Hôm nay,  

Chiều 30 Trên Phố Bolsa

11/05/201700:00:00(Xem: 12123)

Trước mặt tôi con đường dài thẳng tắp…

Ở ngã tư Brookhurst và Bolsa, vài khách bộ hành bước vội dưới hàng cờ vàng sọc đỏ trịnh trọng treo trên những cột điện hai bên đường.

Ngày 30 tháng 4 năm ấy, người ta bảo nếu cột đèn có chân, chúng cũng tìm đường vượt biên… 42 năm sau, câu nói huyền thoại dân gian đó đã trở thành thần thoại.

Cột đèn mà có chân cũng lên tàu trôi ra biển… nói chi đến thân phận người dân. Họ chen chúc trên những chiếc thuyền lênh đênh về đâu không ai biết nhưng quyết tâm đổi tất cả cho đời sống tự do nhân quyền.

Sự tích “con Rồng, cháu Tiên”: Lạc Long Quân lấy Âu Cơ sinh được 100 con, nửa theo cha xuống biển, nửa theo mẹ lên núi… Thế kỷ thứ 8 trước công nguyên, 50 con theo mẹ Âu Cơ lập nên bộ lạc Văn Lang ở vùng đồng bằng sông Hồng, núi Tản Ba Vì, đất thiêng xứ Đoài.

Truyện kể thuyền nhân cuối thế kỷ 20, huyền thoại ấy tưởng như tái diễn: Ra đi gần nửa vùi thân dưới biển, nửa kia tản mát khắp nơi rồi tụ họp về vùng nắng ấm Cali, dựng nên thành phố nhỏ Little Saigon thân yêu đã mất tên nơi quê nhà.

Nghĩ về đất mẹ, 42 năm dài đủ cho đất nước lột xác nhiều lần, thay đổi chủ nghĩa để ra khỏi con đường tối tăm mà hòa nhập vào văn minh thế giới. Tiếc thay đạo đức suy đồi, lòng dân ly tán, tình người oán thán nên quê hương mãi long đong, vận nước vẫn nổi trôi…

Hơn 3 thập niên, quên hẳn quá khứ đau thương, người đi năm ấy đã tấp nập trở về. Lợi ích cá nhân to hơn hạnh phúc dân tộc… “Bầu ơi, thương lấy Bí cùng, tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn” ít nhiều chẳng còn thích hợp. Họ sẽ nói gì nếu tình cờ gặp lại cây cột đèn vẫn đứng “trơ gan cùng tuế nguyệt” ở quê nhà? “Em ra đi nơi này vẫn thế!”(nhạc T C Sơn). Anh đi chẳng đặng... sao anh lại về?

Ngày này năm xưa 30 tháng 4, 1975, Võ Văn Kiệt định nghĩa: “có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn” nói lên nỗi lòng người dân chia cách do chủ nghĩa hận thù tàn bạo gây ra. Ngày nay hàng triệu người vui ấy hẳn đã thức tỉnh “vất súng, vất cùm, vất cờ, vất đảng”, ý thức hệ tự phát nghiêng về phía quốc gia.

blank
Phố Bolsa tại thành phố Westminster.

Sống đời viễn xứ, người già mong “sẽ có một ngày” (thơ N C Thiện). Ngày ấy phải chăng rất gần? Còn gần hơn một khi hàng triệu người vui hôm qua cùng biết buồn như những người đi trước: Dương Thu Hương, Bùi Tín, Vũ Thư Hiên, Tô Hải, Tạ Phong Tần, Điếu Cầy Nguyễn Văn Hải, Luật sư Nguyễn Văn Đài… thì lòng người thống nhất! Đoàn kết là sống, dù cho biển Đông dậy sóng, dân ta cùng tát cũng sẽ cạn.


Chiều nay, chủ nhật cuối tuần ngày 30 tháng 4, một mình trên phố Bolsa, tôi nhìn nắng quái ửng sáng màu cờ mà thầm nghĩ đến tình hoài hương mỗi ngày một chồng chất. Đi dưới cờ vàng, hàng hàng lớp lớp phất phới bay trên đầu, tôi ngơ ngẩn nhìn quanh… Phố xá vắng hơn thường lệ vì 30 tháng 4 mãi mãi là ngày Quốc hận!

Sáng nay, Little Saigon vừa tổ chức lễ treo bảng: “Bolsa Avenue Đại Lộ Trần Hưng Đạo” lần đầu trong lịch sử Hoa Kỳ. Thành phố tị nạn mỗi ngày một lớn mạnh. Thế nhưng…

Bên trái, một tiệm ăn phát đạt. Chủ nhân nói tiếng Hà Nội mới, nghĩ rằng họ sang đây bằng visa EB-5 nếu đã đầu tư hơn 500,000 USD vào một dự án tạo ra việc làm ở Mỹ.

Bên phải, công ty chuyển tiền về Việt Nam, người ra kẻ vào tấp nập. Tiền đi ngõ tắt và tiền kiếm bằng mồ hôi nước mắt cũng đều “hồi hương” vì nhiều lý do cá nhân. Tổng cộng xấp xỉ 10 tỷ hàng năm.

Gần đó, có hãng du lịch về thăm quê hương giá rẻ. Người ta bỏ vợ, bỏ chồng nhưng không thể bỏ quê hương yêu dấu cho dù lý luận phải trái ra sao.

Xa xa, văn phòng luật sư lo di trú, thẻ xanh cho thương gia giầu có, du học sinh từ quê nhà. Mặt tiền khang trang, nhân viên đồng phục, công ty mở rộng dịch vụ từng đợt.

Tôi đi, đi mãi đến đường Bushard, gần khu Phúc Lộc Thọ. Nơi đây có những bức tượng Tàu lạc lõng và nhiều hàng quán đã sang tên. Poster ca nhạc sĩ từ trong nước sang Mỹ biểu diễn quảng cáo ở khung kính mặt tiền chợ búa cũng nhiều. Chiếc xe Tesla tự lái đời mới của một đại gia họ Nguyễn giá hơn 100,000 USD đậu ở parking cho dân tị nạn chiêm ngưỡng trước khi chuyển về nước. Địa ốc bộc phát mạnh mấy năm nay vì dân Việt và Tàu mua nhà bằng tiền mặt rất phổ thông.

Bản nhạc “Trường Sơn Đông - Trường Sơn Tây” có lần phát ra tại một nhà hàng bị tắt tiếng vì tảy chay nhưng giọng Hà Nội mới của cô xướng ngôn viên ở một đài phát thanh ngay Little Saigon vẫn ra rả giới thiệu mục văn nghệ thành phố mang tên “Bác” nên chẳng cần du lịch mà xung quanh cũng phảng phất không khí quê nhà.

Quan chức nước tôi hiện nay tìm đường bỏ xứ ra đi. Mỉm cười tự hỏi, một mai nơi này cũng lại phải đổi tên vì đồng tiền tham nhũng? Little Saigon sẽ thành Little… gì đây? Tôi “bức xúc” chưa biết “nên kế hoạch” “thế lào” nên “vô tư” viết vài “nời” “khẩn trương”.

05/07/2017

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.
Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.
Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...
Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.