Hôm nay,  

Mẹ Và Tết

18/02/201500:01:00(Xem: 5291)
blank
Đào Như

Anh bước vội vào trong toa xe điện. Một chút ăn năn vì anh về muộn. Anh lỡ quên, hôm nay ba mươi Tết! Anh tìm một chỗ ngồi kín đáo và cố thu người sao cho ấm. Anh vụt nhớ, bên nhà giờ này là mồng một Tết. Anh nhớ câu thơ ai viết:“ Đêm xuống bên ni, Ngày lên bên nớ”. Mắt anh đau đáu nhìn ra ngoài trời. Chicago tràn ngập tuyết.

Chiếc tàu điện, cần mẫn, lặng lẽ trườn dưới tuyết lạnh đưa đoàn lữ hành về các vùng ngoại ô Chicago. Những liễn gấm, những lư đồng sáng choang của chiều Ba mươi Tết, và mùi hương trầm quyện vào nhau như một cuộn phim trùng trùng điệp điệp hiện ra đậm đặc từng nét trong trí tưởng của anh. Anh nhớ cây tre nêu trong sân nhà mỗi chiều Ba mươi Tết. Anh nhớ mảnh vải điều hình tam giác, mắc trên đỉnh nêu. Trên mảnh vải đỏ ấy cha anh vẽ 4 vạch ngang và 5 vạch thẳng bằng mực Tàu đen mà ông cụ gọi là “tứ tung ngũ hoành”. Thật sự không một ai trong gia đình biết “tứ tung ngũ hoành” mang ý nghĩa gì. Họa chăng chỉ có cha anh biết. Nhưng ông cụ không hề nói cho ai hay trong lúc ông còn sống. Ông cụ cũng mang niềm bí ẩn ấy theo ông xuống tuyền đài! Anh nhớ mẹ anh vô hạn, người vừa qua đời cách đây mấy năm. Mẹ anh năm nào cũng vậy, vào lúc giao thừa khuya ba-mươi-Tết, bà mặc áo dài thâm đen, đứng trong sân nhà với nắm nhang đưa cao trên đầu. Mẹ anh khấn vái mười phương. Lời cầu nguyện của Bà tưởng chừng rung động muôn sao trên trời. Bà nguyên cầu sức khỏe cho chồng cho con, cho xóm giềng làng mạc, cho đồng xanh lúa tốt, cho các con ăn học thành đạt nên người. Lúc ấy Mẹ đâu có hay, một trong những đứa con thành đạt của Mẹ sau này đang giang hồ giong ruỗi xứ người. Anh cảm thấy niềm hoài cảm tràn ngập lòng anh. Có lẽ giờ này ở thôn Hà thanh, Ninh thuận các anh chị và các cháu nhỏ cũng đang quay quần trước bàn thở gia tiên. Anh ước mơ trong một phút nào đó có ai ngừng lại nghĩ đến anh. Anh xúc động, anh thấy hai hàng nước mắt của mẹ nhớ thương anh. Cách đây mấy năm, người anh của anh thư cho anh thường nhắc Mẹ trong những ngày giáp tết bà còn sống, Mẹ thường băn khoăn về anh. Mẹ thường hỏi ba về anh:

- Không hiểu thằng Thảo, vợ nó với 3 đứa nhỏ, sống ra sao, tụi nó có biết Tết nhất gì không?

Biết bà sẽ đi đến những ray rứt nhớ thương con, con dâu và mấy đứa nhỏ cháu nội, cha anh liền nói:

- Bà khéo có lo. Tụi nó còn ấm cúng hơn mình nữa là khác. Bà quên rồi sao tụi nó mới mua chiếc xe hơi mới. Tuy nói nghe mạnh như vậy, giọng ông cụ nghe như lệch đi, có chút ngậm ngùi.

- Tôi biết, vì sở làm xa nhà 45-50 cây số, bằng từ đây ra Cam ranh, cực chẳng đã, con nó phải mua xe tốt để đi làm chớ có sướng ích gì đâu…

- Thôi bà đừng có nhắc gì tới tụi nó nữa làm các con cháu hôm nay cũng mất vui. Trời sanh voi sanh cỏ. Bà đừng có lo mà hao tâm

Bà yên lặng, sau tiếng

Ừ! Hử….

Cách đây mấy năm cha mẹ anh lần lượt qua đời. Anh còn người em gái năm nay cũng ngoài 60, ở lại với bà con trông nom nhà từ đường của giòng họ và chăm sóc mồ mả ông bà, nghĩa trang giòng họ của anh ngay dưới chân núi Cà-đú. Người anh ruột của anh, năm nay cũng ngoài 75, mấy mươi năm lập nghiệp ở Nhatrang và sống ở ngoài đó luôn. Cha mẹ anh còn sống hay quá vãng, vào ngày tư, ngày Tết anh ấy cũng đưa gia đình về Phanrang. Sau khi cha mẹ anh qua đời, anh ấy thường về để phụ cô em gái chăm lo từ đường, mảnh vườn còn lại và mấy sào đất thổ coi như phần hương hỏa.

Anh về đến nhà muộn. Anh xin lỗi vợ. Chị buồn. Chị nói lẫy:

- Anh cũng biết hôm nay là Ba mươi Tết nữa sao?

Anh cúi đầu lặng thinh. Anh nhìn bàn thờ Cha Mẹ anh, nhan đèn đã sẵn. Vợ anh đến bên cạnh anh. Chị ôm vai anh, nói trong giọng ngậm ngùi:

- Anh vào nhà trong tắm rửa, thay đồ. Em bày cỗ xong rồi. Anh ra lên nhan đèn rước ông bà cha mẹ hai bên về ăn Tết. Và anh nhớ khấn nguyện với với ba mẹ, năm tới mình về Phanrang, Xóm-động, ăn Tết ở quê nhà, nghe anh.

Nghe vợ nói, anh có cảm tưởng như nghe Mẹ nói với Cha mấy mươi năm về trước. Anh buồn như muốn khóc. Chị an ủi anh;

- Anh buồn vì Tết nhất, các con cái không có đứa nào về hôm sớm với mình phải không anh? Ở Mỹ mà anh. Các con còn phải lo công ăn việc làm. Với lại các con cũng phải biết tổ chức ăn Tết cho chồng cho con của tụi nó chớ anh. À, anh, các con cả 3 đứa mới email về, các con nói tối nay đúng giao thừa các con sẽ gọi điện thoại chúc Tết ba mẹ. Em nghĩ con biết điều được như vậy là quí lắm rồi, phải không anh.

Anh thầm cảm ơn vợ, anh bước vào phòng trong. Không hiểu anh nghĩ sao, anh gọi với ra nói với vợ:

- Khuya nay em làm lễ giao thừa chứ em?

- Nhớ chớ anh. Như mọi năm, giao thừa năm nào em cũng làm lễ cúng sao và cầu nguyện cho vợ chồng mình sức khỏe, các con hạnh phúc, ăn học nên người, như má làm mấy mươi năm về trước. Anh còn nhớ không anh?

Đứng trong nhà tắm, nghe vợ hỏi, mắt anh cay sè, cái khăn anh cầm suýt chùn ra khỏi tay. Ngước mặt lên vòi nước, anh tháo nhẹ. Vài giọt nước tràn lên mắt anh, mặt anh, tràn vào khóe miệng anh. Anh nghe có mùi mằn mặn, mùì mặn của nước mắt./.

Dec-14-2010

Oak park,Illinois, USA

Đào Như

[email protected]

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.
Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.
Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...
Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.