Hôm nay,  

Trang Đất Việt: Tỉnh Bắc Kạn

1/24/201300:00:00(View: 6051)
TỈNH BẮC KẠN

Tỉnh Bắc Kạn có khi viết là Bắc Cạn, tuy nhiên tên “Bắc Kạn” là chính thức. Bắc Kạn có diện tích: 4.857 km vuông. Dân số năm 2011 là 309.000 người. Mật độ 61 người/km vuông. Sắc dân: Tày, Dao, Kinh, H Mông... Gồm có: Thị xã Bắc Kạn và 7 huyện: Ba bể, Ngân Sơn, Chợ Đồn, Ba Rì, Chợ Mới, Bạch Thông, Pác Mặn. Tỉnh lỵ ở thị xã Bắc Kạn. Bắc Kạn ở miền Trung du Bắc Việt. Phía Bắc giáp Cao Bằng, tây giáp Tuyên Quang, đông nam giáp Lạng Sơn, nam giáp Thái Nguyên. Nhiệt độ trung bình 24 độ C. Tỉnh Bắc Kạn sông suối dày đặc, những thung lũng là nơi trồng trọt các loại cây nông nghiệp tươi tốt. Bắc Kạn có 42 mỏ chì kẽm (cả nước có 71 mỏ chì kẽm).

Lịch sử tỉnh Bắc Kạn: Vào thời vua Hùng, vùng đất này thuộc bộ Vũ Định (xem thêm tỉnh Thái Nguyên). Năm 1890, chính quyền Pháp, chia tỉnh Thái Nguyên thành hai tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn. Ngày 21-4-1965, chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng Hoà đã sáp nhập hai tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn thành tỉnh Bắc Thái. Ngày 6-11-1996, tỉnh Bắc Thái, lại được tách ra thành hai tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn như ngày nay.

Bắc Kạn giao thông chỉ có đường bộ, quốc lộ số 3, từ Hà Nội đến Thái Nguyên, qua Bắc Cạn rồi tới Cao Bằng. Bắc Kạn lâm sản dồi dào có nhiều gỗ quí. Tỉnh Bắc Kạn nuôi nấng gia súc phát đạt, tuy nhiên về việc xây cất nhà cửa, phố xá, chợ búa, giao thông chưa khang trang. Tỉnh Bắc Kạn có chùa Thạch Long ở huyện Chợ Mới là lớn hơn cả, chùa ở bên trong một hang đá vôi, có hai tầng thông với nhau được gọi là tầng thiên và tầng âm, trông rất kỳ bí.

Vườn quốc gia Ba Bể: Đây là một di sản thiên nhiên rộng rãi, tươi tốt, diện tích 7.610 ha. Xung quanh hồ là rừng còn nguyên sinh, cây cối rậm rạp. Vườn quốc gia Ba Bể có trên 400 loài thực vật, có 11 loài chim, 400 loài bướm và có khoảng 300 loài động vật, trong số ấy có những loại động vật quí hiếm như: Gà lôi, phượng hoàng đất, voọc đen má trắng...

Bắc Kạn có hồ Ba Bể là hồ tự nhiên lớn nhất ở miền Bắc, hồ do sự xoi mòn của đá vôi lâu ngày, bị sụt đổ mà thành. Hồ Ba Bể có độ cao 145m so với mặt nước biển, dài 8 km, rộng 3 km, sâu trung bình 25m. Diện tích mặt hồ khoảng 500 ha. Hồ được bao bọc bởi những núi đá vôi, có những suối ngầm, như ẩn như hiện, với nhiều hang động thạch nhũ lung linh, trông thơ mộng.

Hồ Ba Bể có 3 hồ ăn thông với nhau, người Tày gọi 3 hồ ấy là: Pé Lầm, Pé Lù, Pé Lèn (tiếng Tày gọi Pé là hồ). Ở giữa hồ Pé Lù có hòn An Mã đứng chơi vơi, như con ngựa đang tung vó trên mặt nước. Vào ban đêm những thuyền chài lố nhố, lắc lư trên mặt hồ, ánh đèn lung linh trên mặt nước rộng thênh thang, giống như trăm ngàn vì sao đẹp lấp lánh, phong cảnh đầy thơ mộng.


Lễ hội xuân Ba Bể: Lễ hội được tổ chức gần hồ Ba Bể, ở xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể vào ngày 10 tháng giêng âm lịch hàng năm. Ngày lễ hội được trình diễn những bản sắc độc đáo của đồng bào sinh sống nơi đây, với nhiều lễ nghi và các trò chơi truyền thống như: Đua thuyền độc mộc, ném còn, chọi bò, đấu võ...

Thác Đầu Đẳng: Thác cách hồ Ba Bể 3 km. Con sông Năng, chảy đến địa phận tỉnh Tuyên Quang, thì nơi giữa hai dãy núi đá vôi đồ sộ, trên chiều dài 2 km, tạo nên thác nước chảy ì ầm quanh năm. Xung quanh thác là rừng còn nguyên sinh cây cỏ tốt tươi. Đặc biệt nơi đây có loại cá Chiên (có con nặng đến 10kg) là loại cá quí hiếm, loại cá này ăn rất bổ dưỡng cho sức khỏe.

Thác Roọm thuộc huyện Bạch Thông, khu thác Roọm cấu tạo bởi núi sông mỹ miều, với quần thể bãi đá lô nhô chạy dài cả cây số, nên toàn bộ phong cảnh nơi đây trông thích thú, nên thơ.

Động Puông cách huyện lỵ Ba Bể 5 km, động tạo thành bởi con sông Năng, chảy xuyên qua một dãy núi đá vôi, động có chiều dài khoảng 200m, chiều cao khoảng 25m đến 30m, trong động có nhiều nhũ đá tạo nhiều hình lạ lẫm, trông đẹp mắt và có hàng chục ngàn con dơi đang trú ngụ trong động.

Ao Tiên là một hồ nước, có diện tích 3 ha, nước luôn trong trẻo, ao ở trên đỉnh núi đá vôi. Xung quanh ao là cây cối hoa lá sum sê, quanh quẩn đó đây là những gành đá trông ly kỳ, nơi đây không khí luôn mát mẻ. Tương truyền ngày xa xưa, các tiên nữ, thường xuống chốn này tắm mát và chơi cờ.

Bắc Kạn có hồ Ba Bể là hồ thiên nhiên rộng lớn, nên thơ.

Hồ Ba Bể cảnh đẹp xinh
Đất đai Bắc Kạn, hữu tình nước non

Cảm tác: Non nước Bắc Kạn

Bắc Kạn đất đai lắm núi đồi
Cao Bằng phía bắc chẳng xa xôi
Con khe khúc khuỷu, êm đềm chảy
Dòng suối ngoằn ngoèo, rí rách trôi

Hoa màu nông nghiệp khá dồi dào
Khoáng sản kẽm chì có biết bao
Rừng núi chập chùng, nhiều lũng thấp
Đường đi khúc khuỷu, lắm đồi cao

Bò trâu nuôi nấng để cày bừa
Mong mỏi đất trời thuận gió mưa
Công nghiệp giao thông, còn kém cỏi
Cửa nhà chợ búa, vẫn lưa thưa

Hồ Ba Bể, mặt nước long lanh
Sụt đổ đá vôi, đã tạo thành
An Mã chơi vơi trên nước biếc
Thuyền chài bì bõm giữa dòng xanh

Vườn Ba Bể, bát ngát mênh mông
Mơn mởn cỏ cây, rực rỡ bông
Dược thảo thơm tho, tươi tốt thấy
Thú rừng dạn dĩ, dễ dàng trông

Ao Tiên trong trẻo, nước không vơi
Lạ lẫm, ao trên đỉnh đá vôi
Bắc Kạn tốt tươi, lưu luyến mãi
Đồng bào mộc mạc, nhớ nhung hoài.
Nguyễn Lộc Yên

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.