Từ tháng 11/2000 đến nay, chưa từng có một ngày nào mà con người vắng bóng ngoài quỹ đạo Trái đất. Trạm Không Gian Quốc Tế International Space Station (ISS) đã duy trì sự hiện diện liên tục suốt 25 năm, với ít nhất một phi hành gia Hoa Kỳ thường trực trên quỹ đạo thấp. Trong lịch sử bay vào vũ trụ, hiếm có thành tựu nào sánh bằng ISS: một công trình chung của Hoa Kỳ, châu Âu, Canada, Nhật Bản và Nga – biểu tượng của sự hợp tác vượt lên trên chính trị. Nhưng mọi hành trình đều có hồi kết. Năm 2030, con tàu khổng lồ này sẽ được điều khiển rơi xuống một vùng hẻo lánh ở Thái Bình Dương.

Dù bằng chứng chất đống như núi, báo chí Mỹ vẫn múa chữ để tránh gọi Donald Trump là độc tài. Người ta gọi đó là “cẩn trọng trong ngôn từ.” Người viết bài này gọi đó là nghệ thuật bưng bít bằng phép tu từ. Kể từ ngày ông trở lại Tòa Bạch Ốc, Trump đã hành xử như ông chủ một gánh xiếc: điều Vệ Binh Quốc Gia đến Los Angeles và Washington, dọa đem quân đội dọn dẹp Chicago, tung đặc vụ bịt mặt lùng di dân, và sẵn sàng dùng guồng máy chính quyền để phạt “kẻ thù chính trị.” Nếu những việc ấy chưa đủ để gắn nhãn “độc tài,” thì chắc đợi ông cho xây tượng mình trên tiền giấy mới gọi là đủ bằng chứng.

Ngày mai, 8 tháng 9, chính phủ Pháp có thể thất bại trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm. Nếu vậy, thủ tướng mới sẽ phải đối đầu với Đảng Quốc Dân Tập Hợp (Rassemblement National – RN), lực lượng cực hữu đang dẫn đầu thăm dò với khoảng cách rộng. Pháp không phải trường hợp riêng lẻ: cực hữu đang trỗi dậy khắp lục địa. Tại Ý, Đảng Brothers of Italy nắm quyền. Tại Ba Lan, Đảng Luật Pháp và Công Lý (Prawo i Sprawiedliwość – PiS) kiểm soát tổng thống. Ở Anh, Đảng Reform UK dẫn đầu thăm dò. Tại Đức, Đảng Alternative für Deutschland (AfD) ngang ngửa khối bảo thủ.

Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?

Nhiều yếu tố tiêu cực đang hội tụ, đe dọa thói quen đọc sách. Trí tuệ nhân tạo (AI) xuất hiện vào thời điểm cả trẻ em và người lớn vốn đã đọc sách ít hơn nhiều so với chỉ vài thập niên trước. Là một nhà ngôn ngữ học, Naomi Baron (giáo sư ngôn ngữ học của American University) đã nghiên cứu cách công nghệ tác động đến thói quen đọc, viết và suy nghĩ. Hơn bất kỳ công nghệ nào khác, AI đang ảnh hưởng mạnh mẽ cách con người bước vào thế giới sách và chữ, dù là để học tập, nghiên cứu hay chỉ để đọc cho vui.

Carlos Javier Lopez Benitez, 27 tuổi, người Paraguay, đến tòa di trú New York vào ngày 16 tháng 7 để tham dự phiên điều trần về đơn xin tị nạn — nhưng lại bị bắt ngay tại hành lang, trước mặt hai người chị. Một phóng viên chụp được cảnh anh giằng co với nhân viên liên bang, trong khi cô Lilian Lopez, chị anh, ôm chặt lấy cánh tay em, khóc nghẹn. Nhân viên phải gỡ tay cô ra.

Một chuyện kỳ lạ đang xảy ra trong hệ thống tòa án di trú Hoa Kỳ: các luật sư của chính phủ (cụ thể là của ICE) không chịu công khai tên tuổi trong các phiên điều trần công khai. Tháng 6 năm 2025, Chánh án Di trú ShaSha Xu tại thành phố New York đã tuyên bố trong phòng xử án rằng: “Chúng tôi sẽ không gọi thẳng tên (luật gia) ra nữa.” Điều trớ trêu là chỉ có danh tính luật sư chính phủ được giữ kín, còn luật sư bào chữa cho di dân vẫn phải xưng tên như bình thường. Xu nói lý do là vì “tình hình dạo gần đây đã thay đổi.”

Về mặt pháp lý, trở thành công dân Hoa Kỳ là một quy trình được định nghĩa rõ ràng qua giấy tờ, nơi sinh hoặc thủ tục nhập tịch. Nhưng trong sâu thẳm tâm trí của chính người dân nơi đây, có một “tiêu chuẩn” vô hình khác đang âm thầm tạo ra một ranh giới ngầm về việc ai mới thực sự được xem là “dân Mỹ đúng nghĩa.” Nhiều nghiên cứu tâm lý học đã phơi bày một thực tế đáng suy ngẫm: một thành kiến phổ biến và mạnh mẽ đang gắn liền “chất Mỹ” với đặc điểm da trắng và việc nói tiếng Anh.

Bất chấp những chỉ trích gay gắt và cảnh báo về gánh nặng nợ công khổng lồ, dự luật cải tổ thuế và ngân sách của Tổng thống Donald Trump vẫn được Quốc hội Hoa Kỳ thông qua… chớp nhoáng. Điều này khiến nhiều không khỏi thắc mắc: Tại sao các nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa lại thể hiện lòng trung thành gần như tuyệt đối với Trump, với số phiếu chống chỉ đếm trên đầu ngón tay?

Làn sóng tranh luận dữ dội đang diễn ra xoay quanh câu hỏi: liệu những gì đang xảy ra tại Gaza kể từ tháng 10 năm 2023 có phải là hành vi diệt chủng hay không? Vấn đề này đã được đưa ra trước Tòa Án Quốc Tế (International Court of Justice, ICJ), Nam Phi đệ đơn kiện Israel, cáo buộc quốc gia này đã phạm tội diệt chủng. Phiên tòa bắt đầu từ tháng 12 năm 2023, nhưng đến nay ICJ vẫn chưa đưa ra phán quyết cuối cùng.