Hôm nay,  

Nhờ bị thất tình mà anh Phó Tỉnh trưởng trở thành nhà thơ

21/01/202012:06:00(Xem: 6281)

 

                 

              Phat(SJ)2006 Related image

          Nguyễn Tấn Phát và Trung học Nguyễn Đình Chiểu Mỹ Tho

 

  1. Mở bài

 

Nhờ bị thất tình, anh Phó tỉnh trở thành nhà thơ. Nhà thơ Nguyên Trần, Nguyễn Tấn Phát.

Trên danh nghĩa thì anh chỉ dưới một người mà trên vạn người. Anh là người có quyền lực thứ hai trong tỉnh. Về hệ thống ngang thì các ty sở chuyên môn trong khu vực đều trực thuộc tòa tỉnh.

Các trưởng ty như: Tiểu học, Y tế, Công chánh, Kiến thiết, Cảnh sát, Thông tin, Thanh niên, Ngân khố, Bưu điện, Khí tượng…đều phải nể anh ba phần.

Anh là một thanh niên đẹp trai, nghề nghiệp vững chắc, địa vị được mọi người mong muốn có. Anh hô lên một tiếng thì có nhiều thiếu nữ tình nguyện nâng khăn sửa túi cho anh. Thế nhưng con tim tật nguyền, rướm máu không còn chỗ nào cho một giai nhân cả.

Anh phó được xem như “Đệ nhất thất tình” trong “nhóm đệ nhất” của  “Cửu nhân bang”, cựu học sinh Nguyễn Đình Chiểu-Lê Ngọc Hân, Mỹ Tho.

Những tâm trạng của con tim rỉ máu được thể hiện qua những “con chữ” có vần điệu, thành một bài thơ.

Anh tâm sự:

 

“Tình yêu không đẹp như mơ ước

Đành gởi điệu buồn lên ý thơ”

 

Trong bài họa “Nhớ bạn thơ” của nhà thơ Đức Hạnh, Nguyên Trần phụng họa với bài thơ “Say mê” có câu:

 

“Say tình nên tập tễnh làm thơ

Say nét hương yêu chẳng xóa mờ” (Nguyên Trần)

Tóm lại, nhờ bị thất tình mà anh Phó tỉnh đã có hàng trăm bài thơ với hàng chục bút hiệu khác nhau, lời thơ chan chứa tình cảm của một người chung thủy với hình bóng của một người dưng.

 

  1. Thơ thất tình của Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát

 

Chuyện tình bắt đầu từ khi:

 

“Ngày xưa anh đã trồng cây si

Trước cửa nhà em chẳng hạn kỳ”

 

Thế rồi:

Đêm nay có kẻ đội mưa

Khóc câu định mệnh chẳng chừa một ai.

 

Với em dù lắm chua cay

Tình yêu trước gió càng lay càng bền.

 

Mây suốt đời chung tình với gió

Tôi suốt đời chỉ có mình em.

 

Trái tim còn chút lửa hồng 

Cũng xin ơn cảm mênh mong tặng người.

 

Ai bảo yêu là đau khổ

Xin một đời đau khổ để yêu nhau.

 

Tình tuyệt vọng

 

Lòng ta chôn một khối tình,
Tình trong giây phút mà thành thiên thâu.
Tình tuyệt vọng, nỗi thảm sầu,
Mà người gieo thảm như hầu không hay.
(Arvers Sonnet d'Arvers
Khái Hưng dịch)

 

    1. Không thể quên hình bóng cũ

 

Nguyên Trần không thể quên hình bóng cũ nên thơ anh luôn nhớ về dĩ vãng. Quá khứ luôn sống lại trong lòng vì trong đó có hình bóng của người thiếu nữ mà anh yêu.

 

Tình phai

 

Tình ta đang độ thắm duyên nồng

Bỗng một chiều tàn Thu chớm Đông

Ai bỏ ra đi ai ngóng đợi

Kẻ còn ở lại kẻ chờ trông

Khói sương lãng đãng mờ chân núi

Hương sắc mơn man khuất nẽo sông

Từng mảnh đời chôn trong dĩ vãng

Bóng hình người cũ có còn không?

(Nguyên Trần. Toronto15-7-2019)

 

Những từ ngữ hướng về quá khứ như :”Từng mảnh đời chôn trong dĩ vãng”, “hình bóng cũ” thuộc về quá khứ. Quá khứ ấy thế nào?-Ai bỏ ra đi, ai ở lại, ngóng đợi, trông chờ. Tóm lại dĩ vãng không có gì vui cả, không có sum hợp, mà chỉ xa cách để ngóng đợi, trông chờ.

 

Bâng khuâng

 

Một mảnh trời buồn trong mắt ta

Bóng hình người cũ khó phai nhòa

Cuộc tình thuở ấy còn tay với

Duyên kiếp ngày nay phải cách xa

Thề hẹn vấn vương theo điệu nhạc

Dư hương cô đọng với câu ca

Yêu đương dang dở trong băng giá

Én chở đau thương tới cửa nhà.

(Nguyên Trần. Toronto 11-8-2019)

 

Trong bài họa “Tan tác” ngày 19-11-2018 có những câu lột tả sự đau buồn của người thua cuộc trên tình trường:

 

Ngậm ngùi nhớ lại chuyện xưa

Đau đớn thẩn thờ phút tiễn đưa

Lá hoa lạnh lẽo buồn không thắm

Ong bướm ngẩn ngơ xót chẳng đùa

Anh đã vì em mà thệ nguyện

Cả đời sẽ mãi là người thua.

 

Trong bài “Bâng khuâng” làm tại Toronto ngày 11-8-2019 có những câu nêu bật nổi buồn của nhà thơ với một hình bóng cũ. Cả một trời buồn đỗ ập xuống tâm trạng của Nguyên Trần.

 

Một mảnh trời buồn trong mắt ta

Bóng hình người cũ khó phai nhòa

Yêu đương dang dở trong băng giá

Én chở đau thương tới cửa nhà.

 

Chim én tượng trưng cho mùa Xuân (Một con én không thể làm nên mùa Xuân). Mùa Xuân là những ngày tháng tươi đẹp nhất trong năm.

Mùa Xuân của đất trời là hiện tượng tuần hoàn không thay đổi. Xuân về, Tết đến, vạn vật sống lại sau những ngày Đông giá rét, tàn tạ.

Mùa Xuân mang vui tươi đến cho mọi người. Đón Xuân, mừng Xuân vui Xuân…Hoa lá nở rộ khoe sắc thắm, ong bướm đưa nhau về xây tổ. Có cặp, có đôi.

Xuân đi, rồi Xuân đến, mãi mãi vẫn còn Xuân. Tuy nhiên tuổi xuân của đời người thì trái lại. Xuân bất tái lai. Mỗi độ Xuân đi, tuổi đời chồng chất, tóc điểm sương rồi đến bạc đầu.

Cả một mảnh trời buồn đổ ập xuống tâm tình của nhà thơ. “Én chở đau thương tới cửa nhà” khiến cho Nguyên Trần không thể thoát ra khỏi quá khứ, chứa hình ảnh của người anh yêu.

Xuân vui khắp mọi nhà, nhưng “Một mảnh trời buồn trong mắt ta”.

Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ.

 

    1. Nguyên Trần chấp nhận số phận

 

Trong bài họa đối lại bài xướng “Tình thơ” của nhà thơ Hồ Công Tâm, trong bài họa “Tình buồn muôn thuở” Nguyên Trần viết:

 

“Tình lỡ nào hay tình rộng hẹp

Sông buồn ai biết sông nông sâu

Tạ từ thôi cũng cam đành phận

Duyên nợ rồi đây sẽ nhạt màu”

(Nguyên Trần. Toronto 8-7-2019)

 

  1. Tội nghiệp cho anh Phó tỉnh

 

Bài thơ “Say mê” thuộc dạng “thủ nhất thanh” là chữ đầu những câu đều giống nhau.

 

Say mê

Say tình tập tễnh làm thơ

Say nét hương yêu chẳng xóa mờ

Say bờ môi ngọt mãi mong chờ

Say rèm mi mướt gieo thương nhớ

Say ánh mắt buồn tạo ước mơ

Say giọng ngọt ngào êm giấc ngủ

Say tình nên tập tễnh làm thơ

Toronto 4/9/2019 * Nguyên Trần

 

“Bờ môi ngọt mãi mong chờ” cho thấy sự mong muốn và chờ đợi, nghĩa là ở ngoài tầm tay với, của anh Phó đa tình.

Ánh mắt buồn tạo ước mơ” . Ước mơ là mong muốn trong mộng, muốn độc quyền chiếm hữu, nhưng vẫn còn trong mơ, chưa thành hiện thực.

Qua những câu trên, thấy tội nghiệp cho anh Phó quá. Thiếu vắng kỷ niệm của những người tình, ràng buộc nhau để nhớ nhau hoài. Thiếu vắng những buổi hẹn hò, nam thanh nữ tú, tay trong tay, vai sánh vai hâm nóng cuộc tình, dẫn nhau đi bát phố, hết đường Lê Lợi tới phố Bonard. Ghé vào kem Mai Hương, Givral, Brodard, hay áp sát người chuyền sức ấm vào nhau, trong ciné Rex hay Eden.

Thường có những cặp lợi dụng bóng tối, trong đó có tui.

Tội nghiệp cho anh Phó nầy quá. Chả xơ múi được gì cả.

 

    1. Thưởng thức thơ Nguyên Trần

 

              C:\Users\Davis\AppData\Local\Microsoft\Windows\INetCache\IE\9RHLYYLI\ijmgoajcpphmcpmo.png C:\Users\Davis\AppData\Local\Microsoft\Windows\INetCache\IE\F138DTCY\dmdlninlgefeboif.png

 

                blank

 

                 Sư phụ Nguyễn Phương và đệ tử Lý Mỹ Hạnh

 

Trong nhóm “Cửu nhân bang Dễ thương”, cựu học sinh NĐC-LNH Mỹ Tho, chỉ có anh Nguyễn Tấn Phát biết sáng tác thơ, làm thơ như ăn cơm bữa, phóng bút là có thơ. Số còn lại rất thích thơ và thưởng thức thơ.

Đặc biệt là chị Lý Mỹ Hạnh, nghệ danh Tịnh Đế Liên Hoa, không những yêu thơ Nguyên Trần mà đưa thơ của anh vào nhạc, tạo ra âm hưởng thơ nhạc huyện vào nhau dưới hình thức tân cổ giao duyên. Một nét đặc biệt nữa là chính chị tự biên, tự diễn, đưa lên Youtube hàng chục album nhạc tân cổ giao duyên.

Đó cũng dễ hiểu thôi. Vì chị là đệ tử của soạn giả Nguyễn Phương, người đã từng góp phần quan trọng trong nghệ thuật sân khấu cải lương thịnh hành một thời ở miền Nam Việt Nam.

 

Ngoài ra, những đồng môn NĐC-LNH cũng thích thơ của Nguyên Trần và của những thi hữu đã xướng họa qua những bài thơ, mỗi người một vẻ với nét độc đáo riêng.

Phải nói tới anh Lý Ngọc Cương, Úc Châu, chị Phạm Thị Phia, chị Kim Oanh Lê, không những thưởng thức thơ mà còn chuyển tải đến các bạn.

 

  1. Thơ yêu nước

 

Mặc dù thất bại trong tình yêu, nhà thơ Nguyên Trần tự nhận anh là người thua cuộc:

 

Anh đã vì em mà thệ nguyện

Cả đời sẽ mãi là người thua.

Giả biệt tỉnh nhà anh bỏ đi

Làm người thua cuộc có vui gì.

 

Tuy nhiên, anh cũng như hàng triệu người Việt chạy nạn Cộng Sản, tình yêu quê hương, đất nước, dân tộc vẫn còn đeo đẳng trong anh suốt gần nửa thế kỷ qua. Có thể mượn hai câu thơ trong bài Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan để diễn tả tình yêu nước:

 

“Nhớ nước đau lòng con quốc quốc

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia”

 

Tình yêu quê hương của nhà thơ có thể gói ghém trong những câu thơ của bài “Tháng Tư Tan Tác”. Tháng 4 năm 1975:

 

Nước nhà tan tác bao năm

Làm thân viễn xứ hương trầm xa trôi

Còn thêm tình nước tình nhà

Tình nào cũng lụy như hoa héo tàn

Quê hương rồi sẽ có ngày

Cờ vàng phấp phới vang bài quốc ca.

(Tháng Tư Tan Tác. Toronto 14/4/2019. Nguyên Trần).

 

Bài “Xuân bất tái lai” của Nguyên Trần.

Xuân đến là thêm một tuổi già
Ta buồn nghĩ lại tấm thân ta
Gặp phần thất quốc đau tình nước
Phải số vong gia khóc nghĩa nhà
Sự nghiệp nửa đời cam đứt đoạn
Công danh trọn kiếp bổng phôi pha
Thời gian vun vút không nhìn lại
Chưa tính toan chi đã xế tà
(Nguyên Trần* Toronto* Đầu xuân khai bút)

 

Trong bài thơ “viết trong phút chạnh lòng nhớ về trường Bộ Binh Thủ Đức” có những câu:

Quân thù gieo rắt tang thương

Người trai yêu nước can trường đứng lên

Giữ gìn bờ cõi vững bền.

Noi gương người trước chinh yên lời thề.

 

“Chinh yên” là cởi ngựa ra trận.

Người sĩ quan trẻ nầy đã tích cực góp phần thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng mà lịch sử trao cho, để bảo vệ tự do, dân chủ cho đồng bào miền Nam. Chấp nhận chiến trường “da ngựa bọc thây” anh hùng. Hy sinh vì tổ quốc là một vinh dự của công dân Việt Nam Cộng Hòa. 

Có thể gọi anh là người văn võ song toàn. Nhà thơ, nhà binh.

 

  1. Thơ xướng họa

 

Nhà thơ Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát và các thi hữu tìm về với nhau, giao tiếp nhau qua một loại văn chương thanh tao, đòi hỏi nhiều kỹ năng diễn đạt tình cảm, tâm tư qua vần điệu của các thể thơ độc đáo.

Xướng họa trong thơ dành cho những thi hữu, thi nhân gắn chặt trong tình yêu thơ, và thưởng thức thơ.

Nhà thơ Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát gắn bó chặt chẽ với những thi hữu như: nhà thơ Đức Hạnh, Sông Thu, Mai Xuân Thanh, Hồ Công Tâm, Nguyễn Kinh Bắc, Trương Minh Hòa, Trần Quốc Bảo…

 

Bài xướng “Xuân bất tái lai” của Nguyên Trần, được các bạn sau đây họa lại: Cao Thiếu Lang, th - Shiroi, Đặng Xuân Linh, Nguyễn Gia Linh Lam Vân, Nguyễn Thành Tài, Minh Hồ, Mẫn Hồ, Bùi Tiến, Nguyên Hà và Mỹ Linh”

Xuân bất tái lai

Nguyên Trần

 

Xuân đến là thêm một tuổi già
Ta buồn nghĩ lại tấm thân ta
Gặp phần thất quốc đau tình nước
Phải số vong gia khóc nghĩa nhà
Sự nghiệp nửa đời cam đứt đoạn
Công danh trọn kiếp bổng phôi pha
Thời gian vun vút không nhìn lại
Chưa tính toan chi đã xế tà
Nguyên Trần

Bài họa

 

Xuân Viễn Xứ
Minh Hồ

Đứng trước gương soi mới thấy già
Tóc thay màu bạc trắng đầu ta
Trên vầng trán khắc nhiều đường chỉ
Đôi mắt quầng thâm bởi nhớ nhà
Mấy chục năm trời xuân viễn xứ
Lòng luôn hồi tưởng thuở xông pha
Lằn tên mũi đạn thời chinh chiến
Chẳng kể bình minh đến bóng tà
Minh Hồ *050209

Thơ đối đáp. Nguyễn Trãi, Thị Lộ

Xướng:

 

Ả ở nơi nào, bán chiếu gon?

Chẳng hay chiếu ấy hết hay còn?

Xuân xanh nay độ bao nhiêu tuổi?

Đã có chồng chưa, được mấy con?

(Nguyễn Trãi)

 

Họa:

 

Thiếp ở Tây Hồ bán chiếu gon,

Cớ chi ông hỏi hết hay còn?

Xuân xanh vừa độ trăng tròn lẻ

Chồng còn chưa có, có chi con!

(Nguyễn Thị Lộ)

 

Thơ đối đáp vui

 

Câu chuyện xảy ra ở một gia đình thời xưa, chế độ đa thê được luật pháp công nhận. Thời Pháp thuộc, trên tờ hôn thú có ghi “vợ chánh” (Premier rang) hay “vợ thứ” (Deuxième rang). Một ông có hai bà vợ sống chung một nhà. Ông và người vợ thứ, biết làm thơ.

Bà lớn ỷ có quyền hành nên đặt cái giường ngủ đấp mô con đường từ giường ngủ của ông đến bà bé.

Nhiều đêm buồn tủi thân phận, trằn trọc không ngủ được, bà bé ngâm hai câu thơ:

 

Thuyền ơi có nhớ bến chăng

Bến nầy một mực khăng khăng nhớ thuyền

 

Ông chồng đáp:

Thuyền nầy nhớ bến không nguôi

Đồn tuần áng ngử làm sao xuôi dòng.

 

Bà nhỏ:

Đồn tuần mặc kệ đồn tuần

Qua đồn nộp thuế, qua thì cứ qua.

 

Ông chồng:

Thuyền nầy vốn liếng bao nhiêu

Qua đồn nộp thuế thì xiêu cột buồm.

 

  1. Thơ Đường

 

Ở Việt Nam người ta phân biệt thơ Đường và thơ Đường luật.

Thơ Đường là những bài thơ do các thi sĩ người Trung Hoa sáng tác ở thời nhà Đường (618-907). Thơ Đường luật là thơ của các thi sĩ Việt Nam sáng tác theo quy tắc của thơ Đường.

 

    1. Những thi sĩ nổi tiếng thời nhà Đường bên Trung Hoa

 

Những thi sĩ nối tiếng thời nhà Đường bên Trung Hoa gồm có: Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị, Vương Bột, Vương Hàn, Thôi Hộ, Tô Đông Pha, Trương Kế…

 

    1. Những bài thơ Đường nổi tiếng

 

  1. Phong Kiều dạ bạc

Trương Kế

       

          phong kieu 2 phong kieu 3

 

                       Chùa Hàn San và thuyền của khách

 

Nguyệt lạc, ô đề sương mãn thiên

Giang phong, ngư hỏa đối sầu miên

Cô Tô thành ngoại Hàn San tự

Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền

 

Dịch nghĩa

 

Ban đêm đậu thuyền tại sông Kiều

 

Trăng lặn, quạ kêu, sương phủ đầy trời

Hàng cây phong bên sông, ngọn đèn thuyền chài ở trước người đang miên man buồn.

Ngoài thành Cô Tô là chùa Hàn San

Tiếng chuông lúc nửa đêm vẳng đến thuyền khách.

 

Phong Kiều dạ bạc là bài thơ Đường rất nổi tiếng của Trương Kế. Khi ông đi thi hỏng, về đến thành Cô Tô, đã cảm hứng trước cảnh đẹp thiên nhiên mà xuất thần làm tuyệt phẩm này để lại cho hậu thế. 

Bài thơ tả tâm trạng của tác giả và vẻ đẹp của sông nước Tô Châu đã làm dịu đi nỗi buồn hỏng thi của ông. 

Bài thơ được Tản Đà dịch lại với phong cách sáng tạo tuyệt vời như sáng tạo ra thi phẩm mới theo thể thơ lục bát :

 

Tản Đà dịch

 

Ban đêm đậu thuyền  tại sông Kiều

 

Trăng tà, tiếng quạ kêu sương

Lửa chài, cây bến, sầu vương giấc hồ

Thuyền ai đậu bến Cô Tô

Nửa đêm nghe tiếng chuông chùa Hàn San

(Tản Đà dịch) 

 

  1. Thôi Hộ với bài « Đề tích sở kiến xứ »

 

               Related image

     

        Nhân diện đào hoa tương ánh hồng

 

       « Đề tích sở kiến xứ » 

 

« Đề tích sở kiến xứ » là « Đề chỗ đã trông thấy năm trước » .

 

Khứ niên kim nhật thử môn trung

Nhân diện đào hoa tương ánh hồng

Nhân diện bất tri hà xứ khứ

Đào hoa y cựu tiếu Đông phong

Dịch nghĩa

 

« Đề chỗ đã trông thấy năm trước »

 

Cửa nầy, năm ngoái, hôm nay

Hoa đào phản chiếu mặt ai ửng hồng

Mặt người giờ ở nơi nao

Hoa đào vẫn đó, cười chào gió Đông.

 

Gió Đông là gió từ phía Đông của nước Trung Hoa, chớ không phải gió mùa Đông. Bởi vì ông dạo chơi trong tiết Thanh minh, mà Nguyễn Du đã tả:

Thanh minh trong tiết tháng ba

Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh.

 

Tản Đà ghi chú: Thanh minh là một tiết trong mùa xuân, thuộc về đầu tháng 3

 

Thôi Hộ là thi sĩ đẹp trai phong lưu nhưng ít giao du. Một hôm nhân tiết thanh minh dạo chơi ngoài thành, thấy một vườn hoa đào nở tươi thắm bèn gỏ cửa vào xin nước uống, đồng thời để được thưởng hoa. Một người con gái mặt đẹp như hoa đào ra mở cửa hỏi, rồi đem nước mời uống. Tiết thanh minh năm sau, Thôi Hộ nhớ lại chuyện xưa bèn tìm lại nơi kỳ ngộ, thì thấy cửa đóng then cài, chàng để lại một bài thơ ở cửa rồi đi. Mấy hôm sau lại đến, thì chợt nghe có tiếng người khóc. Một ông lão ra hỏi có phải là Thôi Hộ không, rồi kể lễ sự tình: Con gái cụ khi đọc bài thơ thì đã nhịn đói mà chết. Thôi Hộ vào khấn trước xác người con gái còn tươi như hoa . Cô gái sống lại rồi cùng họ Thôi kết duyên chồng vợ.

 

  1. Vương Hàn với bài « Lương Châu Từ »

 

            Related image Related image

Lương Châu Từ

 

Bồ đào mỹ tữu, dạ quang bôi

Dục ẩm, tỳ bà mã thượng thôi

Túy ngọa sa trường quân mạc tiếu

Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi?

Dịch

Lương Châu Từ

 

Đây rượu bồ đào, đây chén ngọc

Muốn say đàn đã giục ra đi

Ai cười chiến địa mình say ngủ

Chinh chiến xưa nay mấy kẻ về

 

Dịch thơ vui 1

 

Rượu bồ đào chén dạ quang

Cứ lai rai mãi, lên đàng thì sao

Rượu vào ai chẳng tào lao

Ngựa ra chiến địa còn tao ở nhà.

Bản 2 (thời hiện đại, người uống là cấp chỉ huy):

 

Mác-ten rót cốc pha-lê

Cụng chưa kịp uống, "... lên xe", lính mời

Dô! Dô! Cấm đứa nào cười

Mai giao chiến biết còn đời hay không!...

 

Bản 3 

Gò Đen còn nửa bi-đông

Mở chưa kịp uống, "Tập trung!" vang trời

Biết đâu mai sớm xong đời

Tối nay xài hết, miễn cười, anh em!

 

  1. Thơ Đường luật ở Việt Nam

 

    1. Phong trào thơ mới ở Việt Nam

 

Phong trào thơ mới Việt Nam bắt đầu từ năm 1930, với những nhà thơ nổi tiếng như : Xuân Diệu, Hàn Mặc Tử, Nguyễn Bính, Huy Cận, Thâm Tâm (TTKH), Thế Lữ, Chế Lan Viên, Lưu Trọng Lư, Tế Hanh, Vũ Hoàng Chương, Nguyên Sa, Tô Kiều Ngân, Tú Mở…

 

Thơ mới là cách sáng tác không theo quy luật gò bó cổ điển. Số câu không giới hạn. Từ ngữ phổ thông, bình dị, không theo khuôn mẫu chữ Hán như cảnh « phong hoa tuyết nguyệt »…

 

Riêng về huyền thoại TTKH, thì trong quyển Văn Nhân và Tình Sử, nhà văn Vương Trùng Dương đã nêu lời xác nhận của nhà thơ Nguyễn Vỹ, thì tác giả những bài thơ mang tên TTKH chính là nhà thơ Thâm Tâm Nguyễn Tuấn Trình, viết tặng cho người yêu là Trần Thị Khánh khi cô nầy đã hạnh phúc về nhà chồng.

 

    1. Thơ Đường luật ở Việt Nam

 

  1. Tổng quát về thơ Đường luật

 

Trước năm 1930, các nhà thơ Việt Nam sáng tác thơ theo Đường luật.

Thơ Đường luật là thơ nôm làm theo quy tắc và khuôn mẫu của thơ Đường. 

Dạng thơ phổ thông nhất là « thất ngôn bát cú », mỗi câu 7 chữ, bài thơ 8 câu. Một thể thơ khác là thất ngôn tứ tuyệt, bài thơ có 4 câu, mỗi câu 7 chữ.

Hai điểm quan trọng của thơ Đường luật là hợp vận, nghĩa là hai thanh « bằng » « trắc » ở những chữ quy định phải hợp vần với nhau.

Phép đối. Theo quy định thì những câu nào phải đối nhau.

Ví dụ như :

Lom khom dưới núi, tiều vài chú

Lác đác bên sông, rợ (chợ) mấy nhà.  

(Bài Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan)

 

Hoặc :

Trên ghế bà đầm ngoi đít vịt,
Dưới sân, ông cử ngỏng đầu rồng 

(Bài giễu người thi đỗ của Trần Tế Xương)

 

  1. Những nhà thơ Đường luật nổi tiếng của Việt Nam

 

Những nhà thơ Đường luật nổi tiếng Việt Nam gồm có: Nguyễn Khuyến, Trần Tế Xương, Cao Bá Quát, Nguyễn Công Trứ, Hồ Xuân Hương, Bà Huyện Thanh Quan…

 

Bài Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan)

 

          Image result for hình qua đèo ngang của bà huyện thanh quan Related image

 

Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà

Cỏ cây chen lá, đá chen hoa

Lom khom dưới núi, tiều vài chú

Lác đác bên sông, rợ (chợ) mấy nhà

Nhớ nước đau lòng con quốc quốc

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia

Dừng chân đứng lại, trời non nước

Một mảnh tình riêng, ta với ta.

 

Một thưở yêu người

Nguyên Trần

 

Trăng khuyết buồn đau lỡ nhịp đàn

Tình xuân mờ nhạt giọt mưa tan

Mộng vàng ngây ngất mây vương vấn

Hương sắc đam mê gió bạt ngàn

Nhớ thuở duyên xưa tà áo tím

Thương thời phận đẹp chiếc khăn san

Anh đời phiêu bạt trong hiu quạnh

Đơn điệu trần ai lệ thấm tràn.

(Toronto 1/7/2019* Nguyên Trần.)

 

  1. Kết luận

 

Anh Nguyễn Tấn Phát được các bạn tặng cho danh hiệu « Đệ nhất thất tình ». Bị thất tình nên anh Phó tỉnh trưởng Vĩnh Bình đưa những nổi đau buồn, thương nhớ vào thơ.

Tình thơ mở rộng bởi những thi hữu của anh tạo ra nội dung đa dạng trong những bài thơ, xướng, họa đặc sắc.

Anh chờ một người không hẹn đến, chung thủy với hình bóng của một người dưng. 

Có thể :

 

« Nợ tình chưa trả cho ai

Khối tình mang xuống tuyền đài chưa tan ».

 

Anh vẫn mong, vẫn đợi, vẫn chờ

Hình bóng một người không hẹn đến.

Tội nghiệp thay cho anh Phó tỉnh

Rướm máu con tim bởi một người dưng.

 

Trúc Giang

Minnesota ngày 20-1-2020



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.