Hôm nay,  

Người Cõng Phật

05/05/201800:00:00(Xem: 6386)
NGUOI CONG PHAT 1
Chở tượng Phật tới Thiền viện Chân Giác ở Quận Cam, đặt vào sân.

NGUOI CONG PHAT_2
Hình trái: Anh Tám Liêm, người cõng Phật; hình phải, quý sư cô ở thiền viện.
 
Anh Thành
 

LTS: Bài viết sau đây của nhà báo Anh Thành là để cúng dường Mùa Phật Đản. Tác giả đã về hưu sau nhiều năm hoạt động trong nghề báo. Sơ lược mấy dòng về nhà báo Anh Thành là: Trước 1975: Đi lính; Sau 1975: Đi tù; 1982: Đi ghe; 1984: Đi Mỹ; 1985: Đi làm; 2015: Đi chơi.

 
***
 

Rằm tháng Chạp Đinh Dậu. Trời cao trong xanh không khí Quận Cam mát dịu vào buổi sáng sớm nhờ đợt gió nóng Santa Ana xua đi những giá lạnh  của mùa đông ở miền Nam California  nếu so với nhiệt độ âm hơn cả chục độ ở vùng đông bắc Hoa Kỳ. Tôi nhận đươc điện thoại của anh Tám Liêm cho biết trong khoảng nửa giờ nữa, anh sẽ đặt một tượng Phật mới về ở thành phố Garden Grove và muốn tôi đến xem bằng chính mắt của mình như tôi từng cho anh biết trước đây.

Tôi vội vàng chạy đến Thiền Viện Chân Giác, góc đường Dale và Orangewood, gần Thánh Thất Đại Đạo Tam Kỳ  Phổ Độ Tây Ninh. Ngay sân sau Thiền Viện, tượng Phật Bà Quan Âm rất lớn được đặt trong một chiếc lồng bằng gỗ  thật lớn để nằm dài giữa sân sau của Thiền viện như mới được vận chuyển đến từ hải cảng Long Beach.

Đặt xuống một tượng Phật ở đây không đơn thuần là để hay dựng một tượng Phật bằng đá cẩm thạch hay đúc bằng xi- măng cao gần bằng người thật hay chừng hơn một thước, nặng chừng vài ba trăm ký lô. Có dịp chứng kiến lễ an vị tượng Trần Hưng Đạo bằng đồng tại đại lộ Trần Hưng Đạo Bolsa bằng một loại xe nâng có cần cẩu nhỏ tương đối khá giản dị với kích thước cao hơn một thước nặng chừng vài trăm pound. Tài xế cần cẩu đưa tượng đến đúng vị trí và đặt dễ dàng vào bệ cao khoảng 2 thước theo đúng ý của điêu khắc gia tác giả Phạm Thông. Còn ở đây anh Tám  sẽ đặt tượng Phật nặng chừng vài tấn trở lên và cao chừng 5 thước tây, nói theo kiểu đo lường của Mỹ chừng cỡ từ hàng chục ngàn pounds và cao từ 15 feet trở lên mà không có sự hỗ trợ của cần cẩu tương ứng với trọng lượng của tượng Phật.

Anh Tám Liêm đang đứng ngắm pho tượng Phật Bà Quan Thế Âm như  đang làm một bài toán hay tự đề ra kế hoạch dựng tượng, bên cạnh chiếc xe tow của anh lớn ở bên cạnh. Chiếc xe tow 7 tấn này là phương tiện di chuyển duy nhứt mà anh Tám Liêm sẽ sử dụng  mà không có một thứ phụ tùng hay dụng cụ hỗ trợ lớn nhỏ nào khác để dựng bức tượng cao hơn 5 thước, nặng khoảng 8 tấn cùng với đôi tay và khối óc để di chuyển và đặt bước tượng khổng lồ vào vị trí mà Thiền viện Chân Giác đã dự  tính.

Anh Tám Liêm, từ đây xin gọi thân mật là anh Tám, cho biết cách nay hai ngày, Ni sư của Thiền viện đã mời anh đến để bàn về dựng tạm tượng. Nói là dựng tạm vì còn phải chờ xây xong bệ đặt tượng ở một vị trí trang trọng trước Thìền viện mới an vị cố định. Hôm nay dựng tạm ở trong sân trong để các Phật tử có thể chiêm bái trong dịp Xuân Mậu Tuất (2018). Anh quan sát khá kỹ bức tượng và cho biết cảm tưởng của anh về công tác dựng tượng hôm nay. Anh hơi lo so với những lần di chuyển, đặt vị trí hay an vị khá nhiều tượng lớn ở các cơ sở tôn giáo thuộc miền Nam California. Anh Tám hơi lo vì cái đế bức tượng Quan Âm hình hoa sen có hình thể khó cho anh có thể “canh” để cân bằng bức tượng từ vị trí nằm để dựng đứng lên và di chuyển để đặt xuống đúng vị trí đã định.

Bức tượng khá cao mà diện tích ở chân tượng tương đối khá nhỏ nên việc dựng đứng bức tượng sẽ trở nên khó khăn vì trọng tâm bức tượng nếu lọt ra khỏi diện tích thì bức tượng sẽ đổ và với sức nặng khoảng 8,000 kg chắc chắn bức tượng sẽ vỡ tan. Nhớ đến tháp Pise là 1 kỳ quan du lịch của Ý Đại lợi có một độ nghiêng nhưng tháp đã không đổ xuống vì trọng tâm của tháp đã không rớt ra ngoài diện tích của tháp.

Anh Tám khẽ nâng bước tượng Quan Âm  bằng flat bed của xe tow nghiêng 45 độ,

Chân tượng chấm đất và nửa trên thì chơi vơi ở trên. Sau đó anh lấy dây chằng xe tow vòng qua lưng tượng móc vào xe tow, rồi bắt đầu cho flat bed xe tow đổ nghiêng thật chậm và tượng Phật cũng từ tư thế nằm đã từ từ được dựng đứng lên. Và tượng không đổ ra sau xe nhờ dây belt choàng qua lưng tượng giữ cho tượng thăng bằng thẳng đứng.  Anh Tám đã thật khéo léo khi cho tấm bửng flat bed đổ xuống thật chậm để bức tượng đứng lên mà tượng cao khoảng 5 thước không chao đảo.

Bức tượng đã đứng lên và phải đưa bức tượng đến vị trí được chỉ định chỉ cách vài mươi thước không phải dễ dàng vì bức tượng lớn và khá cao. Anh Tám lại ngắm bức tượng được tạc bằng đá nặng 8 ngàn kí lô từ dãy núi đá Vũng Tàu với bao nhiêu công sức, thời gian và tiền của bao nhiêu người nên cần tính toán về sự an toàn phải thật chính xác. Anh Tám đề nghị với Thiền viện phải mướn 1 xe cần cầu nặng trên 10 tấn để có thể bảo đảm cho sự an toàn và an tâm của mọi người. Điều này cũng không ngoài sự ước lượng của Thiền viện.

Sáng hôm sau, chiếc xe cẩu 10 tấn đã được công ty cho thuê cần cẩu vùng Los Angeles đã được mang đến và anh Tám cùng với một phụ tá đã đặt tượng Quan Âm vào đúng vị trí chỉ định tương đối dễ dàng.

Anh Tám cũng cho biết khi được gọi đến quan sát việc đặt tượng anh cảm thấy không ổn nên buộc phải đề nghị có cần cẩu cho an toàn và cũng là lần đầu tiên anh phải cần tới cần cẩu. Trong khoảng hơn một chục tượng thật lớn đến hơn chục tấn  và tượng vừa chừng vài ngàn kilogram, anh đã có dịp được  các chùa chiền, nhà thờ, thiền viện... gọi đến để an vị mà không sử dụng cần cẩu ngoài xe tow hơn 7 tấn của anh cùng với đôi tay khéo léo và sự tính toán chi li đến từng centimet cho nhiều tượng to hơn, nặng hơn. Đa số các tượng  đã được anh đưa về từ  các hải cảng phần lớn là  ở cảng Long Beach.

Đa số gồm tượng Phật Thích Ca, Quan Âm, Đạt Ma, Di Lạc, Đức Mẹ và cả những tượng long ly quy phượng sư tử.... Anh Tám đã từng đặt tượng Phật Thích Ca nguy nga ở chùa Hoa Nghiêm nặng khoảng 30 tấn cao cần 10 thước đúc bằng bê tông cốt sắt phải ráp từ 5 phần rời ra  mà phần bệ phải đúc bằng bê-tông cốt sắt sâu xuống lòng đất cả 2 thước, theo yêu cầu của thành phố Santa Ana. Và tượng Phật Bà Quan Âm bằng đá cẩm thạch nặng 6 tấn cao đặt trên bệ cao khoảng 2 thước và phải đổ bê tông sâu gần 2 thước.

Anh Tám đã có lần đưa tôi đến Zen Thiền Viện ở đường Katella gần Magnolia để nhìn công trình an vị một tượng Phật uy nghi bằng gỗ mun nâu đặc khổng lồ bóng lưởng nặng trên  8,000 pounds, khoảng 4 tấn cao trên  9 feet, gần đụng nóc thiền viện, cao hơn cả cửa vào hơn nửa thước. Tôi ngạc nhiên làm thế nào để có thể đăt pho tương vĩ đại vào trong phòng thiền viện rất khiêm tốn về diện tích và chiều cao. Tôi có cảm tưởng tượng Phật đã được an vị trước và thiền viện được xây sau. Anh Tám đã giải thích anh đưa tượng Phật bằng cách hạ thấp bửng flat bed 7 tấn của anh để đưa tượng Phật xuống hai cái càng (thường dùng đưa  bánh xe hơi khi tow xe) vào cửa rồi lại tư từ nâng càng lên ngang flat bed để an vị tượng Phật. Đến lúc này anh Tám chưa rút càng xe ở trên bệ  vì cần phải xê dịch tượng Phật bằng đôi tay với cặp mắt chuyên nghiệp cho thật đúng với vị trí trung tâm của cái bệ. Anh Tám giải thích tượng Phật tuy rất nặng nhưng với phương pháp ly tâm nên anh có thể xoay tượng Phật theo  ý muốn tương đối dễ dàng. Sau đó anh từ từ hơi nghiêng tượng Phật để rút 2 cái càng xe. Cư sĩ trụ trì của Zen Thiền viện là ông Nhung, Giám đốc nhà in EastWest Printing nổi tiếng ở Quận Cam từ đầu thập niên 1980. Ông Nhung vốn là gốc Không Quân VNCH cũng là một Mạnh Thường Quân thể thao của cộng đồng người Việt Nam Cali. Nay ông đã về hưu vui thú điền viên với Zen Thiền viện.

Anh Tám chỉ với chiếc xe tow cũng đã đặt nhiều tượng lớn nhỏ khác ở trong vùng Nam California. Anh được rất nhiều chùa và thiền viện nhớ đến vì công việc của anh làm cẩn thận chưa hề xẩy ra một vụ đáng tiếc nào và nhất là với thù lao có thể nói rất… nhẹ nhàng so với công tác khá nặng nhọc vừa cả sức vừa cả tính toán mà anh đã thực hiện.

Tôi hỏi:

- Anh làm Nghề Cõng Phật này có cạnh tranh không?

Anh cười lắc đầu:

- Không cạnh tranh, mà cũng không có đối thủ. Tôi không chọn nghề mà chính nghề chọn mình.

Năm 1982, anh Tám đã để vợ con ở lại Phú Xuân, Nhà Bè, Saigon, lặng lẽ xuống ghe ra khơi như một tình cờ của định mệnh mà chính anh cũng không ngờ. Chị Tám ở lại vừa buồn vừa giận một thời gian khá dài mới nguôi ngoai, sau khi đoàn tụ gia đình.

Anh Tám Liêm định cư đầu tiên và đi làm hãng ở tại New York. Sau khi liên lạc được với người em ruột đã thất lạc, anh mới chuyển về Quận Cam đang đi làm nghề tow xe. Một nghề khá vất vả nhưng lại được tự do.  Bằng một tinh thần xốc vác cùng với sức khỏe khá tốt. Anh Tám đã ngang dọc với chiếc xe tow kềnh càng và nặng nhọc. Nghề xe tow cũng không có giờ giấc nhất định nhưng thường “đắt khách” vào mùa mưa và dịp lễ lạc.

Năm 1989, có người gọi anh Tám  tow dùm 1 xe van đang chở 1 “palet” gạch bị hỏng máy bất ngờ ở tiệm bán vật liệu Pacific Land thuộc thành phố Anaheim. Ông Chín Ngô, chủ tiệm nhờ anh Tám chở dùm “palet” gạch, nguyên kiện chứ không chở lẻ tẻ với giá 50 đô la. Anh Tám thấy “ngon” quá vì sau món tow xe lại thêm món chở gạch nữa. Anh Tám OK Salem liền.

Chuyến thứ hai, ông Chín Ngô kêu anh Tám chở 2 “palet” gạch từ Anaheim đến thành phố Garden Grove, tiền công là 80 đô la.. Nhưng vì chưa có kinh nghiệm lên hàng xuống hàng gây mất thăng bằng anh Tám làm vỡ 1 ‘palet’ gạch. Một phần khác chiếc xe tow của anh lúc ấy là  loại nhỏ khoảng 4 tấn mà 2 palet gạch quá nặng.

Anh Tám nhận trách nhiệm về mình và đồng ý bồi thường 288 đô la. Ông Chín Ngô bằng lòng tinh thần trách nhiệm của anh Tám và muốn mời anh cộng tác lâu dài. Ông Chín Ngô đề nghị cho anh Tám mượn 10 ngàn đô la để mua một chiếc xe nặng 7 tấn tow xe loại lớn và cũng để chở vật liệu xây cất cho ông luôn. Anh Tám rất cảm kích và cám ơn ông Chín Ngô và gia đình  đã giúp đỡ anh vừa có phương tiện cải thiện nghề nghiệp lại vừa có thêm một nghề mới. Nghề không cạnh tranh, không đối thủ.

Năm 2006, ông chủ siêu thị Vĩnh Phát đang đi tìm người chở dùm hai cái tượng sư tử mỗi con nặng 6 tấn bằng đá cẩm thạch chở từ Việt Nam đến cảng Long Beach. 4 công ty chuyển vận, 2 Mỹ, 2 Việt Nam đã đến tham khảo và “chạy làng” vì điều kiện kỹ thuật  rất khó khăn. Xe cần cẩu không thể thực hiện được vì tượng đưa lên cao sẽ vướng dây điện. Ngoài ra mặt bằng của sân vừa thấp lại vướng tường gach, khó đưa được tượng vào đúng vị trí. Anh Tám được mời đến tham khảo. Sau khi khảo sát và tính toán kỹ lưỡng và cũng chỉ với chiếc xe tow 7 tấn anh Tám đã lần luợt đưa được 2 tượng sư tử 12 tấn vào trong cổng nhà ông chủ siêu thị Vĩnh Phát.

Năm 2001, Thiền viện Đại Đăng ở Oceanside mướn 1 công ty chuyên môn  vận chuyển hạng nặng chuyên chở 2 tượng sư tử, mỗi con nặng 4 tấn từ Long Beach đến Thiền viện. Tại một con dốc đứng ở Oceanside dài hơn 500 thước, chiếc xe truck moving chở 2 tượng hơn 8 tấn tuột dốc 2 lần lên không nổi, bỏ cuộc. Lúc này, anh Tám “tiếng lành đồn gần, tiếng giỏi đồn xa” (không phải tiếng dữ). Anh Tám sau khi quan sát hiện trường con dốc thẳng đứng khá dài và tham khảo 2 tượng con sư tử một lúc lâu.

Anh Tám lấy xe tow 7 tấn của mình cõng luôn 2 tượng sư tử 6 tấn, “seatbelt” cẩn thận, lái đến đầu dốc đứng Oceanside, trở đầu xe và anh Tám mở “số de” đạp hết ga “ de” xe lên con dốc đứng với 2 con sư tử 8 tấn. Xe số “de” luôn luôn mạnh hơn số tới.

Quí Thầy trong Thiền Viện Đại Đăng  hoan hỉ trước thành công của anh Tám Xe Tow, sau đó đã nhờ anh “cõng” dùm một tượng Phật 8 tấn, an vị trước Thiền đường.

Từ anh tài xế xe tow, anh Tám trở thành “Người Cõng Phật” lớn nhỏ và có cả tượng Đức Mẹ Maria an vị có đến 20 tượng. Anh Tám cho biết chưa từng “say no” bất cử công tác “cõng Phật” nào cả và cũng chưa gặp một thất bại nào cả. Anh Tám cho biết thời gian tow xe cho đồng hương HO mới qua, anh Tám lấy giá 50% Off. Anh Tám có một trưởng nam học xong đại học 4 năm cũng “chơi” một xe tow giống bố không kể trong gia đình các cháu của anh Tám cũng có lai rai vài chiếc xe tow.

Còn nhớ cách nay vài năm khi phi thuyền Discover bay chuyến cuối cùng và dự định đưa phi thuyền vào viện bảo tàng khoa hoc Los Angeles nhưng vì thời tiết xấu nên phi thuyền Discover phải đáp xuống tiểu bang Florida và được 1 chiếc Boeing 747 khổng lồ ‘cõng’ từ Florida về phi trường Los Angeles. Rồi từ đây phi thuyền được “cõng” về Bảo Tàng Viện Nam California. Chỉ riêng chi phí cõng Discover từ LAX về bảo tàng viện thôi đã mất 15  triệu đô la cùng với một đội ngũ cơ giới kỹ thuật hùng hậu và hiện đại. Tôi cười nói với anh Tám: “Nếu vô được cái “mánh” này anh Tám lấy chừng ...1 phần 3 cũng đủ rồi. Biết đâu kỳ tới... Tiếng lành đồn gần, tiếng giỏi ..đồn xa. (không phải tiếng dữ)

 Anh Thành

20-03-2018

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng Năm, 2024, trong phiên tòa xét xử bị cáo, tức cựu Tổng thống Donald Trump, liên quan các khoản chi phí cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels dưới dạng tiền bịt miệng, có một cựu công tố viên, bộ trưởng tư pháp từ Flordia đến tòa New York. Bà ngồi bên dưới theo dõi để ủng hộ Trump. Đó là Pam Bondi. Sau khi bồi thẩm đoàn phán quyết Trump có tội trong 34 tội danh, Bondi đã xuất hiện trên Fox News, cùng với Kash Patel, phát biểu rằng “một niềm tin rất lớn đã bị mất vào hệ thống tư pháp tối nay.” Bà còn nói thêm: “Người dân Mỹ đã nhìn thấu điều đó.”
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.