Hôm nay,  

Cúng Sao

23/08/201900:00:00(Xem: 3670)

Lớp lớp người đội sớ ngồi chật sân tràn ra cả ngoài đường, xe cộ chạy không được bóp coì inh ỏi, tiếng quát tháo, la hét chát chúa:

 - Tiên sư nó! Cúng sao mẹ gì mà cản trở giao thông thế này!

 Tiếng loa xướng danh oang oang, khói nhang mù mịt… một cảnh tượng đầy âm thanh sắc tướng vô cùng quái lạ. Một đoàn khách du lịch phương Tây trố mắt nhìn và hỏi anh thông dịch chuyện gì vậy. Anh ta giải thích:

 - Hằng năm sau tết âm lịch, người ta tổ chức dâng sớ cúng sao để giải hạn. Họ tin các ngôi sao xấu như: La Hầu, Kế Đô…sẽ chiếu mạng họ, làm cho họ đau yếu, xui xẻo… nếu không chịu cúng để hoá giải cái hạn của năm tuổi.”

 Cả đoàn phì cười, một vị trung niên nói:

- Các ngôi sao trong vũ trụ xa xăm kia làm sao mà có thể làm cho họ may mắn hay xui xẻo được cơ chứ? 

 Anh thông dịch bảo:

 - Nhưng dân ở đây họ tin vậy!

  Trong đoàn có vị giáo sư về hưu, ông ta cãi:

 - Tôi có đọc qua sách vở về đạo Phật, giáo lý của ngài chỉ dạy rất rõ ràng. Cuộc đời bạn nó lệ thuộc ở hành vi tác ý, ngôn ngũ, hành động của chính bạn! không có ai hay bất cứ vật gì có thể làm cho bạn thăng  hay đọa cả. Những ngôi sao vốn là vật chất vô tri xa tít tắp kia làm sao có thể gây họa cho bạn được? Một Phật tử chân chính không thể tin xằng bậy như vậy được! Tôi còn nhớ đức Phật từng tuyên bố: “Tin ta mà không hiểu ta là phỉ báng ta”.

 Anh thông dịch không ngờ ông khách thông hiểu đến vậy. Anh ta cũng không biết ăn nói thế nào nên phân vân lắm. Ông giáo sư laị tiếp tục:

 - Trăng sao là những hành tinh không có sự sống, năm xưa người Mỹ đã đổ bộ lên nguyệt cầu. Neil Amstrong đã đi bộ trên ấy, khiến cả thế giới khâm phục: “Những bước đi nhỏ nhưng là bước tiến vĩ đaị của loài người.”. Năm nay người ta cho xe tự hành đổ bộ sao hoả, chụp hình và lấy mẫu vật về xét nghiệm…Người ta còn dự tính tổ chứa tua du lịch không gian nữa kia, hà cớ gì các bạn còn quì gối đội sớ cầu cúng những ngôi sao kia?

 Anh thông dịch viên giơ hai tay lên trời tỏ vẻ chịu thôi, không biết nói gì thêm. Đoàn khách còn có một người gốc Việt , anh ta rành cả mấy thứ tiếng nhưng nãy giờ im lặng lắng nghe, chừng như có vẻ sốt ruột nên mới lên tiếng:

 - Thưa ông, chuyện cúng sao chỉ có ở các chùa thuộc Phật giáo  Bắc Truyền mà thôi, các chùa Nam Tông tuyệt đối không có việc này!

 Vị giáo sư kia hỏi taị sao thì vị khách gốc Việt giải thích:

 - Việc dài dòng lắm, tôi vắn tắt vài lời thôi nhé! Khi Phật giáo truyền đến Tàu thì giới tu sĩ bên ấy vốn nặng tính tự tôn và nặng tính dân tộc chủ nghĩa nên đã thêm thắt những thứ vốn của bản địa từ đaọ giáo, đạo lão, tín ngưỡng dân gian như: cúng sao, đốt đèn thất tinh, treo phan tục mạng…Rồi khi người Tàu đô hộ nước tôi họ du nhập Phật giáo mang màu sắc Trung Hoa vào, một phần khác chính từ các tăng sĩ của chúng tôi rập khuôn theo lối của Tàu. Đời này sang đời khác lâu dần thì càng ngày càng tệ và chưa bao giờ mà tệ cúng sao và những tệ trạng khác biến tướng kinh khủng như hôm nay.

 Vị giáo sư kia laị hỏi:

 - Các vị chức sắc trong giáo hội không biết sao?

 Anh ta nói:

 - Cũng có nhiều người thao thức đau lòng đã lên tiếng nhưng tiếng nói của họ không được lắng nghe. Họ cũng không có vị thế để làm việc. Những người có vị thế thì laị im lặng hoặc làm ngơ, vì sợ mất Phật tử, mất sự cúng dường cung phụng vật chất. Có nhiều người được sự nâng đỡ của thế tục họ  đứng ra tổ chức và khuếch trương cho rầm rộ hơn, đặt ra giá cả hẳn hoi. Ai không đóng đủ tiền thì không được xướng tên. Ngài đọc sách Phật nhiều chắc ngài còn nhớ câu này chứ: “Sư tử trùng phàm thực sư tử nhục”. Họ chính là những con vi trùng trong thân thể sư tử đó! 

 Dường như những chất chứa trong lòng đã lâu, hôm nay có dịp thổ lộ nên anh ta nói một hơi. Moị người còn im lặng thì anh ta laị tiếp tục:

 - Ông biết không? Các vị danh văn lợi dưỡng mang hình tướng tăng ấy còn kết hợp với phỉ quan gian thương phá cả ngàn mẫu rừng, bạt cả núi non xây dựng những ngôi chùa to lớn như Tử Cấm Thành để… bán vé tham quan, đặt thùng phước sương trục lợi, chiếm đất đầu tư. Những ngôi chùa cổ kính thì phá bỏ để xây mới, sơn đỏ loè loẹt, trang trí tượng bồ Tát Tàu, sư tử Tàu, pháp khí Đài Loan… Quanh năm cúng đám, cầu an, cúng sao, tế lễ, du lịch tâm linh… Trọn chẳng thấy nói pháp, giảng kinh hay tu học chi cả! thân sư tử bị cả bầy vi trùng đục khoét mà chưa có thuốc đặc trị.

 Anh ta dứt lời thì vị giáo sư già bảo:

 - Thật ra tôi cũng hiểu vấn đề, tôi thấy Phật giáo Nam truyền và Phật giáo Nguyên Thuỷ tuy có tính bảo thủ nhưng cũng chính nhờ vậy mà giáo pháp còn tương đối nguyên chất. Họ tu học giống như thời đức Phật còn tại thế, cứ tuân thủ theo kim chỉ nam: “Tứ Diệu Đế”, “Tứ niệm xứ”, “Bát chánh đạo”… mà đi. Họ không đi sai lệch, giữ giới nghiêm ngặt, không dễ duôi rồi ngụy biện bằng chữ “phương tiện”…Anh biết không? Tôi còn nhớ có lần đức Dalai Lama trả lời các học giả rằng: “Phật giáo Ấn Độ bị suy tàn có nhiều nguyên nhân: thế gian vạn pháp vốn vô thường, sanh- trụ- dị- diệt, thành- baị- hoại- không… thì Phật giáo cũng không ngoaị lệ. Ngoài nguyên nhân chính là sự tàn sát và phá huỷ của các đạo quân Hồi giáo còn có nguyên nhân nội taị như: các tăng sĩ dễ duôi, phá bỏ giới luật, tích trữ đất đai tài sản quá nhiều…việc đó góp phần đẩy nhanh sự suy tàn vậy!

 Vị khách gốc Việt trả lời:

 - Tôi cũng có nghe qua, tôi còn có thêm thông tin này về Phật giáo nuớc tôi và nó cũng có chút tương đồng với vấn đề ngài vừa nêu: Dưới vương triều Trần, phật giáo nước tôi phát triển đến mức cực thịnh, tăng chúng đông đảo, chùa chiền khắp nơi, tích trữ nhiều của cải. Đặc biệt như chùa Quỳnh Lâm có đến một ngàn mẫu ruộng…Phật giáo gắn kết chặt chẽ với triều đình và giới quý tộc. Khi vương triều suy tàn thì Phật giáo cũng suy tàn theo, hậu quả kéo dài đến mấy trăm năm về sau.

 Cuộc đối thoaị bị cắt ngang, mọi người giãn ra cho ba đoàn lân tiến vào sân chùa cùng với tiếng trống, tiếng chiêng, tiếng phèn la…đinh tai nhức óc. Cả đoàn chịu không nổi tiếng ồn bèn kéo đi. Họ nghiêng thân, khép mình để tránh xe dựng trên lề, bàn ghế và đồ đạc của các hàng quán… Đi một quãng xa rồi mà tiếng loa xướng danh, tiếng trống lân cùng bao âm thanh khác vẫn còn nghe rõ mồm một. Trước mắt họ dòng xe cộ hối hả chen lấn lao vun vút, sau lưng lớp lớp người đội sớ qùy ngồi lô nhô tràn ra cả mặt đường.

 

Tiểu Lục Thần Phong

 

Ất Lăng thành, 2/2019

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng Năm, 2024, trong phiên tòa xét xử bị cáo, tức cựu Tổng thống Donald Trump, liên quan các khoản chi phí cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels dưới dạng tiền bịt miệng, có một cựu công tố viên, bộ trưởng tư pháp từ Flordia đến tòa New York. Bà ngồi bên dưới theo dõi để ủng hộ Trump. Đó là Pam Bondi. Sau khi bồi thẩm đoàn phán quyết Trump có tội trong 34 tội danh, Bondi đã xuất hiện trên Fox News, cùng với Kash Patel, phát biểu rằng “một niềm tin rất lớn đã bị mất vào hệ thống tư pháp tối nay.” Bà còn nói thêm: “Người dân Mỹ đã nhìn thấu điều đó.”
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.