Hôm nay,  

Lê Thiệp, Một Chiến Hữu

16/07/201300:00:00(Xem: 5904)
Khi cánh cửa mở ra, bước theo sau Ngô Chí Dũng là một người đàn ông trung niên chưa đến bốn mươi. Anh mặc giản dị, có thể nói là "bụi đời". Dáng anh nhanh nhẹn, khỏe mạnh. Nụ cười rất tươi phá vỡ cảm giác đầu tiên của một người khinh bạc, bất-cần-đời. Mắt anh sáng quắc. Chỉ một điều trái với làn da vẫn còn trẻ trung của anh là mái tóc bạc rất sớm. Anh Dũng giới thiệu: "Chiến hữu Lê Thiệp".

Mùa Hè năm 1983, thung lũng đầy những hoa vàng, San Jose, California.

Điều mà có lẽ bạn bè của anh cũng khó tưởng tượng nổi - mà chính anh có lẽ cũng chưa nghĩ tới - là anh đang buớc vào một căn nhà đang được sử dụng làm tòa báo Kháng Chiến, cơ quan ngôn luận chính thức của Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất Giải Phóng Việt Nam.

Và chính anh - có lẽ cũng chưa ngờ tới - sẽ trở thành người điều hành chính thức cơ quan ngôn luận đấu tranh đang ở trong giai đoạn khó khăn nhất lúc bấy giờ.

Trước khi nói nhiều về người đàn ông bỏ tất cả từ tiểu bang Connecticut, vượt ngàn dặm từ Đông sang Tây, xuống California để mang hết tâm sức mình làm việc đại nghĩa, cần phải nói đến người đã đi cùng với anh: Ngô Chí Dũng.

Anh Dũng du học tại Nhật trước năm 1975. Thông minh và nghị lực. Ngay sau khi Việt cộng cưỡng chiếm miền Nam, anh đã cùng với nhiều thanh niên quan tâm đến đất nước thành lập ngay Tổ Chức Người Việt Tự Do để vận động người đồng tâm đấu tranh chống bạo quyền Việt cộng. Sau khi anh Dũng và anh em gặp Phó Đề đốc Hoàng Cơ Minh, tổ chức Người Việt Tự Do sau đó đã sát nhập vào Mặt Trận. Với khả năng, lòng can đảm và tình yêu nước, anh Dũng đã trở về chiến khu và trở thành người đứng đầu ngành Tuyên Vận. Sau đó, anh là một trong những trụ cột của Mặt Trận và Đảng Việt Tân sau này.

Anh Lê Thiệp sau khi tỵ nạn ở Nhật Bản đã gặp duyên đấu tranh với anh em Người Việt Tự Do. Nhà báo Lê Thiệp một thời của báo Chính Luận ở Sài Gòn, một người luôn "được" xem là bất cần đời, nhìn mọi việc trên đời như gió thoảng mây bay, uống rượu rất hào, xoa mạt-chược rất tới, vậy mà có những việc anh lại không thể… bất cần được. Việc nước.

Có xem những tấm hình Lê Thiệp đeo khăn trắng, cầm biểu ngữ, phản đối bạo quyền Việt cộng trong những cuộc biểu tình rầm rộ ở Nhật, mới thấy anh rất thờ ơ với những hào nhoáng bên ngoài, rất ngại những nghiêm trang giả hình, không mặn mà với những khuôn mẫu giới hạn, nhưng anh không ngồi yên khi trước thảm họa của dân tộc.


Không ai rõ Ngô Chí Dũng đã nói những gì với Lê Thiệp ở Connecticut, nhưng anh Thiệp đã đi vào đấu tranh, trở thành một đoàn viên và là Chủ bút báo Kháng Chiến. Ở đó, anh đã gặp nhà văn Trùng Dương Nguyễn Thị Thái và Võ Hoàng, nhà văn đi kháng chiến.

Ở báo Kháng Chiến, với những thiếu thốn của thời gian đầu tiên, anh Lê Thiệp đã thản nhiên vượt qua, sống bình dị với anh em. Anh mệt, ngủ ngay dưới sàn. Đói, lục cơm nguội. Anh chăm sóc tờ báo với những nội dung và hình thức mới mẻ. Anh, với những đêm miệt mài viết bài, cẩn thận bỏ dấu từng bài viết. Cái gì khó, lại cười, "có gì mà lo". Anh Thiệp đặt tựa những bài viết rất tài tình.

Khi Phó Đề đốc Hoàng Cơ Minh trở ra hải ngoại lần đầu tiên để vận động đấu tranh, anh Thiệp đã có cơ duyên gặp một vị tướng mà anh rất kính trọng. Anh xuống nam California công tác. Bài phóng sự anh viết ngày hàng ngàn đồng báo đón Tướng Hoàng Cơ Minh ở phi trường Los Angeles thật tuyệt vời. Anh nói, viết về đấu tranh tưởng là khó, vậy mà viết không ngừng, viết dễ dàng như hơi thở. Trong công tác, anh có duyên gặp riêng Tướng Hoàng Cơ Minh. Anh kể: Ông Thầy thấy tôi mặc áo nâu, nói đùa rằng Lê Thiệp mà có kỷ luật như vậy là tổ chức mừng rồi. Nói xong, anh cười rạng rỡ.

Ở mặt khác, cách sống lè-phè của anh và lại… nghèo nữa, nên thời bấy giờ, anh em đều nghĩ chắc khó có cô nào chịu nổi cách sống của anh. Nhưng, anh em nhầm. Lê Thiệp có lẽ đạt phúc ở kiếp trước nên kiếp này đã gặp đại duyên. Chị Đậu Phương Mai xinh đẹp, dịu dàng đã có mặt trong tình yêu kỳ diệu của anh. Chị thỉnh thoảng có mặt ở tòa báo, cắt tóc cho anh, chia xẻ cùng anh đoạn đường đấu tranh đầy gian khó. Và cho đến cuối đời, chị đã cho anh ba đứa con gái tuyệt vời.

Những giòng chữ này được viết sau khi anh Lê Thiệp ra đi vào ngày 5 tháng 7 năm 2013, vốn không để anh đọc. Được viết ra để anh - Lê Thiệp - được trọn vẹn hơn. Đấu tranh vì đất nước là một quãng đường trong cuộc đời mà anh đã đi qua. Còn những quãng đường khác, vì không cần thiết, nên không cần nói ở đây. Vì, "dù sai hay trúng cũng là dư", phải không anh Lê Thiệp?

Như một nén hương lòng nhớ đến anh.

Nguyễn Nam

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.