Hôm nay,  

Các Bà Lên Ngôi

05/04/201300:00:00(Xem: 6044)
Ngày Quốc tế Phụ nữ năm nay 8/3/2013 ở Âu châu và riêng ở Pháp có nhiều điều mới lạ rất đáng quan tâm. Không vì các bà xuống đường đông đảo hơn các năm trước mà vì các bà đạt được nhiều thắng lợi quan trọng và nhứt là, năm nay, nảy sanh ra cách tranh đấu và quan niệm về Phụ nữ khác hơn, lạ hơn trước đây.

Thường không có ai có thể quên được cái ngày trọng đại 8-3 được Liên Hiệp Quốc, năm 1977, chánh thức ban hành là Ngày Quốc tế Phụ nữ. Nhứt là các ông, nếu quên là tai họa ập xuống không tài nào đở nổi.

Khi nói về ngày 8/3, tiếng pháp là thứ ngôn ngữ trong sáng nhứt, dễ hiểu nhứt, viết "La journée internationale de la Femme" (Ngày Quốc tế Phụ nữ). Nhưng năm nay các Bà muốn nói lại cho đúng theo ý các Bà "La journée internationale des Droits de la femme " (Ngày quốc tế Nữ quyền) để hàm ý yêu sách của phong trào phụ nữ.

Ở Pháp, các hội phụ nữ, như hội "Osez le féminisme" (Hảy dám tranh đấu cho nữ quyền) năm nay dùng khẩu hiệu "Ngày Quốc tế Nữ quyền" (La Journée Internationle des Droits des Femmes) thay thế cho "Ngày Quốc tế Phụ nữ" (La Journée Internationale de la Femme). Bà Bộ trưởng về Phụ nữ, Bà Najat Vallaud-Belkacem, cũng đã đồng ý gọi ngày 8/3 là "Ngày Nữ quyền ". Bà còn bảo vệ sự thay đổi của bà bằng một thông cáo chánh thức:

"Ngày 8 tháng Ba, như đôi khi cho tới nay, người ta hiểu đó là ngày của phụ nữ (bà nhấn mạnh chữ "la" chỉ giống cái) vinh danh cái gọi là lý tưởng phụ nữ để có dịp đem quà tặng như bông hồng, dầu thơm, nữ trang,... Nhưng không. Ngày đó phải là ngày động viên công quyền để nhằm nhắc nhở sự bình đẳng nam/nữ là một ưu tiên..."

Nhưng sau cùng, người ta vẫn có thể dùng cả hai tên gọi ngày quốc tế phụ nữ.

Và cũng các Bà, nhơn dịp Ngày quốc tế Phụ nữ năm nay, đưa ra 3 cách cử hành lễ. Nhưng trên thực tế, sau 36 năm tranh đấu đầy gay go, gian khổ, ngày nay, địa vị người phụ nữ đã được cải thiện tới đâu? Bình đẳng nam/nữ đã thật sự được san bằng?

Biểu tình ở Âu châu

Báo chí nhận xét năm nay nữ giới âu châu phản ứng về Ngày quốc tế Phụ nữ có 3 cách: đòi hỏi bình đẳng giới tính, tranh đấu chống lại "nam giới chế " (phallocratie) bạo hành hoặc không làm lễ để biểu hiện thái độ khinh bỉ sự lợi dụng thắp hèn ngày phụ nữ của giới thương mải.

"Nam giới chế" do từ nguyên hi-lạp, "phallus" có nghĩa là giới bắn ra tinh trùng và "kratos" có nghĩa là quyền lực, uy quyền.

"Nam giới chế" là một hệ thống quyền lực có đặc tính thống trị văn hóa, xã hội và mang biểu tượng nam giới áp đặt lên phụ nữ. Sơ khởi, "nam giới chế" xuất hiện dựa trên sự tin tưởng rằng chỉ nam giới mới có khả năng sanh sản là khả năng bắn tinh trùng và người phụ nữ sanh đẻ không gì khác hơn là bộ phận tiếp nhận. Đàn ông đươc đánh giá cao và có xu hướng thi hành quyền lực, nhứt là lên phụ nữ, là do có sức mạnh thể chất. Từ đó, đàn ông còn được biểu dương là phái mạnh. Và phụ nữ là phái yếu. Phụ nữ được xem như thứ phó sản bị giới hạn trong vai trò truyền thống sanh sôi nảy nở, tức bảo tồn chủng tộc.

Ngày Phụ nữ vẫn được hiểu là ngày để động viên dư luận tôn trọng và ủng hộ nữ quyền. Trên khắp thế giới, nhiều tổ chức lên tiếng nhắc lại những bất bình đẳng nam/nữ vẫn còn tồn tại trong xã hội.

Ở Bỉ, điều đáng chú ý để nhằm đánh động dư luận về vấn đề phụ nữ, có nhiều cuộc biểu tình được tổ chức dưới những hình thức khác nhau. Những cuộc diển hành đông đảo trên đường phố. Từ ngày 6 tới ngày 15 tháng 3, mọi nhà trong các khu phố thủ đô Bruxelles tổ chức những sanh hoạt về phụ nữ cho tất cả mọi người có thể tham gia. Riêng tại khu phố Molenbeek-Saint-Jean, chương trình còn gồm thêm những tiết mục khá hấp dẩn như nhăm nhi tại chổ, chiếu phim và khiêu vũ, ca nhạc,...

Nhưng trên thực tế, khoản cách về lương bổng giửa nam/nữ ở Âu châu vẫn còn khá quan trọng. Ở Đức, lương của công nhơn phụ nữ thắp hơn nam giới cùng nghành nghề là 22,3%, ở Pháp, từ 22% tới 27%. Nhìn chung phụ nữ âu châu nghèo hơn nam giới mặc dầu các bà có trình độ học vấn tương đương với nam giới.

Cho tới năm nay 2013, trên khắp thế giới, vẫn còn không ít phụ nữ chưa hưởng được chế độ pháp lý, giáo dục hoặc có việc làm.

Ở xứ Congo, phụ nữ được sử dụng làm phương tiện phục vụ chiến tranh và là nạn nhơn những vụ bạo hành và bị đối xử mất nhơn phẩm. Tại một số quốc gia như Ấn độ ngày nay, phụ nữ vẫn còn bị " kết án số phận phụ nữ " ngay từ lúc mới sanh.

Nữ quyền trong ngôn ngữ

Trước đây vài thập niên, trong tiếng pháp không có những danh từ chỉ về nghề nghiệp hay địa vị của người phụ nữ vì ngày xưa người phụ nữ không đảm nhiệm những vai trò ấy hay nghề nghiệp ấy. Như từ "Docteur" (bác sĩ) chớ không có từ để chỉ "nữ bác sĩ " tuy nay đã có nhiều phụ nữ làm bác sĩ. Tổng Bộ trưởng hay Dân biểu,... đều là những danh từ ở thể giống đực (masculin) mà thôi. Và theo qui luật văn phạm pháp, một câu có nhiều từ thuộc giống cái, nhưng có một từ thuộc giống đực, thì cả câu ấy theo giống đực khi viết.

Nay, nhơn ngày 8/3, các Bà đưa ra đề nghị để bảo vệ thật sự địa vị phụ nữ, hảy mạnh dạn sửa đổi luật văn phạm, như một câu có nhiều từ giống đực, có một từ giống cái thì trở thành giống cái và viết những từ liên hệ đến phụ nữ theo giống cái hẳn hoi. Các Bà đưa ra thí dụ cụ thể: Nữ Tổng thống viết theo giống cái "La Présidente", các Tổng Bộ trưởng: La Ministre, Nữ bác sĩ: La Doctoresse, Nự giáo sư: La Professeure, Nữ luật sư: L'avocate,... Các Bà muốn xác nhận địa vị phụ nữ ngay trong ngôn ngữ và sửa đổi luật văn phạm pháp làm cho xã hội sẽ từ từ quen sự thay đổi này.

Nhơn ngày Quốc tế Phụ nữ, ở Thụy sĩ có một tờ báo đặc biệt phụ nữ phát hành một số dàng riêng cho phụ nữ. Đó là tờ báo Le Courrier xưa nay tranh đấu mạnh cho nữ quyền, nay Ngày Quốc tế Phụ nữ, sửa lại tên tờ báo thành La Courrier theo giống cái. Từ trang đầu đến trang cuối, tờ báo đều viết theo giống cái mặc dầu biết điều đó là sai văn phạm và nghe rất chói tai. Nhưng phải làm.


Để làm sáng tỏ việc sửa đổi mẹo luật văn phạm pháp ngữ, Bà Chủ nhiệm báo La Courrier tổ chức họp báo giải thích:

"Sự bình đẳng Nam/Nữ phải được thể hiện qua sự trông thấy, ghi nhận mà sự trông thấy trên ngôn ngữ là thực tế hơn hết. Cái đặc tính liên hệ đến nữ phái hay tính bình đẳng Nam/Nữ mà không nói rỏ ra, viết rỏ ra, thì không làm sao được công khai thừa nhận. Vì vậy trong ấn bản tờ La Courrier này, Ban Biên tập quyết định viết tất cả các từ liên hệ tới phụ nữ đều ở giống cái hết. Nhưng khi có các từ giống đực chỉ riêng đàn ông, chúng tôi không can thiệp. Chúng tôi chỉ viết theo giống cái tất cả khi có từ chỉ giống cái".

Các Bà lên ngôi có đe dọa địa vị các Ông?

Cho tới nay, xã hội này là của đàn ông vì nền giáo dục thế giới mặc nhiên định phận cho phụ nữ trong quan hệ ứng xử nam/nữ là phụ nữ bị thua thiệt trước nam giới. Phụ nữ bị xếp theo "phái yếu" tuy chưa chắc các bà yếu hơn ai. Còn đàn ông sanh ra là "phái mạnh" rồi. Cho nên ngày nay, Giáo hội Vatican vẫn không cho phép phụ nữ làm Linh mục mặc dầu linh mục đang trong tình trạng cực kỳ khang hiếm. Cũng như Phật giáo vẫn chưa chịu để đàn bà làm Huề thượng mặc dầu các bà có tu học và đạo hạnh cao hơn rất nhiều Thầy chùa đang sanh hoạt phật sự hiện nay. Điều này do bị chi phối bởi cái luật bất bình đẳng bất thành văn có từ muôn thuở. Nên Bà Simone de Beauvoir, triết gia pháp, viết "Người ta không phải sanh ra là Đàn bà, mà chính xã hội đã làm cho trở thành đàn bà".

Trong đời sống xã hội, Liên Hiệp quốc và các nhà lãnh đạo quốc gia luôn luôn kêu gọi dành cho phụ nữ nhiều cơ hội phát triển hơn nửa. Trên thực tế, ở nhiều nơi, người phụ nữ khi có cơ hội, đã chứng mình họ không thua kém đàn ông trong những chức vụ xưa nay dành cho đàn ông. Cụ thể hôm 8/3 vừa qua, Hàng không Air France của Pháp đã tổ chức một chuyến bay Paris-Hoa thạnh đốn bằng Airbus 380 do một ê-kiếp hoàn toàn phụ nữ gồp 2 nữ phi công và 22 nữ nhơn viên phi hành đoàn. Và chuyến bay chở 516 hành khách đã đáp xuống đúng giờ tại phi trường quốc tế Hoa-thạnh-đốn.

Chuyến bay đánh dấu ngày quốc tế phụ nữ, hàng năm Hảng Air France vẫn tổ chức cho nhơn viên phi hành phụ nữ bay nhưng mới năm nay, Air France cho bắt đầu bằng máy bay khổng lồ Airbus 380.

Thật trớ trêu khi người phụ nữ thành công trong những công việc xưa nay do đàn ông làm thì đã thấy xuất hiện những lo ngại sự phát triển của nữ giới sẽ trở thành mối đe dọa cho địa vị của các ông. Mối lo sợ bổng ám ảnh các ông thật sự khi có một bài báo chạy tít "Sự kết thúc của đàn ông".

Thế là các ông đã tới thời mạc vận rồi!

Nhưng trên thực tế, người phụ nữ đã đẩy các ông ra ngoài lề xã hội để ngồi chơi xơi nước chưa?

Xưa nay, người phụ nữ việt nam trong tiềm thức vẫn mang nặng trách nhiệm "phụ nữ, gia đình, con cái". Tuy nhiên, với sự phát triển kinh tế và tiến bộ xã hội liên tục trong thời gian qua, nổi ám ảnh tổ tông này cũng đã lần hồi mờ nhạt đi.

Người phụ nữ việt nam ngày nay cũng đã có quan niệm về địa vị người phụ nữ khác hơn:

"Ngày xưa phụ nữ lớn lên mặc nhiên là phải lấy chồng và có con, còn hiện nay thì quan điểm đó cũng bớt nhiều. Ngày nay người ta còn nhìn thấy sự nghiệp, cuộc sống. Còn thế hệ trẻ hơn mình có đầy đủ tự do thoải mái hơn, đi du lịch nhiều hơn, làm việc và sống cho bản thân là ưu tiên".

Tại các nước phát triển như Âu và Mỹ, địa vị trong quan hệ xã hội của người phụ nữ càng thể hiện rõ nét. Các thống kê ở Mỹ vào năm 2011 cho thấy có tới 57% sinh viên tốt nghiệp đại học là nữ giới. Phụ nữ cũng chiếm đa số trong nhiều ngành. Họ chiếm 1/3 số bác sĩ, 54% nhơn viên kế toán, 45% ngành luật và khoảng 50% ngành ngân hàng và bảo hiểm.

Một nghiên cứu khác vào năm 2010 của Hội đồng Cao học Mỹ cho thấy tỷ lệ nữ giới lấy bằng tiến sĩ tại Mỹ trong niên khóa 2008 đến 2009 cũng cao hơn nam giới. Theo nghiên cứu này thì số nữ sinh viên nhận bằng tiến sĩ chiếm 50,4% trong tổng số người nhận bằng tiến sĩ, và xu hướng này theo dự đoán còn tiếp tục. Ông Nathan Bell, Giám đốc Ban Nghiên cứu và Phân tích chánh sách của Hội đồng Cao học Mỹ cho biết:

"Chắc chắn đây là một xu hướng mà chúng tôi đã nhìn thấy từ trước. Trong một vài năm trước đã có nhiều phụ nữ có được các bằng tiến sĩ và đến năm 2009 lần đầu tiên chúng tôi thấy phần nhiều các bằng tiến sĩ tại các ngành là do phụ nữ nắm giữ. Cho nên có thể nói là dựa vào các số liệu của chúng tôi và ở các nguồn khác, chúng tôi có thể thấy được xu hướng này và kết quả là như vậy vào năm 2009, và sẽ tiếp tục vào năm 2010."

Ngày nay, phụ nữ cũng tham gia nhiều hơn vào các ngành công nghệ cao mà trước kia những nghành nghề này thường được nghĩ là chỉ dành cho nam giới. Số liệu thống kê của Hội đồng Cao học Mỹ cho thấy trong năm 2009, số phụ nữ nhận bằng tiến sĩ về công nghệ chiếm 22%, tăng gấp đôi so với cách đây 20 năm.

Tại các nước khác, tỷ lệ phụ nữ tốt nghiệp đại học cũng cao hơn so với nam giới hoặc xấp xỉ nam giới. Cô Jin Wang, tác giả của bản báo cáo về nữ giới xuất bản trong năm nay của Công ty Tư vấn mỹ McKenzy cho biết:

"Chúng tôi nghiên cứu phân tích các dữ liệu về phần trăm phụ nữ tốt nghiệp đại học tại 10 nước và kết quả cho thấy là 60% sinh viên tốt nghiệp là nữ, ví dụ như Trung Quốc, Nhật Bản và Nam Hàn, Indonesia cũng có hơn 50% sinh viên tốt nghiệp đại học là phái nữ ".

Điều kiện học tập và cơ hội nghề nghiệp được cải thiện đã giúp phụ nữ có được mức thu nhập cao hơn so với đàn ông, theo báo cáo của bảng thống kê về lợi tức của các gia đình Mỹ những năm gần đây.

Nguyễn thị Cỏ May

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.