Hôm nay,  

Khẩu Khí - Thước Đo Dư Luận

06/12/201200:00:00(Xem: 18067)
Uy tín xã hội của một chính quyền luôn là một yếu tố quyết định cho sự vững mạnh của chính quyền ấy. Ở các nước dân chủ, các tổ chức thăm dò dư luận thường đưa ra chỉ số tín nhiệm của chính phủ mỗi nửa tháng hay mỗi một tháng. Chẳng hạn chỉ số tín nhiệm của chính phủ Pháp Marc Ayrault trong tháng 7 là 42 %, tháng 9 tụt xuống còn 38 %, và tháng 10 là 32%, một sự sa sút đáng lo ngại. Chỉ số tín nhiệm có được do hãng thăm dò đặt hàng chục câu hỏi về đủ loại vấn đề cho chừng 1.000 công dân thuộc nhiều địa phương, hạng tuổi, nam, nữ, nghề nghiệp.

Ở Việt Nam việc thăm dò dư luận từng được đặt ra một thời, có cả một viện thăm dò dư luận, nhưng cơ quan này chưa thấy hoạt động thì bị chết yểu, vì bị lãnh đạo cho là nguy hiểm cho chế độ.

Do thiếu hoạt động thăm dò dư luận, tình hình trong nước hiện nay đang bế tắc. Các giải pháp dân chủ không có điều kiện để phát huy vì không có nền văn hóa pháp trị, không có nền văn hóa tự trọng, không có nền văn hóa từ chức. Thế nhưng vẫn có lối thoát, để những giận dữ, uất ức, khinh bỉ của dân gian được biểu thị. Đó là khẩu khí của mọi tầng lớp nhân dân. Chỉ cần tinh ý để ghi nhận, tập họp và phổ biến. Cũng là một kiểu thước đo của dư luận.

Xin hãy nghe khẩu khí của tướng Đặng Quốc Bảo, nguyên hiệu trưởng Trường Kỹ thuật Quân sự, nguyên Bí thư thứ nhất Đoàn Thanh niên CS, được thanh niên thủ đô Hà Nội rất cảm mến. Nổi tiếng là có tư duy độc lập, thẳng thắn, bộc trực, ngay từ năm 1986 Tướng Bảo đã nhận định là chủ nghĩa xã hội kiểu Mác-xít đã đổ vỡ, Việt Nam phải sớm chuyển sang chế độ tư bản pháp quyền. Trong một bài viết được ông Nguyễn Thanh Giang giới thiệu trên mạng Dân làm báo, Đại tá Quách Hải Lượng, nguyên tùy viên quân sự Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc, đã «tóm tắt» một cuộc mạn đàm với tướng Đặng Quốc Bảo. Sau khi được nghe tin Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nói chuyện ở Cuba về kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin và ngay ngày hôm sau bị cấm cửa vào Brazil, ông Bảo đã có những nhận định gay gắt. Gọi Nguyễn Phú Trọng bằng "hắn", ông Bảo nói: "Nguyễn Phú Trọng là tác giả viết ra Cương lĩnh của đảng CS Việt Nam, đi ngược lại trào lưu thế giới. Hắn định đem ra truyền bá trong thiên hạ, cho rằng sẽ được toàn bộ Châu Mỹ la tinh hoan nghênh. Hắn đinh ninh họ đang lúng túng, nhất định sẽ đón nhận kinh nghiệm thành công của Việt Nam. Hắn đã nhầm to. Tham vọng của hắn rất lớn. Do chủ nghĩa cá nhân trong con người hắn chi phối nên hắn nói toạc toàn bộ nội dung ý đồ chiến lược sai lầm để tạo thế, tạo cơ sở sức mạnh để tiến hành thanh trừng nội bộ. Kết quả là hắn đã quá nhầm, hắn đã thất bại toàn diện rất thảm hại".

Hãy nghe nhà luật học Lê Hiếu Đằng, một người lãnh đạo của Mặt trận Tổ Quốc do đảng CS lập nên, nhận xét rằng "phiên tòa tuyên án 2 nhạc sỹ Anh Bình và Việt Khang 6 và 4 năm tù giam là một phiên tòa phát xít".

Sau phiên tòa, nhiều luật sư và bloger tự do đã lập tức yêu cầu điều tra, tố cáo, phát đơn kiện thẩm phán Vũ Phi Long, người bị vạch mặt là "thẩm phán mặt đen phát xít" trong vụ án trên, phản bội lời thề cầm cân luật pháp một cách công bằng, tuyệt đối không được theo một sức ép nào khác, cảnh cáo mọi chánh án trong tương lai, làm cho mọi thẩm phán tay sai bạo quyền phải cảm thấy nhục trước vợ con, họ hàng, láng giềng và đồng nghiệp của mình, bị lên án, tẩy chay, khinh bỉ mỗi khi xuất hiện trước công chúng.


Khẩu khí cũng thay đổi với tướng Công an Lê Hồng Anh, khi bài viết trên các blog gọi ông ta là ông "Út Heo, Út Lợn, Út Hề Hề, Út Tạ", hoàn toàn vô tư lự, khi cả lực lượng công an sa đọa giết người, chửi dân, cướp đất, hiếp dâm, bị dân coi là đại họa của dân, sỹ quan lên cấp lên lương nhanh và nhiều gấp đôi, gấp ba quân đội.

Hãy nghe khẩu khí nhà thơ trẻ Bùi Chí Vinh trong bài thơ Tuyên Ngôn Của Một Người Làm Thơ Cựu Chiến Binh:

Quý vị cứ việc chơi gôn cứ việc sắm sửa phi cơ
Cứ đầu cơ địa ốc cứ kiếm tiền vi vút...

Quý vị cứ việc chà đạp lên quyền làm người xuất sắc
Cứ hung hăng như Gaddafi trước khi rúc vô ống cống đê hèn
Quý vị cứ việc xem dân nghèo như rơm như rác
Nhưng lúc đường cùng đừng năn nỉ tôi nghen!
...
Quý vị phải như vậy mới là quý vị
Vô cảm vô lương vô đạo đức vô thần
Tôi rách rưới như một thằng thi sĩ
Nhưng hiểu thế nào là sức mạnh nhân dân!

Còn có khẩu khí khác tuy hình thức nhã nhặn mà đau hơn hoạn cho kẻ bị chất vấn, khi nhà sử học Dương Trung Quốc đứng giữa hội trường quốc hội dõng dạc đặt ra 2 câu hỏi:

1- Phải chăng thủ tướng đã nặng trách nhiệm với đảng, nhẹ trách nhiệm với dân?

2- Thủ tướng có định khởi đầu thực hiện nền văn hóa từ chức của một xã hội văn minh?

Vậy mà Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng - còn được blog Quan Làm Báo gọi là "Ba Dê, anh Y tá, anh Ba Chìm Tàu Vinashin, hoặc đồng chí X, anh Ba Ếch" - vẫn khăng khăng biện bạch, đại ý: "Tôi không xin đảng, cũng không thoái thác, luôn vâng theo mọi sự phân công của đảng, nay đảng bảo tôi làm tiếp, tôi xin chấp hành. Ý ông muốn nói: Mọi sự là do đảng hết, tôi có bám quyền đâu, tôi xin đảng kỷ luật tôi, đảng không kỷ luật, bảo tôi cứ làm tiếp, cho nên tôi phải phục vụ tiếp".

Một khẩu khí nổi bật nữa là khi chính các đảng viên CS kỳ cựu nhận định về ông Tô Huy Rứa ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Tổ chức Trung ương đảng, người cầm đầu bộ máy tổ chức của đảng và nhà nước, trực tiếp lựa chọn mọi viên chức cao cấp cho bộ máy. Hãy nghe tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, nguyên chánh văn phòng Bộ Công an Lê Hồng Hà và cựu đảng viên Phạm Đình Trọng nhận xét chuyện sau khi nhậm chức, ông Rứa đưa ngay cô con gái 24 tuối vừa học qua khoa báo chí vào chức vụ giám đốc, cầm đầu một công ty quốc doanh lớn có hàng vạn thành viên chuyên về xây dựng.

Ông Rứa là người tỏ ra không hiểu biết mảy may về khoa học, nghệ thuật và nền văn hóa tổ chức hiện đã đạt mức tiền tiến. Cái dốt nát và bệnh cá nhân của ông ta tự biến thành kẻ phá hoại đảng một cách có hệ thống và nghiêm trọng nhất, mà không một lực lượng chống đối nào có thể phá nổi đến thế.

Những khẩu khí chưa từng có kể trên lẽ ra phải làm cho các ủy viên Bộ Chính trị giật mình. Lẽ bình thường là phải như thế. Cái đáng sợ, và đáng lo cho vận nước là các vị «đại tư bản đỏ» ở thượng đỉnh quyền lực đã đánh mất phản xạ tự nhiên của con người là biết đỏ mặt, biết hổ thẹn, quên rằng danh dự và nhân cách là của quý báu hơn hết trên đời.

Bùi Tín, VOAs Blog

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.
Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.
Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...
Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.