Hôm nay,  

Dân Tộc và Dân Chủ

08/07/201700:00:00(Xem: 5074)
Andrew Đỗ, Giám sát viên Quận Cam, California

Từ cụ Trần Trọng Kim tới Mẹ Nấm...

Tuần qua, dư luận người Việt khắp nơi phẫn nộ về việc nhà cầm quyền cộng sản Hà Nội ra lệnh tịch thu và cấm lưu hành cuốn hồi ký chính trị MỘT CƠN GIÓ BỤI của học giả Trần Trọng Kim.

Về cuốn hồi ký của cụ Trần Trọng Kim, chúng tôi đã hân hạnh được đọc và học hỏi rất nhiều khi được mời lên diễn đàn của nhật báo Việt Báo phát biểu trong lễ tái bản cuốn sách vào tháng 5 năm 2015 do nhà Xuất bản Sống tổ chức. Và chúng tôi phát biểu với tư cách một người thuộc thế hệ trẻ đã trưởng thành tại Hoa Kỳ.

Qua cuốn hồi ký của một sử gia đầy uy tín, thế hệ về sau biết thêm rằng Việt Nam bị thực dân Pháp hoàn toàn cai trị từ năm 1883 với quy chế chia xứ sở làm ba “Kỳ” cùng ba thành phố bị Pháp trực trị là Hà Nội, Sài Gòn và Đà Nẵng. Vào năm 1945, khi học giả Trần Trọng Kim miễn cưỡng nhận sự ủy thác của Hoàng đế Bảo Đại để làm Thủ tướng đầu tiên của nước Việt Nam độc lập sau 62 năm cai trị của thực dân Pháp, nhân vật đầy tiết tháo ấy đòi Nhật Bản trả lại độc lập cho cả lãnh thổ và cố gắng tổ chức lại việc cải cách trên cả nước sau khi bị chiến tranh tàn phá. Yếu tố thúc đẩy những nỗ lực đó của cụ Trần Trọng Kim là tinh thần dân tộc và lòng khát khao độc lập của người dân Việt: dân ta hãnh diện là công dân của nước Việt Nam độc lập.

Nhưng người cộng sản lại cướp chính quyền vào ngày 19 tháng 8 năm đó rồi đưa quốc gia Việt Nam vào quỹ đạo cộng sản quốc tế và gây ra cảnh chinh chiến tương tàn trong mấy chục năm.

Sau khi họ chiến thắng năm 1975 thì Việt Nam mất tự do, nền dân chủ không thể xuất hiện và nhiều người chấp nhận mọi rủi ro để tỵ nạn ở xứ khác. Cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ thành hình từ đó, trở thành một phần của sức mạnh Hoa Kỳ. Nhưng là công dân Mỹ, người Việt mình vẫn không thể quên Việt Nam, nay chưa có dân chủ mà cũng không có độc lập do sức ép của Trung Quốc. Đọc lại hồi ký của cụ Trần Trọng Kim, mọi người đều thấy cái tội ác từ nguyên thủy: cộng sản.

Ngẫm lại thì người cộng sản gây cảnh sương máu tương tàn vì hứa hẹn ba điều là độc lập dân tộc, là công bằng xã hội và phát triển đất nước bằng chủ nghĩa cộng sản. Cuối cùng thì cả ba điều hứa hẹn ấy đều là viển vông, một sự lừa bịp.

Làm sao có độc lập khi chủ quyền quốc gia bị mua chuộc từ bên trong ra tới đe doạ ở biển khơi bên ngoài khiến lãnh đạo Hà Nội lại trông cậy vào Hoa Kỳ trong khi vẫn chà đạp dân chủ và nhân quyền. Việc một blogger như Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh bị tuyên án tù 10 năm vào hôm 29 vừa qua vì tội chống đối chế độ là một điều mỉa mai khi cô gái anh hùng này thật sự chống lại sự bành trướng của Trung Cộng.

Công bằng xã hội là một hứa hẹn viển vông khác vì đất nước vẫn làm than, đa số người dân còn đói khổ trong khi thiểu số có tiền nhờ có quyền lại là các đại gia giàu có nhất. Còn lại, chủ nghĩa cộng sản thì đã phá sản ở mọi nơi và chế độ Hà Nội phải từ bỏ lề lối tập trung quản lý bằng kế hoạch và áp dụng một số quy luật thị trường để ra khỏi khủng hoảng. Họ gọi đó là “đổi mới” nhưng việc “mới” này chỉ là những gì mà các nước khác đã áp dụng từ lâu rồi.


Nhưng ngày nay chế độ CS muốn thủ tiêu cuốn hồi ký của cụ Trần Trọng Kim cũng chẳng được vì nhân loại đã bước qua thế kỷ 21, việc đốt sách mà họ học từ Trung Quốc thời Tần Thủy Hoàng chẳng những là vô ích mà chỉ phơi bày bản chất của chế độ. Người Việt chúng ta ở nơi đây phải quảng bá tài liệu lịch sử này và nhiều tác phẩm khác để thư viện nào của Hoa Kỳ cũng có những di sản quý báu đó cho các thế hệ sau tham khảo.

Bản thân chúng tôi coi đây là một nhiệm vụ tinh thần mà mình sẽ thực hiện trong cương vị Giám sát viên tại Quận Cam.

Nhìn lên phương Bắc hay nhìn qua Thái Bình Dương, chúng ta thấy một chuyện tương tự tại Hong Kong. Trải qua 155 năm dưới sự cai trị của Đế quốc Anh, người dân Hong Kong không có dân chủ vì lãnh đạo họ là người Anh, không do họ bầu lên. Nhưng họ lại có tự do trong một xã hội cởi mở, nơi mà mọi tôn giáo hay cách sinh hoạt đều sống chung với nhau.

Khi thương thuyết với Chính quyền Anh việc thu hồi lại Hong Kong, lãnh đạo Trung Cộng cam kết duy trì nếp sinh hoạt tự do ấy của Hong Kong vì đấy là sức mạnh kinh tế cho khu vực này. Nhưng 20 năm sau, sức mạnh kinh tế ấy không còn nữa do chánh sách của Bắc Kinh, làm người dân Hong Kong thấy cuộc sống khó thở hơn trước vì nhà đất lên giá và bất công xã hội lan rộng. Nghiêm trọng hơn vậy, không khí tự do cũng chẳng còn, nên từ nhiều năm nay giới trẻ tại Hong Kong đã xuống đường biểu tình mỗi khi đến ngày kỷ niệm việc “hồi quy cố quốc”, mùng 1 tháng 7.

Kết quả đó cho thấy đây là một sự thất bại lớn của Bắc Kinh: dân Hong Kong không muốn và chẳng hãnh diện gì là công dân của Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc. Họ chỉ muốn là “công dân Hong Kong”! Chúng ta cũng thấy chuyện đó ở Đài Loan khi đa số muốn là công dân Đài Loan hơn là công dân Trung Quốc.

Khi nhìn qua Việt Nam và Hong Kong thời nay, chúng ta không thấy ý chí đó, chỉ vì chế độ cai trị.

Người Việt Nam có truyền thống yêu nước từ mấy ngàn năm. Truyền thống ấy giúp dân ta giành lại độc lập sau ngàn năm Bắc thuộc và sau nhiều đợt ngoại xâm của Trung Quốc. Cũng truyền thống ấy khiến dân ta kiên trì chống Pháp trong một phần tư thế kỷ xâm lược rồi hơn 80 năm cai trị của thực dân. Nhưng tinh thần quốc gia của dân ta lại bị cộng sản cưỡng đoạt vì chủ trương quốc tế. Thấy ra điều ấy là cụ Trần Trọng Kim và nhiều lãnh tụ quốc gia khác.

Ngày nay, truyền thống yêu nước còn bị chế độ cộng sản đàn áp: biểu tình chống Trung Quốc bành trướng hay hủy họai môi sinh và lãnh thổ thì bị hành hạ còn ác liệt hơn là kêu gọi dân chủ.

Khi ngẫm lại về các biến cố ấy, chúng tôi thấy ra mối quan hệ then chốt giữa chủ nghĩa dân tộc và tinh thần dân chủ. Nếu có dân chủ, người dân thật sự làm chủ cuộc sống sẽ tự nhiên bảo vệ quyền lợi quốc gia và phát huy chủ nghĩa dân tộc. Không có dân chủ thì người dân phải cúi đầu trước hai tầng bạo lực, là chế độ độc tài nội địa và chủ nghĩa bành trướng của ngoại bang.

Người Việt tại Hoa Kỳ không thể quên được bài toán đó của người Việt ở trong nước.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
✱ SCMP-HK: Các công ty bất động sản Trung Quốc chấp nhận dưa hấu, tỏi, đào coi như một phần thanh toán... ✱ SinoInsider: Phần nổi của tảng băng chìm về những rủi ro tài chính và hệ thống nghiêm trọng đối với các ngân hàng vừa và nhỏ ở Trung Quốc. ✱ Asia Markets: Tầng lớp trung lưu của Trung Quốc đang thể hiện một mức độ thách thức chưa từng có trong lịch sử hiện đại của đất nước - ngày càng trở nên hiếu chiến hơn -các cuộc biểu tình phản đối đã diễn ra vì họ không thể rút tiền trong ngân hàng ✱ Australia & NZ Banking Group Ltd: Nếu nhiều người mua nhà ngừng thanh toán, xu hướng lan rộng sẽ không chỉ đe dọa sức khỏe của hệ thống tài chính mà còn tạo ra các vấn đề xã hội trong bối cảnh kinh tế suy thoái hiện nay ✱ Times of India: Khi quốc gia đông dân nhất thế giới bán các căn hộ nhưng nhận về nông sản như tỏi và dưa hấu, bạn biết có điều gì đó không ổn... ✱ Al Jazeera: Nếu các ngân hàng Trung Quốc cuối cùng không thể nuốt trôi cú sốc này và các khoản nợ xấu của họ lại tăng...
Ba mươi năm sau khi Liên bang Xô Viết tan rã, việc xác định ngày cụ thể của sự sụp đổ vẫn là đề tài tranh luận của các sử gia. Trên mạng xã hội ngày nay, và trong các sách lịch sử từ 30 năm qua, ngày Liên Xô chính thức giải thể vẫn được ghi là 25, hoặc 26 tháng 12 năm 1991...
Phong trào nhân quyền hiện đại từ lâu đã tự thể hiện mình là một cuộc trường chinh thập tự đầy lý tưởng. Trong một thế giới tràn ngập các nền chính trị dựa vào quyền lực thô bạo và tước đoạt nơi kẻ yếu, phong trào muốn phục vụ như một ngọn hải đăng của sự minh quang về đạo đức dựa trên các nguyên tắc phổ quát. Các nhà hoạt động cho nhân quyền giải thích những chiến thắng mang tính biểu tượng của phong trào của họ như là chiến thắng của sự chính trực kiên cường đặt nền móng cho các chính nghĩa tiến bộ trong tương lai.
Tôi tự xét mình cũng không khác chi (nhiều) với cái số đông “phú quí năng dâm” này, và cũng chả phải là kẻ có thể sống bất khuất trước cường quyền nên hoàn toàn chia sẻ với sự thương cảm của Đinh Quang Anh Thái với người bạn cùng tù: “Thương Tường. Thương mình… Khốn nạn cái chế độ không có bộ mặt người đày đọa con người!”
Tầm quan trọng của diaspora hay cộng đồng người gốc Việt sống ngoài Việt Nam càng ngày càng gia tăng. Để có một cái nhìn tổng quát, có tính cách học thuật và khách quan hơn về tình hình chung của diaspora Việt cũng như các diaspora khác trên thế giới, tôi xin giới thiệu và dịch bài viết năm 2005 của Steven Vertovec, một giáo sư đại học Đức chuyên về Xã hội học và Dân tộc học. Sau đây là phần 2, tiếp theo phần 1 (kỳ trước) bàn về các ý niệm và định nghĩa của diaspora. Các điểm liên quan tới Việt Nam sẽ được người dịch ghi chú, bàn luận thêm trong phần chú thích ở cuối bài.
✱ BK Ins.: Cựu TT liên lạc với thống đốc, tổng chưởng lý và viên chức của Bộ Nội vụ - giúp ông chuyển các phiếu đại cử tri của tiểu bang cho ông ta - yêu cầu Thống đốc Kemp tổ chức một "cuộc bầu cử đặc biệt" lần thứ hai ✱ Brooking Ins.:Hành vi sau bầu cử của ông Trump ở Georgia có nguy cơ cao bị cáo buộc vi phạm các tội danh: xúi giục tội phạm để thực hiện hành vi gian lận bầu cử; cố ý can thiệp vào việc thực hiện nhiệm vụ bầu cử; âm mưu gian lận bầu cử; tìm cách lôi kéo người khác phạm tội ✱ CNBC: “Tất cả những gì tôi muốn là: Tôi chỉ muốn tìm 11.780 phiếu bầu,” Trump nói với Raffensperger trong cuộc gọi - Biện lý Willis viết rằng “một số lượng đáng kể nhân chứng đã từ chối hợp tác” với cuộc điều tra của cô nếu không có trát đòi của bồi thẩm đoàn buộc họ phải lấy lời khai. ✱ PS: Đại bồi thẩm đoàn là "tiếng nói của cộng đồng" hay "hội đồng nhân dân" và là một đặc điểm nổi bật của luật thuộc địa Mỹ. Nó đã được ghi vào Tu chính án Hiến pháp thứ năm...
✱ National File: TIN ĐỘC QUYỀN -Chi tiết Nhật ký của con gái Biden về những trận mưa rào ‘Không thích hợp’ với Joe khi còn nhỏ. ✱ NYTimes: Khi cuộc điều tra hình sự về Project Veritas được công khai một luật sư của Đảng Cộng hòa vận động một nhóm các nghị sĩ Cộng hòa để thuyết phục Bộ Tư pháp ngừng cuộc điều tra. ✱ S.NY Court: Họ đã thừa nhận tội trạng đánh cắp tài sản cá nhân sau đó họ đã bán cho bên thứ ba và giao hàng xuyên bang-mỗi người phạm tội với mức án tối đa là 5 năm tù. ✱ S.NY Court: Bị cáo đã tham dự một buổi gây quỹ chính trị ở Florida - mang lại lợi ích cho chiến dịch của một cá nhân ("Ứng viên-2") người đang tranh cử chức vụ chống lại Ứng viên-1...
... nếu không có ngày 19/8/1945 thì chắc chắn đất nước đã rẽ sang một khúc quanh mới xán lạn hơn...
✱ Đại sứ Lodge và Tướng Westmoreland đã rời Việt Nam đi tham dự hội nghị tại Honolulu, trong khi lực lượng chính phủ,do Viên chỉ huy, chiếm Đà Nẵng vào sáng sớm Chủ nhật 15.5.1966 ✱ Đính bỏ chạy chạy đến Huế, cùng với Thi, Nhuận, một số tỉnh trưởng bất đồng chính kiến, và các Phật tử công khai tố cáo sự trở lại của quân đội chính phủ. ✱ Tướng Cao, không tha thiết đến việc chỉ huy quân đoàn, HĐTL đã ép buộc ông ta nhận nhiệm vụ - từ chối ra lệnh tấn công vào các chùa ở Đà Nẵng ✱ Cố vấn Mỹ đề xuất việc không tiếp tế cho lực lượng bất đồng chính kiến, một bước mà sau đó Tướng Viên nhiệt tình tán đồng ✱ Người Mỹ cố gắng thuyết phục Thi và Đính bằng cách đổ lỗi cho các phần tử cực đoan Phật giáo trong Phong trào Đấu tranh, đặc biệt là Trí Quang ✱ CIA: Trí Quang đã thừa nhận khi lánh nạn tại Đại sứ quán Mỹ việc lập kế hoạch ... nhưng phủ nhận việc cố tình xúi giục vụ bạo động xảy ra vào ngày 8 tháng 5, 1963 dẫn đến cái chết của 8 người...
Ông Quý Hải (nói riêng) và những người CSVN (nói chung) xem chừng khó mà hiểu được điều giản dị này: “Chỉ cần làm chết một người khi người ấy không vũ khí phòng thân cũng đủ để trở thành tội ác.”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.