gợi nơi người viết một suy tư sâu sắc.
Một nhóm sử gia, thủ thư và tình nguyện viên đang gấp rút chạy đua với thời gian – và với chính quyền Trump – để giữ lại những mảnh ký ức của nước Mỹ.Từ hình ảnh người nô lệ bị đánh đập, các trại giam người Mỹ gốc Nhật trong Thế Chiến II, đến những bảng chỉ dẫn về biến đổi khí hậu ở công viên quốc gia, tất cả đều có thể sớm biến mất khỏi tầm mắt công chúng. Trong vài tháng gần đây, hơn một ngàn sáu trăm người – giáo sư, sinh viên, nhà khoa học, thủ thư – đã âm thầm chụp lại từng góc trưng bày, từng bảng giải thích, để lập ra một kho lưu trữ riêng tư. Họ gọi đó là “bản ghi của công dân” – một bộ sưu tập độc lập nhằm bảo tồn những gì đang tồn tại, trước khi bị xoá bỏ bởi lệnh mới của chính quyền.
Hai trăm mười một năm trước, mùa hè năm 1814, quân Anh kéo vào Washington. Trước khi phóng hỏa Bạch Ốc, họ ngồi xuống dùng bữa tại bàn tiệc đã dọn sẵn cho Tổng thống James Madison. Khi bữa ăn kết thúc, lính Anh đốt màn, đốt giường, và tòa nhà bốc cháy suốt đêm. Sáng hôm sau, cơn mưa lớn chỉ còn rửa trôi phần tro tàn của nơi từng là biểu tượng cho nền cộng hòa non trẻ. Tuần này, phần Cánh Đông của Bạch Ốc bị phá sập. Không phải bởi ngoại bang, mà bởi chính quyền tại vị. Và lần này, không ai được báo trước. Người Mỹ chỉ biết chuyện qua những bức ảnh máy xúc cày nát nền nhà, cùng lời xác nhận ngắn ngủi từ các viên chức trong chính phủ.
Hai trăm năm rưỡi sau ngày dựng cờ độc lập, nước Mỹ vẫn chưa thoát khỏi chiếc bóng của bạo lực. Mỗi khi một viên đạn nổ, người ta lại nói: “Đây không phải là nước Mỹ.” Nhưng chính câu nói ấy lại là cách người Mỹ tránh nhìn thẳng vào chính mình. Bài viết của giáo sư Maurizio Valsania (Đại học Torino), đăng trên The Conversation ngày 12 tháng 9, 2025, nhắc lại lịch sử mà nhiều người muốn quên: từ nhựa đường và lông gà đến súng ngắn buổi bình minh — một mạch dài nối liền hai thế kỷ, nơi tự do và bạo lực chảy cùng dòng máu.
Một cuộc thăm dò dư luận của AP-NORC thực hiện vào tháng 9 & 10 cho thấy hầu hết dân Mỹ coi việc chính phủ đóng cửa hiện tại là một vấn đề nghiêm trọng và đổ lỗi cho cả hai Đảng Cộng Hòa, Đảng Dân Chủ và cả Tổng Thống Trump với những tỷ lệ gần như ngang nhau. Cuộc thăm dò cũng cho thấy người Mỹ lo lắng về kinh tế, lạm phát và bảo đảm việc làm. Họ đang giảm những chi tiêu không thiết yếu như quần áo và nhiên liệu. Đa số cho rằng nền kinh tế yếu kém. Chi phí thực phẩm, nhà ở và chăm sóc sức khỏe được coi là những nguồn chính gây khó khăn tài chính.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.