Hôm nay,  

Đơn Âm Và Đa Âm

23/12/201100:00:00(Xem: 8709)
Đơn Âm Và Đa Âm

Minh Văn VN
Loài người làm ra âm nhạc là để thỏa mãn thú vui tinh thần của mình. Các nhạc cụ được sử dụng để mô phỏng âm thanh ở trong trời đất, từ đó mà tạo thành âm luật và những cung bậc khác nhau. Cung bậc càng nhiều thì sự mô phỏng âm thanh càng đầy đủ và trung thực. Vì vậy mà người ta tập hợp nhiều loại nhạc cụ, rồi tạo thành dàn nhạc để âm thanh được giao hưởng mà đến tai người nghe vậy. Một cây đàn có nhiều giây thì âm thanh mô phỏng càng nhiều, ngược lại đàn một dây thì bị hạn chế trong việc diễn đạt âm thanh, vì thế mà trở nên đơn điệu.
Trong đời sống con người, việc chỉ tiếp nhận thông tin một chiều khiến cho sự việc thiếu đi tính trung thực và khách quan. Xã hội ngày nay gọi đó là tính Dân chủ. Thiếu đi môi trường dân chủ trong sinh hoạt chính trị hay bất cứ công việc nào khác cũng sẽ dẫn đến một kết quả là sự việc bị che lấp và mê hoặc. Việc người nghe chỉ tiếp nhận thông tin qua một chiều hướng duy nhất khiến cho sự thật bị bưng bít, vì thế mà không thể đạt đến sự dân chủ và tiến bộ. Điều đó cũng như việc nghe đánh đàn một dây vậy.
Xưa, Án Anh đi sứ sang nước Lỗ. Lỗ Ai Công hỏi:
- Tục ngữ có câu: Không hỏi ba người thì bị mê hoặc. Nay quả nhân bàn việc với mọi người trong cả nước, nhưng nước Lỗ vẫn loạn là tại làm sao?
Án tử trả lời:
- Sử dĩ ngày xưa nói không hỏi ba người thì bị mê hoặc là vì một người nói sai thì có hai người nói đúng. Vì thế mà ba người đủ làm thành nhiều người. Cho nên không hỏi ba người thì bị mê hoặc. Nay bề tôi nước Lỗ có hàng trăm hàng ngàn mà tất cả đều theo cái lợi riêng của họ Quý (Quý Thúc Tôn là đại thần chuyên quyền). Như vậy số người không phải không đông, nhưng lời nói là lời nói của một người. Làm gì có ba người? Vì vậy, dù bệ hạ có hỏi tất cả những người trong nước, nhưng nước cũng vẫn không khỏi loạn!
Nay, ở tại Việt Nam ta. Chính trị thì có đủ các Bộ, Ban, Ngành. Thông tin đại chúng thì có những mấy trăm báo đài cùng truyền hình góp mặt. Các tổ chức chính trị - xã hội có đầy đủ cả, cớ làm sao mà mọi sự rối ren không thể kiểm soát? Đất nước trở nên rối loạn, mọi người đối xử với nhau theo kiểu luật rừng: mạnh được yếu thua. Kinh tế thì tụt hậu so với các nước khu vực, với một nền sản xuất lạc hậu. Dân thì bị thất nghiệp và nạn quan tham sâu mọt hoành hành. Xã hội đầy rẫy những bất công chồng chất, ấy là tại làm sao?
Tại sao có những mấy trăm tờ báo cùng phát thanh truyền hình mà những ý kiến trung thực của người dân không được đề cập? Ngược lại chỉ một mực ca ngợi sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng với những thành tích lẫy lừng năm châu bốn biển? Tại sao chỉ thấy các báo đài tuyên truyền về đường lối, chủ trương của đảng mà không nêu ý kiến của người dân, không nói lên thực trạng bất công xã hội? Xin thưa, đó là vì các báo đài này đều thuộc sự kiểm soát của nhà nước, do đảng nắm giữ. Các tổ chức chính trị - xã hội có đầy đủ cả, sao lại không đấu tranh cho quyền lợi của con người, không bảo vệ người dân? Xin thưa, nguyên nhân là vì các tổ chức này đều trực thuộc Mặt Trận Tổ Quốc, do đảng lãnh đạo. Vì thế cho nên, tuy có mấy trăm báo đài và đầy đủ các tổ chức xã hội nhưng tất cả đều nói và làm theo sự chỉ đạo của một đảng. Đó là nguyên nhân mà sự thật bị che dấu, dân chủ và nhân quyền bị mất đi.

Trong một đất nước mà không có tự do thông tin thì không có chỗ cho những tiếng nói và quan điểm khác nhau. Trong chính trị thì gọi là mất dân chủ, là chuyên chế, là độc tài. Công việc của một đất nước, một xã hội thì mọi người dân đều được bàn thảo, mọi tổ chức và cá nhân đều có quyền và trách nhiệm được tham gia. Nay những người tham gia góp ý đều bị quy cho tội danh phản động và thành phần bất mãn thì thử hỏi ai còn dám lên tiếng? Đất nước vì thế mà ngày càng rối loạn vì mất dân chủ, những kẻ có quyền hành làm theo ý riêng mình với mục đích mưu lợi cho cá nhân và phe nhóm.
Một xã hội mà chỉ có một đảng cai trị thì sẽ mất dân chủ, những tiếng nói khác nhau để xây dựng đất nước bị bưng bít và cấm đoán. Mọi thông tin đều bị kiểm duyệt và phải nói theo sự chỉ đạo của nhà nước độc tài. Những tiếng nói dân chủ và khách quan vì thế mà không được cất lên. Điều đó giống như việc nghe âm thanh của cây đàn một giây vậy, đơn điệu và nhàm chán. Nó không thể đại diện được hết những âm thanh khác mà chúng ta cần phải nghe. Âm thanh của một cây đàn sẽ trở nên hay và đa dạng hơn nếu nó được những nhạc cụ khác hỗ trợ. Nói cách khác là khi nghe nhạc hòa tấu thì sẽ hay hơn rất nhiều khi nghe độc tấu.
Con đường duy nhất để có dân chủ là phải có đa đảng trong một đất nước. Có nhiều đảng thì mới thể hiện được hết những trí tuệ và tài năng của mọi người trong xã hội. Chỉ có dân chủ thì thông tin mới không bị bưng bít, sự thật mới có thể đến được với người dân. Khi ấy thì chúng ta sẽ được tiếp nhận thông tin đa chiều và khách quan, điều vẫn diễn ra như cuộc sống vốn có vậy. Chúng ta không còn phải nghe một luận điệu cũ rích và nhàm chán được phát ra từ cây đàn một dây cổ lỗ sĩ nữa, thay vào đó là cả một dàn nhạc với đầy đủ những nhạc cụ khác nhau. Âm thanh vì thế mà trở nên đa dạng, trung thực và khách quan hơn. Giúp thỏa mãn nhu cầu và thị hiếu của người nghe, cuộc sống vì thế mà trở nên tự do và tươi đẹp!
Cây đàn một dây không thể đại diện cho tất cả mọi loại nhạc cụ được. Âm thanh của nó vốn không phải là tất cả, mà chỉ là một trong những âm thanh mà thôi. Vì vậy không thể nói rằng cây đàn một dây là tất cả âm nhạc, là ưu việt nhất được. Tất cả mọi người dân Việt Nam cũng như tôi đều muốn được nghe âm thanh giao hưởng của một dàn nhạc, chứ không phải thứ âm thanh đơn điệu của cây đàn một dây kia!
Minh Văn (Hà nội, VN)
Ngày 21/12/2011
www.minhvanvietnam.blogspot.com

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng Năm, 2024, trong phiên tòa xét xử bị cáo, tức cựu Tổng thống Donald Trump, liên quan các khoản chi phí cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels dưới dạng tiền bịt miệng, có một cựu công tố viên, bộ trưởng tư pháp từ Flordia đến tòa New York. Bà ngồi bên dưới theo dõi để ủng hộ Trump. Đó là Pam Bondi. Sau khi bồi thẩm đoàn phán quyết Trump có tội trong 34 tội danh, Bondi đã xuất hiện trên Fox News, cùng với Kash Patel, phát biểu rằng “một niềm tin rất lớn đã bị mất vào hệ thống tư pháp tối nay.” Bà còn nói thêm: “Người dân Mỹ đã nhìn thấu điều đó.”
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.