Hôm nay,  

Tìm Lại Tuổi Teen

24/04/201900:10:00(Xem: 5462)

Tìm lại tuổi Teen

 

Hồ Thanh Nhã

 

Trần tấn Đạt – bạn bè thường gọi Đạt ròm, ốm quá - và tôi là đôi bạn chí thân từ năm lớp 7 đến lớp 9. Chúng tôi cùng học ở trường Trung học Phong Châu gần cầu Cá lóc, châu thành Bến Tre. Đi đâu cũng có cặp, trong lớp thường gọi là cặp bài trùng. Có khi cả nhóm rủ nhau đi thăm nhà bạn, đi Cù lao Ốc ăn giỗ hoặc đi bất cứ nơi đâu mà thiếu nó tôi không đi hoặc thiếu tôi Đạt cũng tìm cớ vắng mặt. Lúc đó ở tuổi Teen bọn tôi đứa nào cũng nhát gái. Chỉ biết lo ăn học chưa ai biết đến tình yêu trai gái là gì. Gặp nhau thì chỉ bàn đến chuyện bài vở học hành, ganh đua trong lớp. Đạt giỏi Toán nhất lớp còn tôi thì khoái nhất là giờ Văn của thầy Thoại. Nhà tôi nghèo huê lợi chỉ có mấy công vườn dừa. Ba má tôi tiện tặn lắm mới cho tôi được tiếp tục học Trung học. Còn ba má Đạt khá hơn, có nhà máy xay lúa ở Ba Tri. Biết tôi nghèo nên Đạt thường hay chiếu cố đến tôi. Nó rất thảo ăn, lúc nào hẹn đi đâu cũng dúi vào tay tôi khi thì cái bánh, củ khoai. Có khi là bịt đá nhận  si rô – một món mà tụi nhóc chúng tôi rất thích. Trưa Hè cầm mút mút cũng ngon.

 

Một năm nghỉ Hè, Đạt rủ tôi về nhà nó chơi mấy bữa. Ba má nó có nhà máy xay lúa nên chắc khá hơn gia cảnh nhà tôi. Đạt lại là con trai thứ học giỏi   nên cả nhà ai cũng nể. Mấy đứa em gái lăng xăng mừng anh dẫn người bạn cũng ốm nhom về chơi. Chúng tôi thường đạp xe đi tắm biển Bãi Ngao cách nhà chừng vài cây số. Nước biển hơi đục phù sa vì gần của sông, chớ không trong như biển Vũng Tàu, Nha Trang mà sau nầy tôi có dịp tới. Chạy đua đả đời xong nhảy xuống tắm, rồi lại chạy đua. Trưa đói bụng Đạt đãi bạn ăn  cua, sò luộc. Hồi đó hai đứa ốm nhom, trai mới  lớn nhổ giò bể tiếng. Tuổi trẻ thường hay háo thắng. Chúng tôi tuy thân nhưng cũng ganh đua nhau từng chút. Đạt đúng đầu lớp  môn Toán. Còn tôi thì thầy Thoại dạy Văn khen có trí nhớ dai. Đọc 412 câu Chinh phụ ngâm dễ như ăn cháo. Học xong lớp 9, Đạt thi đậu bằng Trung học đệ nhất cấp hạng Bình thứ. Còn tôi thi rớt phải thi lại kỳ 2 sau đó hai tháng mới đậu. Sau đó thì chia tay. Đạt lên sài Gòn học tiếp, còn tôi thì ở lại tỉnh học trường khác. Xa nhau từ đó, ít có dịp gặp nhau. Nhiều năm sau nghe nói Đạt học Dược . Còn tôi thì đi lính. Cuộc đời Đạt suông sẻ hơn tôi. Đời lính gian khổ quá nhiều, vết xích xe lăn qua nhiều chiến trường, hết ở vùng 3 rồi đổi ra vùng 2, rồi sau trở về Mỹ Tho cho đến ngày sập tiệm 30 tháng 4 năm 1975.

 

Sau khi đi tù về, vất vả nhiều năm kiếm sống, hết làm rẫy ở Dầu Giây đến nhiều năm, sau   phải  đẩy  xe đạp đi bán dầu hôi lẻ quanh khu chợ Vườn Chuối Sài gòn. May nhờ Trời ngó lại được đi Mỹ theo diện H.O. vào năm 1993. Mỗi tuần cày 6 ngày 2 jobs nên cũng chẳng có thì giờ đâu mà về Việt Nam tìm bè bạn. Người quen cũ nhất là nhóm bè bạn lứa tuổi Teen tan tác bốn phương trời biết đâu mà tìm. Mới đây tôi được biết tin buồn của Đạt qua điện thoại người em rễ của Đạt. Đó là anh Trần Bình Trọng trước dạy môn Toán trường Trung học Ba Tri – Bến tre,  sau vươt biên đến Mỹ vào khoảng 1982. Quen được Trọng cũng là một duyên may,  tình cờ nhưng biết đâu cũng do bề trên xếp đặt. Một buổi chiều rãnh  ngồi xem Ti Vi, tự nhiên có người gọi nhìn đồng hương. Anh Trọng thì chắc cũng gặp lúc rãnh rang như tôi, rà Youtube tìm bạn lính trong Chương trình Tiếng Hát Hậu Phương  kỳ 135. Trước khi được biệt phái về dạy học ở Ba Tri, anh phải nhập ngũ theo học khóa 25 Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức. Thấy  cô MC Phương Hồng Quế phỏng vấn tôi là một sĩ quan Thiết giáp trước theo học khóa 25 Trừ bị Thủ Đức, anh Trọng gọi điện thoại cho tôi liền nhìn bà con đồng khóa. Nói chuyện lan man một hồi mới biết mình vừa đồng khóa mà cũng là đồng hương Bến Tre. Biết anh là người Ba Tri, tôi hỏi dồn   tới là có biết Trần Tấn Đạt không ? Anh cho biết Đạt là anh vợ và đã chết bịnh rồi, cách đây 15  năm lúc mới 62 tuổi. Tin bất ngờ Đạt chết làm tôi xúc động mấy bữa. Cứ nhớ hoài những kỷ niệm lúc còn học chung, lứa tuổi Teen. Trong câu chuyện thì Trọng cũng cho biết là em gái kế của Đạt là vợ Trọng. Tôi nhớ hồi đó về nhà Đạt chơi  3 ngày có nói chuyện vài lần với cô bé tóc thề hay đứng thu tiền xay lúa, không biết có phải là vợ Trọng không ? Mới đó mà đã hơn 6o năm rồi, cuộc đời thoáng đến thoáng đi như áng mây trôi. Bạn bè lứa tuổi tôi cũng lần lượt về với đất cả rồi. Bao giờ mới tới phiên mình đây, quá tuổi Thất thập cổ lai hy rồi ! Viết đến mấy giòng chữ nầy, xinđốt nén tâm hương, coi như những lời phân ưu trể tràng đến gia đình Đạt, một người bạn tuổi Teen ốm nhom hơn 60 năm về trước. Nhớ bạn quá Đạt ơi ! Coi như những  giòng Thơ dưới đây là những nén tâm hương dành cho Đạt đó. Cầu xin ơn trên phù hộ  cho bạn mau siêu thoát.
 

Ngày Hè Ba Tri chói chan gió lộng

Hai thằng nhỏ ở trần

Chạy dưới nắng trưa

Thấy bóng người đi … mấy con còng gió

Biết lượng sức mình chui vôi vào hang

Biển Bãi Ngao

Đục ngầu bọt sóng

Có cánh buồm xa về cuối chân trời

Hai thằng bạn thân

Mệt nhoài thở dốc

Chạy hết nổi rồi nằm thẳng cẳng ngó mây

Mây trắng lững lờ trôi về cuối biển

Trời mênh mông tiếng gió thầm thì

Lớn lên mầy làm gì

Ba tao muốn tao học ngành y

Nhưng chưa biết sức tao có nổi

Được đó mầy ơi !

Mầy giỏi Toán quá trời

Ngẫm nghĩ thân mình tao chưa biết sẽ ra sao

Thầy Thoại khen mầy giỏi Văn nhất lớp

Mấy ai như mầy

Đọc Chinh Phụ ngâm trơn tru như cháo

Làm một lèo xuôi rót bốn trăm câu

Vậy chắc ngày sau tao thành nhà báo

Đời có thể  nhọc nhằn bảy nổi …chín lênh  đênh

Đó là nhắc chuyện năm xưa

Xa quá là xa

Chắc cũng hơn sáu chục năm liền

Khi hai đứa còn ở tuổi Teen

Chưa học xong lớp Tám

Rồi một chiều mưa u ám

Nhận được thiệp cưới của mầy

Gần biên giới Việt Miên

Xin lỗi nhé bạn hiền!

Tao khó lòng về dự

Chiến trận nặng nề ai nỡ bỏ anh em

Rồi từ đó lần lượt miền Trung nhiều tỉnh mất

Di chuyển liên miên

Cho đến ngày sập tiệm

Không làm sao về phép gặp bạn hiền

Sau đó đi tù

Nhiều năm ở trong rừng rú

Chừng được thả về tìm đủ cách vượt biên

Trật duột nhiều phen…sau nhờ Mỹ cứu

Đi được chương trình tị nạn với anh em

Cho đến hôm nay

Như một duyên phận tình cờ

Mới biết bạn xưa đã về với đất

Đã mười lăm năm qua

Rong chìm đá nổi

Số phận mỗi người sao quá đổi mong manh

Tao với mầy

Chập chùng kỹ niệm

Mầy đi rồi tao muốn khóc làm sao

Nhớ lại Hè nào nắng cháy Bãi Ngao

Hai đứa đạp xe đường quê gió lộng

Sương trắng chiều hôm biển trời hai bóng

Chiều xuống mau hai đứa đạp xe về

Một thuở tuổi Teen

Chập chùng kỷ niêm

Sao mầy vội đi… mau quá  nẻo luân hồi

 

                Hồ Thanh Nhã

 

 

 

 

 

 

 


 
 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước3456789Trang sauTrang cuối

Hôm Thứ Sáu 26/9, Tổng Biên Tập JEFFREY GOLDBERG của tạp chí The Atlantic gửi ra tuyên bố phản đối lệnh của Ngũ Giác Đài về việc áp đặt, kiểm duyệt báo chí. Tuyên bố ghi rõ: “Về cơ bản, The Atlantic phản đối những hạn chế mà Ngũ Giác Đài đang cố gắng áp đặt đối với các nhà báo đưa tin về vấn đề quốc phòng và an ninh quốc gia. Những yêu cầu này vi phạm quyền Tu Chính Án Thứ Nhất của chúng ta, và quyền của người Mỹ muốn biết hình thức khai triển nguồn lực và nhân sự vốn do tiền thuế của người dân tài trợ. Những quy định này cũng phá vỡ các thông lệ lâu đời - dưới thời tổng thống của cả hai đảng, trong suốt thời kỳ chiến tranh và khủng hoảng quốc gia - vốn cho phép các phóng viên Ngũ Giác Đài thực hiện công việc của mình mà không bị can thiệp chính trị.” The Atlantic đăng tuyên bố này trên trang mạng xã hội chính thức của tạp chí.

Chuyện phải, trái ở đây không hẳn là chuyện đúng, sai mà đúng ra là chuyện bên phải (khuynh hữu hay thiên hữu) và bên trái (khuynh tả hay thiên tả) trong chính trị Mỹ. Tất nhiên, trên đời này mọi chuyện đều có hai mặt của nó. Trong chính trị cũng thế, đã có cánh phải thì ắt có cánh trái, vì đó không những là bản chất tương đối của mọi sự mọi vật mà còn là hiện tượng phải có trong một nền dân chủ. Tuy nhiên, nền chính trị Mỹ trong những năm gần đây đã bị phân cực và phân hóa trầm trọng. Thể chế dân chủ kiểu mẫu của Mỹ xưa nay đương nhiên chấp nhận sự khác biệt vì đó là một trong những yếu tính ắt có của một nền dân chủ thật sự. Nhưng đẩy sự khác biệt của mình đến mức cực đoan và biến sự khác biệt của người khác thành kẻ thù bất dung thì là hiện tượng biến dạng nguy hiểm báo hiệu sự sụp đổ của nền dân chủ. Nước Mỹ trong những năm gần đây đã chứng kiến nhiều hiện tượng cực đoan như thế.

Với sự tham gia của khoảng 100.000 binh sĩ, cuộc diễn tập quân sự Nga-Belarus mang tên “Zapad 2025” đang được khối NATO theo dõi chặt chẽ và các quốc gia phía đông của liên minh cực kỳ lo ngại, đặc biệt nhất là sau khi các máy bay không người lái của Nga xuất hiện trên bầu trời Ba Lan. Cuộc tập trận này vẫn diễn ra theo chu kỳ bốn năm một lần, nhưng lần này, chính giới và công luận xem đây là phép thử đối với khả năng phản ứng của NATO trong bối cảnh địa chính trị mới. Để đối phó, NATO và Ukraine đang tăng cường các biện pháp an ninh, khi nguy cơ chiến tranh được đánh giá là ngày càng leo thang. Kinh nghiệm từ năm 2022 cho thấy Nga đã tiến hành các cuộc tập trận trước khi mở cuộc tấn công vào Ukraine. Câu hỏi đặt ra là liệu lịch sử có lặp lại không và tình hình hiện nay nghiêm trọng đến mức nào?

Khi chính phủ liên bang đe dọa cắt hàng tỷ đô la tài trợ nghiên cứu cho Harvard, đó không chỉ là một quyết định ngân sách. Đó là một phép thử cho chính nền tảng dân chủ: liệu chính quyền có thể dùng sức mạnh tài chính để định đoạt tư tưởng hay không. Tòa án liên bang vừa trả lời dứt khoát: không.

Ở với cộng sản, tuy còn trẻ con, chúng tôi đã hiểu thấu bài học: không nói theo là có tội, mà nói khác đi lại càng là trọng tội. Bước sang Mỹ, cứ tưởng rằng mọi chuyện sẽ khác vì đây là đất tự nhận là xứ sở tự do, nơi hiến pháp bảo đảm quyền được nói. Nhưng tuần qua, sau mấy chục năm ở Mỹ, tôi bỗng bắt gặp chính mình ngập ngừng muốn nói điều thật: tôi không thích Charlie Kirk, và tôi không muốn “celebrate his life” (tôn vinh cuộc đời ông).

Không rõ ABC có lường trước được phản ứng của cộng đồng, khán giả đối với hành động cúi đầu trước áp lực và quyền lợi, dẫn đến dừng ngay lập tức Jimmy Kimmel Live! hay không, nhưng thực tế đã cho thấy một làn sóng tức giận đã bùng nổ. Viên đạn dường như quay ngược lại, xé gió, đâm thẳng vào ba ký tự khổng lồ của đế chế truyền thông. Các cuộc tẩy chay Hulu và Disney+ bắt đầu. Trang mạng Disney+ bị sụp đổ vì lượng khán giả đăng nhập để “cancel subcription” trong đêm họ ra lệnh tắt đèn sân khấu; Disney mất gần $4 tỷ trên thị trường. Hàng loạt cuộc biểu tình phản đối trước trụ sở của ABC và Disney. Về phía các nhà báo, nghệ sĩ giải trí, các nhà lãnh đạo chính trị – từ Stephen Colbert đến David Letterman đến cựu Tổng thống Barack Obama – cùng lên án việc làm của ABC, coi đó là sự đầu hàng nguy hiểm trước áp lực chính trị và là phép thử đối với quyền tự do ngôn luận.

Nhìn vào những gì đang diễn ra tại nước Mỹ hiện nay, người ta không thể không liên tưởng đến cuộc cách mạng văn hóa tại Trung Quốc như vậy. Cũng là cuộc tấn công vào những gì bị cho là khuynh tả, là sự tập trung quyền lực vào một cá nhân qua phong trào cuồng lãnh tụ với những vệ binh trung thành chưa từng thấy tại Hoa Kỳ.

Người ta thường có nhiều cách định nghĩa về hy vọng. Hy vọng là một cảm xúc lạc quan, một niềm tin tươi sáng rằng mọi thứ chắc chắn sẽ được cải thiện. Hy vọng có thể đến từ một tiếng nói cá nhân xa lạ nào đó trong triệu triệu người trên thế giới này. Hy vọng có thể đến từ một bản tuyên bố chung của hai phong trào đối lập. Hy vọng là phải nhận ra rằng cái ác và sự bất công có thể chiếm ưu thế ngay cả khi chúng ta đang đối đầu với nó. Hy vọng là khi nhìn thấy rõ một bên sáng và một bên tối, thấu hiểu rằng vòng cung của vũ trụ đạo đức có thể không uốn cong về phía công lý – nhưng chúng ta không tuyệt vọng. Hy vọng, là khi một đêm vinh danh nghệ thuật trở thành nơi hàng trăm người giơ cao ngọn đuốc tôn vinh sự kiên cường, tiếng nói dũng cảm, như một lời nhắc nhở với thế giới rằng nghệ thuật và nhân văn là không thể tách rời.

Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.

Bạn, tôi, chúng ta, không ai an toàn trước bạo lực súng đạn ở Mỹ. Chắc người Mỹ chưa kịp quên hình ảnh người mẹ tất tả chạy trên đôi chân trần, tìm con trong vụ xả súng mới nhất ở Annunciation Catholic School in Minneapolis tháng vừa qua. Những đứa trẻ xứng đáng có đời sống an toàn để đến trường mỗi ngày và trở về an toàn trong vòng tay cha mẹ. “Thay vì kích động thêm bạo lực, các nhà lãnh đạo chính trị nên tận dụng thời điểm này để đoàn kết chúng ta hướng tới những thay đổi hợp lý về súng đạn mà đa số người Mỹ ủng hộ,” Giáo sư Robert Reich đã nói như thế.
Trang đầuTrang trước3456789Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.