Hôm nay,  

Sổ Tay Thượng Đỉnh

02/04/200900:00:00(Xem: 5420)

Sổ Tay Thượng Đỉnh

Nguyễn Xuân Nghĩa
Một Chuỗi Liên Hoàn Toàn Cầu...
Đệ nhất Phu nhân Michelle Obama có mặc áo gì khi tới Luân Đôn, hoặc nói gì với giọng răng và gặp Nữ hoàng Elizabeth II như thế nào... thì đó là trò lăng xăng của truyền thông Mỹ và truyền thông thông ngôn của Việt Nam. Không đáng một giây suy tư cho thế giới.
Chỉ vì thế giới có nhiều vấn đề hệ trọng hơn.
***
Thượng đỉnh G20 chưa mở màn thì đã có những vụ biểu tình phản đối. Dân biểu tình là một mớ bòng bong hổ lốn.
Từ kỷ nguyên mị dân thời Tổng thống Bill Clinton tại Thượng đỉnh 1999 của Tổ chức Thương mại Thế giới WTO ở Seattle, rất nhiều tổ chức đã thừa thắng xông lên. Và xuống đường đập phá. Họ là những đám thân cộng tới chống toàn cầu hoá, là các nhóm bảo vệ môi sinh đến chống tư bản chủ nghĩa hay ủng hộ quyền phá thai, phản đối tự do ngoại thương hoặc đòi xoá nợ cho các nước nghèo đến các lực lượng vô chính phủ - anarchist - và băng đảng ăn cướp, thổ phỉ. Ngần ấy tổ chức đều xuất hiện và tìm cách phá hoại các hội nghị quốc tế.
Rồi cứ tàn lụi dần vì những đòi hỏi mâu thuẫn lẫn nhưng hành động phá hoại vô trách nhiệm trong khi thế giới quan tâm đến khủng bố và kiểm soát an ninh chặt chẽ hơn cho các hội nghị. Năm nay, các nhóm phá hoại ấy bỗng dưng được mùa: thượng đỉnh G20 họp tại London để thảo luận về kinh tế trong bối cảnh khủng hoảng. Cơ hội quá đẹp cho các nhóm phá hoại xuất hiện trước ống kính truyền hình. Tư lệnh Cảnh sát Thủ đô Anh gọi đó là "Mùa Hè Bất Mãn".
Nhưng rổi cũng đi vào lãng quên như một đám âm binh bị bóc bùa cắt dây. Trừ phi là quân khủng bố ra tay, chứ trò phá hoại ấy thật ra không đáng kể. Trái đất vẫn xoay và các hội nghị vẫn tiếp tục...
***
Trước khi thượng đỉnh G20 khai mạc, người ta đã thấy nhiều cuộc gặp gỡ song phương.
Người hùng của nước hung, Thủ tướng Vladimir Putin thì... om xòm vắng mặt - xin diễn nghĩa: công khai cho dân Nga biết rằng đệ tử của ông là Tổng thống Dmitri Medveded mới thay mặt Liên bang Nga phó hội quốc tế. Vì vậy, trước khi Thượng đỉnh G20 khai mạc, Medvedev đã gặp Thủ tướng Anh Gordon Brown, Thủ Đức Angela Merkel và Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Đáng chú ý nhất là cuộc gặp gỡ Nga-Mỹ và lời tuyên bố... rất nhạt của cặp Medveded-Obama. Hai bên tập trung nói chuyện về hồ sơ mỏng nhất trong quan hệ đôi bên: tài giảm võ khí nguyên tử (hay hạt nhân, hay hạch tâm). Một món ăn chơi không đáng kể. Phải đợi thượng đỉnh NATO tại Baden-Baden của Đức và Strasbourg của Pháp (hai ngày ba và bốn) rồi thượng đỉnh Âu-Mỹ tại Praha (hai ngày năm và sáu) thì mới biết Obama và Medveded xoay trở đấu trí ra sao.
***
Bây giờ, hãy nói về các nước khác.
Lãnh tụ hai nước có trọng lượng nhất Âu Châu là Đức và Nga đã phó hội và gặp gỡ, đó là Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Nga Dmitri Medvedev. Hai người chẳng có chuyện gì quan trọng để nói về nghị trình kinh tế của G20 ngoại trừ bày tỏ "mối quan tâm chung về kinh tế tài chánh". Ngôn ngữ ngoại giao, tức là không có thực chất - và không thật. Họ nói chuyện khác.
Nga muốn Đức tiếp tục nêu vấn đề về việc 1) bành trướng ảnh hưởng của Minh ước NATO, 2) về nhu cầu tài giảm võ khí chiến lược, 3) và chấm dứt việc NATO đòi bảo vệ Ba Lan và Cộng hoà Tiệp. Thủ tướng Đức có thiện chí và thẩm quyền đặt ra các vấn đề ấy với Hoa Kỳ và thực tế đã nói ra như vậy. Ngược lại, Đức muốn Nga không sử dụng võ khí khí đốt để bắt bí kinh tế Âu Châu và nước Đức, một nước tiêu thụ khí đốt của Nga. Đang chuẩn bị bầu cử, Thủ tướng Merkel phải ưu tiên lo cho chuyện nội bộ hơn là một đồng minh chiến lược của Obama.


Bên cạnh Cộng hoà Liên bang Đức, Ba Lan là quốc gia đã bị đòn sóc lịch sử của cả Nga lẫn Đức và nay chỉ còn trông cậy vào Hoa Kỳ. Khi thấy hai nước láng giềng Đông Tây nói chuyện hoà giải, và Hoa Kỳ của Tổng thống Obama lại lửng lơ con cá vàng, lãnh đạo Ba Lan bỗng chột dạ.
Vì vậy, hôm 31, Ngoại trưởng Radoslaw Sikorski của Warsaw phải nói vọng vào thượng đỉnh, rằng Liên bang Nga nên gia nhập... Minh ước NATO!
Minh ước này là hệ thống phòng thủ Bắc Đại tây dương chống Liên Xô, nay lại đón nhận Liên bang Nga thì NATO còn là gì"
Ông Sikorski không điên, chẳng muốn đề nghị hoà giải với Nga mà chỉ muốn Hoa Kỳ tiếp tục việc tăng cường bảo vệ Ba Lan như đã hứa và trong khuôn khổ ấy, gia tăng viện trợ kỹ thuật quân sự cho Ba Lan, trước khi nói đến việc hợp tác với Nga. Nhân đó, người ta mới nhớ rằng từ tháng Tám năm ngoái, ông Sikorski đã trả lời phỏng vấn của tờ New York Times, rằng "Ba Lan đã bị Anh và Pháp phản bội và bỏ rơi trước nguy cơ tấn công của Nga và Đức. Đấy là biến cố trọng đại của xứ này  thế kỷ 20". Bây giờ, qua thế kỷ 21, Ba Lan không muốn chuyện cũ tái diễn, với sự góp phần tích cực của Hoa Kỳ.
Những tiếng nói ấy của Ba Lan, hay Hung Gia Lợi, Cộng hoà Tiệp hoặc ba nước Baltic, tất nhiên cũng gây nhiễu âm khó chịu cho các cuộc họp song phương nhân thượng đỉnh G20.
***
Thượng đỉnh này quy tụ 19 quốc gia có nền kinh tế lớn nhất địa cầu. Thế giới chỉ nói đến thế liên hoàn tay ba giữa Hoa Kỳ, Âu Châu và Liên bang Nga mà quên mất nhiều khu vực khác.
Á Châu phó hội thì có Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ, Nam Hàn và Nam Dương (Indonesia), chưa kể Hiệp hội ASEAN do Thái Lan đại diện.
Thủ tướng Nhật bận việc nhà - và có khi mất job - nên tương đối im hơi lặng tiềng. Nhưng cũng tặng Hoa Kỳ một đóa hoa đẹp trước khi vào G20: ủng hộ kế hoạch kích thích kinh tế của Obama. Vô thưởng vô phạt! Chủ tịch Hồ Cẩm Đào của Trung Quốc thì có tư thế khá hơn.
Bắc Kinh sẽ châm thêm tiền cho Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF, đã nêu vấn đề về đồng Mỹ kim và ngày càng củng cố tư thế đại cường có trách nhiệm về chuyện quốc tế. Bên lề thượng đỉnh G20, Hội nghị song phương Hoa-Nga giữa Hồ Cẩm Đào và Dmitri Medvedev sẽ đẩy mạnh hơn nữa vai trò của IMF và góp phần thu hẹp khả năng xoay trở của Mỹ.
Đầy ấn tượng mà thiếu thực chất.
Các nước Á Châu khác không có tiếng nói gì nhiều tại thượng đỉnh này, ngoại trừ Ấn Độ và Nam Hàn trong hồ sơ WTO và nhu cầu đẩy lui phản ứng bảo hộ mậu dịch của hai khối Âu-Mỹ.
Có ba nước Trung Nam Mỹ là Mexico, Brazil và Argentina thì rõ là có quan điểm "sắc không". Ba xứ này, và có lẽ cả khu vực Trung Nam Mỹ, đã bị thế giới lãng quên trong vụ khủng hoảng và ít được truyền thông quốc tế nhắc tới. Thật ra, Mexico đang bị khủng hoảng về an ninh và sắp cần IMFcứu trợ trong khi Brazil là quốc gia có thế lực và ảnh hưởng mạnh nhất trong khu vực.
Một cường quốc khác cũng lẫy lừng vắng mặt tại thượng đỉnh G20 vì bận việc khác. Đó là xứ Turkey. Thành viên Hồi giáo quy nhất của NATO, đồng minh của Mỹ giữa một thế giới Hồi giáo đang bị cuốn hút giữa hai khối Á Rập theo hệ phái Sunni và Ba Tư theo hệ phái Shia, Thổ Nhĩ Kỳ là cường quốc có trọng lượng nhất. Và đóng chốt chặn Nga bên bờ Hắc hải.
Ngày mùng một, Turkey tổ chức hội nghị tay ba tại Ankara để lãnh đạo Pakistan và A Phú Hãn gặp gỡ và mùng sáu thì đón mừng Tổng thống Obama trong hai ngày thăm viếng. Ngần ấy hồ sơ nóng của Hoa Kỳ và Âu Châu, từ Iraq tới A Phú Hãn, từ Liên bang Nga đến Iran, hay Ukraine hoặc Trung Á.... đều cần tới sự tham dự của xứ này.
Đấy cũng là một tiết mục đáng chú ý trong những ngày tới - và những năm tới.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Xem ra thì người Mỹ, không ít, đang chán tự do và nước Mỹ đang mấp mé bên bờ vực của tấn thảm kịch mà nước Đức đã sa chân cách đây một thế kỷ khi, trong cuộc bầu cử năm 1933, trao hết quyền tự do cho Adolf Hitler, để mặc nhà dân túy có đầu óc phân chủng, độc tài và máu điên này tùy nghi định đoạt số phận dân tộc. Mà nếu tình thế nghiêm trọng của nước Đức đã thể hiện từ trước, trong cương lĩnh đảng phát xít cả khi chưa nắm được chính quyền thì, bây giờ, với nước Mỹ, đó là Project 2025.
Từ 20 năm qua (2004-2024), vấn đề hợp tác giữa người Việt Nam ở nước ngoài và đảng CSVN không ngừng được thảo luận, nhưng “đoàn kết dân tộc” vẫn là chuyện xa vời. Nguyên nhân còn ngăn cách cơ bản và quan trọng nhất vì đảng Cộng sản không muốn từ bỏ độc quyền cai trị, và tiếp tục áp đặt Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Cộng sản Hồ Chí Minh “làm nền tảng xây dựng đất nước”...
Cái ông Andropov (“nào đó”) nghe tên cũng có vẻ quen quen nhưng nhất thời thì tôi không thể nhớ ra được là ai. Cả ủy ban nhân dân Rạch Gốc và nhà văn Nguyên Ngọc cũng vậy, cũng bù trất, không ai biết thằng chả ở đâu ra nữa. Tuy vậy, cả nước, ai cũng biết rằng trong cái thế giới “bốn phương vô sản đều là anh em” thì bất cứ đồng chí lãnh đạo (cấp cao) nào mà chuyển qua từ trần thì đều “thuộc diện quốc tang” ráo trọi – bất kể Tây/Tầu.
Việt Nam và Trung Quốc đã ký 14 Văn kiện hợp tác an ninh Chính trị, Kinh tế-Thương mại và Văn hóa-Báo chí trong chuyến thăm Trung Quốc đầu tiên của Tổng Bí thư Tô Lâm từ ngày 18 đến 20/08/2024. Trong số này, Văn kiện kết nối và thiết lập 3 Tuyến đường sắt giữa hai nước được gọi là “anh em” đã giúp Trung Quốc liên thông ra Biển Đông và bành trướng thế lực kinh tế...
Tại Campuchia, kênh đào Phù Nam Techo, trị giá 1,7 tỷ USD sẽ kết nối Phnom Penh và Vịnh Thái Lan, tượng trưng cho niềm tự hào dân tộc, an ninh và kết nối thương mại quốc tế. Người ta có thể cảm thấy như thế qua lời tuyên bố của Thủ tướng Campuchia Hun Manet và của ông Hun Sen, trong cương vị cố vấn, người đã chuyển giao quyền lực từ cha sang con vào năm ngoái...
Danh từ được tác giả dùng trong bài này không phải là danh từ theo tự loại mà là một thuật ngữ của Việt Cộng. Thuật ngữ Việt Công hay là danh từ Việt Cộng là những thuật ngữ, những từ được dùng trong nước dưới chính quyền Cộng sản Việt Nam. Ở trong nước người ta không dùng từ “Việt Cộng” mặc dầu Việt Cộng chỉ có ý nghĩa là Cộng Sản Việt Nam chớ không có nghĩa gì khác. Phải nói rõ ràng và dài dòng như vậy để tránh hiểu lầm và hiểu sai. Những danh từ đề cập trong bài viết này đa số là những danh từ kinh tế, vì chủ đề của bài viết là kinh tế, phân tích những ván đề kinh tế, nhận định về kinh tế chớ không phải chính trị, mặc dầu kinh tế không thể tách rời khỏi chính trị, xuất phát từ chính trị và tác động trở lại đời sống của mỗi con người chúng ta.
“Tôi hơi chậm hiểu lại rất chóng quên nên dù đã lê lết qua hơi nhiều trường ốc (trong cũng như ngoài nước) nhưng trình độ học vấn và kiến thức cũng chả̉ tới đâu, vẫn chỉ ở mức làng nhàng. Nói tóm lại là thuộc loại “xoàng”! Ơ! “Xoàng” thì đã sao nhỉ? Cũng không đến nỗi trăng/sao gì đâu, nếu tôi biết điều (biết chuyện – biết thân – biết phận) hơn chút xíu. Khổ nỗi, tôi lại cứ tưởng là mình cũng thuộc loại đầu óc trung bình (hoặc chỉ dưới mức đó không xa lắm) nên ghi danh học – tùm lum/tùm la – đủ thứ phân khoa: Triết Lý, Tâm Lý, Xã Hội, Nhân Chủng …
Một bài viết ngay sau khi được bầu vào chức Tổng Bí thư đảng CSVN cho thấy ông Tô Lâm đã hiện nguyên hình một người giáo điều, bảo thủ và hoài nghi trong “hợp tác quốc tế” với các nước. Trước hết ông cáo giác: “Các thế lực thù địch, phản động chưa bao giờ từ bỏ âm mưu lật đổ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản, chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.” Lời tố cáo này không mới vì chỉ “nói cho có” và “không trưng ra được bằng chứng cụ thể nào”, giống hệt như những người tiền nhiệm...
- Mình lúc này không muốn theo dõi tin tức nữa. Mệt lắm. - Mình cũng vậy, không đọc báo, chỉ xem phim hoặc nghe thuyết pháp, tránh nhức đầu. - Đời người ngắn ngủi, sao phải tốn thì giờ… - Ở tuổi này, chuyện gì không vui xin miễn, tội gì phải đọc tin tức rồi tự mình làm khổ mình. Trong những năm gần đây, những phát biểu đại loại như trên từ bạn bè khiến những người trong ngành chúng tôi đôi lúc không khỏi ngán ngẫm về công việc báo chí của mình, một việc làm nếu đã không được tưởng thưởng tài chánh tương xứng, thì phần thưởng tinh thần từ ý nghĩa tự nó cũng không đủ bù đắp. Đọc báo hay không đọc báo?
Hồi đầu thế kỷ, có bữa, tôi nhận được thư của Vũ Thư Hiên. Ông hớn hở cho hay “Anh Tấn sắp sang Pháp chơi với anh vài tuần”. Thuở ấy, hai ông còn khá trẻ trung (và còn sung lắm) nên chắc chắn là đôi bạn già sẽ đi lung tung khắp Âu Châu, chứ dễ gì mà chịu quanh quẩn ở Paris. Mãi cả chục năm sau, sau khi nhà văn Bùi Ngọc Tấn lâm trọng bệnh, tôi mới nghe ông nhắc đến chuyến du hành thú vị này (với ít nhiều tiếc nuối) trong một cuộc phỏng vấn dành cho BBC – vào hôm 14 tháng 11 năm 2014: “Sang châu Âu, tôi quan sát dáng người đi, nét mặt của họ khác dân mình lắm… Đi thì mới biết mình bị mất những gì.”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.