Hôm nay,  

TPP: Lùi Một Bước… Dài

15/02/201400:00:00(Xem: 6961)
Vừa mới đây nữ Dân Biểu Nancy Pelosi, thủ lãnh của khối Dân Chủ ở Hạ Viện, chính thức tuyên bố không ủng hộ “ngã tắt” cho Thương Ước Hợp Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP). Cùng với lời tuyên bố tương tự của TNS Harry Reid, Chủ Tịch Thượng Viện, tháng rồi, thì triển vọng cho TPP bị đẩy lùi về một tương lai xa. Như vậy chúng ta sẽ có thời gian và cơ hội để cài các điều kiện nhân quyền vào cuộc thương thảo TPP giữa Hoa Kỳ và Việt Nam.

Vận động để cài điều kiện nhân quyền vào TPP là một trong 3 mục tiêu chính của Ngày Vận Động Cho Việt Nam 26 và 27 tháng 3 tới đây. Lập trường chính thức của hai lãnh tụ Đảng Dân Chủ, cùng đảng với TT Barack Obama, là yếu tố thuận lợi cho cuộc vận động này.

“Ngã tắt”

TT Obama đang muốn Quốc Hội phê chuẩn TPP theo “ngã tắt”, tiếng Mỹ gọi là Fast Track. Nghĩa là sau khi Hành Pháp ký TPP và chuyển sang Quốc Hội để phê chuẩn thì Quốc Hội chỉ có quyền bỏ phiếu thuận hay chống, chứ không có quyền tu chính. Theo Hành Pháp nhận định, chỉ có cách đó thì mới có hy vọng TPP sẽ được phê chuẩn và trở thành hiệu lực. Còn như để Quốc Hội mổ xẻ, thay đổi văn bản đã ký kết thì cuộc thương thảo lại phải bắt đầu lại từ đầu, không biết đến bao giờ mới hoàn tất.

Muốn đi “ngã tắt” TT Obama phải được Quốc Hội ban cho quyền hạn gọi là Thẩm Quyền Phát Huy Mậu Dịch (Trade Promotion Authority, hoặc TPA). Một dự luật TPA vừa được đưa vào Thượng Viện và Hạ Viện để ban quyền này cho TT Obama. Điều trớ trêu là tác giả của dự luật ở Hạ Viện lại là một dân biểu Đảng Cộng Hoà và không ai trong số 200 dân biểu thuộc Đảng Dân Chủ chịu đứng tên bảo trợ mặc dù có sự vận động trực tiếp của TT Obama.

Ở Hạ Viện, nếu có 218 phiếu là đạt đa số. Nghĩa là chỉ cần 18 dân biểu Đảng Cộng Hoà cũng chống TPA thì xem như “ngã tắt” bị tắc nghẽn. Hiện nay ít ra có 30 vị dân biểu Đảng Cộng Hoà cho biết sẽ bỏ phiếu chống TPP, và dĩ nhiên TPA.

TT Obama sẽ phải ráo riết lấy lại một số phiếu để thông qua TPA. Trong cuộc vận động vào cuối tháng 3 tới đây, chúng ta sẽ phối hợp cùng với các lực lượng dòng chính Hoa Kỳ để không những giữ nguyên mà còn tăng số vị dân cử chống TPA ở Hạ Viện.

Ở Thượng Viện thì số phận của TPA cũng không sáng sủa gì hơn, vì chỉ cần đôi ba vị thượng nghị sĩ cũng có thể ngăn chặn từ đầu, không cho TPA và ngay cả TPP được đưa ra biểu quyết. Hiện nay thì TNS Harry Reid, thủ lãnh của Đảng Dân Chủ ở Thượng Viện và là Chủ Tịch Thượng Viện, đã công bố không ủng hộ TPA. TNS Richard Burr, Cộng Hoà bang North Carolina, và TNS Ben Cardin, Dân Chủ bang Maryland, cũng đã chính thức không ủng hộ TPP.

Lý Do Không Ủng Hộ TPA và TPP

Phần lớn các dân biểu và thượng nghị sĩ không ủng hộ TPA là vì nó cho phép TT Obama đi ngã tắt, không có tham khảo với Quốc Hội cho một thương ước rộng lớn nhất lịch sử Hoa Kỳ và có ảnh hưởng sâu đậm lên tương lai của quốc gia này.

Còn đối với TPP thì đa số các dân biểu và thượng nghị sĩ quan tâm hai điều: sự thiếu minh bạch và quyền lao động. Cho đến nay, nội dung của cuộc thương thảo TPP vẫn được dấu kín, đối với cả các dân biểu và thượng nghị sĩ. Quốc Hội không hề được tham khảo về một hiệp ước quan trọng mà Tổng Thống muốn họ phê chuẩn gấp rút, không mổ xẻ, không tu chính. Sự thiếu minh bạch này soi mòn vai trò lập pháp của Quốc Hội và là mối quan tâm chung của các dân biểu và thượng nghị sĩ bất luận thuộc đảng nào.

Yếu tố thứ hai -- quyền lao động – có sự thúc đẩy của các công đoàn có ảnh hưởng lớn đối với các dân biểu và thượng nghị sĩ Hoa Kỳ. Chính bởi vậy dù TT Obama kêu gọi từng người một, không vị dân biểu nào chịu đứng tên bảo trợ cho dự luật TPA ở Hạ Viện -- họ không muốn mất sự ủng hộ của các công đoàn trong cuộc tranh cử năm 2014.

Ngoài ra, có một số nhỏ các dân biểu và thượng nghị sĩ quan tâm đến các vấn đề liên quan riêng đến Việt Nam: ảnh hưởng tai hại đến kỹ nghệ may mặc của Hoa Kỳ do cạnh tranh bất công từ Việt Nam, thất nghiệp tăng do thâm thủng mậu dịch với Việt Nam, và vi phạm nhân quyền ở Việt Nam.

Chúng ta làm gì?

Kế hoạch của chúng ta là đẩy lùi việc hoàn tất thương thảo TPP giữa Hoa Kỳ với Việt Nam và kêu gọi sự nhập cuộc của Quốc Hội để có cơ hội cài các điều kiện nhân quyền vào cuộc thương thảo và có thời gian phối kiểm những bước cải thiện nhân quyền cụ thể, như trả tự do vô điều kiện cho tù nhân lương tâm và chấm dứt tra tấn, từ phía Việt Nam trước khi Quốc Hội phê chuẩn TPP.

Để thực hiện kế hoạch này, một mặt chúng ta dùng quyền lao động làm “vấn đề cửa ngõ” cho cuộc vận động. Qua đó, chúng ta cho mọi người thấy rằng trong 12 quốc gia thương thảo TPP thì Việt Nam là một ngoại lệ tệ hại nhất về quyền lao động: không có công đoàn độc lập và những ai vận động công đoàn độc lập đều bị tù đày. Qua vấn đề cửa ngõ này, chúng ta biến Việt Nam thành trung tâm điểm quan tâm của các công đoàn và các vị dân cử Hoa Kỳ trong tiến trình thương thảo TPP. Đấy là lý do Đỗ Thị Minh Hạnh được chọn làm khuôn mặt tiêu biểu cho Việt Nam tại buổi điều trần về tù nhân lương tâm ở Quốc Hội ngày 16 tháng 1 vừa qua.

Mặt kia chúng ta vận động các vị dân biểu và thượng nghị sĩ quan tâm đến các lĩnh vực vi phạm nhân quyền khác – đàn áp tôn giáo, tra tấn, buôn người, tiêu diệt các dân tộc bản địa, v.v... -- để gom thêm phiếu chống TPA. Hiện nay có triển vọng chúng ta đã đạt đa số ở Hạ Viện. DB John Boehner, Chủ Tịch Hạ Viện, đã bắn tiếng cho Toà Bạch Ốc rằng chỉ đưa dự luật TPA ra biểu quyết sau khi TT Obama lấy được sự ủng hộ của ít ra 50 dân biểu Dân Chủ. Hành Pháp Obama chắc chắn sẽ cố gắng đạt điều này.

Trước tình trạng giằng co này trong năm tuyển cử, chúng ta cần giữ lại những lá phiếu đã có và vận động thêm dân biểu Cộng Hoà đứng về phía chúng ta. Đó là trọng tâm thứ 2 của Ngày Vận Động Nhân Cho Việt Nam vào hai ngày 26 và 27 tới đây: mỗi phái đoàn về Hoa Thịnh Đốn sẽ vận động dân biểu và thượng nghị sĩ của mình đánh bại TPA và cài điều kiện nhân quyền vào TPP. Trọng tâm thứ nhất là vận động cho Luật Nhân Quyền Cho Việt Nam.

Tôi tin rằng dư âm của cuộc tổng vận động của chúng ta vào cuối tháng 3 tới đây sẽ kéo dài đến tháng 6. Tháng 6 trở đi là mùa tranh cử, và không một dân biểu hay thượng nghị sĩ nào muốn nắm “củ khoai tây nóng” (hot potatoe) TPA hay TPP cho đến sau ngày tranh cử. Nghĩa là chúng ta sẽ đẩy lùi được TPP ít ra đến cuối năm 2014 và cũng có thể qua năm 2015, đủ thời gian để đặt nhiều điều kiện nhân quyền đối với Việt Nam.

Chúng ta có triển vọng thành công, nhưng triển vọng này sẽ chỉ trở thành hiện thực nếu có sự tham gia thật đông đảo của những người Việt đến từ các thành phố và tiểu bang khắp Hoa Kỳ trong hai ngày 26 và 27 tháng 3 này.

Ghi danh tham gia Ngày Vận Động Cho Việt Nam: http://vdnqvn.com.

(Ngày 14 tháng 2, 2014: http://machsong.org)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.