Hôm nay,  

Chào Đón Người Về

27/10/200800:00:00(Xem: 8473)

<"xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

 

Thuyền Nhân

 

Được tin hài cốt người lính Úc cuối cùng, binh nhì David John Elkington Fisher, sẽ về đến phi trường quân sự Richmond thứ Sáu ngày 10 tháng 10 năm 2008, tôi nảy ra ý định đi đón anh. Nhà tôi lái xe đến phi trường mất khoảng ba mươi phút.

 

Tôi đã không có dịp nói lời cám ơn khi anh còn sống và chiến đấu cho nền tự do của đất nước tôi. Nhờ anh và những người như anh mà miền Nam Việt Nam còn tồn tại cho đến ngày 30 tháng tư năm 1975; và dân chúng miền Nam, trong đó có tôi, được hưởng thêm những ngày tự do, mà sau này, khi phải sống với Việt cộng, bị mất tự do mới biết nó quý là dường nào.

 

Bây giờ đã quá trễ để nói lời cám ơn David nhưng tôi không thể thờ ơ khi biết xương cốt anh được quy hoàn cố hương. Xin được chào anh một lần thay cho lời cám ơn muộn màng.

 

David thuộc lực lượng Biệt cách Dù SAS (tạm dịch từ chữ Special Air Service Regiment) đã rớt xuống khu rừng già Việt Nam ngày 27 tháng chín năm 1969.

 

Câu chuyện bắt đầu khi toán trinh sát Patrol one one (Patrol 1-1) của đoàn 3 Biệt Cách Dù Úc đang trinh sát phía tây Mây Tào tỉnh Long Khánh cũ, nay thuộc tỉnh Đồng Nai. Đây là vùng quan trọng của Việt cộng. Toán 1-1 bị địch phát hiện và tấn công dữ dội bằng súng liên thanh, lựu đạn, súng phóng hỏa tiễn B40, B41.

 

Để cứu quân bạn chỉ là một nhóm ít người so với địch, Không quân Úc xử dụng 3 trực thăng võ trang bắn chận địch và 3 trực thăng vận tải dùng dây cáp bốc quân về, không may David đã bị rớt từ cao độ 200 feet (khoảng 60 mét)

 

Chiến trường thay đổi theo diễn biến mới. Dưới sự điều động của đoàn trưởng, cuộc hành quân tìm kiếm được thực hiện ngay tức khắc. Trên không là những phi cơ đang tham dự hành quân và dưới đất quân Biệt cách Dù Úc phối hợp cùng hai đại đội Bộ binh Úc. Cuộc tìm kiếm kéo dài hơn mười ngày nhưng không có kết qủa.

 

Sau chiến tranh, một cựu quân nhân Quân lực Việt Nam Công Hoà tên Kim Tất Minh trong khi bị "tù cải tạo" đã tình cờ gặp được di vật của quân đội đồng minh gồm xe thiết vận xa M113 và nấm mồ. Bộ Quốc phòng Úc đã tìm được địa điểm này bây giờ là khu Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai.

 

Ba chục năm sau ông Minh đã đứng tuổi và tỵ nạn tại Sydney cố gắng lục lọi trí nhớ để cung cấp tọa độ cho Bộ Quốc phòng Úc. Phần vì vật đổi sao dời, phần khác trí nhớ của một con người cũng xuống cấp theo thời gian, cộng thêm những khó khăn nhân tạo do chế độ Việt cộng gây ra nên cuộc tìm kiếm hài cốt David suýt bị đánh lạc hướng lên đến tận …Đà Lạt!

 

Tuy nhiên với quyết tâm của chính phủ Úc, mặt khác có nhiều nhóm trong nước Úc như nhóm Operation Aussies Home luôn luôn gây áp lực đòi chính phủ mang hài cốt về, nên cuối cùng hài cốt binh nhì David Fisher đã được tìm thấy và được xác nhận qua phương pháp thử DNA hiện đại.

 

Đây là bộ hài cốt thứ tư và cuối cùng. Trước đó là hài cốt của hạ sỹ Richard Parker và binh nhì Peter Gillson đã được đưa về Úc vào tháng sáu năm 2007 còn hạ sỹ Gillespie thì về vào tháng mười hai năm 2007.

 

Một chiếc phi cơ C130 Hercules của Không Quân Hoàng gia Úc đại lợi đã bay sang Hà Nội đón hài cốt David Fisher. Trên đường về nó ngừng tại Darwin vùng Bắc Úc trước khi bay về phi trường quân sự Richmond, phía tây thành phố Sydney, tiểu bang New South Wales.

 

Khi có ý định tham dự, tôi đã sai lầm, đáng lẽ liên lạc thẳng với Bộ Quốc Phòng, tôi lại đi vòng qua Hội Cựu quân nhân Úc nên tốn nhiều thì giờ.

 

Phía Cộng đồng Người Việt Tự Do NSW và Hội Cựu quân nhân Quân lực Việt Nam Cộng Hoà cũng chẳng nhận được tin tức nào cụ thể. Chủ tịch Cộng đồng Võ trí Dũng không có giấy mời, tờ fax Cộng đồng nhận được chỉ cho biết ngày hỏa táng mà thôi. Luật sư Chủ tịch và toàn Ban Chấp Hành đang lo tổ chức cuộc biểu tình ngày 13 tháng 10 năm 2008 chống Thủ tướng Việt Cộng Nguyễn Tấn Dũng nên không thể giúp gì được.

 

Hội Cựu quân nhân QLVNCH cũng có chung nguồn tin như thế. Có vẻ như người ta không muốn mình đến đón tại phi trường. Mãi cho tới 9 giờ đêm hôm trước, luật sư Hoàng Lập Chí sau khi tốn nhiều công liên lạc với hội Cựu chiến binh RSL mới cho biết hài cốt của David sẽ về phi trường Richmond lúc 10 giờ sáng.

 

Không có giấy mời, tôi không biết làm sao chui lọt vào phi trường quân sự Richmond"! Tôi cũng không biết phải ăn mặc thế nào để qua mặt toán canh gác phi trường. Tôi chọn cà vạt có cờ quốc gia, gắn phù hiệu Tổ Quốc Không Gian lên túi bên trái và đội thêm chiếc mũ ca lô Không Quân lên đầu. Những chi tiết này được tôi cân nhắc kỹ lưỡng trước khi gắn lên người. Ngày xưa mà ăn mặc linh tinh thế này chắc chắn bị Quân Cảnh nhốt. Lính không ra lính, dân chẳng ra dân nhưng thôi… có hề gì! Cần nhất là vào được cuối phi đạo, chào ông David Fisher một cái như một lời cám ơn muộn màng.

 

Tôi mang theo nhiều lá cờ vàng ba sọc đỏ từ cỡ nhỏ đến cỡ lớn để tùy cơ ứng biến. Trước đây David Fisher đã chiến đấu bên cạnh và chiến đấu vì lá cờ vàng này, bây giờ tôi cũng mang lá cờ này đến chào đón ông trở về.

 

Thời tiết mùa xuân không nóng không lạnh nhưng vì hồi hộp nên trong người như có lửa cháy. Đến phi trường tôi được chỉ dẫn vào car park cách cổng vài trăm thước, nơi đây được trang hoàng theo cung cách của ngày lễ có toán tiếp tân mặc lễ phục chào đón.

 

Bây giờ là lúc phải quyết định mang theo cờ hay không" Và mang lá cờ lớn hay cờ nhỏ" Hay là lá cờ trung bình. Bây giờ tôi sợ lá cờ lớn sẽ làm họ thắc mắc và xét giấy. Thế thì hỏng bét, nhưng cầm lá cờ nhỏ quá thì sẽ bị chìm trong đám đông. Tôi đoán là phải có hàng chục phái đoàn của các quân, binh chủng như Không quân, Hải quân, Thiết giáp, Pháo binh.v.v... và mấy ông đồng minh Đại Hàn, Hoa kỳ, Phi luật tân.v.v… đơn vị nào mà chẳng mang theo cờ quân, binh chủng, cờ quốc gia do đó cờ mình nhỏ quá sẽ bị chìm. Đã vào lính anh nào chẳng có tự ái gọi là "màu cờ sắc áo"!

 

Tôi chọn lá cờ trung bình và đến gặp toán tiếp tân . Đây là thời gian căng thẳng, hồi hộp chờ… xét giấy. Được hay thua là cửa ải này đây. Vài phút hồi hộp trôi qua và thật may mắn. Không ai xét giấy tờ gì cả. Họ chỉ nhìn một cái là ...xong. Xin mời ông lên xe bus. Mừng quá. Quả tim tôi muốn bay khỏi lồng ngực. Sao lại dễ đến thế được! Một phi trường quân sự trong thời đại chống khủng bố mà chỉ cần …nhìn một cái là xong thì khó tin quá. Tôi lại tiếp tục lo… "Hay là vào trong kia nó còn khám lần nữa"!"

 

Lên xe gặp vợ chồng con cái anh Kim Tất Minh đã ngồi sẵn. Bây giờ mới biết cái ông người Việt gốc Đại Hàn này là khách danh dự của bộ Quốc Phòng.

 

Xe bus đưa mọi người vào nơi làm lễ. Cũng có hai hàng binh sĩ dàn chào nhưng không hỏi han giấy tờ chi cả. Ở ngoài cổng họ còn nhìn tôi một cái, vào đến đây chẳng ai thèm nhìn.

 

Hall để hành lễ là một căn nhà tiền chế rất rộng. Hầu hết người tham dự mang một dấu hiệu nào đó như mũ bê rê, cánh dù, huy hiệu con dao găm, huy chương.v.v... nên cũng dễ nhận ra đa số là dân SAS và gia đình.

 

Không khí tuy trang nghiêm mà vẫn tôn trọng tình cảm gia đình người quá cố cũng như truyền thống bảo mật của SAS. Không có phóng viên báo chí chạy lăng xăng, không có đài truyền hình quay tới quay lui. Bộ quốc phòng Úc còn nhấn mạnh "media will not be able to attend this solemn event". Tất cả mọi hình ảnh đều do phóng viên quân đội chụp hình, quay phim và làm mờ đi trước khi gửi cho giới truyền thông. Xem tivi thấy hình ảnh hơi mờ mờ không rõ mặt người vì hình ảnh đã bị làm mờ nhạt trước khi phổ biến.

 

Mấy ông cựu quân nhân cho biết SAS là một binh chủng có truyền thống bí mật, ngay cả hôm nay cũng không có quân, binh chủng nào tham dự. Hèn gì nhìn lui nhìn tới chỉ thấy toàn mũ bê rê SAS, chỉ có mình tôi đội mũ Không Quân. Không có các quân binh chủng bạn mang hiệu kỳ đơn vị vào nên lá cờ duy nhất và nổi bật trong hiện trường là cờ… Việt Nam Cộng Hoà.

 

Điều này hơi khác thường. Dân Úc mang cờ nhiều hơn người Việt Nam. Đi ngoại quốc cũng mang cờ. Đi xem đua ngựa, đua chó, đua xe hơi, đua thuyền, đua mô tô họ cũng cầm cờ. Đi hội chợ cũng cầm cờ. Đi xem đá banh Úc cũng cầm cờ, vẽ cờ trên mặt. Rồi nhiều tư gia, khách sạn, quán ăn, tiệm rượu cũng treo cờ, thế mà hôm nay không ai mang cờ Úc.

 

Thoát được cổng gác bây giờ tôi lại sợ thân nhân ông David Fisher đuổi. Chẳng biết gia đình họ có bằng lòng cho mình tham dự hay không" Biết đâu họ là phe thân cộng, phe chống chiến tranh hoặc quá đau khổ vì mất người thân trên nước Việt Nam nên không thích sự hiện diện của mình.

 

Trong thời gian chờ đợi chúng tôi nói chuyện với mấy cựu quân nhân Úc. Anh chàng Darrel mở tấm bản đồ Việt Nam cũ của 40 năm về trước và chúng tôi xúm lại chuyện trò. Câu chuyện xoay sang việc tìm kiếm hài cốt David và mọi người được biết là phía Việt cộng cứ nhất định đòi đưa phái đoàn tìm kiếm lên Đà Lạt đào xới, trong khi David tử trận ở Long Khánh!!! Thật là hết ý kiến.

 

Đúng 10 giờ có tiếng động ồn ào điếc tai rồi chiếc phi cơ C130 tiến sát vào. Nó xoay đuôi lại và mở bửng sau. Mọi người tiến ra đón. Ngoài sân hai hàng lính bồng súng chào trong tiếng kèn túi Pipe. Từ trong phi cơ bước ra, dẫn đầu là một tu sỹ Thiên chúa giáo, sau đó đến quan tài phủ quốc kỳ Úc và bảy cựu quân nhân Biệt Cách Dù theo sau. Trong số bảy vị này có người là cấp chỉ huy hoặc bạn đồng ngũ của David. Họ đã sang tận Hà Nội đưa anh về đây.

 

Toán Chung Sự Vụ chuyển quan tài là lính SAS. Vai phải họ đeo huy hiệu cánh dù và hàng chữ SAS, tay trái mang vòng tang đen. Khi khiêng quan tài người nọ quàng tay sang vai người kia biểu lộ tình chiến hữu gắn bó huynh đệ chi binh. Quan tài được đưa vào hall, chúng tôi đứng hai bên đường chào theo kiểu lính. Thật là xúc động. Sau 39 năm anh David mới trở về cố quốc. Rồi người ta cử hành nghi lễ quân đội gọi là Ramp Ceremony. Đây không phải nghi lễ tôn giáo dù rằng vị tu sỹ và chiến hữu của ông có đọc lời cầu nguyện ngắn. Hôm qua ở Hà nội người Úc cũng làm một lễ như vậy

 

Phần phát biểu chính là của bộ trưởng Quốc Phòng Snowdon và thiếu tướng Timothy McOwan giữ chức Special Operations Commander Australia. Vị tư lệnh Lục quân , trung tướng Ken Gillespie không thấy phát biểu. Các nữ dân biểu vùng Parramatta và Greenway cũng không phát biểu. Cuối lễ người lính kèn thổi khúc nhạc Last Post. Rồi mọi người tiễn quan tài lên một chiếc xe tang. Gia đình sẽ hỏa táng anh ở nghĩa trang Mac Quarie Park gần North Ryde.

 

Sau lễ, tôi còn đang tìm cơ hội thuận tiện để chào gia đình và nói những lời tri ân của một người Việt Nam thì bà em gái của anh đến gặp tôi. Trong lúc bận rộn thế này, có bao nhiêu ông to bà lớn, bộ trưởng, tướng, tá, dân biểu, hội đoàn... đang chờ họ thế mà họ lại đến gặp mình trước mấy người kia! Thật là trăm sự cũng nhờ vào lá cờ vàng. Chị cám ơn và mời tôi tham dự đám táng vào ngày thứ Ba 14 tháng 10. Được lời như cởi tấm lòng, mọi lo ngại từ sáng đến giờ được giải tỏa, tôi đến nói chuyện với các chị em Annie, Penny và Julie cùng người em rể Peter. Trong cái không khí ồn ào ấy chẳng nói được nhiều, tôi nói lên lòng biết ơn của một người Việt Nam đã chịu ơn anh David và nước Úc. Tôi chuyển lời của ông Chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Tự Do và hứa chắc chắn sẽ có một phái đoàn người Việt Nam đến trong ngày mai táng.

 

Câu chuyện chưa đâu vào đâu thì chị dân biểu Louis Markus vùng Greenway bước đến chào kế mẫu của David là bà Margaret rồi câu chuyện xoay qua hướng khác. Người em gái cho biết khi David hy sinh tại Việt Nam anh mới 23 tuổi, chưa lập gia đình, còn chị 19 tuổi. Bây giờ tôi phải nhường chỗ cho nhiều người khác. Nhờ mang lá cờ vàng nên được nhiều ưu tiên quá rồi, vượt qua mọi toan tính ban đầu.

 

Thức ăn đã dọn sẵn theo kiểu selfserve. Trong lúc tôi đang pha cà phê thì chị dân biểu Julie Owen vùng Parramatta bắt tay và nói "Trông you quen quen chắc là trước đây đã gặp". Thấy chị này nói năng thân thiện nên tôi cũng cười cười "Chắc là mình gặp nhau trong tiệm phở ". Mọi người cùng cười.

 

Rất tiếc tôi phải về sớm để làm việc.

 

Ngồi trên xe bus nhìn thấy nhiều người mặc quân phục ngụy trang áo hoa rừng tôi bèn thắc mắc với cô tài xế:

 

- Đây là trại của Không quân hay SAS"

 

Cô ấy trả lời:

 

- Không Quân.

 

Tôi hỏi tiếp:

 

- Không Quân sao lại ăn mặc rằn ri"

 

Cô giải thích:

 

- Không Quân Úc mới có thêm hai bộ đồng phục. Một là màu xanh rằn ri, hai là màu sa mạc như you thấy lính Mỹ, lính Úc ở Trung Đông.

 

Bỗng mobile phone reo, anh Hoàng lập Chí hỏi thăm tình hình. Sau khi nghe trình bày, anh thắc mắc "Làm sao mà bạn vào được"" Hôm nay nhiều người bạn Úc đã hỏi câu này mà tôi không có câu trả lời. Nhìn lá cờ vàng trong tay tôi tự hỏi, "Phải chăng nhờ lá cờ này""

 

(Saigon Times Úc Châu)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng Năm, 2024, trong phiên tòa xét xử bị cáo, tức cựu Tổng thống Donald Trump, liên quan các khoản chi phí cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels dưới dạng tiền bịt miệng, có một cựu công tố viên, bộ trưởng tư pháp từ Flordia đến tòa New York. Bà ngồi bên dưới theo dõi để ủng hộ Trump. Đó là Pam Bondi. Sau khi bồi thẩm đoàn phán quyết Trump có tội trong 34 tội danh, Bondi đã xuất hiện trên Fox News, cùng với Kash Patel, phát biểu rằng “một niềm tin rất lớn đã bị mất vào hệ thống tư pháp tối nay.” Bà còn nói thêm: “Người dân Mỹ đã nhìn thấu điều đó.”
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.