Hôm nay,  

Cưỡng Bách Hôn Nhân

09/02/201000:00:00(Xem: 6471)

Cưỡng  Bách  Hôn  Nhân

Phó Tế Nguyễn Mạnh San trong Hội Thảo Pháp Lý Vào Ngày 23 Tháng 1, Năm 2010

Phó  Tế  Nguyễn  Mạnh  San
(LTS: Đây là đề tài thứ mười mà thầy Phó Tế N.M. San đã thuyết trình cho quý vị cử tọa của Hội Thân Hữu Việt Mỹ (Vietnamese American Association), tại thành phố Oklahoma City, Oklahoma vào ngày 23 tháng 1 năm 2010 vừa qua. Trong dịp này thầy Phó Tế đã mạn phép xin được thay mặt cho hàng ngàn những người tỵ nạn thuộc các sắc tộc Việt, Miên, Lào, Iran, Iraq, Nga, Cuba, v.v… để vinh danh Cụ Nguyễn Đình Thư, Sáng lập viên và là vị Chủ Tịch đầu tiên của Hội, cũng như cảm ơn Hội THVM, một Hội thiện nguyện bất vụ lợi, về những thành quả và sự liên tục giúp đỡ người Tỵ Nạn từ năm 1977 cho đến ngày hôm nay. Xin quý độc giả theo dõi câu chuyện liên quan đến đời sống và Pháp luật tại Hoa Kỳ dưới đây.)
Người ta vẫn thường nói ép dầu ép mỡ, ai nỡ ép duyên. Quả thật như thế, vì ngay cả hai người yêu thương nhau thật tình đi chăng nữa, cũng chưa chắc chắn gì có thể đem lại hạnh phúc cho nhau nói chi đến con cái bị Cha Mẹ ép buộc phải lấy nhau, thì làm sao có thể mang lại hạnh phúc cho nhau được. Nói như thế là khi chúng ta còn ở quê nhà, Cha mẹ đặt con cái ngồi đâu thì con cái phải vâng lời Cha mẹ ngồi đấy, có nghĩa là Cha Mẹ bảo con lấy ai thì phải lấy người đó, không được quyền cãi lại lời Cha Mẹ. Đó là chuyện xẩy ra từ xa xưa ở quê nhà trước ngày mất nước.
Nhưng từ khi chúng ta đến sinh sống tại Hoa Kỳ, thì truyền thống Cha mẹ đặt con ngồi đâu con phải ngồi đấy không còn tồn tại nữa, trái lại con cái đặt cha mẹ ngồi đâu, Cha Mẹ phải ngồi đấy, có nghĩa là con cái tự quyền lựa chọn Tây, Tàu, Nhật, Đại Hàn, Ấn Độ, Nga, Mỹ, Phi Châu, Trung Đông, v.v… mà con cái muốn lấy người đó làm chồng hay làm vợ, thì Cha Mẹ không có quyền từ chối, bằng không, chúng nó sẽ cưới hỏi nhau trước pháp luật, không cần đến sự hiện diện của Cha Mẹ đôi bên, kể như cô dâu chú rể đều coi như là mồ côi Cha Mẹ; cho tới một ngày đẹp trời nào đó Cha Mẹ thương nhớ con quá, bằng cách tỏ thái độ bằng lòng chấp nhận nó là con dâu hay con rể của nhà mình, thì tình nghĩa phận làm con cái đối với Cha mẹ mới được phục hồi kể từ ngày đó.
Như chúng ta đã biết cách đây gần 2 năm, chính quyền Hoa Kỳ đã khám phá ra một số đông những cặp vợ chồng lập hôn thú giả vờ lấy nhau (fraud marriage) một cách trực tiếp hoặc qua trung gian của một số cơ sở dịch vụ thương mại tư, để đem cô dâu từ Việt Nam hay từ bên Trung Quốc sang Hoa Kỳ, mà trên thực tế cô dâu chú rể không hề chung sống vớí nhau bao giờ. Tất cả những vụ đưa người vào Hoa Kỳ bất hợp pháp này, đều bị truy tố ra tòa xét xử về tội vi phạm Luật Di Trú Hoa Kỳ.
Mục đích chính của bài viết này là chúng tôi muốn kể lại một câu chuyện của một cặp giả vờ lấy nhau  làm vợ làm chồng, có liên hệ đến pháp lý như vừa mới nêu ở phần trên. Tuy nhiên, đi sâu vào chi tiết của câu chuyện này, thì ngoài tội người chồng hờ và người vợ hờ vi phạm luật Di Trú ra, riêng người chồng hờ còn vi phạm thêm một trọng tội khác nữa, đó là tội phạm cưỡng bách hôn nhân, chỉ vì thấy cô vợ hờ của mình quá xinh xắn, như một nụ bông hồng vừa mới chớm nở ra những cánh hoa mịn màng thơm ngát, vào một buổi sáng sớm tinh sương của một ngày đầu xuân và câu chuyện này được diễn tiến như sau:
Lần đầu tiên trở về thăm quê hương trong 3 tuần lễ, tình cờ trong thời gian này anh Hanh được một người em họ của mình, biết rõ anh vẫn còn độc thân, nên người em họ mới ngỏ ý với anh là nếu anh bằng lòng lập hôn thú với một cô sinh viên đang theo học năm thứ nhất tại một trường Đại Học Mỹ Thuật mà người em họ quen thân với tất cả gia đình cô ta; và cô ta chỉ yêu cầu anh Hanh giả vờ lấy cô ta làm vợ nhưng trên thực tế cô ta coi anh như một người bạn cô ta mà thôi. Vì phải nhờ vào giấy giá thú là vợ anh, thì cô ta mới hội đủ điều kiện để được phép sang Hoa Kỳ, tiếp tục ghi danh vào học ngành Mỹ Thuật, với hy vọng sau này sẽ trở thành một họa sĩ nổi danh mà cô ta hằng mơ ước từ lúc còn ở bậc trung học. Sau khi cô ta đã cư ngụ tại Hoa Kỳ đủ 2 năm trở lên và có thẻ thường trú rồi, anh sẽ lập thủ tục ly dị cô ta, để cô ta không bị trục xuất trả về nguyên quán, thì cha mẹ cô ta sẽ đền đáp anh một số tiền xứng đáng bằng Mỹ kim tiền mặt và sẽ trao tận tay anh vài ngày, trước khi anh lên đường trở về Hoa Kỳ. Nhận thấy số tiền đền đáp này quá lớn, tưởng chừng như mình vừa mới trúng số lô độc đắc 25 ngàn đồng, nên anh liền nhận lời đề nghị của người em họ và vài ngày sau anh cùng cô ta đến cơ quan chính quyền để ký giấy giá thú với nhau. Giữ đúng như lời giao ước trước đây, Cha mẹ cô ta đã trao tận tay anh Hanh đầy đủ số tiền đền đáp như đã hứa với anh, trước khi anh đáp máy bay trở về Hoa Kỳ.
Về tới Hoa Kỳ, anh liền lập thủ tục bảo trợ cho cô ta sang Hoa kỳ theo diện đoàn tụ vợ chồng tại sở Di Trú và chưa đầy 9 tháng sau ngày anh nạp đơn bảo trợ, cô ta vui mừng gọi điện thoại báo tin cho anh biết ngày giờ, tên hãng máy bay để anh ra phi trường đón nàng. Giữ đúng y như lời cam kết của anh với cha mẹ nàng, anh thuê dùm cho nàng một căn phòng trong khu chung cư gần một trường Đại Học Cộng Đồng (Community college), để cho nàng không cần phải lái xe đi học mỗi ngày. Thỉnh thoảng vào những ngày cuối tuần, anh lái xe đến thăm nom nàng, xem nàng có cần mua bán gì thì anh chở nàng đi. Khoảng 6 tháng sau, cũng vào ngày cuối tuần, anh đến đón nàng về nhà anh chơi và cũng như mọi khi nàng đến nhà anh, đều thấy có mặt một vài người bạn thân của anh chờ sẵn ở nhà anh, nhưng lần này ngoài anh, ra nàng không thấy có ai hết ở trong nhà. Thế rồi anh trịnh trọng nói cho nàng biết, kể từ hôm nay nàng phải về chung sống với anh trong căn nhà này, vì trên giấy tờ pháp lý, nàng là người vợ chính thức của anh, kể từ ngày nàng đặt chân đến Hoa kỳ và nàng phải hành sử bổn phận của một người vợ đối với chồng. Nếu nàng không chịu bằng lòng làm vợ anh, thì bắt buộc anh phải bắn chết nàng ngay tại chỗ trong căn nhà này và anh sẽ tự sát theo nàng. Nói xong, anh đứng dậy, lấy tay thọc vào túi quần, để rút ra một khẩu súng lục nhỏ (chẳng biết súng thật hay giả), chĩa đầu súng thẳng vào mặt nàng. Vừa thấy khẩu súng chân tay nàng đã run lên cầm cập như người đang bị lên cơn sốt rét ngã nước và miệng lắp bắp trả lời: Em van xin anh đừng bắn em, em xin hoàn toàn vâng lời anh. Hầu hết người Việt Nam chúng ta ở tuổi trung niên trở lên, đều hiểu rõ nghĩa bóng cũng như nghĩa đen của câu “Tiền trao cháo múc”, thế mà anh chàng này không những lấy tiền của người ta rồi, lại còn tham lam đòi múc cháo ăn nữa, đúng là ở đời lắm chuyện oái oăm.


Sự việc này nếu xẩy ra ở Tiểu Bang Oklahoma và nạn nhân trong cuộc đã là một thuờng trú nhân chưa làm hôn thú, thì nạn nhân chắc chắn sẽ tố cáo trước pháp luật, là bị uy hiếp bằng vũ khí, phải chấp nhận lấy anh ta làm chồng và theo đạo luật Oklahoma số 21, điều khoản 1118, liệt kê các Tội Danh và các Hình Phạt (Title 21, Crimes and Punishments, Section 1118) quy định rằng: Bất luận ai có hành động cưỡng bách bằng vũ lực, hăm dọa hay ép buộc người phụ nữ lấy mình làm chồng, là phạm tội đại hình và có thể bị bỏ tù không quá 10 năm (Every person who takes any woman unlawfully against her will, with intent to compel her by force, menace or duress to marry him or marry other person, shall be guilty of felony and he is punishable by imprisonment in the penitentiary not exceeding ten (10) years). Khổ một nỗi là cô nàng này đã làm giá thú với anh Hanh từ Việt Nam rồi và chưa có thẻ thuờng trú. Hơn nữa, nếu sự thật được phơi bày trước ánh sáng công lý, là Cha mẹ cô này đã trả tiền cho anh Hanh, để anh giả vờ lấy cô làm vợ, đem cô sang đây. Như thế cô này sẽ bị trục xuất trả về nguyên quán, còn anh Hanh sẽ được chính quyền mời đi nghỉ mát ở một nơi xà lim ít nhất vài năm, vì phạm tội hình sự. Tuy nhiên trong trường hợp như thế này, giả thử nạn nhân không dám tố cáo anh Hanh là cưỡng bách cô ta phải lấy anh làm chồng, vì những lý do vừa được nêu ra ở phần trên, nhưng nếu muốn, nạn nhân vẫn có thể tố cáo anh dùng vũ khí để cưỡng hiếp dâm cô, cho dù trên giấy tờ pháp lý cô ta là vợ chánh thức của anh (điều này áp dụng đối với tất cả vợ chồng dù có quốc tịch hay không có quốc tịch). Bởi vì, chúng ta nên hiểu rằng người vợ hay người chồng không phải là một món đồ chơi của con nít, hễ thích lúc nào, mang nó ra chơi. Hành động như thế, vô tình hay hữu ý, một trong hai người đã vi phạm đến quyền bình đẳng, sự tự do, vấn đề sức khỏe và ý muốn của cá nhân mỗi người, cần phải luôn luôn được tôn trọng trong đời sống gia đình cũng như ngoài xã hội. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi không thể tiếp tục trình bày thêm những chi tiết pháp lý của sự tố cáo hiếp dâm này nếu có, vì nó hoàn toàn chuyển sang một đề tài pháp luật khác, nói về tội Cưỡng Hiếp Dâm bằng vũ lực đối với người phối ngẫu vợ hay chồng của mình. Nói tới đây, có lẽ nhiều người trong chúng ta thuờng nghe thấy, hành động hiếp dâm chỉ xảy ra đối với người khác, chứ không xảy ra đối với người vợ hay chồng của mình. Vấn đề này, chúng tôi sẽ trình bày cùng đọc giả trong một dịp thuận tiện khác nếu thời gian cho phép.
Cũng một tình trạng và hoàn cảnh tương tự như câu chuyện vừa được kể trên đây, nhưng nội dung của câu chuyện này lại hoàn toàn khác biệt, thay vì cô dâu ở trong câu chuyện trên, đã phải trả một số tiền khá lớn cho chú rể ngoại kiều lập hôn thú để được sang Hoa Kỳ, mà cô dâu vẫn không được toại nguyện theo điều mình mơ ước. Nhưng ngược lại cô dâu trong câu chuyện này, không những không phải trả một đồng xu cắc bạc nào cho chú rể ngoại kiều, mà vẫn được chú rể bảo trợ sang Hoa Kỳ và kết quả lại quá tốt đẹp, ngoài sức tưởng tượng của mọi người biết rõ từ đầu câu chuyện này xẩy ra như sau:
Ông Vương có một cậu con trai đã lập gia đình được hơn 3 năm, nhưng chưa kịp có con thì cô vợ đã ly dị cậu, để bước sang thuyền khác. Cậu con trai này rất có hiếu với Cha Mẹ cậu và cậu luôn luôn làm tất cả những điều gì có thể làm vui lòng Cha mẹ. Ông Vương có một người bạn học cũ, rất thân thiết nhau như anh em ruột thịt, từ khi hai người cùng học chung  một lớp với nhau, Ông bạn thân này cùng gia đình còn ở Việt Nam, vì không có điều kiện để định cư tại Hoa Kỳ. Ông có một người con gái duy nhất vừa có nhan sắc lại rất thông minh, nói năng hoạt bát, hiện cô đang theo học năm thứ 2 ngành quản trị tài chánh tại môt trường Đại Học. Cha mẹ nghèo, không có tiền bạc để gửi con đi du học, nhưng vẫn mơ ước làm sao cho con được sang Hoa Kỳ, để tiếp tục học ngành này, thì tương lai con mình sẽ sáng lạng hơn nhiều, nên ông đã ngỏ ý nhờ ông Vương, cố gắng tìm phương cách nào có thể giúp đỡ con gái ông sang Hoa Kỳ du học, thì gia đình ông sẽ không bao giờ quên ơn trời biển này. Vì quý mến tình nghĩa bạn học chung với nhau đã mấy chục năm, nên ông Vương bảo con trai mình về Việt-Nam giả vờ lấy cô gái này làm vợ, bằng cách lập hôn thú với cô ta, để đưa cô ta sang đây, rồi chờ đợi khi nào cô ta chính thức có thẻ thường trú, cộng thêm thời gian cư trú của cô ta ở đây được đủ 2 năm, tới lúc đó con trai ông mới làm giấy ly dị cô, để cho cô ta sẽ không bị trục xuất trả về Việt Nam. Vâng lệnh Cha Mẹ, cậu liền về Việt Nam để lập Hôn Thú với cô gái này.
Sang đến Hoa Kỳ đuợc vài tháng, cô gái này được ông Vương cho phép tạm trú nhà của ông, để có thì giờ chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ ghi danh vào học ngành quản trị tài chánh tại một trường đại học cộng đồng (community college) như đã được dự tính trước đây. Nhờ sống cùng chung một nhà với gia đình Cha mẹ của anh chồng hờ này, nên cô biết được anh đang làm nghề chở nước đá, hàng ngày phải lái xe đi giao nước đá cho một số tiệm chạp phô (Convenience stores) và nhiều lần cô thấy tận mắt, anh phải khuân vác nhiều bịch nước đá nặng, chất đầy lên xe, rồi phải dỡ xuống khỏi xe, đem chất vào tủ đựng đá trong tiệm, và cứ thế lái xe chạy ngược chạy xuôi 10 tiếng mỗi ngày, để bốc hàng và giao hàng, mà tiền lương kiếm được chỉ vừa đủ cho anh tiêu xài hàng tháng. Nhìn thấy rõ cảnh cực nhọc của người chồng hờ này, trái tim cô đã bị rung động, làm cho cô cảm thấy yêu anh hết lòng và trước khi cô định tỏ tình yêu với anh, để chính thức  nhận lãnh bổn phận làm vợ anh, như hai người đã ký giấy hôn thú tại Việt Nam. Cô liền đi đến quyết định, thay vì tiếp tục học lấy bằng quản trị tài chánh, cô chuyển sang học nghề sửa móng tay (nails). Nhờ có năng khiếu thẩm mỹ, với đôi bàn tay khéo léo của cô ta và sự làm việc chăm chỉ 7 ngày một tuần, cô đã có nhiều khách hàng trung thành đến với cô, giúp cô kiếm tiền vào như nước, chưa đầy một năm sau, với số tiền dành dụm của cô, thừa thắng xông lên, cô sang luôn cửa tiệm của chủ cô đang làm. Thế rồi chỉ môt tháng sau ngày làm chủ tiệm, cô tự nguyện nhận lãnh bổn phận làm vợ chánh thức của con trai ông Vương và chồng cô nghiễm nhiên trở thành ông chủ mới của tiệm nail khá lớn của cô, gồm có 10 cộng sự viên làm việc trong tiệm mỗi ngày, dưới quyền điều khiển của chồng cô.
Sau này chúng tôi tình cờ gặp lại người vợ của anh Hanh, trong câu chuyện đầu tiên trên đây, chị ta cho chúng tôi biết là chị đã có một con với anh Hanh, nhưng chị đã ly dị anh vì anh mắc căn bịnh ma men (Alcoholic addition) cộng thêm cái tật mỗi khi mở miệng nói câu nào với ai, thì anh phải sổ một câu chữ nho trước đã. Do đó chị không thể chịu đựng nổi hai căn bịnh trầm kha này của người chồng bất đắc dĩ mà chị phải lấy. Hơn nữa, chị gần như sắp sửa bị điếc cả hai lỗ nhĩ, chỉ vì cứ phải nghe đi nghe lại hoài chồng mình sổ chữ nho mỗi ngày tới mấy chục lần.
Cách đây hơn một năm, chúng tôi gặp lại ông Vương, ông vui vẻ và tỏ thái độ hãnh diện, khoe chúng tôi là vợ chồng con trai ông đã sang thêm một tiệm nail khác, cách tiệm nail cũ không xa là bao. Vợ chồng hai cháu sống rất hạnh phúc, có một tí nhau và vợ đã khuyên chồng đi học lớp buổi tối, mỗi tuần 3 ngày về ngành quản trị xí nghiệp tại một trường Đại Học Cộng Đồng (community college) trong vòng 2 năm, để sau này chúng nó sẽ dự định làm ăn lớn hơn, trên thị trường thương mại, với mục đích sẽ cung ứng đầy đủ những dụng cụ và những sản phẩm của ngành nail, cho những tiệm nails trên toàn quốc. Quả đúng với câu “Nhất nghệ tinh nhất thân vinh” trong một quốc gia được coi là văn minh nhất thế giới, bao gồm sự tự do dân chủ đích thực và chính quyền cũng như người dân đều triệt để tôn trọng pháp luật trên hết tất cả quyền lợi cá nhân cũng như quyền lợi tập thể, trong một Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ này.
Phó Tế Nguyễn Mạnh San
Phụ  Tá Trưởng Phòng Tố Tụng
Tòa Án Liên Bang Hoa Kỳ
Oklahoma City, Oklahoma

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hôm Thứ Sáu 26/9, Tổng Biên Tập JEFFREY GOLDBERG của tạp chí The Atlantic gửi ra tuyên bố phản đối lệnh của Ngũ Giác Đài về việc áp đặt, kiểm duyệt báo chí. Tuyên bố ghi rõ: “Về cơ bản, The Atlantic phản đối những hạn chế mà Ngũ Giác Đài đang cố gắng áp đặt đối với các nhà báo đưa tin về vấn đề quốc phòng và an ninh quốc gia. Những yêu cầu này vi phạm quyền Tu Chính Án Thứ Nhất của chúng ta, và quyền của người Mỹ muốn biết hình thức khai triển nguồn lực và nhân sự vốn do tiền thuế của người dân tài trợ. Những quy định này cũng phá vỡ các thông lệ lâu đời - dưới thời tổng thống của cả hai đảng, trong suốt thời kỳ chiến tranh và khủng hoảng quốc gia - vốn cho phép các phóng viên Ngũ Giác Đài thực hiện công việc của mình mà không bị can thiệp chính trị.” The Atlantic đăng tuyên bố này trên trang mạng xã hội chính thức của tạp chí.
Chuyện phải, trái ở đây không hẳn là chuyện đúng, sai mà đúng ra là chuyện bên phải (khuynh hữu hay thiên hữu) và bên trái (khuynh tả hay thiên tả) trong chính trị Mỹ. Tất nhiên, trên đời này mọi chuyện đều có hai mặt của nó. Trong chính trị cũng thế, đã có cánh phải thì ắt có cánh trái, vì đó không những là bản chất tương đối của mọi sự mọi vật mà còn là hiện tượng phải có trong một nền dân chủ. Tuy nhiên, nền chính trị Mỹ trong những năm gần đây đã bị phân cực và phân hóa trầm trọng. Thể chế dân chủ kiểu mẫu của Mỹ xưa nay đương nhiên chấp nhận sự khác biệt vì đó là một trong những yếu tính ắt có của một nền dân chủ thật sự. Nhưng đẩy sự khác biệt của mình đến mức cực đoan và biến sự khác biệt của người khác thành kẻ thù bất dung thì là hiện tượng biến dạng nguy hiểm báo hiệu sự sụp đổ của nền dân chủ. Nước Mỹ trong những năm gần đây đã chứng kiến nhiều hiện tượng cực đoan như thế.
Với sự tham gia của khoảng 100.000 binh sĩ, cuộc diễn tập quân sự Nga-Belarus mang tên “Zapad 2025” đang được khối NATO theo dõi chặt chẽ và các quốc gia phía đông của liên minh cực kỳ lo ngại, đặc biệt nhất là sau khi các máy bay không người lái của Nga xuất hiện trên bầu trời Ba Lan. Cuộc tập trận này vẫn diễn ra theo chu kỳ bốn năm một lần, nhưng lần này, chính giới và công luận xem đây là phép thử đối với khả năng phản ứng của NATO trong bối cảnh địa chính trị mới. Để đối phó, NATO và Ukraine đang tăng cường các biện pháp an ninh, khi nguy cơ chiến tranh được đánh giá là ngày càng leo thang. Kinh nghiệm từ năm 2022 cho thấy Nga đã tiến hành các cuộc tập trận trước khi mở cuộc tấn công vào Ukraine. Câu hỏi đặt ra là liệu lịch sử có lặp lại không và tình hình hiện nay nghiêm trọng đến mức nào?
Khi chính phủ liên bang đe dọa cắt hàng tỷ đô la tài trợ nghiên cứu cho Harvard, đó không chỉ là một quyết định ngân sách. Đó là một phép thử cho chính nền tảng dân chủ: liệu chính quyền có thể dùng sức mạnh tài chính để định đoạt tư tưởng hay không. Tòa án liên bang vừa trả lời dứt khoát: không.
Ở với cộng sản, tuy còn trẻ con, chúng tôi đã hiểu thấu bài học: không nói theo là có tội, mà nói khác đi lại càng là trọng tội. Bước sang Mỹ, cứ tưởng rằng mọi chuyện sẽ khác vì đây là đất tự nhận là xứ sở tự do, nơi hiến pháp bảo đảm quyền được nói. Nhưng tuần qua, sau mấy chục năm ở Mỹ, tôi bỗng bắt gặp chính mình ngập ngừng muốn nói điều thật: tôi không thích Charlie Kirk, và tôi không muốn “celebrate his life” (tôn vinh cuộc đời ông).
Không rõ ABC có lường trước được phản ứng của cộng đồng, khán giả đối với hành động cúi đầu trước áp lực và quyền lợi, dẫn đến dừng ngay lập tức Jimmy Kimmel Live! hay không, nhưng thực tế đã cho thấy một làn sóng tức giận đã bùng nổ. Viên đạn dường như quay ngược lại, xé gió, đâm thẳng vào ba ký tự khổng lồ của đế chế truyền thông. Các cuộc tẩy chay Hulu và Disney+ bắt đầu. Trang mạng Disney+ bị sụp đổ vì lượng khán giả đăng nhập để “cancel subcription” trong đêm họ ra lệnh tắt đèn sân khấu; Disney mất gần $4 tỷ trên thị trường. Hàng loạt cuộc biểu tình phản đối trước trụ sở của ABC và Disney. Về phía các nhà báo, nghệ sĩ giải trí, các nhà lãnh đạo chính trị – từ Stephen Colbert đến David Letterman đến cựu Tổng thống Barack Obama – cùng lên án việc làm của ABC, coi đó là sự đầu hàng nguy hiểm trước áp lực chính trị và là phép thử đối với quyền tự do ngôn luận.
Nhìn vào những gì đang diễn ra tại nước Mỹ hiện nay, người ta không thể không liên tưởng đến cuộc cách mạng văn hóa tại Trung Quốc như vậy. Cũng là cuộc tấn công vào những gì bị cho là khuynh tả, là sự tập trung quyền lực vào một cá nhân qua phong trào cuồng lãnh tụ với những vệ binh trung thành chưa từng thấy tại Hoa Kỳ.
Người ta thường có nhiều cách định nghĩa về hy vọng. Hy vọng là một cảm xúc lạc quan, một niềm tin tươi sáng rằng mọi thứ chắc chắn sẽ được cải thiện. Hy vọng có thể đến từ một tiếng nói cá nhân xa lạ nào đó trong triệu triệu người trên thế giới này. Hy vọng có thể đến từ một bản tuyên bố chung của hai phong trào đối lập. Hy vọng là phải nhận ra rằng cái ác và sự bất công có thể chiếm ưu thế ngay cả khi chúng ta đang đối đầu với nó. Hy vọng là khi nhìn thấy rõ một bên sáng và một bên tối, thấu hiểu rằng vòng cung của vũ trụ đạo đức có thể không uốn cong về phía công lý – nhưng chúng ta không tuyệt vọng. Hy vọng, là khi một đêm vinh danh nghệ thuật trở thành nơi hàng trăm người giơ cao ngọn đuốc tôn vinh sự kiên cường, tiếng nói dũng cảm, như một lời nhắc nhở với thế giới rằng nghệ thuật và nhân văn là không thể tách rời.
Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.
Bạn, tôi, chúng ta, không ai an toàn trước bạo lực súng đạn ở Mỹ. Chắc người Mỹ chưa kịp quên hình ảnh người mẹ tất tả chạy trên đôi chân trần, tìm con trong vụ xả súng mới nhất ở Annunciation Catholic School in Minneapolis tháng vừa qua. Những đứa trẻ xứng đáng có đời sống an toàn để đến trường mỗi ngày và trở về an toàn trong vòng tay cha mẹ. “Thay vì kích động thêm bạo lực, các nhà lãnh đạo chính trị nên tận dụng thời điểm này để đoàn kết chúng ta hướng tới những thay đổi hợp lý về súng đạn mà đa số người Mỹ ủng hộ,” Giáo sư Robert Reich đã nói như thế.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.