Hôm nay,  

Bản Thánh Ca Kỳ Lạ

12/23/200700:00:00(View: 9010)

Mở báo vào dịp lễ thì đề tài số một là các "gợi ý" hơi kỹ cho các cơ hội mua quà tặng. Thứ nào xem ra cũng vừa túi tiền mà rất hấp dẫn, mang lại "hạnh phúc" nhanh chóng quá sức. Lại cho trả góp sáu tháng không lấy lời. Tử tế quá chứ.

Kìa một cô người mẫu được thuê để đeo chiếc nhẫn kim cương cười tươi ơi là tươi, niềm vui rạng lên khóe mắt làm ửng hồng làn da, đong đầy tươi mát tình duyên. Trông thấy vậy thì một cô vợ trẻ cảm thấy xốn xang ngay. Lâu nay bầu khí gia đình có vẻ trầm lặng quá, anh chồng thì mải mê tối ngày lo trả các khoản tiền trong tháng cũng không xong, nên chẳng còn biết chiều chuộng như hồi mới quen nhau. Hay là mình đã xuống giá"! Cứ thấy người ta cười tươi làm mình phát thèm, ao ước mình cũng được như vậy, long lanh như mặt kim cương dưới ánh sáng điện.

THỜI ĐIỂM ĐỔI MỘT CÁI ÁO LẤY MỘT MẠNG NGƯỜI

 Một người tâm sự với bạn: - Xui quá là xui, đang tự nhiên bị cái hạt cát rơi trúng mắt, phải đi bác sĩ, hết toi cả mấy trăm đô.

Anh bạn kia liền thông cảm với lời an ủi: -Vậy là còn may đấy. Chả bù cho tớ tuần vừa qua vợ tớ đi "mò" (mall), một cái áo dạ hội rơi trúng mắt nàng, thế là tớ mất tiêu hơn hai trăm đô!

Quảng cáo có mãnh lực áp đảo rất tinh vi. Người lớn còn bị xỏ mũi như vậy, huống chi là trẻ con. Chúng cứ nhìn những đồ chơi mắc tiền bán ở tiệm Toys are Us hay cái Ipod của mấy đứa hàng xóm, thì không còn có thể cầm lòng được nữa. Đứa bạn cùng lớp đi học tuần vừa qua mang đôi giầy Addidas mới toanh, cái áo ấm mắc tiền có dấu vạch của hãng Nike cứ chọc vào mắt làm sao chịu nổi. Thế là như bị lên cơn, về đòi ba má không mua kịp thì nghĩ đến chuyện đi ăn cắp chôm chỉa.

Con cái bị áp đảo lên cơn thì cha mẹ cũng lãnh đủ. Thương con nên cũng không muốn con mình bị thua thiệt con nhà người ta, thế là cũng phải ráng, phải gồng. Báo địa phương ở New Orleans đăng tin có ông bố bị thất nghiệp, bắn vào đầu tự tử vì thấy mình không đủ khả năng mua quà mắc tiền cho con cái trong trạng huống đầy căng thẳng như thế này. Lại một tin khác làm rợn tóc gá, ở bên Mỹ xứ văn minh đây. Một đứa choai choai 16 tuổi tên là James Williams mặc cái áo ấm mới toanh loại có hiệu thời trang đang đi ở ngoài đường bị một chiếc xe hơi rà lại. Có tiếng súng nổ. Chiếc áo khoác bị lột nhanh chóng. Đổi một mạng người lấy một cái áo!

TIN VUI BẢN SILENT NIGHT KỲ LẠ

Đây cũng là một dấu chỉ thời đại lúc mà con người bị quăng vào vòng quẩn. Quà tặng để tạo niềm vui, thì quà tặng cũng là cớ những khốn khổ. Những trái đắng, những rối loạn thì nhiều lắm. Càng tìm cách giải quyết nhiều khi càng quẩn thêm! Thì đây là một giải quyết bất ngờ, tìm lại được niềm vui an bình, qua câu truyện Bài Hát Silent Night.

Hằng năm vào dịp lễ Giáng Sinh, không ai mà không biết đến bài hát Silent Night (gốc tiếng Đức là Stille Nacht), do Franz Gruber và linh mục Josef Mohr sáng tác chung trong một hoàn cảnh rất tình cờ và kỳ lạ. Bài hát này đã trở thành phổ thông khắp thế giới và đã được dịch ra các thứ tiếng, không phân biệt tôn giáo.

 Franz Gruber nhà nghèo sống gần Salzburg quê của Mozart bên nước Áo. Franz mê nhạc ngay từ nhỏ. Khi cả nhà đi ngủ, chú bé Franz liền lẻn đến nhà thờ học đàn với Andreas Peterlechner. Năm 12 tuổi Franz được đánh đàn nhà thờ lần đầu tiên trong một lễ cưới khiến mọi người ngạc nhiên. Thế rồi Franz lớn dần, tìm cách học đàn thêm, lập gia đình và định cư ở Arndorf, và trở thành người đánh đàn phong cầm tại nhà thờ thánh Nicola ở Oberndorf. Cũng chính tại Oberndorf, Franz quen với một linh mục trẻ tên là Josef Mohr.

Josef Mohr mồ côi cha từ nhỏ, có tâm hồn nghệ sĩ rất thích nhạc. Rồi lớn lên đi tu, làm linh mục năm 1815. Ba năm sau thì được Đức Cha gửi đến làm cha phó nhà thờ thánh Nicola. Cha Josef Mohr có tính rất vui vẻ tự nhiên, hòa đồng với những người trẻ, khiến cho cha sở là một linh mục già yếu lấy làm khó chịu. Một hôm cha già viết cho cha quản hạt: "Cha Mohr quả thật còn quá trẻ. Đời thuở nào ra trước công chúng mà lại ngậm tẩu thuốc, và còn ca hát chơi giỡn với đám trẻ, khó coi quá sức. Kỳ lụt vừa qua lại còn phóng ca-nô vùn vụt như thanh niên vậy."

Cha quản hạt Klo đọc thư chỉ mỉm cười vì chính mình cũng thích nhạc và phóng khoáng như thế.

Lễ Giáng Sinh năm 1818 Cha Mohr thật sự lo lắng, vì cha sở già lâm bệnh nặng, trao hết mọi công việc lại, từ việc giải tội đến làm lễ hát trọng thể vào nửa đêm Giáng Sinh. Điều làm cha Mohr hoảng nữa là đàn nhà thờ bị chuột gặm hư luôn không kiếm được người sửa.

Buổi chiều chuẩn bị cho Lễ Nửa Đêm, cha Mohr ngồi dọn bài giảng mà chẳng ra một ý nào cả! Bỗng có tiếng gõ cửa, có người muốn gặp. Cha Mohr tỏ ra khó chịu. Giờ này mà còn có người quấy rầy. Nhưng rồi cha bình tĩnh ngay, vì có chuyện khẩn cấp: một đứa bé sinh non cần phải rửa tội ngay vì khó sống.

Khí hậu miền Bayern vào mùa này lạnh lắm. Cha Mohr vội vã lội tuyết ra đi, mãi mới tới một nơi hẻo lánh. Bước vào trong một túp lều xơ xác tiêu điều, cha Mohr thấy một cảnh tượng thật xúc động: đứa bé đang ngoi ngóp trong cái nôi nhỏ gần lò sưởi bên cạnh người mẹ xanh xao yếu ớt và người cha loay hoay chưa biết phải làm sao. Nhưng có điều rất lạ: cả căn phòng nghèo nàn toát ra một hơi ấm, nét mặt cả hai vợ chồng rất tin tưởng và an bình, đang khi ở ngoài trời tuyết lạnh rơi xối xả. Cảnh Giáng sinh đây rồi. Tình yêu giáng sinh, tình yêu đang hiện hình. Mọi xung khắc được hóa giải, mọi bổng trầm được hòa lại thành nhạc khúc dịu êm, mọi đắng cay được biến thành ngon ngọt.

 Khi đã làm xong nhiệm vụ, cha Mohr lại lội tuyết trở về nhà thờ, nhưng tâm hồn rạng lên niềm an vui đầy hứng khởi. Cứ tưởng phải hy sinh và mất giờ đi giúp đỡ người ta, chứ đâu ngờ mình lại được trao tặng món quà hiếm lạ. Thế là thay vì về thẳng nhà thờ, cha Mohr đã tìm tới nhà Franz Gruber ở Arndorf cách nhà thờ hai dặm, và cho biết mình đang rộn lên những hình ảnh và ý tưởng tuyệt vời cần phải viết ra ngay. Thế là sau đó lời của bài hát kỳ lạ Stille Nacht được viết xong, và Franz Gruber phổ nhạc một cách nhanh chóng ngay hôm đó một cách dễ dàng, vì lời thơ tự nó đã rung lên những dấu nhạc đầy thần hứng rồi.

Thế là bản Đêm An Bình (Stille Nacht) lần đầu tiên được hát lên với đàn guitar vào lễ Nửa Đêm Giáng Sinh tại nhà thờ thánh Nicola ở một làng quê nhỏ bé Oberndorf. Cảm động hơn nữa, chính cha chủ tế Josef Mohr và Franz Gruber hát câu riêng trong phần cầu nguyện sau khi rước lễ.

PHÚT TÌM LẠI AN BÌNH

Mướp đắng nào mà chẳng đắng. Vậy mà mấy người mẹ Việt tài tình quá, đưa mướp đắng mà nấu với tôm thì biến thành một món canh ngọt lạ lùng. Thịt thà nhiều quá cũng chán, ăn cơm ì ạch mãi mới hết một chén. Vậy mà chan canh mướp đắng vào thì khỏi chê. Vừa mát vừa ngon miệng. Cứ là ngọt lịm đi, ngọt tới cuống họng, ngọt tới dạ dầy, một chén cơm bay vèo vèo.

Cũng thế, những xung khắc, những đắng cay, những bổng trầm của cuộc sống thì chẳng sao tránh được. Nhưng đây là cách hóa giải, biến thành hòa khúc dịu êm: để cho Chúa giáng sinh trong cuộc sống mình, cảm nghiệm được Chúa đang hiện diện yêu thương săn sóc. Có Chúa, có tình thương, thì đêm đen được bật sáng, nghèo trở thành giầu, tẻ lạnh trở thành êm ấm. Và đây mới là giải quyết vào thời điểm này, như lời Kinh Thánh:

"Này đây, Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai, người ta sẽ gọi tên con trẻ là Em-ma-nu-en, nghĩa là Thiên-Chúa-ở cùng-chúng-ta". (Mt 1:23).

Vì con người ngày nay đang đánh mất Chúa, nên đời sống trở thành một đêm dài không ánh sáng.

Mình cũng có thể đang căng thẳng về vụ sắm quà, về những trái mướp đắng đang ngổn ngang tứ bề, làm sao có thể trở thành một món canh ngọt, làm thế nào mang đến cho nhau niềm an bình sâu thẳm hơn là những hời hợt đua đòi chỉ vun thêm vào cơn thèm khát không cùng"!

Đức Chúa Trời đã làm người và ở giữa chúng ta. Nói theo nét văn hóa Việt thì Trời tròn xuống với đất vuông để nối kết đất trời thành vuông tròn sung mãn tình thương. Đó là một Tin Vui quá vui, có sức hóa giải tất cả, biến đổi tất cả. Mình xin được giây phút cảm nhận này, để từ đáy lòng bật lên đốm lửa mới.

Đêm nay Thiên Chúa giáng sinh. Đêm nay tình yêu hiện hình. Đón nhận Chúa vào tâm điểm lòng mình thì mọi sự sẽ tìm lại an bình: Put God in the center, and everything will come together. Mọi xung khắc được hóa giải, mọi đắng cay được biến thành ngon ngọt, mọi bổng trầm được hòa lại thành nhạc khúc dịu êm.

Lm. Trần Cao Tường

(từ tác phẩm Khúc Sáo Ân Tình, Thời Điểm xuất bản -- Mời thăm www.dunglac.netvà hệ thống mới www.dunglac.orgMạng Lưới Dũng Lạc, góp tư liệu xây nhà Văn Hóa & Niềm Tin.)

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.
Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.
Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...
Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.