Tiếng Việt
English
Tiếng Việt
Các bài viết (99)
Về tác giả
Danh sách tác giả
Cung Đô biên dịch
Mới nhất
A-Z
Z-A
Bộ óc con người sắp được “mở tủ hồ sơ”: USC giải mã cách não lưu trữ ký ức thị giác
22/08/2025
00:00:00
Các nhà khoa học tại Đại học Nam California (USC) vừa khám phá ra một cơ chế then chốt cho thấy não người tổ chức ký ức thị giác như thế nào – thông qua nhịp thời gian chính xác của hoạt động thần kinh. Nghiên cứu này, được công bố trên tạp chí Advanced Science, ví bộ não như một tủ hồ sơ, nơi các hình ảnh được phân loại và sắp xếp thành từng nhóm để dễ truy xuất. Nhóm nghiên cứu, dẫn đầu bởi Giáo sư Dong Song và Giáo sư Charles Liu của USC, đã sử dụng dữ liệu ghi nhận từ 24 bệnh nhân có điện cực cấy vào não để theo dõi hoạt động thần kinh trong quá trình điều trị. Khi những người này thực hiện bài kiểm tra trí nhớ ngắn hạn với hình ảnh thuộc năm nhóm (“động vật”, “thực vật”, “công trình”, “xe cộ” và “dụng cụ nhỏ”), các nhà nghiên cứu dùng trí tuệ nhân tạo để phân tích chính xác loại hình ảnh mà họ đang ghi nhớ – chỉ từ thời điểm mà các tế bào thần kinh bắn tín hiệu.
Trò Đùa Của Ký Ức: Hiệu Ứng Mandela Trong Thời Đại AI
22/08/2025
00:00:00
Hãy thử kiểm tra lại ký ức của bạn xem. Trong bộ phim kinh điển The Empire Strikes Back, Darth Vader đã nói gì với Luke Skywalker? Bộ sách thiếu nhi về gia đình nhà gấu có tựa đề là Berenstain Bears hay Berenstein Bears? Và trên logo của thương hiệu phô mai Con Bò Cười, liệu con bò có đeo khuyên mũi? Nếu câu trả lời của bạn là “Luke, ta là cha của con,” “Berenstein,” và “Có,” thì xin chia buồn, ký ức đã đánh lừa bạn. Darth Vader thực chất chưa bao giờ nói câu đó; tên của gia đình gấu luôn được viết là “Berenstain”; và con bò trên logo phô mai nổi tiếng chưa từng đeo khuyên mũi.
Hàng Loạt Dữ Liệu Môi Trường Quan Trọng Của Hoa Kỳ Đang Âm Thầm Biến Mất
22/08/2025
00:00:00
Một buổi sáng nọ tại văn phòng ở Đại học Harvard, Dylan Carlson Sirvent León nhận được hàng loạt tin nhắn hoảng hốt từ các đồng nghiệp: dữ liệu về môi trường trên các trang web của chính phủ liên bang đang dần “bốc hơi.” Thời điểm ấy là tháng Giêng, Tổng thống Trump vừa bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai. Giới khoa học ở Hoa Kỳ đã chuẩn bị sẵn tinh thần là một số thông tin có thể sẽ bị gỡ, giống như những gì từng diễn ra trong nhiệm kỳ đầu. Ngay sau kỳ bầu cử tháng 11, nhiều nhóm nghiên cứu ở Harvard đã cẩn trọng lưu lại dữ liệu về khí thải nhà kính và chất lượng không khí. Nhưng nay, tình hình ngày càng xấu đi.
Quyền Được Xét Xử Công Bằng: Hiểu Đúng Luật Và Nhìn Lại Cách Áp Dụng Lên Di Dân
15/08/2025
00:00:00
Khi ngày kỷ niệm 250 năm Tuyên Dương Độc Lập đang đến gần, Hoa Kỳ đứng trước một câu hỏi quan trọng: Liệu một trong những giá trị cốt lõi nhất của bản Tuyên Dương – rằng chính phủ phải hoạt động minh bạch, có trách nhiệm trước nhân dân và tuân thủ pháp luật – có còn được giữ vững? Trước khi bản Tuyên Dương Độc Lập ra đời, các nhà lập quốc đã lên án việc chính quyền Vua George III chà đạp nhân quyền của các thuộc địa. Không chỉ vậy, họ còn đưa nguyên tắc bảo vệ vào Hiến pháp sau này, thông qua khái niệm gọi là “quyền được xét xử công bằng” (due process).
Giải Mã Bí Ẩn Của Tự Nhiên: Khi Cá Voi Và Cá Heo Chủ Động “Xã Giao”
15/08/2025
00:00:00
Một nghiên cứu mới được công bố khiến chúng ta phải xem lại những hiểu biết trước đây: cá voi và cá heo trên khắp thế giới không chỉ cùng tồn tại mà còn thường xuyên “giao lưu” với nhau. Vào mùa di cư thường niên, hàng ngàn con cá voi gù lưng (humpback whale) sẽ bơi qua bờ biển Úc, và người ta nhận thấy có sự góp mặt của những đàn cá heo trong hành trình này.
Trump ra tay với dữ liệu công: sa thải, xoá bỏ, bưng bít
08/08/2025
00:00:00
Tổng thống Donald Trump đã sa thải Bà Erika McEntarfer, Ủy viên Cục Thống Kê Lao Động (BLS), vào ngày 1 tháng 8 năm 2025 – ngay sau khi cơ quan này công bố một bản báo cáo thất nghiệp bất lợi. Hành động này đang vấp phải chỉ trích vì có nguy cơ làm suy yếu uy tín của BLS. Nhưng đây không phải lần đầu chính quyền của ông Trump có những bước đi có thể gây tổn hại đến tính toàn vẹn của dữ liệu do chính phủ thu thập, theo phân tích của Sarah James, Phó Giáo sư Chính trị học tại Đại học Gonzaga, đăng trên trang The Conversation.
Nạn Đói Gaza: Những Cái Chết Thầm Lặng
01/08/2025
00:00:00
Cậu bé không khóc. Không rên. Không một tiếng động. Bác sĩ Ibrahim Alashi nhớ lại khoảnh khắc ấy như một nhát dao cứa vào tim. Đứa trẻ chín tuổi nằm bất động trong tay mẹ, chỉ còn da bọc xương, không đủ sức nhấc đầu, và dường như sự sống chỉ còn đọng lại trong hơi thở yếu ớt. “Tôi chưa từng thấy thân thể nào gầy đến thế, chỉ còn da với xương”, NPR ghi lại trong bài viết về nạn đói ở Gaza, đăng vào cuối tháng 7.
Chuyện Trào Phúng Thời Trump: Châm Biếm Cũng Bất Lực Trước Một Người Trơ Trẽn
01/08/2025
00:00:00
Sau kỳ bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm rồi, tờ báo trào phúng thiên tả The Onion chạy tít: “Trump gọi điện cho Kamala Harris để chúc mừng… chính mình đắc cử.” Về mặt kỹ thuật, đây là một câu đùa gần như hoàn hảo: chỉ tám chữ, trong đó có một chữ lật ngược bảy chữ còn lại một cách duyên dáng. Nghe là tưởng tượng ra được Trump liền. Nhưng khổ nỗi một điều: nếu chuyện này xảy ra thật, chẳng ai ngạc nhiên cả.
Truyền Thông Công Cộng: Tự Do Báo Chí Là Phần Hồn Của Nền Dân Chủ
01/08/2025
00:00:00
Trong tháng 7 năm 2025, Thượng Viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu gần như hoàn toàn theo đường lối đảng phái để hủy bỏ khoản ngân sách trị giá 1.1 tỷ MK đã được chuẩn thuận cấp cho Tập Đoàn Phát Thanh Truyền Hình Công Cộng (Corporation for Public Broadcasting, CPB). Những người ủng hộ quyết định này cho rằng đây là hành động cần thiết để ngừng tài trợ cho “cánh truyền thông thiên tả.” “Phát thanh truyền hình công cộng đã rơi vào tay các nhà hoạt động đảng phái từ lâu rồi,” TNS Ted Cruz (Texas) tuyên bố, khẳng định chính phủ không cần thiết phải tài trợ cho các cơ quan báo chí “thiếu công tâm.” Ông châm biếm: “Muốn xem tuyên truyền của phe cấp tiến hả, cứ bật MSNBC đi.”
Nằm Nghiêng: Bí Quyết Giúp Giảm Ợ Nóng, Đau Lưng Và Khó Thở Khi Ngủ
18/07/2025
00:00:00
Trong cuộc sống hiện đại, hàng triệu người đang phải đối mặt với những phiền toái từ chứng ợ nóng (heartburn hay acid reflux), ngưng thở khi ngủ hay những cơn đau lưng dai dẳng. Có lẽ ít ai ngờ rằng, một thay đổi đơn giản trong thói quen hàng ngày – tư thế nằm ngủ – lại có thể giúp cải thiện đáng kể những tình trạng này. Raj Dasgupta, một chuyên gia uy tín trong lĩnh vực hô hấp và y học giấc ngủ tại Bệnh viện Huntington Memorial, California, cho biết: “So với nằm sấp hoặc nằm ngửa, tư thế nằm nghiêng đúng là mang lại nhiều lợi ích hơn, nhưng không phải ai cũng cần đến tư thế ngủ này. Nó chỉ thực sự hữu ích cho một số người.”
Quay lại