Ảnh: American Community Media
Kể từ nhiệm kỳ đầu tiên, tổng thống Trump đã thường xuyên xung đột với California, thành trì của các chính sách tiến bộ về di dân, y tế toàn dân, bảo vệ môi trường. Với số lượng di dân đông đúc, luật tiểu bang bảo vệ di dân, California trở thành mục tiêu thường xuyên của phe bảo thủ. Tiểu Bang Vàng trở thành Dân Chủ kể từ những năm 1990, khi ảnh hưởng của đảng Cộng Hòa bị suy giảm do Dự Luật 187 năm 1994 của Thống Đốc Pete Wilson (Cộng Hòa), đưa ra nhằm hạn chế quyền tiếp cận giáo dục và chăm sóc sức khỏe của người nhập cư.
Ngay đầu nhiệm kỳ thứ hai của tổng thống Trump, California lại trở thành điểm nóng đối đầu do các cuộc truy bắt người nhập cư của ICE. Los Angeles như bùng nổ sau các cuộc biểu tình phản đối ICE, dẫn đến việc Trump điều vệ binh quốc gia, thủy quân lục chiến đến hỗ trợ ICE. Vào ngày 14 tháng 6, các cuộc biểu tình trên toàn quốc “No Kings” được ghi nhận là lớn nhất trong một ngày trong lịch sử Hoa Kỳ; thu hút hơn 5 triệu người tham gia tại hơn 2,000 địa điểm trên khắp cả nước.
American Community Media tường thuật lại một cuộc họp báo của các chính trị gia, nhà hoạt động California nói về sự đối đầu với chính sách di trú hà khắc hiện tại. Tính đến ngày 14 tháng 6 năm 2025, ICE đã bắt giữ 204,297 người. Trong số những người bị bắt, 65% không có tiền án; hơn 93% không có hành vi phạm tội bạo lực.
Antonio Villaraigosa, cựu Thị trưởng Los Angels phát biểu: “Tôi chưa bao giờ trong đời nhìn thấy những người mặc quân phục, hoặc quần áo thường dân che kín mặt, trang bị vũ khí tấn công, lựu đạn, truy đuổi người giữ trẻ và người làm vườn tại trường học, lễ tốt nghiệp như hiện tại. Chính phủ liên bang không chỉ nhằm truy đuổi tội phạm…” Ông kể đã nói với một đám đông bảo thủ ở Bakersfield rằng nếu chính quyền muốn truy đuổi những tên tội phạm bạo lực, hãy truy đuổi chúng. Nhưng lùng bắt những người di dân chăm chỉ này là hoàn toàn không thể chấp nhận được. Và đám đông hoàn toàn ủng hộ. Cần phải ngăn chặn những hành động phản lại tinh thần Hoa Kỳ của chính quyền.
Tổng chưởng lý California Rob Bonta nói mình và những đồng sự ở California không bao giờ muốn phải kiện ra tòa vì tổng thống Hoa Kỳ vi phạm pháp luật hoặc vi phạm Hiến Pháp. Nhưng thật không may, họ đã phải làm vậy 26 lần chỉ trong vòng 23 tuần! Họ kiện tụng để phản đối các nỗ lực nhằm chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh; hạn chế quyền bỏ phiếu; áp đặt thuế quan toàn diện mà không có ủy quyền của Quốc Hội; giải thể AmeriCorps; giải thể Bộ Giáo Dục; tạm dừng 3 nghìn tỷ đô la viện trợ liên bang; chấm dứt 11 tỷ đô la tiền trợ cấp y tế công cộng; cắt giảm tiền quỹ liên bang cho các tiểu bang từ chối tuân thủ luật nhập cư.
Jeannette Zanipatin, giám đốc chính sách của Liên Minh Vì Quyền Của Người Nhập Cư (CHIRLA), nói chính quyền này đang có hành động vi hiến. Bà đã đến Adelanto, một trung tâm ICE cách Los Angeles 85 dặm về phía đông bắc, ba ngày sau khi các cuộc truy kích bắt đầu. Bà đi cùng dân biểu liên bang Judy Chu và một số thành viên Quốc Hội khác. Nhưng các vị dân biểu bị từ chối cho vào. Là một luật sư, bà cũng bị từ chối. Một chính quyền liên bang độc đoán không tuân thủ pháp luật, không muốn bị giám sát theo nguyên tắc tam quyền phân lập.
Chính quyền hiện buộc người di dân phải cân nhắc việc trình diện tại tòa án để được xem xét hồ sơ xin định cư của mình. Họ bị đưa vào tình thế khó xử: Không trình diện tại tòa thì có nguy cơ bị trục xuất; nhưng ra tòa lại có thể bị nhân viên ICE bắt giữ và trục xuất. Chính quyền đang yêu cầu một số thẩm phán hủy bỏ các vụ xét xử tại các tòa án di trú. Một số thẩm phán làm theo; và khi người di dân rời khỏi phiên tòa, họ bị bắt ngay bên ngoài tòa án.
CHIRLA nhận được nhiều báo cáo về các đặc vụ ICE trên xe có biển số từ các tiểu bang như Louisiana và Texas. Trên đó những người đàn ông, phụ nữ che mặt nạ hành xử rất hung hăng, rất bạo lực khi được yêu cầu xác định danh tính và từ chối làm điều này. Trong nhiều trường hợp, họ không cung cấp bất kỳ trác lệnh nào. Họ bắt giữ và giam giữ người chỉ dựa trên ngoại hình.
Để đối phó với tình trạng này, California đang xem xét một số dự luật mới. SB627, "Dự luật Không Cảnh Sát Bí Mật", cấm tất cả các cơ quan thực thi pháp luật- từ địa phương, tiểu bang đến liên bang bao gồm cả ICE - che mặt trong khi thi hành các nhiệm vu không khẩn cấp. Dự luật SB805, "Dự Luật Không Cảnh Vệ", yêu cầu nhân viên thực thi pháp luật phải có bảng tên hoặc số hiệu rõ ràng; cấm những kẻ được trả tiền thưởng thực hiện hành vi pháp luật nhập cư; cho phép cảnh sát trong trường hợp có sự nghi ngờ hợp lý quyền xác minh danh tính người tự nhận là nhân viên thực thi pháp luật.
Zanipatin nói chính quyền Trump đang rêu rao Los Angels, người biểu tình là bạo lực. Nhưng bạo lực đang diễn ra khắp nơi để chống lại người dân Hoa Kỳ, được thực hiện bởi những cơ quan liên bang FBI, DEA, DHS, CBP…, và đang được hỗ trợ thêm bởi thủy quân lục chiến, vệ binh quốc gia.
Một tổ chức kinh tế ở Bay Area ước tính việc trục xuất tất cả những người lao động không có giấy tờ khỏi California sẽ làm thiệt hại kinh tế khoảng 275 tỷ đô la, tương đương 9% GDP của tiểu bang. Khỏang 1.5 triệu người lao động không có giấy tờ đang tạo ra 5% hoạt động kinh tế chung của California.
Henry Brady, giáo sư tại UC Berkeley cho biết những thiệt hai trên chỉ mới tính đến tác hai của chính sách nhập cư, chưa nói đến các chính sách về thương mại, ngân sách, “Dự Luật Bự & Đẹp” vừa được thông qua. Chỉ riêng những thay đổi về chăm sóc sức khỏe và Medicaid, chương trình y tế Medi-Cal của tiểu bang có thể sẽ mất hơn 28 tỷ đô la, 217,000 việc làm. 3.4 triệu trong số 15 triệu người ghi danh Medi-Cal sẽ bị mất bảo hiểm. Trên toàn quốc, đạo luật sẽ tác động đến 1.1 nghìn tỷ đô la chi tiêu cho chăm sóc sức khỏe; có thể khiền 11.8 triệu người mất bảo hiểm y tế.
Những chính sách của chính quyền Trump đang làm tổn hại ngân sách của California; khiến tiểu bang thiếu người làm xây dựng, chăm sóc sức khỏe, nông nghiệp. Nền kinh tế California sẽ bị thiệt hai nặng; và các tiểu bang khác cũng bị ảnh hưởng. California tiếp tục dẫn đầu cuộc phản kháng đối với các chính sách này không chỉ để bảo vệ nền kinh tế và cư dân của tiểu bang, mà còn để bảo vệ cho nền dân chủ của Hoa Kỳ.
Việt Báo biên dịch
Gửi ý kiến của bạn
