Hôm nay,  

Hạc Cầm

25/09/201900:00:00(Xem: 3510)

Dòng thanh âm trong trẻo vang lên như tiếng pha lê khua, laị như tiếng ngọc giao nhau. Bọn nhạc công thiên nữ, đồng nam ngơ ngác nhìn nhau:

 - Miền đất phương Nam của xứ Sa- Bà có âm thanh này sao?

 Bọn họ lắng nghe, khi thì chau mày, khi thì ngẩn ngơ…Tiếng tơ réo rắt xoáy sâu vào tâm hồn họ, có lúc cung đàn laị thì thầm như lời tự tình của tình yêu… Vườn địa đàng hay chốn trần gian khi yêu nào có khác gì nhau! tất cả cùng chơi vơi trong bể tình, khi bên nhau thì cả một địa đàng bướm hoa, khi không tròn mộng thì cát bụi ùn lên. Bất chợt cung đàn vang lên âm bén như gươm đao, nhọn như giáo mác. Nó nói lên nỗi lòng người nghệ sĩ đau vì nước non đang hồi nhiễu nhương sóng gió, tiếng tơ như cứa lòng cắt ruột. Quốc gia này, non nước này của cha ông từ bao đời xây dựng giữ gìn, vậy mà giờ đây bọn hậu sinh đem ra chia chác, bán mua để đổi lấy sự vinh thân phì gia. Tiếng hạc cầm laị như sấm sét, như bão giông. Nó nhắc laị những chiến công hiển hách của tiền nhân. Nó như hồi kèn xung trận, như tiếng trống xuất binh. Nó laị vang lên khúc khải hoàn ca khi đất nước sạch bóng quân xâm lăng.

 Người nghệ sĩ không chỉ biết vuốt ve nâng niu cung đàn để mua vui, không chỉ tấu hạc cầm để mưu sinh, càng không phải khảy khúc này để tự ru mình “chỉ làm nghệ thuật” mà quên đi bổn phận con dân! Trước khi là một nghệ sĩ, người nghệ sĩ đã là một công dân. Quốc gia một khi mất thì liệu người nghệ sĩ kia có còn “đất” để mà ngồi đó nắn nót cung đàn?

 Dòng thanh âm vi diệu kia từ những ngón tay xương thịt, dòng tư tưởng trác tuyệt từ trong thân xác tứ đại của người đã làm trời đất giao hoà, lòng người dậy sóng. Nghề chơi cũng lắm công phu, cũng đã từng:” ..nhỏ máu năm đầu ngón tay” mới thành nghề, thành tay lão luyện. Công phu cùng với tiếng lòng lưu xuất đã làm nên tuyệt tích cho đời! Bởi vậy nên:

 

 Tiếng đâu thánh thót cung đàn

 Vô tình khách những lỡ làng tử sanh

 Rằng người phát tiết tinh anh

 Tiếc mình muôn dặm ngoại thành Hạc Hoa

( thơ – TLTP)

 

 Hạc cầm từ phương Tây xa xôi laị về với phương Đông, cội nguồn của bao nền văn minh, cội nguồn của cung thương ngũ âm. Hạc cầm từ Babylon, Athens, Rome, Vienna… về thành đô phương Nam của nước Việt. Khúc nhạc trong treỏ bay lên, bay cao, bay xa… vượt qua những âm thanh xô bồ nhộn nhịp của đời thường. Cả thành đô với bao nhiêu người nhưng dễ có mấy ai lắng tai nghe và trong số ấy có mấy ai thẩm thấu được cung đàn? Bởi thế người xưa mới nói:  “Đắc nhất tri kỷ khả dĩ bất hận”. Cung đàn thà không gảy chứ đem gảy cho kẻ thô lậu thì đau lắm hạc cầm.

 Hạc cầm thố lộ tiếng lòng, nhắn nhủ lời thương lời nhớ. Khách vô tình lướt qua, chỉ có kẻ du tử dừng chân lắng nghe trọn cung đàn, để rồi tương tư từ đó. Người nghệ sĩ mỉn cười, đời có được giây phút này kể cũng không tiếc chi cuộc trăm năm ngắn hay dài! Tình yêu người nghệ sĩ gởi vào tiếng đàn đã lọt vào trái tim gã du tử, kẻ tình cờ ghé đến nơi này, để rồi mãi mãi và mãi mãi…

Tấm lòng yêu nước thương dân của người nghệ sĩ, thức tỉnh người mê, gióng lên lời oán thán của người dân nước Việt, nhắc nhở dĩ vãng hào hùng và hiển hách của cha ông. Mơ mộng về những giai thoại hay điển tích đầy ắp tình người. Nếu người nữ tù trưởng cỡi bạch tượng xung trận trong khí thế hào hùng bao nhiêu, thì những đêm lửa trại rượu cần laị đắm đuối và quyến rũ bấy nhiêu. Người nghệ sĩ, gã du tử… bỏ đi sao đành!

Hạc cầm, vốn là món đồ trang sức cho nhà quyền quý, là thanh âm dành cho những bậc am hiểu… Nay Hạc cầm hoà mình với người dân, nói lên tiếng nói của người dân: hãy giữ lấy nước nhà! Hạc cầm vẫn ngày đêm thao thức, tình yêu cá nhân không tách rời tình yêu đất nước. Nghệ thuật không sống trong tháp ngà mà sống với nhịp tim và hơi thở của cuộc sống đời thường.

 Dòng thanh âm vang lên, trời đất phong quang, lòng người thênh thang, cổ kim cùng hiện, trong ngoài cùng tương ái tương thân. Người nghệ sĩ kia vẫn ngày đêm nắn nót cung đàn. Gã du tử nọ vẫn thao thức với những dòng thi ca. Bọn họ như con tằm miệt mài nhả tơ hiến dâng cho đời.

 

 Tiểu Lục Thần Phong

Ất Lăng thành, 8/2019

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cuối năm là lúc con người nhìn lại về giá trị cuộc sống. Một bài viết trên trang mạng The Conversation nêu vấn đề về những vực thẳm chính trị, các cuộc chiến tranh, áp bức… và con người vì thế cảm thấy vô vọng và bất lực khi chứng kiến những thế lực đen tối diễn ra khắp nơi trên thế giới. Liệu chúng ta có thể làm được điều gì đem lại thay đổi trước những bi hoại này hay không?
Danh hiệu “Nhân Vật Của Năm” do TIME bắt đầu từ năm 1927 – theo truyền thống được trao cho những người có ảnh hưởng đáng kể trong các sự kiện toàn cầu, từ chính trị đến văn hóa, môi trường, nghệ thuật. Những người được chọn đóng vai trò như một “thước đo phong vũ” về sức lan tỏa trong xã hội đương đại. Ảnh hưởng đó, theo tiêu chuẩn do chính TIME đề ra, có thể là “for better or for worse – làm cho thế giới tốt đẹp hơn hoặc tệ hại hơn.”
Tiễn 2024, thế giới sẽ chào đón một năm mới 2025 mang theo cả bóng tối lẫn ánh sáng. Các cuộc xung đột, sự phân cực chính trị và những rủi ro khôn lường là lời nhắc nhở về sự bất ổn của thời đại. Nhưng đồng thời, khả năng phục hồi kinh tế, sự phát triển công nghệ, tinh thần hợp tác quốc tế, hơi thở và sự sống còn bất khuất của từng người mẹ, từng đứa trẻ vực dậy và vươn lên từ những đống gạch vụn đổ nát ở Ukraine, ở Gaza, ở Syria… cũng là cảm hứng và hy vọng cho tương lai nhân loại. Nhà văn Albert Camus đã viết: “Giữa mùa đông lạnh giá nhất, tôi tìm thấy, trong mình, một mùa hè bất khả chiến bại.”* Thế giới năm 2025, với tất cả những hỗn loạn, vẫn mang đến cơ hội để con người vượt qua và xây dựng một cuộc sống tốt đẹp, tử tế hơn. Đó cũng là lời chúc chân thành cuối năm của toàn ban biên tập Việt Báo gửi đến quý độc giả: một năm 2025 tràn trề cơ hội và hy vọng.
Trong ba năm học gần đây, PEN America đã ghi nhận hàng loạt trường hợp cấm sách xảy ra trên toàn nước Mỹ, đặc biệt trong các trường công lập. Những nỗ lực xóa bỏ một số câu chuyện và bản sắc khỏi thư viện trường học không chỉ gia tăng mà còn trở thành dấu hiệu của một sự chuyển đổi lớn hơn, đặt ra câu hỏi nghiêm trọng về tương lai của giáo dục công lập. Việc kiểm duyệt này phản ánh một xu hướng đáng lo ngại: sự tập trung vào việc kiểm soát nội dung văn hóa và giáo dục, thay vì khuyến khích học sinh tiếp cận kiến thức đa chiều.
Syria đang sống trong một bước ngoặt lịch sử sau khi chế độ độc tài sụp đổ nhanh chóng và Bashar al-Assad trốn sang Nga để tị nạn. Các nhóm nổi dậy chiến thắng đang cố gắng duy trì trật tự công cộng và thảo luận về các kịch bản cho tương lai. Lòng dân hân hoan về một khởi đầu mới đầy hứa hẹn pha trộn với những lo âu vì tương lai đất nước còn đầy bất trắc. Trong 54 năm qua, chế độ Assad đã cai trị đất nước như một tài sản riêng của gia đình và bảo vệ cho chế độ trường tồn là khẩu hiệu chung của giới thân cận.
Các số liệu gần đây cho thấy những thách thức mà nhà lãnh đạo Trung Quốc phải đối mặt để phục hồi kinh tế cho năm 2025, khi quan hệ thương mại với thị trường xuất khẩu lớn nhất của Trung Quốc có thể xấu đi cùng lúc mức tiêu thụ trong nước vẫn sụt giảm. Và thật sự thì nền kinh tế Trung Quốc tệ đến mức nào? Việc đặt câu hỏi này ngày càng trở nên hợp lý khi Trung Quốc đang đối mặt với tình trạng sản xuất trì trễ và tiền tệ mất giá kéo dài trong những năm gần đây. Đặc biệt, chính quyền Bắc Kinh dường như không muốn công khai toàn bộ thực trạng.
Chiều ngày Thứ Ba 17/12, tòa án New York kết án Luigi Mangione 11 tội danh, bao gồm tội giết người cấp độ 1, hai tội giết người cấp độ 2 cùng các tội danh khác về vũ khí và làm giả danh tính. Theo bản cáo trạng, một bồi thẩm đoàn ở Manhattan đã truy tố Mangione về tội giết người cấp độ hai là tội khủng bố. Tòa đã kết tội hành động của Luigi Mangione – một hành động nổi loạn khó có thể bào chữa dù đó là tiếng kêu cuối cùng của tuyệt vọng.
Ngay từ thời điểm này, cho dù chưa chính thức bước vào Tòa Bạch Ốc, tổng thống đắc cử Donald Trump đã hứa hẹn một chiến dịch bài trừ di dân lớn nhất lịch sử Mỹ. Những cuộc kiểm soát, bắt bớ, trục xuất di dân dự kiến sẽ diễn ra với qui mô lớn trong vài năm tới. Nhiều sắc dân nhập cư ở Mỹ sẽ phải lo lắng, nhưng cộng đồng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ là cộng đồng di dân gốc Mỹ Latin. Lời hứa này đang làm hài lòng những người Mỹ xem dân nhập cư là kẻ cướp đi việc làm và quyền lợi của mình. Rất đông trong số này thuộc các cộng đồng di dân, trong đó có cộng đồng gốc Việt. Tuy nhiên, có bao nhiêu người thấy được toàn cảnh ảnh hưởng của những chính sách bài trừ di dân đến nền kinh tế và xã hội Hoa Kỳ?
Trong tài liệu của Thư Viện Quốc Hội ghi rằng, nguồn gốc của quyền ân xá trong Hiến Pháp Hoa Kỳ đến từ lịch sử Anh quốc. Quyền ân xá xuất hiện lần đầu tiên dưới thời trị vì của Vua Ine xứ Wessex vào thế kỷ thứ bảy. Mặc dù tình trạng lạm dụng quyền ân xá ngày càng tăng theo thời gian, dẫn đến những hạn chế sau đó, nhưng quyền ân xá vẫn tồn tại trong suốt thời kỳ thuộc địa của Mỹ.
Tôi cộng tác với tuần báo Trẻ (tờ báo có nhiều ấn bản nhất tại Hoa Kỳ) gần hai chục năm qua. Sự gắn bó lâu dài này không chỉ vì tấm lòng yêu nghề (và thái độ thân thiện cởi mở) của ban biên tập mà còn vì chút tình riêng. Mỗi tuần Trẻ đều dành hẳn một trang báo, để trân trọng giới thiệu đến độc giả hai ba vị thương phế binh (Việt Nam Cộng Hòa) đang sống trong cảnh rất ngặt nghèo ở quê nhà. Nhìn hình ảnh đồng đội của mình đang ngồi trên xe lăn, hay nằm thoi thóp trong một gian nhà tồi tàn nào đó – lắm lúc – tôi không khỏi băn khoăn tự hỏi: “Liệu có còn ai nhớ đến những kẻ đã từng vì đời mà đi không vậy?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.