Hôm nay,  

Văn Hóa Ông Địa

09/08/201400:00:00(Xem: 3791)
Ông Địa là một vị thần từ Trung hoa tới Việt nam từ thời xa xưa theo tín ngưởng dân gìan Thổ Thần hay Thổ Địa, tức Thần đất, người cai quản đất đai nơi con người cư ngụ, sanh sống. Ông Địa này hay Thổ Địa hay Thổ Thần, khi tới vùng đất Miền nam thời Nam tiến, trở thành vị Thần bảo vệ mùa màng, đời sống của người dân được an cư lạc nghiệp.

Thuở khai hoang lập ấp, di dân người Việt từ Đàng Ngoài vào, để sanh sống trong thời gian đầu định cư, chỉ biết bám vào đất, khai thác đất đai, lập vườn, lập ruộng cày cấy. Họ chưa kịp nghĩ tới những sanh hoạt khác như tiểu công nghệ hay tiểu thương.

Bỏ nhà cửa, quê hương, tới sanh sống một nơi xa xôi, lạ quắc. Cái gì trước mắt cũng có thể làm cho họ sợ hải nên họ cầu viện thần linh bảo hộ.

“Tới đây, xứ sở lạ lùng,

Con chim kêu cũng sợ, con cá vẫy vùng cũng lo”.

Vài nét Văn hóa Ông Địa ở Miền nam

Về sau, đời sống dân chúng ổn định và bắt đầu phát triển đa dạng nên việc làm ăn cũng có nhiều may rủi. Ông Địa không chỉ bảo vệ mùa màng, đất đai mà còn có thêm khả năng mới như đem lại sự may mắn, mách bảo những điều hay,… Ông Địa được đại chúng hóa dưới nhơn dạng một người đàn ông Trung niên, tầm cở, bụng bự, vú bự, tay cầm quạt vì khí hậu Miền nam nóng nực quanh năm, tay cầm điếu thuốc vấn, miệng lúc nào cũng cười đầy thiện cảm. Một biểu tượng phúc hậu, cởi mở, chơn thật, mãn nguyện.

Theo truyền thuyết, một hôm Ông Địa bảo với Hà Bá Thần cai quản sông rạch, bạn của ông, ở đằng kia, có một bà muốn cho Hà Bá người con gái vì cứ mỗi lần mắn chửi con gái, bà ấy nói:

- Đồ Hà Bá...

Nhưng hôm tới nhà người đàn bà ấy, Hà Bá nghe bà ấy chửi, không phải con gái, mà con chó nằm trước cửa:

- Đồ Hà Bá bắt mầy.

Nghe qua, Hà Bá lấy làm tức gìận cho rằng bị Ông Địa gạt nên đạp cho Ông Địa một đạp lọt xuống sông. Bị đạp bất ngờ, thay vì giận, Ông Địa lại cười vui vẻ. Vì mải mê cười mà nước vào đầy bụng không hay biết. Từ đây, bụng Ông Địa bự vì đầy nước sông, miệng ông cười tươi, phúc hậu vì bị bạn đạp, lấy làm vui, không giận bạn.

Nhưng đó là sự tích Ông Địa trong Miền nam trước đây vì ngày nay, sau ngày mất nước, không biết Ông Địa ở lại hay cũng theo dân Miền nam chạy đi ra hải ngoại tỵ nạn.

Kể qua chuyện Ông Địa để nhơn đó nhắc lại tập quán của dân Miền nam, nhứt là dân buôn bán, thờ Ông Địa ngay chổ làm ăn, cửa hàng. Ông Địa bằng đất nung, môi son, bụng phệ, áo không gài nút như phần đông đàn ông nam kỳ, miệng luôn luôn cười hiền hòa, tay cầm cây quạt, điếu thuốc vắt trên vành tai. Sáng ra, người buôn bán, thắp nhang, dọn lên cái bánh, nải chuối, trái xoài,… Người buôn bán có sẳn món gì thì đem cúng Ông Địa món đó.

Cúng để cầu Ông Địa phù hộ cho mua may, bán đắc trong ngày, trong buổi chợ. Đó là cách thờ cúng Ông Địa bình thường. Trong sanh hoạt đó, Ông Địa trở thành một người thân thiết trong gia đình.

Đôi lúc, lở xảy ra chuyện bất thường nho nhỏ như mất xâu chìa khóa hay một món gì đó, gia chủ có cách tiếp cận với Ông Địa “đột xuất” cho trường hợp đó. Gia chủ tới trước bàn thở Ông Địa, cầu xin Ông Địa mách cho tìm lại được vật bị mất. Gia chủ không quên cam kết khi tìm lại được sẽ cúng cho Ông Địa bánh trái, chè xôi, …

Có khi gia chủ tìm được đồ đạc mất nhưng lại quên lời hứa với Ông Địa. Ông cũng cười vì chưa bao giờ ông quở phạt ai. Bởi Ông Địa đã được nam kỳ hóa theo nếp văn hóa Đàng Trong mất rồi!

Đã thờ Ông Địa trong nhà, cúng với lễ vật hằng ngày và định kỳ theo quan hệ thần phù hộ và gia chủ, còn đối đải như vị thần thân thiết trong nhà nửa. Vậy mà khi hữu sự, gia chủ ỳêu cầu giúp đở, vẫn đề nghị lễ vật để đáp lễ. Rất tự nguyện.

Chính đây là điều đặc biệt đã có từ ngàn xưa, ở Tàu và Việt nam, giửa Ông Địa, người có quyền và nghĩa vụ và gia chủ, người thờ và ân cần lễ bái Ông Địa, điều mà Cỏ May muốn nói đó là mối quan hệ mà Cỏ May mạn phép gọi là “Văn hóa Ông Địa”.

Mối quan hệ giao tế có phẩm vật để được lợi giửa hai bên “cung/cầu”, ngày nay gọi là “tham nhũng, hối lộ”. Nếu nó hao hao giống mối quan hệ giửa Ông Địa với gia chủ thì ta có thể nói “tham nhũng, hối lộ” quả thật là một hiện tượng xã hội có nguồn gốc lâu đời từ nền “Văn hóa Ông Địa”.

Tham nhũng là gì?

Có thể có nhiều câu trả lời cho câu hỏi đơn giản này. Nhưng ở đây, thử lấy câu trả lời ngắn gọn của Ts Vito Tanzi, Consultant ở Mỹ, theo cách phân tách của “Tổ chức Minh Bạch Quốc tế” thì “Tham nhũng là hành động cố tình không tuân thủ các nguyên tắc công minh nhằm trục lợi cho cá nhân hoặc cho những kẻ có liên quan tới hành động đó ”.

Ở Việt Nam, khái niệm tham nhũng được quy định tại “Luật phòng, chống tham nhũng năm 2005”. Theo đó, “tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi”.

Theo định nghĩa trên đây, tham nhũng phải là những người có chức vụ, quyền hạn trong khu vực công như cán bộ đảng, quân nhơn, Công an nhân dân, cán bộ lãnh đạo, quản lý trong doanh nghiệp nhà nước,… Tóm lại, tham nhũng là hành động trục lợi phi pháp độc quyền của riêng đảng cộng sản hà nội.

Tham nhũng xuất hiện từ rất sớm, từ khi có sự phân chia quyền lực và hình thành Nhà nước. Có ý kiến cho rằng tham nhũng bắt nguồn từ nền văn hóa độc tài đề cao cá nhân, coi trọng biếu xén. Ý kiến khác cho rằng xã hội thay đổi các chuẩn mực về đạo đức, xã hội biến đổi liên tục, nền kinh tế biến đổi mạnh như ở Tàu và Việt nam - từ kinh tế chỉ huy qua kinh tế thị trường bạo loạn - sinh ra tham nhũng.

Tham nhũng thường xuất hiện nhiều hơn từ các nước có nền kinh tế kém phát triển hoặc có mức thu nhập bình quân/đầu người thấp. Tại các nước này con người thường có ý đồ nắm các cương vị cao trong hàng ngũ lãnh đạo chánh quyền để tham nhũng. Đối với một số nước kinh tế phát triển, có mức thu nhập bình quân/đầu người cao, những người có sở hữu tài sản lớn mới bắt đầu tham gia chính trường. Lương bổng đối với họ không quan trọng lắm. Họ không dám tham nhũng vì sợ tương lai chánh trị của họ sớm bị cháy. Ngoài ra, ở những nước dân chủ tự do, luật pháp được thi hành nghiêm minh, báo chí tự do tố cáo mọi hành vi xấu của chánh giới.

Như vậy ở Mỹ và Âu châu thật sự không có nạn tham nhũng chăng ?

Ở Pháp, trong vừa qua, có hai Cựu Tổng thống xách chiếu hầu Tòa: Ông Jacques Chirac và Nicolas Sarkozy. Ông Chirac, lúc làm Thị trưởng Paris, xử dụng ngân sách Thị xã Paris trả lương cho những người không làm việc cho Thị xã Paris mà cho đảng RPR của ông. Tức nhơn viên ma. Ông bị Tòa án phạt 2 năm tù treo về tội “lợi dụng chức quyền, biẻn thủ công quỉ, thụ đắc lợi lộc bất chánh”.

Ông Sarkozy bị Tòa án cho giam giử 1 ngày hồi đầu tháng 7/2014 tại Cảnh sát Tư pháp để thẩm vấn về tội tham nhũng của ông: “nhận tiền, hối mại quyền thế, tái phạm nhiều lần vi phạm bí mật điều tra tư pháp”.

Hai vị Tổng thống Chirac và Sarkozy bị ra hầu Tòa là trường hợp đầu tiên trong nền Đệ V Cộng hòa Pháp. Ra Tòa vì tội “tham nhũng” tuy hai ông không lấy tìền bạc tham nhũng trực tiếp làm giàu riêng như những đảng viên cộng sản Tàu và Việt nam. Nhưng hai ông vẫn hưởng lợi do sự thành công chánh trị như phát triển hoạt động đảng, vận động bầu cử năm 2007.

Tổng thống ra hầu Tòa như 2 Ông Chirac và Sarkozy chỉ xảy ra ở nước dân chủ tự do thật sự chớ không thể xảy ra ở xứ cộng sản. Cứ xem đời sống của các tên đầu xỏ cộng sản ở Bắc kinh và Hà nội, so sanh đồng lương của chúng nó để biết chúng nó lẽ ra đã phải lảnh bao nhiêu năm tù ở hay đã bị chặt đầu rồi.

9 tháng 12 là Ngày Quốc tế Phòng Chống tham nhũng

Theo Tổ chức Minh bạch Quốc tế, một tổ chức phi chính phủ, công bố ngày 18 tháng 10 năm 2005, có tới 2/3 trong 159 nước được thăm dò có tình trạng tham nhũng nghiêm trọng. Một kết quả đáng buồn.

Theo một nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới, hàng năm trên thế giới, có khoảng 1.000 tỷ USD bị tham nhũng dưới dạng đưa hối lộ.

Riêng Châu Phi, hằng năm, có khoảng 148 tỷ USD đã bị mất hay thất thoát do tệ tham nhũng gây ra, tương đương với 1/2 khoản nợ nước ngoài của lục địa này. (Theo con số nợ nước ngoài của Quỉ Tiền tệ Quốc tế, châu Phi nợ nước ngoài khoảng 248 tỷ USD).

Chủ tịch của Tổ chức Minh bạch Quốc tế, Ông Peter Eigen, nhận xét: " Tham nhũng là nguyên nhân chính của đói nghèo khóa chặt người dân trong vòng nghèo khổ ".

Tổ chức Minh bạch Quốc tế vừa lập danh sách những chính trị gia tham nhũng nhứt trong những thập kỷ 1990. Đứng hàng đầu danh sách là cựu Tổng thống Mobutu Sese Seko của Cộng hoà Dân chủ Congo, biển thủ 5-8 tỷ đô la; cựu Tổng thống Suharto của Indonesia, tài sản gần bằng một nửa tổng sản phẩm quốc nội của Indonesia (878 tỷ đô-la, năm 2012); cựu Tổng thống Ferdinand Marcos của Philippines biển thủ 100 tỷ đô la (theo báo cáo của ủy ban trong sạch phủ tổng thống Philippines); và cựu Tổng thống Alberto Fujimori của Peru, biển thủ hàng trăm triệu đô.

Ở Tàu, sau hơn hai mươi năm kinh tế phát triển mạnh, hiện có những đảng viên lãnh đạo trung ương, nhờ đảng cộng sản, đang làm chủ tài sản trăm triêu và trăm tỷ đô-la mỹ. Việt nam, mức phát triển, các nguồn tiền bạc vào cũng kém hơn nên đảng viên trung uơng tham nhũng chắc chắn không bằng. Nếu không tới tỷ chắc cững phải tới hằng trăm triệu đô-la mỹ.

Trừng phạt tham nhũng

Ở Tàu cũng như ở Việt nam, chánh quyền ban hành biện pháp bài trừ tham nhũng. Riêng ở Tàu, trong năm 2013, có 180 000 đảng viên bị trừng phạt về tội tham nhũng.

Ông Tập Cận Bình tuyên bố “Không có một đảng viên nào tham nhũng thoát khỏi bị trừng trị”. Ở Hà nội Ông Tổng Bí thư đảng cộng sản Nguyễn Phú Trọng lãnh đạo chiến dịch bài trừ tham nhũng. Đảng chủ trương không tha nhơn viên chánh quyền lấy của nhơn dân từ cộng rau muống. Những ngày đầu sau 30/04/75, dân trong Nam được học tập rất kỷ “Đảng và nhà nước cách mạng không bao giờ thèm tơ hồng cây kim sợi chỉ của nhơn dân. Bác và đảng cho nhơn dân không hết”.

Như đã nói trên đây, tham nhũng có từ khi con người biết tổ chức thành Nhà nước. Trừng trị nhơn viên chánh quyền tham nhũng đã có ở Athènes thời Hy-lạp cổ đại như tước quyền công dân, tội nặng thì tử hình. Ở Đế quốc La-mã, tham nhũng bị xử tử. Ở Huê kỳ, thời mới lập quốc, tham nhũng bị xử tù và nộp phạt. Ở Việt nam, đảng viên tham nhũng được xử nhẹ tội nếu nộp lại cho Nhà nước tiền tham nhũng. Người ngoài đảng hối lộ đảng viên, cố ép đảng viên ăn khi đảng viên từ chối, làm tha hóa đảng viên, bị phạt nặng hơn.

Nghe nói ngày nay vì tình trạng tham những quá thảm hại nên đảng viên cũng bị hình phạt nặng. Nhưng xử phạt nặng đảng viên thật sự là nhằm lành mạnh hóa đảng hay đúng hơn, chỉ là nhằm thanh trừng phe cánh với nhau ?

Năm 2005, Liên Hiệp Quốc cho ban hành luật pháp bài trừ tham nhũng và chọn ngày 9/12 làm Ngày Quốc tế Phòng Chống tham nhũng.

Nhưng có ai nghĩ mặt trái của tham nhũng là khi tham nhũng thật sự bị khống chế thì bộ máy Nhà nước sẽ không chạy việc nữa hay không ? Vì người nhận tham nhũng và người đưa tham nhũng là động cơ làm cho nền kinh tế thị trường năng động. Nó là nhớt hìệu Shell bôi trơn những ổ máy. Theo luật cung cầu và còn do ảnh hưởng nền văn hóa truyền thống Ông Địa nữa!

Nguyễn thị Cỏ May

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.