Hôm nay,  

Văn hoá yêu đương đại

14/02/201200:00:00(Xem: 10148)

Văn hoá yêu đương đại

valentine_nam_cau_hon_trang_o_san_ucla-large-content: Nam cầu hôn Trang ở sân đại học UCLA. Hình từ clip Youtube.com.

valentine_to-tinh-bang-trai-tim-ket-tu-600-bong-hong-duoi-cau-long-bien8-large-content: Tuổi trẻ VN bày tỏ tình cảm. Hình từ các báo quốc nội.

Trịnh Thanh Thủy

valentine_to_tinh_o_vung_tau-large-contentSau khi clip cầu hôn của một nam sinh viên Việt cầu hôn bạn gái mình bằng một màn nhảy flash mob rất độc đáo ở Cali, Mỹ, được lưu chuyền trên net, cư dân mạng xem xong, ai cũng thấy xôn xao. Trong nước, ngoài nước, mọi người bắt đầu chú ý đến giới trẻ và phong cách yêu cũng như lối thể hiện tình cảm của họ hiện nay. Người lớn xem xong cảm động, người trẻ càng xem càng mê, lối tỏ tình lắm công phu, nhiều tập dợt ấy. Kẻ năng động lại thích cái văn hoá nhảy nhót, có nhạc, có bạn bè, gia đình, người thân, người lạ gom thành một đám đông thương yêu đùm bọc. Trong phút giây bày tỏ tình yêu quá thiêng liêng, ai nhìn mà không thấy những hành động được diễn ra một cách rất là dễ thương, dù cô gái vai chính còn có vẻ bất ngờ và bối rối. Yêu nhất nét hồn nhiên của đám đông, trộn lẫn, chung vui và chia sẻ. Nếu đem so với "văn hóa yêu" của thế hệ chỉ hơn chừng 10 tuổi, thấy khác xa lắm.

Thú vị nhất là điểm tình cảm cá nhân của đôi trẻ được thể hiện cùng sự thương yêu, ôm ấp đầy tình người của một cộng đồng. Đó là một điểm son của flash mob. Chị bạn tôi mới coi clip ấy xong, hứng thú rủ tôi và bạn bè vào học lớp nhảy loại này vì cháu chị là một chủ nhiệm lớp ở Đại học Cal State Fullerton. Chị nói rất tếu “đi học cho cuộc đời có chút hồn nhiên, và rất tốt cho chân tay, người dẻo quẹo, đỡ đau lưng. Điệu rất dễ, không phải thập thò kiểu nhảy đầm Tây thập niên 60,70, kiểu "đi nhảy coi chừng bị ôm, bị lợi dụng ..." Mà thế nào là lợi dụng? ai lợi dụng ai? được cái gì, mất cái gì? Chẳng qua, cứ ôm ông Khổng Tử vào người, tiết cho phải sạch, giá cho phải trong, cứ làm như mình là một nồi cháo lòng không bằng.”

Nói thêm về trào lưu nhảy flash mob, tiếng Việt mình gọi là nhảy ngẫu hứng. Flash mob, dịch sát nghĩa là “một cuộc huy động chớp nhoáng”. Một nhóm bạn trẻ tụ tập nhau (có thể liên lạc trước qua tin nhắn trên mạng, spam hay tin nhắn điện thoại…) nhảy nhót ở nơi công cộng, và sau khi nhảy xong, họ tự động giải tán. Flash mob có khả năng lôi kéo như một cơn bão. Bắt đầu từ một người khởi xướng với những động tác đơn giản, bão sẽ lan ra tới gấp trăm, ngàn người. Người ta thích nhất ở flash mob là sự thoải mái, giản dị, mộc mạc với những động tác mà “ai cũng có thể làm được”. Hiện nay flash mob được giới trẻ ưa chuộng nồng nhiệt ở nhiều nơi trên thế giới nhất là các nước Á Châu như Nhật Bản, Hàn quốc và cả Việt Nam.

Các buổi nhảy ngẫu hứng đã được diễn ra tại Sài Gòn, Hà Nội là những nơi tập trung mua bán sầm uất, là tụ điểm du lịch của người dân lẫn du khách. Mới đây ngày 20 tháng 11, 2011, có khoảng 500 bạn trẻ tụ tập nhảy flash mob trên cầu Ánh Sao, thành phố Sài Gòn. Ngày hội hiến máu, ở Hà Nội có cả ngàn sinh viên nhảy ngẫu hứng giữa mưa. Một màn nhảy của teen Ams trong “Ngày hội Anh tài 2010” xảy ra trong khuôn viên trường đã gây ra cơn sốt trong cộng đồng teen Hà Nội. Điều này chứng tỏ bầu nhiệt huyết của giới trẻ có sức lôi cuốn không nhỏ.

Nhìn các em trẻ nhảy nhót yêu đương cuồng nhiệt, những bậc trưởng thượng chặc lưỡi giật mình tự hỏi. Sao chúng nó biểu hiện tình cảm lộ liễu quá, “tây” quá thế? Hãy xem các bạn trẻ yêu thần tượng của mình. Nào là những lúc tranh nhau xin chữ ký, chen lấn, chờ đợi, giành giật, hỗn loạn, đứt dép, thâm tím chân tay, chỉ để gặp mặt công chúa, hoàng tử trong mơ. Thậm chí có cô còn đột nhập vào khách sạn, cào tài tử kiêm ca sĩ Kim Huyn Joong, Hàn Quốc và tự hào đã chạm được vào người mình yêu thích! Những tình cảm chan chứa được thể hiện cuồng nhiệt như la hét, khóc lóc, mất trật tự và phát điên lên trong những buổi đi đón những thần tượng âm nhạc như nhóm nhạc Hàn quốc Super Junior, Suju Ko, 2NE1 ở Hà Nội. Một nhóm teen lại còn tổ chức nhảy flash mob trong công viên Thống Nhất, Hà Nội để đón chào nhóm 2NE1 mà họ hằng mơ tưởng.

Ngày xưa ông bà chúng ta tỏ tình kín đáo và ý nhị. Cái thời mắt liếc mắt, vụng về nói lời ấp úng hay len lén trao một lá thư xanh đã qua lâu rồi. Nào những anh lầm lũi “theo Ngọ về” hàng tháng, hàng năm mà rụt rè không ngỏ được một lời mến mộ, đ㠓xưa rồi Diễm ơi”. Có cô “bị” một anh chàng tỏ tình như sau: “Em đang đứng với mấy người bạn gái thì anh ta đi xe máy đến phanh kít lại cách mấy bước và lớn giọng: L, ra anh bảo. Em xấu hổ quá nhưng chẳng biết tránh đâu nên đành tiến ra phía anh ta. Anh ấy ngồi dạng hai chân trên cái xe @ hỏi: có yêu anh không? Trả lời ngay bây giờ, nói đi.”

Văn hoá yêu bây giờ nẩy lửa, công khai, ồn ã hơn. Mới đây màn tỏ tình cuối năm rất lãng mạn bằng 600 bông hồng dưới cầu Long Biên đã làm người dân ven bờ sông Hồng một phen sững sờ. Bất kể thời tiết giá buốt, một chàng trai ngồi tỉ mỉ xếp 600 bông hoa hồng thành hình trái tim rất đẹp, có lồng chữ đầu của hai người, với mục đích tỏ tình với bạn gái của mình. Tiếp đó màn cầu hôn công khai giữa 2 thành viên diễn đàn CĐV bóng đá Hải Phòng có nickname là kedoibom và mitmeo đã làm sửng sốt 3 vạn khán giả ngồi chật kín các khán đài. Hai thành viên trẻ diễn đàn CĐV này đã yêu nhau được nửa năm và chàng trai lãng mạn kedoibom đã "mượn" sân Lạch Tray để “dội một trái bom” cầu hôn đến bạn gái mình. Trên các khán đài tiếng hô vang "hôn đi" không ngớt và sau khi cô gái đồng ý, chàng trai đã dắt tay cô gái xuống đường piste với bó hoa trên tay rồi chạy vòng quanh sân.

Các vụ tỏ tình được cho là ồn ào tiếp tục xảy ra và được sao chép, tạo nhiều dư luận trái ngược, có người cho là dễ thương, người thấy bị gượng ép, và có tính cách phô diễn. Kết quả của sự sắp đặt cầu kỳ, công phu của người nam đôi khi bị đánh đổi bằng sự cay đắng, mất mặt vì không lường trước được phản ứng của người mình yêu và lời cầu hôn bị từ chối trước đám đông. Đó là màn tỏ tình gây sốc ở Vũng Tàu với 1 hình trái tim được xếp bằng hoa hồng và nến, bên trong còn 1 trái tim nhỏ và dòng chữ bằng hoa hồng "I love U" rất lãng mạn. Hai nhân vật chính xuất hiện, chàng trai quỳ xuống tặng hoa và móc nhẫn từ trong túi đeo vào tay cô gái, sau đó là một nụ hôn. Họ nói chuyện với nhau rất lâu và đoạn cuối đau đớn diễn ra: cô gái đã không đồng ý lời cầu hôn của chàng trai, rút nhẫn và trả lại hoa.

Người Hà Thành muôn năm cũ yêu cái đẹp cổ của Hà Nội khi đi xa trở về, có thể sẽ khó chịu với những hình vẽ, chữ viết trên tường, đường phố hoặc bất cứ nơi nào có dấu chân của các cặp tình nhân đi qua. Họ, những kẻ yêu nhau muốn lưu lại kỷ niệm, bằng tên ghép, vài hàng chữ, lời có cánh hay những ký hiệu mà thành cầu, cây cối hay bờ tường ngẫu nhiên trở thành một chứng nhân lịch sử. Đôi lúc, có cả những dòng chữ thiếu văn hoá gây phản cảm cho khách qua đường, đặc biệt ở đây có nhiều khách ngoại quốc vãng lai.

Những thể hiện tình cảm lộ liễu nơi công cộng đã trở thành mối băn khoăn của nhiều người trong thời buổi văn hoá toàn cầu này ở Việt Nam. Khi VN mở cách cửa đón du khách, cánh cổng internet luân lưu trên không gian, cũng như sự mời đón Việt Kiều khắp nơi trên thế giới về, gió lạ đã thổi vào. Những làn gió văn minh đủ màu sắc văn hoá ồ ạt lùa đến, dĩ nhiên có cả gió lành, gió độc, rác rưởi, ruồi bọ và tất cả mọi thứ. Vấn đề là người dân ứng xử ra sao trước những luồng văn hoá mới mà thôi.

Đây là một vài ý kiến cá nhân trong nước được trích như những ưu tư trước văn hoá yêu đương đại.

- Ôm hôn nhau, thể hiện tình cảm riêng tư chốn công cộng (công viên, vườn hoa…) đã được bàn cãi nhiều và điều này xem ra có thể được chấp nhận ở một mức độ nào đó. Thế nhưng vô tư đến nỗi ôm hôn nhau…trên xe buýt thì quả thật cần phải xem xét lại bởi hành động này ít nhiều gây khó chịu cho những người xung quanh.

- Hơn thế nữa những cách thể hiện tình cảm đậm chất phương Tây này đã theo chân sinh viên vào giảng đường đại học. Chúng ta đều biết các bạn sinh viên yêu nhau rất hết mình nhưng “hết mình” đến nỗi thoải mái ôm nhau trong khuôn viên trường - nơi có biết bao bạn bè, thầy cô qua lại thì thật là quá “dị hợm”.

- Còn nữa, không thiếu những cặp dắt tay nhau đến lớp. Lên lớp rồi, họ không chỉ ngồi cạnh nhau trò chuyện tâm tình mà đôi lúc còn diễn những “đoạn phim” nóng bỏng cho bạn bè ngồi xung quanh xem.

- Những hành động trên, đối với người phương Tây có thể là chuyện bình thường. Còn phương Đông chúng ta, ngày nay tuy đã có cái nhìn thoáng hơn, nhưng tôi dám chắc rằng phần lớn chúng ta không thể chấp nhận kiểu “tự do” dị hợm đó.

- Mỗi chúng ta đều có cách biểu hiện tình cảm của mình khác nhau. Tuy nhiên tình cảm thì không thể nào gương ép được. Dù bạn là người nước ngoài hay người Việt Nam thì cũng vậy. Thiết nghĩ do ý thức của mỗi chúng ta mà thôi. Một số người nước ngoài cũng như người Việt nam hôn nhau nhưng không làm những người bên cạnh khó chịu, tuy nhiên một số người làm điều ấy gây khó chịu những người xung quanh. Vậy hôn như thế nào để thể hiên mình là người có văn hoá? Có lẽ đây là một vấn đề khó và tôi nghĩ chúng ta cần có những buổi toạ đàm , những chương trình đề cập đến vấn đề tế nhị này nhằm giáo dục văn hoá yêu cho sinh viên, học sinh góp phần nâng cao đời sống văn hoá cho cộng đồng.

- "ôm hôn thống thiết, những cử chỉ mặn mà nơi đám đông ấy phải chăng là một tình yêu chân thật hay cũng chỉ là thứ tình cảm thoáng qua”, tôi nghĩ điều này không thể trả lời một cách chính xác được . Chúng ta mở cửa , chúng ta được " nhận " thì chúng ta cũng phải chấp nhận những cái " mất "... một trong những cái mất đó là lối suy nghĩ " thoáng " trong tình yêu của giới trẻ . Sách , truyện , phim ảnh ,... nó ngấm dần mà người ta không biết , có thể gọi là vô-thức , rồi người ta hành động , và cứ cho như thế là bình thường...Nhìn cảnh 2 người hôn nhau trước cổng trường , nhìn cảnh người ta âu yếm nhau trong " vườn học tập " - trước con mắt bao nhiêu người , nhìn cảnh trong lớp học mà người này dựa vào người kia ,... tôi cũng cảm thấy " ngứa mắt " , nhưng... làm gì được ? Sv rồi , họ chẳng giống như em nhỏ để mình còn la rầy , họ có nghe mình nói không ??? tôi nghĩ là không! Sự thay đổi nhận thức về những hành động của mình , có chăng là ở chính bản thân họ thôi ! Tình yêu sv bây giờ khác 5 năm về trước , và tình yêu sinh viên 5 năm sau cũng sẽ khác tình yêu sv bây giờ , phải chăng , sẽ càng bạo dạn hơn , càng "thoáng" hơn nữa ???

- Theo tôi, hiện nay nếu người ta muốn thể hiện những tình cảm của mình nơi công cộng thì nên thể hiện một cách thanh lịch, đẹp. Không chỉ riêng tôi mà có lẽ tất cả chúng ta đều cảm thấy vui khi thấy trong cuộc sống tình yêu được người trao gửi cho nhau một cách đầy ngọt ngào mà lãng mạn. Thêm một nụ hôn, cuộc sống có lẽ sẽ tươi mát hơn giữa đặc kín những bụi bặm, bon chen. Việc cuộc thi hôn tại Hải Phòng vừa rồi không có được giấy phép tổ chức từ các cơ quan quản lý văn hóa thể hiện một điều: Hình như người Việt Nam chưa quen lắm với việc bày tỏ tình cảm nơi công cộng, có lẽ vào thời điểm hiện tại... yêu còn khó hơn ghét rất nhiều.

Chuyện yêu đương một cách hồn nhiên nơi công cộng của thế hệ trẻ hiện nay còn bị một số người lên án gay gắt và cho rằng họ bị ảnh hưởng phim ảnh và truyền thông nhưng lại quên rằng ngoài phim ảnh và truyền thông, hệ thống mạng toàn cầu chính là một nhịp cầu giao lưu khiến thế hệ trẻ bạo dạn và thoáng hơn nhiều. Ai từng là cư dân mạng, sẽ không lạ lùng gì khi gặp những bàn tay trẻ Việt giơ ra bắt làm quen với các bàn tay bạn hữu thế giới. Trên yahoo messenger, paltalk, hay những trang tìm bạn tình, kết bạn bốn phương, bao nhiêu là tình bạn được nối kết giữa Âu, Á, các giống dân và chủng tộc khác nhau. Hai, ba mươi năm trước, lấy chồng ngoại quốc là điều bị dị nghị, ngày nay các cô đua nhau đi lấy chồng nước ngoài. Quan niệm yêu ngày nay thay đổi nhiều, có khi chỉ là những quan hệ thuần tính nhục dục. Có người chỉ đong tình yêu bằng con số bạn tình mình có được hàng ngày. Càng có nhiều bồ càng chứng tỏ mình được yêu nhiều, có sức lôi cuốn mạnh. Tuổi trẻ yêu vội sống cuồng, có người sống buông thả, trụy lạc, thay người yêu như thay áo và xem đó như một chiến tích.

Văn hoá yêu của người Việt hiện nay đã được pha trộn khá nhiều văn hoá phương Tây, tựa như một số các nước Á Đông khác như Phi, Hàn, Nhật. Sự trộn lẫn mang tính toàn cầu hoá không xấu nhưng sự bắt chước hay vay mượn phải được cân nhắc kỹ lưỡng. Nói một cách tiêu cực thì chạy theo trào lưu một cách hồn nhiên mà không nghiên cứu kỹ nét văn hoá mình đi vay, dễ đưa đến lắm điều trái ngang, tạo sự nực cười ngô nghê. Tục ngữ có câu “Nhập gia tùy tục”, mấy ngưòi Mỹ vô tiệm phở VN, thấy bưng ra 1 đĩa giá, ngò om, ngò gai, tưởng đĩa salad như Mỹ, cố bốc nhai trệu trạo hết trưóc khi tô phở tới. Người VN khoái chí ôm bụng cưòi ngặt nghẽo.

Tích cực hơn, ta có thể thấy văn hoá trộn lẫn sẽ biết thành một nét văn hoá mới có màu sắc đặc thù riêng. Tỷ như món pizza ở Ý không giống món Pizza ở Mỹ và lại càng khác hơn khi nó ở Việt Nam, nó được chế biến lại cho hợp khẩu vị dân địa phương.

Áo dài Việt Nam bây giờ biến hình theo từng nhà vẽ kiểu thời trang mang đủ nét Âu Á pha trộn, áo dài có khi còn có cả hai quai trên vai giống áo tank top!! Hay như các cô dâu tổ chức đám cưới trong nước hiện đang chạy theo phong trào mặc áo voan trắng mà đôi khi đòi phải có 2 quai. Ở Nhật, cô dâu cũng mặc đầm trắng như vậy, nhưng không có những điều kỳ cục đính kèm. Đặc biệt ở Việt Nam, các chàng đi dự tiệc cưới, lại diện quần bò (jeans) vì muốn chứng tỏ mình giản dị, cool và không mặc đẹp hơn chú rể!!! Mấy ông cao bồi Texas thấy, chắc trợn tròn mắt ngạc nhiên không sao nhắm lại được. Các nhà văn hoá ngoại quốc nghiên cứu phong tục Việt Nam sẽ vô cùng ngạc nhiên khi thấy một nét văn hoá xưa, hoạt động tín nghưỡng dân gian là “lên đồng” ngày nay có nơi còn được tân trang bằng màn nhảy lên đồng điệu cha cha cha!!!

Ở hải ngoại, các bậc cha mẹ hầu như ai cũng muốn con cái mình tìm cho được người phối ngẫu hay người yêu là người Việt. Một anh chàng 25 tuổi gốc Việt sanh ở Mỹ bảo với mẹ rằng “Mẹ cứ bắt con tìm bạn gái VN, con cũng cố nhưng chịu thôi, vì so với mấy đứa bạn ngoại quốc của con vừa thành thật, thẳng thắn, mấy đứa con gái VN hay nói vòng vòng, con đâu phải là chuyên viên tâm lý mà đọc được ý nghĩ của tụi nó”.

Một bà mẹ khác dạy con gái trước khi cưới “con bắt nó phải mua nhẫn kim cuơng cỡ 2 carat trở lên" nhưng chính bà lại dạy con trai "bộ bố mẹ nó tưởng nhà nó ngon lành lắm hả? Nó có bằng Master, con cũng có Master vậy, nó õng ẹo, con cứ dẹp..."

Krystal Eplin có nói, “Tình yêu giống như bạn uống vội một ly sô cô la nóng, trước khi nó nguội lạnh. Hớp đầu có thể làm bạn ngạc nhiên, nhưng nó sẽ giữ ấm cho bạn rất lâu”. Tình yêu tuổi trẻ đương đại cũng vậy, nóng bỏng, cuồng nhiệt và làm thế giới chung quanh giật mình. Hãy yêu họ và ủng hộ họ vì tình yêu của họ làm trái đất này còn có màu xanh.

Trịnh Thanh Thủy

Tài liệu tham khảo

-Văn hoá yêu ở sinh viên http://vietbao.vn/Xa-hoi/Van-hoa-yeu-o-sinh-vien/30086552/126/

-Tình yêu sinh viên nơi ký túc xá http://thpt-nbk.org/forum/Topic-Tinh-yeu-sinh-vien-noi-ky-tuc-xa

-Văn hoá yêu-Phụ nữ online http://www.baomoi.com/Van-hoa-yeu/139/4955777.epi

Ý kiến bạn đọc
14/02/201222:54:45
Khách
Thế nào là văn ???
Thế nào là hoá ???

Vừa nứt mắt ra, ăn chưa no, lo chưa tới, nghề nghiệp, việc làm, cửa nhà... chưa có mà bầy đặt văn với hoá, yêu với đương, ''sex'' với lẹo... hậu quả nhãn tiền là bỏ ngang việc học, nạo phá thai, làm mẹ đơn thân ở tuổi vị thành niên, con thiếu cha (con hoang)... gây tạo khốn khó cho cha mẹ ruột, chất thêm gánh nặng ngay cả nguy cơ cho xã hội.

Mời Quý vị đọc bài ''Nền Giáo Dục Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam Phá Sản'' (02/13/2012)
Tác giả : Trúc Giang MN
http://vietbao.com/D_1-2_2-67_4-187241_5-15_6-1_17-6219_14-2_15-2/ sẽ biết rõ con số nạo phá thai của bọn trẻ / giới trẻ ở Vn

''Một thống kê cho thấy, 51% học sinh, sinh viên tán thành và cho biết việc trai gái ở thử với nhau trước hôn nhân là việc bình thường. Thiếu nữ vị thành niên (dưới 18 tuổi) đi nạo thai cũng là việc bình thường.
Cơ quan y tế cho biết, mỗi năm VN có 1,400,000 ca nạo thai, trong đó, tuổi dưới 18, chiếm 500,000 vụ ''

Nên có luật cấm người trẻ dưới tầm tuổi nào đó xà nẹo, hun hít, tình tự... như nơi các xứ Hồi giáo.

Ở mô thì chả rõ, chứ ở cái xứ nhà cháu đang ''ẩn cư 1 góc kim tinh phương đoài'' thì cứ mỗi đầu năm, báo chí có đăng tải thành tích kết-ly, tổng kết từ các toà thị chính như ri : ''Cứ có 1 đôi kết hôn thì lại có 1 cặp ly dị, tỉ số là 1/2 hay 50% '' .

Dĩ nhiên, trước khi LY là đã từng khoái thích nhau drza drziết, từng xà nẹo, hun hít nhau... từ trong nhà ra phố..., thiên hạ thấy mà thèm nhỏ rãi vãi rớt ra tèm lem... rồi mới dẫn đến KẾT với tiệc tùng linh đình, xe cộ rềnh rang, áo quần xênh xang, hoa đèn tưng bừng, pháo nổ ì xèo... quay Video, chụp hình, chúc tụng, khấn vái lia lịa.

''Càng thắm thì càng mau phai, thoang thoảng hoa nhài mà lợi thơm lâu'' .
Trẻ ranh bầy đặt xà nẹo, hun hít, tình tự... ''sex'' lẹo cho cố vào thì cao lắm cũng chỉ 3 bảy hai mươi mốt ngày rồi đường ai nấy dzông, hướng ai nấy dzọt... nhà (bố mẹ) ai nấy ở..., có khi còn phải đeo ba lô ngược (túi lưng ra túi bụng) thì khá phiền !!!
Cái vòng tình ái loanh quanh ;
Người mong thoát khỏi, kẻ hòng nhào dzô !

Đơn thân là cội phước;
Tơ tình là oan khiên !

Con là nợ, vợ là oan gia, chồng là nghiệp chướng !!!

Trước khi đắc đạo thành Phật Thích Ca, thái tử Sĩ Đạt Đa còn phải trốn vợ là công chúa Adu Đala để vào rừng tu thiền... .
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.
Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.
Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...
Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.