Hôm nay,  

TPP: Lùi Một Bước… Dài

15/02/201400:00:00(Xem: 6959)
Vừa mới đây nữ Dân Biểu Nancy Pelosi, thủ lãnh của khối Dân Chủ ở Hạ Viện, chính thức tuyên bố không ủng hộ “ngã tắt” cho Thương Ước Hợp Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP). Cùng với lời tuyên bố tương tự của TNS Harry Reid, Chủ Tịch Thượng Viện, tháng rồi, thì triển vọng cho TPP bị đẩy lùi về một tương lai xa. Như vậy chúng ta sẽ có thời gian và cơ hội để cài các điều kiện nhân quyền vào cuộc thương thảo TPP giữa Hoa Kỳ và Việt Nam.

Vận động để cài điều kiện nhân quyền vào TPP là một trong 3 mục tiêu chính của Ngày Vận Động Cho Việt Nam 26 và 27 tháng 3 tới đây. Lập trường chính thức của hai lãnh tụ Đảng Dân Chủ, cùng đảng với TT Barack Obama, là yếu tố thuận lợi cho cuộc vận động này.

“Ngã tắt”

TT Obama đang muốn Quốc Hội phê chuẩn TPP theo “ngã tắt”, tiếng Mỹ gọi là Fast Track. Nghĩa là sau khi Hành Pháp ký TPP và chuyển sang Quốc Hội để phê chuẩn thì Quốc Hội chỉ có quyền bỏ phiếu thuận hay chống, chứ không có quyền tu chính. Theo Hành Pháp nhận định, chỉ có cách đó thì mới có hy vọng TPP sẽ được phê chuẩn và trở thành hiệu lực. Còn như để Quốc Hội mổ xẻ, thay đổi văn bản đã ký kết thì cuộc thương thảo lại phải bắt đầu lại từ đầu, không biết đến bao giờ mới hoàn tất.

Muốn đi “ngã tắt” TT Obama phải được Quốc Hội ban cho quyền hạn gọi là Thẩm Quyền Phát Huy Mậu Dịch (Trade Promotion Authority, hoặc TPA). Một dự luật TPA vừa được đưa vào Thượng Viện và Hạ Viện để ban quyền này cho TT Obama. Điều trớ trêu là tác giả của dự luật ở Hạ Viện lại là một dân biểu Đảng Cộng Hoà và không ai trong số 200 dân biểu thuộc Đảng Dân Chủ chịu đứng tên bảo trợ mặc dù có sự vận động trực tiếp của TT Obama.

Ở Hạ Viện, nếu có 218 phiếu là đạt đa số. Nghĩa là chỉ cần 18 dân biểu Đảng Cộng Hoà cũng chống TPA thì xem như “ngã tắt” bị tắc nghẽn. Hiện nay ít ra có 30 vị dân biểu Đảng Cộng Hoà cho biết sẽ bỏ phiếu chống TPP, và dĩ nhiên TPA.

TT Obama sẽ phải ráo riết lấy lại một số phiếu để thông qua TPA. Trong cuộc vận động vào cuối tháng 3 tới đây, chúng ta sẽ phối hợp cùng với các lực lượng dòng chính Hoa Kỳ để không những giữ nguyên mà còn tăng số vị dân cử chống TPA ở Hạ Viện.

Ở Thượng Viện thì số phận của TPA cũng không sáng sủa gì hơn, vì chỉ cần đôi ba vị thượng nghị sĩ cũng có thể ngăn chặn từ đầu, không cho TPA và ngay cả TPP được đưa ra biểu quyết. Hiện nay thì TNS Harry Reid, thủ lãnh của Đảng Dân Chủ ở Thượng Viện và là Chủ Tịch Thượng Viện, đã công bố không ủng hộ TPA. TNS Richard Burr, Cộng Hoà bang North Carolina, và TNS Ben Cardin, Dân Chủ bang Maryland, cũng đã chính thức không ủng hộ TPP.

Lý Do Không Ủng Hộ TPA và TPP

Phần lớn các dân biểu và thượng nghị sĩ không ủng hộ TPA là vì nó cho phép TT Obama đi ngã tắt, không có tham khảo với Quốc Hội cho một thương ước rộng lớn nhất lịch sử Hoa Kỳ và có ảnh hưởng sâu đậm lên tương lai của quốc gia này.

Còn đối với TPP thì đa số các dân biểu và thượng nghị sĩ quan tâm hai điều: sự thiếu minh bạch và quyền lao động. Cho đến nay, nội dung của cuộc thương thảo TPP vẫn được dấu kín, đối với cả các dân biểu và thượng nghị sĩ. Quốc Hội không hề được tham khảo về một hiệp ước quan trọng mà Tổng Thống muốn họ phê chuẩn gấp rút, không mổ xẻ, không tu chính. Sự thiếu minh bạch này soi mòn vai trò lập pháp của Quốc Hội và là mối quan tâm chung của các dân biểu và thượng nghị sĩ bất luận thuộc đảng nào.

Yếu tố thứ hai -- quyền lao động – có sự thúc đẩy của các công đoàn có ảnh hưởng lớn đối với các dân biểu và thượng nghị sĩ Hoa Kỳ. Chính bởi vậy dù TT Obama kêu gọi từng người một, không vị dân biểu nào chịu đứng tên bảo trợ cho dự luật TPA ở Hạ Viện -- họ không muốn mất sự ủng hộ của các công đoàn trong cuộc tranh cử năm 2014.

Ngoài ra, có một số nhỏ các dân biểu và thượng nghị sĩ quan tâm đến các vấn đề liên quan riêng đến Việt Nam: ảnh hưởng tai hại đến kỹ nghệ may mặc của Hoa Kỳ do cạnh tranh bất công từ Việt Nam, thất nghiệp tăng do thâm thủng mậu dịch với Việt Nam, và vi phạm nhân quyền ở Việt Nam.

Chúng ta làm gì?

Kế hoạch của chúng ta là đẩy lùi việc hoàn tất thương thảo TPP giữa Hoa Kỳ với Việt Nam và kêu gọi sự nhập cuộc của Quốc Hội để có cơ hội cài các điều kiện nhân quyền vào cuộc thương thảo và có thời gian phối kiểm những bước cải thiện nhân quyền cụ thể, như trả tự do vô điều kiện cho tù nhân lương tâm và chấm dứt tra tấn, từ phía Việt Nam trước khi Quốc Hội phê chuẩn TPP.

Để thực hiện kế hoạch này, một mặt chúng ta dùng quyền lao động làm “vấn đề cửa ngõ” cho cuộc vận động. Qua đó, chúng ta cho mọi người thấy rằng trong 12 quốc gia thương thảo TPP thì Việt Nam là một ngoại lệ tệ hại nhất về quyền lao động: không có công đoàn độc lập và những ai vận động công đoàn độc lập đều bị tù đày. Qua vấn đề cửa ngõ này, chúng ta biến Việt Nam thành trung tâm điểm quan tâm của các công đoàn và các vị dân cử Hoa Kỳ trong tiến trình thương thảo TPP. Đấy là lý do Đỗ Thị Minh Hạnh được chọn làm khuôn mặt tiêu biểu cho Việt Nam tại buổi điều trần về tù nhân lương tâm ở Quốc Hội ngày 16 tháng 1 vừa qua.

Mặt kia chúng ta vận động các vị dân biểu và thượng nghị sĩ quan tâm đến các lĩnh vực vi phạm nhân quyền khác – đàn áp tôn giáo, tra tấn, buôn người, tiêu diệt các dân tộc bản địa, v.v... -- để gom thêm phiếu chống TPA. Hiện nay có triển vọng chúng ta đã đạt đa số ở Hạ Viện. DB John Boehner, Chủ Tịch Hạ Viện, đã bắn tiếng cho Toà Bạch Ốc rằng chỉ đưa dự luật TPA ra biểu quyết sau khi TT Obama lấy được sự ủng hộ của ít ra 50 dân biểu Dân Chủ. Hành Pháp Obama chắc chắn sẽ cố gắng đạt điều này.

Trước tình trạng giằng co này trong năm tuyển cử, chúng ta cần giữ lại những lá phiếu đã có và vận động thêm dân biểu Cộng Hoà đứng về phía chúng ta. Đó là trọng tâm thứ 2 của Ngày Vận Động Nhân Cho Việt Nam vào hai ngày 26 và 27 tới đây: mỗi phái đoàn về Hoa Thịnh Đốn sẽ vận động dân biểu và thượng nghị sĩ của mình đánh bại TPA và cài điều kiện nhân quyền vào TPP. Trọng tâm thứ nhất là vận động cho Luật Nhân Quyền Cho Việt Nam.

Tôi tin rằng dư âm của cuộc tổng vận động của chúng ta vào cuối tháng 3 tới đây sẽ kéo dài đến tháng 6. Tháng 6 trở đi là mùa tranh cử, và không một dân biểu hay thượng nghị sĩ nào muốn nắm “củ khoai tây nóng” (hot potatoe) TPA hay TPP cho đến sau ngày tranh cử. Nghĩa là chúng ta sẽ đẩy lùi được TPP ít ra đến cuối năm 2014 và cũng có thể qua năm 2015, đủ thời gian để đặt nhiều điều kiện nhân quyền đối với Việt Nam.

Chúng ta có triển vọng thành công, nhưng triển vọng này sẽ chỉ trở thành hiện thực nếu có sự tham gia thật đông đảo của những người Việt đến từ các thành phố và tiểu bang khắp Hoa Kỳ trong hai ngày 26 và 27 tháng 3 này.

Ghi danh tham gia Ngày Vận Động Cho Việt Nam: http://vdnqvn.com.

(Ngày 14 tháng 2, 2014: http://machsong.org)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.