Hôm nay,  

Từ 2-9 đến 1-10

01/10/201100:00:00(Xem: 5554)

Từ 2-9 đến 1-10

buivanphu_20110929_h01_cotrunghoadailoan_sanfrancisco-large-contentCờ Trung Hoa và cờ Đài Loan phất phới trong phố Tàu San Francisco (ảnh Bùi Văn Phú)

buivanphu_20110929_h02_bieungu_trungquoc-large-contentBiểu ngữ mừng Quốc khánh 1-10 của Trung Hoa ở Oakland (ảnh Bùi Văn Phú)

buivanphu_20110929_h03_codailoan_trusoquocdandang_oakland-large-contentTrụ sở chi bộ Quốc dân Đảng ở Oakland (ảnh Bùi Văn Phú)

Bùi Văn Phú

Hôm đầu tháng, lái xe ngang qua Toà thị chính San Francisco thấy trên tiền đình có treo lá cờ đỏ sao vàng. Tôi đoán bên trong đang có tiếp tân chào đón một đoàn trong nước qua thăm thành phố. Mà nếu có quan chức Việt Nam đến đây, sao không có biểu tình phản đối như vẫn thường xảy ra"

Tìm thông tin trên mạng, vào trang nhà của Lãnh sự quán Việt Nam cũng không có thông tin quan chức thăm San Francisco hay hội họp liên quan đến Việt Nam. Còn báo trong nước có nhiều tin về ngày Quốc khánh 2-9. Lúc đó tôi mới nhớ ra từ vài năm qua cứ đến ngày này toà thị chính có treo cờ mừng Quốc khánh Việt Nam dù những năm trước đã có sự phản đối của các hội đoàn người Việt sinh sống tại đây.

Ở Việt Nam dĩ nhiên ngày này công sở đóng cửa, học sinh nghỉ học. Báo chí bên nhà gần đây còn gọi 2-9 là Tết Độc Lập.

Chữ tết nghe linh thiêng nhưng sao không có những sinh hoạt rộn ràng như các lễ hội chào đón Tết Nguyên đán dịp đầu năm âm lịch. Thành phố San Francisco treo cờ vì tính cách ngoại giao và cũng vì San Francisco và Thành phố Hồ Chí Minh đã kết nghĩa chị em từ hai chục năm nay. Không biết các nước khác có quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ mỗi dịp quốc khánh của họ có treo cờ trước tiền đình toà thị chính không, hay chỉ Việt Nam muốn làm thế thôi"

Nhưng gọi ngày Quốc khánh là Tết thì cường điệu quá. Trong nước Tết Độc lập không tưng bừng, còn ở hải ngoại đối với nhiều người Việt ngày 2-9 chẳng có ý nghĩa gì.

Sử Việt cận đại ghi rằng ngày 2-9-1945 ông Hồ Chí Minh đọc Bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Nhưng cũng vào đúng ngày đó 24 năm sau ông Hồ từ trần khiến trong dân chúng có truyền khẩu những vần thơ, đại ý rằng: “Bác Hồ chết phải giờ trùng. Con cháu một lũ không khùng cũng điên” nên Đảng Cộng sản Việt Nam đã phải rời ngày qua đời của lãnh tụ sang hôm sau tức 3-9-1969. Tuyên ngôn được đọc đã 66 năm rồi nhưng đất nước ngày nay có độc lập, dân chủ và dân Việt có được tự do, bình đẳng hay chưa"

Chuyện cờ quạt tôi để ý thấy cộng đồng người Hoa trong vùng San Francisco hay giương lên để khẳng định lập trường chính trị và sự trung thành của họ đối với nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa - People’s Republic of China - hay với Đài Loan, còn gọi là Cộng hoà Trung Hoa - Republic of China - do Tôn Dật Tiên khai sinh cách đây một thế kỉ.

Theo sử học, cuộc cách mạng do Tôn Dật Tiên khởi xướng ngày 10-10-1911 đã xoá bỏ chế độ phong kiến Mãn Thanh để thành lập nền cộng hoà với danh xưng chính thức Cộng hoà Trung Hoa ra đời ngày 1-1-1912. Từ đó nước Trung Hoa do Quốc dân Đảng nắm quyền, cai trị dân theo chủ thuyết tam dân của Tôn tiên sinh. Đến thời Tưởng Giới Thạch cầm quyền vì có ngoại xâm rồi nội chiến, trong khi đó chính quyền lại tha hoá, tham nhũng nên đã để mất Trung Hoa vào tay Đảng Cộng sản. Năm 1949 quân của Tưởng Giới Thạch bỏ đất liền chạy qua đảo Đài Loan thành lập chính phủ lưu vong.

Năm 1975 Tưởng Giới Thạch qua đời. Một đài tưởng niệm vĩ đại được xây ở Thủ đô Đài Bắc để ghi nhớ công ơn của ông. Bên trong, Tưởng Thống chế nằm yên nghỉ đầu hướng về lục điạ và tượng đồng của cố Tổng thống Đài Loan với cặp mắt luôn nhìn về đất Trung Hoa với mơ ước một ngày trở về lấy lại giang san.

Ngày 1-10-1949 tại Quảng trường Thiên An Môn Chủ tịch Mao Trạch Đông tuyên bố thành lập nước Cộng hoà Nhân dân Trung hoa. Từ ngày đó nhiều người Hoa trong lục địa tìm cách trốn qua Đài Loan hay Hồng Kông tị nạn cộng sản, nhiều người được cho vào Hoa Kỳ định cư.

Trước khi Hoa Kỳ chính thức bang giao với Trung Hoa vào năm 1979, phố Tàu San Francisco chỉ treo cờ Đài Loan. Nay hai màu cờ tung bay trong gió cạnh nhau, rộn ràng nhất là vào dịp tháng Mười mỗi năm.

Vì lịch sử, vì những biến cố chính trị và vì những quan hệ phức tạp giữa Hoa Kỳ, Đài Loan và Trung Hoa nên người Hoa có mặt tại Mỹ cũng có những quan điểm chính trị khác nhau, phô diễn qua mầu cờ. Phố Tàu ở Oakland và San Francisco thường có cờ Trung Hoa và cờ Đài Loan phất phới bay nhưng tôi chưa bao giờ thấy trụ sở của chi bộ Đảng Cộng sản mà chỉ thấy văn phòng chi bộ Quốc dân Đảng. Vì có hai cộng đồng khác nhau về quan điểm chính trị nên quanh đây người Hoa mừng hai lễ Quốc khánh: ngày 1-10 của Trung Hoa và ngày 10-10 của Đài Loan.

Dưới phố Tàu Oakland những năm trước có treo biểu ngữ ngay ngã tư đường Webster và đường số 8 chào mừng Quốc khánh 1-10, một tuần sau có biểu ngữ mừng Quốc khánh 10-10 tức ngày Song Thập của Đài Loan tại cùng vị trí. Tiệc tùng ăn mừng nhiều khi tổ chức tại một nhà hàng vào hai cuối tuần trước và sau của hai cộng đồng, cũng là người Hoa nhưng với những quan điểm chính trị đối nghịch nhau. Quan chức thành phố đến dự cả hai vì dù không chính thức công nhận Đài Loan là một quốc gia nhưng trao đổi thương mại giữa Hoa Kỳ và hải đảo này có tầm quan trọng không kém gì quan hệ với các cường quốc kinh tế châu Á khác như Nhật hay Nam Hàn. Trong gần nửa thể kỉ qua giao thương là quốc sách và quyền lợi của nước Mỹ.

Nhắc đến những ngày Quốc khánh, năm ngoái trong nước có lễ hội 1000 Năm Thăng Long, không biết vì lí do gì nhà nước lại tổ chức trong vòng mười ngày, khai mạc 1-10-10 và kết thúc 10-10-10 nên đã có những dư luận bàn tán. Theo tôi có lẽ những con số 0 và số 1 trong niên lịch mang lại một nét đẹp nào đó trong tư duy của lãnh đạo Việt Nam vì thế họ đã chọn những ngày đó để mở đầu và chấm dứt cho một lễ hội lịch sử.

Năm nay ở tỉnh Lào Cai sát biên giới Trung Hoa đang có kỉ niệm 20 năm thành lập tỉnh và xảy ra sự kiện dân chúng treo lồng đèn Trung Hoa đón mừng khiến quan chức văn hoá thông tin phải ra thông báo khuyên bà con không nên làm như thế. Nhưng không biết do nguyên nhân nào mà ngày thành lập tỉnh, thay vì 12-7 hay 10-10-1991 như ghi trong nghị quyết của quốc hội thì lại bị đổi thành 1-10. Có gì lấn cấn trong ban lãnh đạo tỉnh Lào Cai chăng" Cũng là tháng 10, nhưng ngày 10-10 có gì húy kị mà phải thay đổi"

Giữa lúc nước láng giềng khổng lồ đang hung hăng tấn công ngư dân Việt trên biển Đông, đang khoanh đường lưỡi bò để lấn chiếm lãnh hải Việt Nam thì mọi việc làm xa gần có dính tới Trung Hoa là điều sẽ làm cho người dân bất mãn với nhà nước.

Nếu lãnh đạo Việt Nam để những chuyện như thế tiếp tục xảy ra thì từ ngày 2-9 đến 1-10 không phải là thời gian quá xa để chuyển đổi các sinh hoạt lễ hội.

Cứ nhìn quốc huy của Việt Nam và Trung Hoa là thấy đã gần như vậy rồi.

© 2011 Buivanphu.wordpress.com

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối

Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.

Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.

Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.

Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...

Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.

Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.

Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”

Trong cái se lạnh của trời Tháng Mười vào Thu, khi màu lá trên khắp nước Mỹ chuyển sang gam màu đỏ rực, vàng óng, thì một cơn bão đang âm ỉ sôi sục, len lỏi dưới bề mặt của cuộc sống người Mỹ. Gió càng thổi mạnh, cơn bão ấy sẽ càng nhanh chóng bùng nổ. Vỏn vẹn trong một tháng, nước Mỹ chứng kiến ba sự kiện chấn động, nức lòng những người đang dõi theo sự mong manh của nền Dân Chủ. Mỗi sự kiện diễn ra trong một đấu trường riêng của nó, nhưng đều dệt nên từ cùng một sợi chỉ của sự phản kháng kiên cường: bắt nguồn từ sự phỉ báng tính chính trực của quân đội; tước toạt thành trì độc lập, tự do của báo chí – ngôn luận; và những cú đánh tới tấp vào sức chịu đựng của người dân.

Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...

Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.