Hôm nay,  

Tìm Lại Tuổi Teen

24/04/201900:10:00(Xem: 5462)

Tìm lại tuổi Teen

 

Hồ Thanh Nhã

 

Trần tấn Đạt – bạn bè thường gọi Đạt ròm, ốm quá - và tôi là đôi bạn chí thân từ năm lớp 7 đến lớp 9. Chúng tôi cùng học ở trường Trung học Phong Châu gần cầu Cá lóc, châu thành Bến Tre. Đi đâu cũng có cặp, trong lớp thường gọi là cặp bài trùng. Có khi cả nhóm rủ nhau đi thăm nhà bạn, đi Cù lao Ốc ăn giỗ hoặc đi bất cứ nơi đâu mà thiếu nó tôi không đi hoặc thiếu tôi Đạt cũng tìm cớ vắng mặt. Lúc đó ở tuổi Teen bọn tôi đứa nào cũng nhát gái. Chỉ biết lo ăn học chưa ai biết đến tình yêu trai gái là gì. Gặp nhau thì chỉ bàn đến chuyện bài vở học hành, ganh đua trong lớp. Đạt giỏi Toán nhất lớp còn tôi thì khoái nhất là giờ Văn của thầy Thoại. Nhà tôi nghèo huê lợi chỉ có mấy công vườn dừa. Ba má tôi tiện tặn lắm mới cho tôi được tiếp tục học Trung học. Còn ba má Đạt khá hơn, có nhà máy xay lúa ở Ba Tri. Biết tôi nghèo nên Đạt thường hay chiếu cố đến tôi. Nó rất thảo ăn, lúc nào hẹn đi đâu cũng dúi vào tay tôi khi thì cái bánh, củ khoai. Có khi là bịt đá nhận  si rô – một món mà tụi nhóc chúng tôi rất thích. Trưa Hè cầm mút mút cũng ngon.

 

Một năm nghỉ Hè, Đạt rủ tôi về nhà nó chơi mấy bữa. Ba má nó có nhà máy xay lúa nên chắc khá hơn gia cảnh nhà tôi. Đạt lại là con trai thứ học giỏi   nên cả nhà ai cũng nể. Mấy đứa em gái lăng xăng mừng anh dẫn người bạn cũng ốm nhom về chơi. Chúng tôi thường đạp xe đi tắm biển Bãi Ngao cách nhà chừng vài cây số. Nước biển hơi đục phù sa vì gần của sông, chớ không trong như biển Vũng Tàu, Nha Trang mà sau nầy tôi có dịp tới. Chạy đua đả đời xong nhảy xuống tắm, rồi lại chạy đua. Trưa đói bụng Đạt đãi bạn ăn  cua, sò luộc. Hồi đó hai đứa ốm nhom, trai mới  lớn nhổ giò bể tiếng. Tuổi trẻ thường hay háo thắng. Chúng tôi tuy thân nhưng cũng ganh đua nhau từng chút. Đạt đúng đầu lớp  môn Toán. Còn tôi thì thầy Thoại dạy Văn khen có trí nhớ dai. Đọc 412 câu Chinh phụ ngâm dễ như ăn cháo. Học xong lớp 9, Đạt thi đậu bằng Trung học đệ nhất cấp hạng Bình thứ. Còn tôi thi rớt phải thi lại kỳ 2 sau đó hai tháng mới đậu. Sau đó thì chia tay. Đạt lên sài Gòn học tiếp, còn tôi thì ở lại tỉnh học trường khác. Xa nhau từ đó, ít có dịp gặp nhau. Nhiều năm sau nghe nói Đạt học Dược . Còn tôi thì đi lính. Cuộc đời Đạt suông sẻ hơn tôi. Đời lính gian khổ quá nhiều, vết xích xe lăn qua nhiều chiến trường, hết ở vùng 3 rồi đổi ra vùng 2, rồi sau trở về Mỹ Tho cho đến ngày sập tiệm 30 tháng 4 năm 1975.

 

Sau khi đi tù về, vất vả nhiều năm kiếm sống, hết làm rẫy ở Dầu Giây đến nhiều năm, sau   phải  đẩy  xe đạp đi bán dầu hôi lẻ quanh khu chợ Vườn Chuối Sài gòn. May nhờ Trời ngó lại được đi Mỹ theo diện H.O. vào năm 1993. Mỗi tuần cày 6 ngày 2 jobs nên cũng chẳng có thì giờ đâu mà về Việt Nam tìm bè bạn. Người quen cũ nhất là nhóm bè bạn lứa tuổi Teen tan tác bốn phương trời biết đâu mà tìm. Mới đây tôi được biết tin buồn của Đạt qua điện thoại người em rễ của Đạt. Đó là anh Trần Bình Trọng trước dạy môn Toán trường Trung học Ba Tri – Bến tre,  sau vươt biên đến Mỹ vào khoảng 1982. Quen được Trọng cũng là một duyên may,  tình cờ nhưng biết đâu cũng do bề trên xếp đặt. Một buổi chiều rãnh  ngồi xem Ti Vi, tự nhiên có người gọi nhìn đồng hương. Anh Trọng thì chắc cũng gặp lúc rãnh rang như tôi, rà Youtube tìm bạn lính trong Chương trình Tiếng Hát Hậu Phương  kỳ 135. Trước khi được biệt phái về dạy học ở Ba Tri, anh phải nhập ngũ theo học khóa 25 Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức. Thấy  cô MC Phương Hồng Quế phỏng vấn tôi là một sĩ quan Thiết giáp trước theo học khóa 25 Trừ bị Thủ Đức, anh Trọng gọi điện thoại cho tôi liền nhìn bà con đồng khóa. Nói chuyện lan man một hồi mới biết mình vừa đồng khóa mà cũng là đồng hương Bến Tre. Biết anh là người Ba Tri, tôi hỏi dồn   tới là có biết Trần Tấn Đạt không ? Anh cho biết Đạt là anh vợ và đã chết bịnh rồi, cách đây 15  năm lúc mới 62 tuổi. Tin bất ngờ Đạt chết làm tôi xúc động mấy bữa. Cứ nhớ hoài những kỷ niệm lúc còn học chung, lứa tuổi Teen. Trong câu chuyện thì Trọng cũng cho biết là em gái kế của Đạt là vợ Trọng. Tôi nhớ hồi đó về nhà Đạt chơi  3 ngày có nói chuyện vài lần với cô bé tóc thề hay đứng thu tiền xay lúa, không biết có phải là vợ Trọng không ? Mới đó mà đã hơn 6o năm rồi, cuộc đời thoáng đến thoáng đi như áng mây trôi. Bạn bè lứa tuổi tôi cũng lần lượt về với đất cả rồi. Bao giờ mới tới phiên mình đây, quá tuổi Thất thập cổ lai hy rồi ! Viết đến mấy giòng chữ nầy, xinđốt nén tâm hương, coi như những lời phân ưu trể tràng đến gia đình Đạt, một người bạn tuổi Teen ốm nhom hơn 60 năm về trước. Nhớ bạn quá Đạt ơi ! Coi như những  giòng Thơ dưới đây là những nén tâm hương dành cho Đạt đó. Cầu xin ơn trên phù hộ  cho bạn mau siêu thoát.
 

Ngày Hè Ba Tri chói chan gió lộng

Hai thằng nhỏ ở trần

Chạy dưới nắng trưa

Thấy bóng người đi … mấy con còng gió

Biết lượng sức mình chui vôi vào hang

Biển Bãi Ngao

Đục ngầu bọt sóng

Có cánh buồm xa về cuối chân trời

Hai thằng bạn thân

Mệt nhoài thở dốc

Chạy hết nổi rồi nằm thẳng cẳng ngó mây

Mây trắng lững lờ trôi về cuối biển

Trời mênh mông tiếng gió thầm thì

Lớn lên mầy làm gì

Ba tao muốn tao học ngành y

Nhưng chưa biết sức tao có nổi

Được đó mầy ơi !

Mầy giỏi Toán quá trời

Ngẫm nghĩ thân mình tao chưa biết sẽ ra sao

Thầy Thoại khen mầy giỏi Văn nhất lớp

Mấy ai như mầy

Đọc Chinh Phụ ngâm trơn tru như cháo

Làm một lèo xuôi rót bốn trăm câu

Vậy chắc ngày sau tao thành nhà báo

Đời có thể  nhọc nhằn bảy nổi …chín lênh  đênh

Đó là nhắc chuyện năm xưa

Xa quá là xa

Chắc cũng hơn sáu chục năm liền

Khi hai đứa còn ở tuổi Teen

Chưa học xong lớp Tám

Rồi một chiều mưa u ám

Nhận được thiệp cưới của mầy

Gần biên giới Việt Miên

Xin lỗi nhé bạn hiền!

Tao khó lòng về dự

Chiến trận nặng nề ai nỡ bỏ anh em

Rồi từ đó lần lượt miền Trung nhiều tỉnh mất

Di chuyển liên miên

Cho đến ngày sập tiệm

Không làm sao về phép gặp bạn hiền

Sau đó đi tù

Nhiều năm ở trong rừng rú

Chừng được thả về tìm đủ cách vượt biên

Trật duột nhiều phen…sau nhờ Mỹ cứu

Đi được chương trình tị nạn với anh em

Cho đến hôm nay

Như một duyên phận tình cờ

Mới biết bạn xưa đã về với đất

Đã mười lăm năm qua

Rong chìm đá nổi

Số phận mỗi người sao quá đổi mong manh

Tao với mầy

Chập chùng kỹ niệm

Mầy đi rồi tao muốn khóc làm sao

Nhớ lại Hè nào nắng cháy Bãi Ngao

Hai đứa đạp xe đường quê gió lộng

Sương trắng chiều hôm biển trời hai bóng

Chiều xuống mau hai đứa đạp xe về

Một thuở tuổi Teen

Chập chùng kỷ niêm

Sao mầy vội đi… mau quá  nẻo luân hồi

 

                Hồ Thanh Nhã

 

 

 

 

 

 

 


 
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.