Hôm nay,  

Những Người Bước Chậm

16/12/201000:00:00(Xem: 6601)

Những Người Bước Chậm

Trời vào đông, bước chậm.


Vĩnh Hảo


Ngày lập đông. Trời lạnh suốt từ đêm qua đến sáng sớm hôm nay; mãi đến trưa mới có nắng ấm dìu dịu giữa một trời lãng đãng sương giăng. Một ngày như thế nơi công viên nhỏ ít bóng cây không phải lý tưởng cho lắm. Nhưng bãi cỏ ở đây thì thật đẹp. Dù mùa thu đã qua với nhiều lá vàng khô còn rơi rớt đâu đó, thảm cỏ công viên vẫn xanh mướt, tạo cảm giác êm dịu cho đôi mắt đã mờ đục vì bụi bặm trần gian.
Công viên cách xa lộ không bao xa, mà trục lộ chính của thành phố lại chạy ngang mặt trước, nên thỉnh thoảng, tiếng động cơ của vài chiếc xe nào đó cố tình gây huyên náo, cũng tràn đến băng ghế đá, như những đợt sóng dữ phả vào, làm chao động cả vách núi im. Có một người ngồi đó, lặng lẽ nhìn, lặng lẽ nghe.
Huyên náo rộn ràng thường khi chỉ biểu hiện một cái gì rỗng tuếch. Nhưng người ta vẫn muốn phơi bày cái rỗng tuếch ấy, vì rỗng tuếch chính là chất liệu của một đời sống vô nghĩa, vô hồn nơi họ. Một cái giếng không bắt được mạch nguồn vô tận thì sau vài gàu nước đục, đã thành cạn khô. Người ngồi nơi ấy, lặng lẽ nhìn, lặng lẽ nghe. 
Một chiếc xe đi vào bãi đậu công viên với tốc độ không bình thường. Nơi đây mọi thứ động tác, mọi chuyển động của con người và cây cỏ đều chầm chậm, nhẹ nhàng. Xe vào thật nhanh, cửa đóng ầm ầm, có vẻ gì như là một cuộc xâm lấn. Từ trên xe, những người mau mắn và tự tin bước ra. Điện thoại cầm tay, mỗi người một cái, nói chuyện với một ai đó ở mơ hồ phương xứ. Ba người đồng hành không nói chuyện với nhau mà lại nói chuyện với những ai khác qua điện thoại tiện ích tân kỳ. Một người khác ngồi lại trên xe, chăm chú dán mắt vào máy vi tính xách tay. Đọc truyện hay xem tin tức, hay đang liên lạc với ai khác bằng vi thư" Thế giới loài người hôm nay đem cái xa gần lại, và đẩy cái gần đi xa.


Người ta đã nói thật nhiều nhưng không nói được bao nhiêu. Những điều đã nói, không thực sự cần nói. Tràn ngập trên truyền thanh, truyền hình, và hàng triệu trang lưới tập thể, trang lưới cá nhân, là những tiếng nói, hình ảnh, sắc màu. Chưa bao giờ loài người được quyền nói nhiều, đăng nhiều, biểu đạt nhiều như thế. Cái gì cũng nói được, phơi bày được, và đã được gửi lên mạng lưới toàn cầu một cách nhanh chóng. Nhanh chóng đăng lên, rồi nhanh chóng bị đẩy lùi vào trang sau để nhường trang trước cho các bài mới. Những trang mạng chuyên về tin tức chính trị, thời sự, kinh tế... cập nhật hàng ngày là chuyện bình thường. Nhưng các trang về tôn giáo, triết học, văn chương... cũng thế, cập nhật mỗi ngày, hoặc vài ba ngày một lần. Cập nhật, cập nhật, cập nhật... Update, update, update... Đó là từ ngữ quan trọng nhất của xã hội thông tin ngày nay. Trang nào, báo nào không cập nhật hàng ngày thì bị bỏ rơi, bị chê là chậm quá, giống như chiếc xe lái chậm trên xa lộ, chỉ cần giảm tốc độ trong vòng vài giây, vài phút, đã thấy hàng trăm xe vượt qua mặt (có khi đã qua mặt rồi còn ngoái cổ nhìn xem thử ai mà lái chậm thế!). Bài nào không kịp đọc hôm nay, ngày mai có thể là tìm không thấy. Phải đọc nhanh cho biết. Cái gì cũng cần biết, không cần hiểu. Nếu nhiều bài quá mà không có thời gian đọc, chỉ cần liếc qua tựa đề hoặc xa hơn nữa, liếc đoạn đầu đoạn cuối của bài là đủ. Đây là cách đọc và học của con người thời đại. Tư tưởng, triết lý, văn chương... phải cô đọng lại và được biểu hiện qua hình ảnh và âm thanh chắt lọc nhất, giống như áp-phích quảng cáo: vừa đưa lên đó thì thoắt cái đã biến mất. Những người nhẩn nhơ thong thả sẽ không kịp thấy. Những đầu óc chậm phân tích sẽ không kịp hiểu. Những người trầm tư ít nói sẽ là những người lạc hậu...
Người đàn ông ngồi đọc sách nơi băng đá công viên. Mấy con chim nhảy qua nhảy lại gần giỏ rác. Xe vượt nhanh trên con đường cao tốc gần đó. Trời hanh nắng. Gió đưa nhè nhẹ hơi lạnh của ngày chớm đông. Mây xám chen mây trắng, lờ lững như giòng nước đục. Một cặp tình nhân kề vai sóng bước, chậm rãi đi qua. Cặp tình nhân không còn trẻ. Chàng lớn hơn nàng khá nhiều tuổi. Có thể là một cặp vợ chồng. Nhưng cách họ nắm tay, lặng lẽ bước bên nhau nơi công viên nhỏ bé này, giống như tình nhân, hay đôi bạn tri kỷ vong niên. Đôi mắt họ tràn ngập hạnh phúc. Thế giới của họ bây giờ là đôi bàn tay nắm chặt lấy nhau, còn có nhau trên đời. Chậm rãi dạo bước công viên. Im lặng ngồi bên nhau nhìn ngắm mây bay lững lờ. Không cần biết họ là ai, làm gì, xuất thân từ đâu; chỉ biết tình yêu của họ là tình yêu của đầu thế kỷ trước.
Thuở ấy, người ta hãy còn làm thơ. Và những người yêu nhau, không đến không đi vội vã. Họ trao và nhận những câu thơ để đọc chậm rãi, và có thể đọc tới đọc lui nhiều lần. 
Khi nhiều người rầm rộ tiến đến tương lai thật nhanh bằng tốc độ của điện tử, bằng hàng triệu bài viết dài ngắn, bằng muôn vàn lời nói, bằng muôn vàn hình ảnh và âm thanh sôi động... có những người thật lặng lẽ, ngồi nơi băng đá công viên, nắm tay nhau, hoặc một mình, thong thả đọc sách…
Ngày vào đông, tháng 12.2010
Vĩnh Hảo

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.