Hôm nay,  

Cúng Sao

23/08/201900:00:00(Xem: 3659)

Lớp lớp người đội sớ ngồi chật sân tràn ra cả ngoài đường, xe cộ chạy không được bóp coì inh ỏi, tiếng quát tháo, la hét chát chúa:

 - Tiên sư nó! Cúng sao mẹ gì mà cản trở giao thông thế này!

 Tiếng loa xướng danh oang oang, khói nhang mù mịt… một cảnh tượng đầy âm thanh sắc tướng vô cùng quái lạ. Một đoàn khách du lịch phương Tây trố mắt nhìn và hỏi anh thông dịch chuyện gì vậy. Anh ta giải thích:

 - Hằng năm sau tết âm lịch, người ta tổ chức dâng sớ cúng sao để giải hạn. Họ tin các ngôi sao xấu như: La Hầu, Kế Đô…sẽ chiếu mạng họ, làm cho họ đau yếu, xui xẻo… nếu không chịu cúng để hoá giải cái hạn của năm tuổi.”

 Cả đoàn phì cười, một vị trung niên nói:

- Các ngôi sao trong vũ trụ xa xăm kia làm sao mà có thể làm cho họ may mắn hay xui xẻo được cơ chứ? 

 Anh thông dịch bảo:

 - Nhưng dân ở đây họ tin vậy!

  Trong đoàn có vị giáo sư về hưu, ông ta cãi:

 - Tôi có đọc qua sách vở về đạo Phật, giáo lý của ngài chỉ dạy rất rõ ràng. Cuộc đời bạn nó lệ thuộc ở hành vi tác ý, ngôn ngũ, hành động của chính bạn! không có ai hay bất cứ vật gì có thể làm cho bạn thăng  hay đọa cả. Những ngôi sao vốn là vật chất vô tri xa tít tắp kia làm sao có thể gây họa cho bạn được? Một Phật tử chân chính không thể tin xằng bậy như vậy được! Tôi còn nhớ đức Phật từng tuyên bố: “Tin ta mà không hiểu ta là phỉ báng ta”.

 Anh thông dịch không ngờ ông khách thông hiểu đến vậy. Anh ta cũng không biết ăn nói thế nào nên phân vân lắm. Ông giáo sư laị tiếp tục:

 - Trăng sao là những hành tinh không có sự sống, năm xưa người Mỹ đã đổ bộ lên nguyệt cầu. Neil Amstrong đã đi bộ trên ấy, khiến cả thế giới khâm phục: “Những bước đi nhỏ nhưng là bước tiến vĩ đaị của loài người.”. Năm nay người ta cho xe tự hành đổ bộ sao hoả, chụp hình và lấy mẫu vật về xét nghiệm…Người ta còn dự tính tổ chứa tua du lịch không gian nữa kia, hà cớ gì các bạn còn quì gối đội sớ cầu cúng những ngôi sao kia?

 Anh thông dịch viên giơ hai tay lên trời tỏ vẻ chịu thôi, không biết nói gì thêm. Đoàn khách còn có một người gốc Việt , anh ta rành cả mấy thứ tiếng nhưng nãy giờ im lặng lắng nghe, chừng như có vẻ sốt ruột nên mới lên tiếng:

 - Thưa ông, chuyện cúng sao chỉ có ở các chùa thuộc Phật giáo  Bắc Truyền mà thôi, các chùa Nam Tông tuyệt đối không có việc này!

 Vị giáo sư kia hỏi taị sao thì vị khách gốc Việt giải thích:

 - Việc dài dòng lắm, tôi vắn tắt vài lời thôi nhé! Khi Phật giáo truyền đến Tàu thì giới tu sĩ bên ấy vốn nặng tính tự tôn và nặng tính dân tộc chủ nghĩa nên đã thêm thắt những thứ vốn của bản địa từ đaọ giáo, đạo lão, tín ngưỡng dân gian như: cúng sao, đốt đèn thất tinh, treo phan tục mạng…Rồi khi người Tàu đô hộ nước tôi họ du nhập Phật giáo mang màu sắc Trung Hoa vào, một phần khác chính từ các tăng sĩ của chúng tôi rập khuôn theo lối của Tàu. Đời này sang đời khác lâu dần thì càng ngày càng tệ và chưa bao giờ mà tệ cúng sao và những tệ trạng khác biến tướng kinh khủng như hôm nay.

 Vị giáo sư kia laị hỏi:

 - Các vị chức sắc trong giáo hội không biết sao?

 Anh ta nói:

 - Cũng có nhiều người thao thức đau lòng đã lên tiếng nhưng tiếng nói của họ không được lắng nghe. Họ cũng không có vị thế để làm việc. Những người có vị thế thì laị im lặng hoặc làm ngơ, vì sợ mất Phật tử, mất sự cúng dường cung phụng vật chất. Có nhiều người được sự nâng đỡ của thế tục họ  đứng ra tổ chức và khuếch trương cho rầm rộ hơn, đặt ra giá cả hẳn hoi. Ai không đóng đủ tiền thì không được xướng tên. Ngài đọc sách Phật nhiều chắc ngài còn nhớ câu này chứ: “Sư tử trùng phàm thực sư tử nhục”. Họ chính là những con vi trùng trong thân thể sư tử đó! 

 Dường như những chất chứa trong lòng đã lâu, hôm nay có dịp thổ lộ nên anh ta nói một hơi. Moị người còn im lặng thì anh ta laị tiếp tục:

 - Ông biết không? Các vị danh văn lợi dưỡng mang hình tướng tăng ấy còn kết hợp với phỉ quan gian thương phá cả ngàn mẫu rừng, bạt cả núi non xây dựng những ngôi chùa to lớn như Tử Cấm Thành để… bán vé tham quan, đặt thùng phước sương trục lợi, chiếm đất đầu tư. Những ngôi chùa cổ kính thì phá bỏ để xây mới, sơn đỏ loè loẹt, trang trí tượng bồ Tát Tàu, sư tử Tàu, pháp khí Đài Loan… Quanh năm cúng đám, cầu an, cúng sao, tế lễ, du lịch tâm linh… Trọn chẳng thấy nói pháp, giảng kinh hay tu học chi cả! thân sư tử bị cả bầy vi trùng đục khoét mà chưa có thuốc đặc trị.

 Anh ta dứt lời thì vị giáo sư già bảo:

 - Thật ra tôi cũng hiểu vấn đề, tôi thấy Phật giáo Nam truyền và Phật giáo Nguyên Thuỷ tuy có tính bảo thủ nhưng cũng chính nhờ vậy mà giáo pháp còn tương đối nguyên chất. Họ tu học giống như thời đức Phật còn tại thế, cứ tuân thủ theo kim chỉ nam: “Tứ Diệu Đế”, “Tứ niệm xứ”, “Bát chánh đạo”… mà đi. Họ không đi sai lệch, giữ giới nghiêm ngặt, không dễ duôi rồi ngụy biện bằng chữ “phương tiện”…Anh biết không? Tôi còn nhớ có lần đức Dalai Lama trả lời các học giả rằng: “Phật giáo Ấn Độ bị suy tàn có nhiều nguyên nhân: thế gian vạn pháp vốn vô thường, sanh- trụ- dị- diệt, thành- baị- hoại- không… thì Phật giáo cũng không ngoaị lệ. Ngoài nguyên nhân chính là sự tàn sát và phá huỷ của các đạo quân Hồi giáo còn có nguyên nhân nội taị như: các tăng sĩ dễ duôi, phá bỏ giới luật, tích trữ đất đai tài sản quá nhiều…việc đó góp phần đẩy nhanh sự suy tàn vậy!

 Vị khách gốc Việt trả lời:

 - Tôi cũng có nghe qua, tôi còn có thêm thông tin này về Phật giáo nuớc tôi và nó cũng có chút tương đồng với vấn đề ngài vừa nêu: Dưới vương triều Trần, phật giáo nước tôi phát triển đến mức cực thịnh, tăng chúng đông đảo, chùa chiền khắp nơi, tích trữ nhiều của cải. Đặc biệt như chùa Quỳnh Lâm có đến một ngàn mẫu ruộng…Phật giáo gắn kết chặt chẽ với triều đình và giới quý tộc. Khi vương triều suy tàn thì Phật giáo cũng suy tàn theo, hậu quả kéo dài đến mấy trăm năm về sau.

 Cuộc đối thoaị bị cắt ngang, mọi người giãn ra cho ba đoàn lân tiến vào sân chùa cùng với tiếng trống, tiếng chiêng, tiếng phèn la…đinh tai nhức óc. Cả đoàn chịu không nổi tiếng ồn bèn kéo đi. Họ nghiêng thân, khép mình để tránh xe dựng trên lề, bàn ghế và đồ đạc của các hàng quán… Đi một quãng xa rồi mà tiếng loa xướng danh, tiếng trống lân cùng bao âm thanh khác vẫn còn nghe rõ mồm một. Trước mắt họ dòng xe cộ hối hả chen lấn lao vun vút, sau lưng lớp lớp người đội sớ qùy ngồi lô nhô tràn ra cả mặt đường.

 

Tiểu Lục Thần Phong

 

Ất Lăng thành, 2/2019

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối

Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...

Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.

Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.

Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.

Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?

Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.

Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.

Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.

Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.

Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.