Hôm nay,  

ẨM VÀ NÓNG

30/06/201915:26:00(Xem: 7118)

ẨM VÀ NÓNG

 

Hồ Đình Nghiêm

 

(tặng Nguyễn Trần Diệu Hương)

 

Thứ Sáu, ngày 28 tháng 6, nhiệt độ ở Montréal lên tới 29oC trong khi ở Paris, cọng thêm độ ẩm, nhiệt kế ghi con số nằm chênh vênh bên lằn mức đỏ: 31. Nực nội dồn về, dường như có sự hừng hực khác thường đang bao trùm lấy sân vận động Parc des Princes, Paris. Nắng nôi mà nói làm gì, chẳng qua là chủ nhà có chút căng thẳng khi phải dàn trận tiếp đón so giày đọ sức với 11 tuyển thủ USA, đội banh từng lập nên kỳ tích “chưa bao giờ chịu dừng chân trước bán kết”.

 
blank

 

Hôm đó, anh em cầm bút ở địa phương Mộng Lệ, theo hẹn hò vào lúc 6 PM, cũng sẽ “dàn quân” tới một quán ăn nhằm đón chào nhà thơ Trần Mộng Tú đi cùng phu quân từ Seatle mát mẻ sang thăm Bắc Mỹ đứng gió đôi ngày. Từ hướng cực Tây bay tới mút phía Đông tính theo bề rộng lãnh thổ đôi đàng. Sáu giờ sẽ gặp mặt người thơ nữ tiếng tăm, nhưng ba giờ thì ngồi nhìn trái banh da bắt đầu lăn trên sân cỏ. Đồng hồ Paris chạy trước chốn này những 6 tiếng, có nghĩa là “trông trăng trăng lặn nhìn sao sao mờ”, chờ đèn thắp lên vào lúc 9 giờ tối (kêu bằng đá đèn) đợi giờ đó nai nịt ra quân những mong cơ thể khỏi bị phát sốt và cầu thủ thôi viện dẫn lý do “ta thua là do bởi trời hành cơn hạn đó thôi”.

 

Trung bình một trận đấu kéo dài gần hai tiếng. Nếu tỉ số đôi bên vẫn cầm hoà, buộc phải đá thêm giờ thì tôi sợ đến điểm hẹn sẽ trễ, mất uy tín với người khách phương xa mới diện kiến lần đầu. Điều đó rất dễ xẩy tới vì ở 30 phút cuối cùng của hiệp hai Pháp đá trên chân Mỹ thấy rõ, kiểm soát và làm chủ cục diện tới 60%. Từ đầu giải đến nay, chưa khi nào tuyển thủ đội Pháp tỏ ra cháy hết mình đến thế, họ muốn chứng tỏ sự quyết tâm, không mất đi niềm kỳ vọng mà tổng thống Pháp trao gửi trước đó. Họ có lợi thế sân nhà, đông chật cảm tình viên và thêm một tác động không nhỏ, phía mày râu vừa đoạt chức vô địch thế giới môn bóng tròn.
 

Pháp bị Mỹ dẫn trước 2 bàn do công của tiền đạo đeo băng thủ quân Megan Rapinoe ở vào phút thứ 5 và phút 65. Đến phút thứ 81 Pháp mới lập được tỉ số nhờ vào cú đánh đầu thần tốc của hậu vệ Wendie Renard, cao 1m 87. Sóng gió luôn xẩy tới ở trong vùng cấm địa của Mỹ hay nói khác đi, Pháp đang nổ lực muốn tìm cách gỡ hoà. Phút thứ 85 banh chạm vào tay hậu vệ Kelley O’Hara nhưng trọng tài bỏ qua, không luôn cả nhờ VAR xem lại. Nếu nhà dìu dắt tuyển Pháp, bà Corinne Diacre phản đối, tình huống trận đấu có thể sẽ thay đổi. Trung phong áo số 6 Amandine Henry hoặc tiền đạo mang số 9 Eugenie Le Sommer sẽ được đề cử đứng ra đá quả phạt penalty.

 

Đội tuyển Mỹ, hoặc riêng cá nhân Kelley O’Hara phải ngầm mang ơn trọng tài người Ukraine, bà Maryna Striletska đã châm chước cho lỗi lầm quá ư rõ ràng. Nếu Kelley O’Hara bị thẻ vàng và Le Sommer đá thành công quả phạt đền, rất có thể tiếng gáy của con gà Pháp mãi còn cất cao.

 

Sau cuộc chạm trán nẩy lửa giữa hai đội, tất cả những trang báo thể thao đều bình chọn cầu thủ xuất sắc nhất trận đấu (Player of the match): Hậu vệ áo số 19 của tuyển Mỹ, cô Crystal Dunn. Ở bài viết trước, tôi đã ca ngợi người cầu thủ đầy tài năng này và hôm nay cô đã chứng minh, một lần nữa bằng cách đã vô hiệu hoá khả năng tấn công sắc bén của tiền đạo chạy cánh phải Kadiditatou Diani áo số 11 của tuyển Pháp, chẳng những thế Dunn còn kiến tạo ra những đường chuyền thông minh, làm nhẹ đi áp lực bị phong toả. Nếu tiền đạo Alex Morgan mang vẻ mong manh thì ngược lại, Crystal Dunn là một bức tường kiên cố, vững chắc. Cô cho hay: “I had a lot of support and help from my teammates every step of the way”.

 

Trong đội tuyển Mỹ, người gây “sốc” vẫn là tiền đạo chạy cánh trái, Megan Rapinoe, 33 tuổi, quê quán ở Redding, California. Học vấn: Đại học Portland. Cô tuyên bố một câu mà tất cả những phương tiện truyền thông, kể cả đài CNN đều trích dẫn lại: “US soccer star Megan Rapinoe says she’s not going to the f*****g White House’ if the women’s team wins the World Cup”.

 

Thắng Pháp 2-1, như vậy Mỹ vào bán kết, gặp tuyển England vào ngày 2 tháng 7. Là trận đấu thứ 49 trên tổng số 52 trận suốt mùa giải bóng tròn 2019.

Đội Anh còn có tên gọi là Lionesse, trận gần nhất Anh thắng Norway với tỉ số 3-0, khí thế và cơn say bàn thắng vẫn còn tồn đọng. Tuy vậy, quả đoán Anh thắng Mỹ là khó thuyết phục một ai. Ngoài tài năng, gặt hái thắng lợi cũng vin nhờ một phần vào sự may mắn. Một bàn thắng phạm lỗi offside chẳng hạn. Một cú làm bộ ngã người trong vùng cấm địa chẳng hạn. Và banh chạm vào tay mà không ai la ó kiện tụng chẳng hạn.

 

Khi trọng tài thổi lên hồi còi kết thúc, trên sân cỏ có kẻ hân hoan nhảy chân sáo có kẻ cúi mặt sầu khổ như gà mắc mưa. Tôi thay đổi xiêm y để tới điểm hẹn cách nơi tôi ngụ mất 1 tiếng di chuyển. Rất đúng giờ vì Pháp-Mỹ đã không chơi thêm extra-time. Nhà thơ (nhà văn) Trần Mộng Tú không thay đổi so với những tấm ảnh chụp đã lâu. Bảo rằng trẻ thì không đúng, kêu bằng dối già cũng sai trật. Giọng Bắc chị nói dịu dàng, cởi mở, thân tình, giống như những người ngồi chung bàn hôm đó chẳng phải mới gặp buổi đầu tiên. Tôi thưa với chị là bài tôi phỏng vấn chị đăng lần đầu ở trang Sáng Tạo đã có rất nhiều diễn đàn khác xin đăng lại, như anh Khê Kinh Kha của Văn Học Nguồn Cội chẳng hạn, đã email cho tôi vì anh rất mến mộ thơ chị Trần Mộng Tú. Bất ngờ hơn là cách đây 3 tuần tôi nhận qua bưu điện một tấm ngân phiếu 50 US của tuần báo Trẻ ở Garland, Texas gửi trả nhuận bút bài phỏng vấn “Mộng”. Chị Trần Mộng Tú cười: Bài đó chính tôi gửi cho họ.

 

Chúng tôi nói chuyện, trao đổi thuần liên quan tới thơ văn chữ nghĩa. Không ai là dân sành điệu và quởn để thiết tha môn thể thao đá banh thành ra bàn tiệc chẳng rôm rả việc đoán non đoán già, tán hươu tán vượn xem đội nào sẽ vô địch kỳ này. Mỹ gặp Anh, Hoà Lan gặp Thuỵ Điển. Còn lại bốn đội, sẽ có một đội bị loại khi tranh hạng ba. Trận final diễn ra vào ngày song thất 7 tháng 7, match thứ 52. Sau đó bầu đoàn thê tử nhà ai lại về nhà nấy, trả sự bình yên lại cho đất Pháp, khép đóng thực sự những vai diễn đổ mồ hôi sôi nước mắt. Mắt khóc và mắt biết cười. Bất mãn thua và thắng thuyết phục.

 

Chị Trần Mồng Tú sang đây để dự đám cưới người cháu, lu bu cho xong rồi lại trở về chốn cũ. Hỏi chị hồi nào in một tập thơ? Chi bảo làm biếng quá khi đi tìm chúng về, tom góp lại, lựa chọn… Chưa tính được. Còn bạn thì sao? Tôi cười, cũng chưa biết tính ra sao cho ổn? Sợ làm phiền người khác khi nhờ họ lay-out trình bày các thứ. Méo mó nghĩ thầm về chiến thuật phòng vệ phản công hay theo cách “cơn lốc màu da cam” của Hoà Lan. Thắng lợi có hạnh phúc của thắng lợi mang lại. Thất thế cũng giữ riêng cho nó chút sầu khổ dịu dàng khi gặm nhấm nỗi đau.

 

Tôi chúc nhà thơ Trần Mộng Tú có được niềm vui trong chuyến đi xa này. Xin chia tay chị. Tin khí tượng dự đoán đêm nay trời có mưa giông. Tôi khởi sự viết bài này khi đất trời chuyển động trút nước rầm rộ. Xin cứ hẹn hò, sau cơn mưa trời lại sáng.

 

Hồ Đình Nghiêm



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.
Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.
Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...
Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.