Hôm nay,  

Lung Tung Beng, Lộn Tùng Phèo

10/06/202015:54:00(Xem: 4583)

Pham Tran
Phạm Trần


Giáo sư Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên-Môi trường dẫn lời Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước Nguyễn Phú Trọng nói như than, như khóc rằng:” Trong đội ngũ hiện nay, cán bộ có biểu hiện xấu còn nhiều, "không để lọt vào Trung ương cán bộ giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất".

Tuy nhiên ông Trọng, sau 9 năm cầm quyền từ 2011, đã không biết làm cách nào để không cho lọt vào Trung ương những kẻ tham nhũng, hay tập đoàn “ăn của dân không từ cái gì” (tuyên bố của Bà Nguyễn Thị Doan, khi còn là Phó Chủ tịch nước, ngày 11/09/2013).

Trước khi bàn thêm, hãy nhìn vào bức tranh tham nhũng và bè cánh trong đảng cầm quyền đang ăn hại trong guồng mày nhà nước như thế nào, qua quan sát của Giáo sư Võ.

Ông viết:”Nhìn vào thực tế về cán bộ và điều hành đang diễn ra từ cấp cơ sở tới trung ương. Vào một cơ quan, nhìn thấy những người anh em, chú cháu, họ mạc, đồng hương, đồng liêu... của người đứng đầu và vợ người đứng đầu thì thấy công tác cán bộ ở đây ra sao.


Vào những lúc mở lòng khi trà dư tửu hậu, ta có thể nghe thấy những chuyện cụ thể về giá để chạy một chức vụ hiện nay, cách đưa tiền và những "tín hiệu" là đủ hay chưa. Nhiều nơi còn đặt ra nhiều nấc thang phụ cho một chức vụ. Bước một là chạy lên được phó phụ trách, bước hai lên quyền trưởng, rồi bước ba mới lên được trưởng. Có nơi còn gọi thầm thủ trưởng là "thợ đóng ghế bậc cao". Nghe thật đau lòng! (Trích bài “Chọn những người đứng đầu”,báo VnExpress,ngày 04/06/2020)

Sau đó, ông Võ nêu bằng chứng đảng chỉ biết đánh võ mồm, và vẫn còn cái thói giơ cao đánh khẽ những phần tử tham nhũng to đầu. Ông nêu bằng chứng:”Suốt từ 2014 tới 2017, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Yên Bái đã xây dựng một biệt phủ rất lớn, không thực hiện đúng quy định về kê khai, minh bạch tài sản và thu nhập cá nhân. Vị này sau đó chỉ bị giáng chức, nộp phạt 500 triệu Đồng và cho tồn tại mọi loại tài sản không thể giải trình được đầy đủ nguồn gốc.”

Đáng chú ý là chuyện ở Yên Báy đã xẩy ra, sau 3 năm ông Trọng lên chức Tổng Bí thư khóa đảng XI (2011), và sau 1 năm ông tái chức đứng đầu Đàng khóa XII, bắt đấu từ năm 2016.

Vậy chẳng nhẽ ông Trọng không hay biết gì. Hơn nữa ông Trọng còn là Trưởng ban Chỉ đạo phòng, chống Tham nhũng Trung ương của đảng từ ngày 01/02/2013 mà để xẩy ra như thế thì ông có “tâm tư” không, hay ông biết mà không làm gì được ?

THAM NHŨNG QUYỀN LỰC

Nhìn sâu hơn vào cách cơ cấu nhân viên, lãnh đạo của Bộ Tài nguyên-Môi trường (TN-MT) là lĩnh vực chuyên môn của mình, Giáo sư nguyên Thứ trưởng Đặng Hùng Võ nêu ra những khuất tất:”Tôi cũng mới đọc Thông báo số 372/TB-TTBNV của Thanh tra Bộ Nội vụ (TTNV)về kết luận thanh tra việc tuyển dụng, quản lý và bổ nhiệm công chức, viên chức của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Rồi tôi thấy buồn vì có tới 58 trường hợp thiếu bằng lý luận chính trị, 4 trường hợp thiếu chứng chỉ ngạch chuyên viên, chuyên viên chính, 36 trường hợp chưa có chứng chỉ bồi dưỡng năng lực lãnh đạo nhưng vẫn được bổ nhiệm. Pháp luật đã quy định cụ thể về tiêu chuẩn cán bộ, nhưng họ vẫn được bổ nhiệm dù không đạt. Tôi hỏi lại về các trường hợp trên, người ta cho biết, họ vẫn được cho tồn tại, chưa xử lý gì.”

Với những việc làm chà đạp lên luật pháp và quy chế bổ nhiệm của Bộ TN-MT như thế, ban TTNV đã quyết từ ngày 09/08/2019 :”Với những hạn chế nêu trên, Thanh tra Bộ Nội vụ kiến nghị Bộ trưởng Bộ TN&MT rà soát các văn bản quy định, hướng dẫn thực hiện về sử dụng và quản lý công chức, viên chức để kịp thời bổ sung, thay thế cho phù hợp quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước và phù hợp với tình hình thực tiễn của ngành. Chỉ đạo thực hiện đúng, đầy đủ các quy định của pháp luật về quản lý biên chế công chức; số lượng người làm việc trong các đơn vị SNCL; tuyển dụng công chức, viên chức; bổ nhiệm công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý và số lượng cấp phó; đảm bảo thực hiện chính sách tinh giản biên chế trong các cơ quan hành chính, đơn vị SNCL (sự nghiệp công lập) theo đúng chỉ tiêu kế hoạch và quy định của pháp luật.

Đối với các đơn vị chưa tự chủ hoàn toàn, Thanh tra Bộ Nội vụ kiến nghị Bộ trưởng Bộ TN&MT thực hiện số lượng người làm việc theo đúng chỉ tiêu được cơ quan có thẩm quyền giao; chỉ đạo các đơn vị rà soát, chấm dứt số LĐHĐ (lao động hợp đồng)làm công tác chuyên môn, nghiệp vụ vượt so với số lượng cơ quan có thâm quyền giao; đến năm 2020 không sử dụng LĐHĐ làm công tác chuyên môn, nghiệp vụ trong các đơn vị SNCL chưa được giao tự chủ hoàn toàn.”

Lạ chưa ? Chuyện “tham nhũng quyền lực” của Bộ Tài Nguyên-Môi trường (TN-MT) đến nay, sau gần một năm bị phanh phui, mà hai ông đảng trưởng Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vẫn để nguyên cho số càn bộ này tồn tại thì có phải họ chỉ chống nạn bè phái bằng mồm không ?

TÀI SẢN Ở ĐÂU-AI BIẾT?

Lan man qua chuyện “không để lọt vào Trung ương” khóa đảng XIII (Đại hội đầu năm 2021) những kẻ mà ông Nguyễn Phú Trọng gọi là “cán bộ giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất", ông Đặng Hùng Võ hiến kế:”Công khai tài sản của cán bộ và những người thân kèm theo giải trình nguồn gốc là việc có thể làm trước nhất. Tài sản gồm tiền, vàng, ngoại tệ, nhà, đất, xe cộ đều là những thứ định lượng được. Phần tài sản không giải trình được nguồn gốc chắc chắn là bất hợp pháp và phải xử lý, công khai toàn bộ với dân.”

Ông Đặng Hùng Võ đề nghị tiếp:”Trung ương có thể khảo sát tín nhiệm những vị trí lãnh đạo cần thiết theo ý kiến của đại biểu Quốc hội, của một số tổ chức xã hội, một số chuyên gia và người dân. Đánh giá cán bộ và chất lượng công việc của cán bộ không thể thiếu những ý kiến khách quan từ dân, ít nhất là những người có thông tin…”

Nhưng liệu có thể tin các “đại biểu Quốc hội” trong công tác chọn nhân sự vào Trung ương hay không ? Hỏi như vậy là vì chưa thấy có Đại biểu Quốc hội nào dám đứng ra tố cáo tham nhũng, hay đi điều tra những kẻ đã “ăn của dân không từ cái gì”.

Theo dõi sinh hoạt Quốc hội thì thấy số Đại biểu có trình độ sinh hoạt nghị trường và có khả năng nêu vấn đề chất vấn hoặc đòi điều tra minh bạch quốc nạn tham nhũng, lãng phí chỉ đếm trên đầu ngón tay. Tuy nhiên, nhiều Đại biểu lại có “mẫu số chung” là trốn họp, thích đi ra nước ngòai du lịch và mua đồ ngoại nhưng dưới vỏ bọc “đi nghiên cứu” !

Bằng chứng như bà Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã từng than phiền rằng bên cạnh tồn tại triền miên qua nhiều kỳ họp là hồ sơ, tài liệu của Chính phủ gửi sang QH chậm thì kỳ họp thứ 7 (10/5 – 13/6/2019) là kỳ họp ĐB vắng nhiều nhất trong tất cả các kỳ họp QH.

Bà nói:“Mỗi ngày đều vắng không dưới 30 người. Có ngày vắng trên dưới 100 người. Có đoàn có hôm vắng 50% như TP.HCM, TP.Hà Nội. Có đoàn 7 ĐB thì vắng 4, 6 ĐB thì vắng 3”.

Bà Ngân còn cho biết:”Nguyên nhân chính là các ĐB đi công tác nước ngoài trong thời gian diễn ra kỳ họp quá nhiều.” (theo báo Thanh Niên, ngày 17/07/2020)

Ăn lương của dân để làm Đại biểu cho Dân ở Quốc hội mà hành động phản dân như thế thì có xấu xa nào hơn không?



Do đó, việc dựa vào ý kiến của Đại biểu Quốc hội để chọn “lãnh đạo cần thiết”, theo ý kiến của Giáo sư Võ, cũng cần phải nghĩ lại cho chín, để tránh hậu họa.

Trở lại với bài viết của nguyên Thứ trưởng Bộ TN-MT thì ông đã kết luận dè dặt rằng:”Đánh giá con người theo định lượng là cách khoa học và hiệu quả nhất để có cán bộ đủ năng lực điều khiển nhà nước tại mọi vị trí. Việt Nam sẽ trở nên thịnh vượng nếu không thất bại trong khâu chọn cán bộ.”

Chữ “nếu” của Giáo sư Đặng Hùng Võ không viển vông mà là một thách thức trong thực tế đời sống chính trị “nói nhiều làm ít” kinh niên của đảng Cộng sản Việt Nam.

Vì rằng chuyện gọi là “kê khai tài sản” của cán bộ, đảng viên, quân đội, công an”, nhất là những người có chức, có quyền đã thực hiện ở Việt Nam từ lâu, nhưng có bao nhiêu tài sản do tham nhũng mà có đã được tìm thấy, hay được công khai cho dân biết, dù đảng vẫn oang oang tuyên truyền khẩu hiệu “dân biết, dân bàn,dân làm, dân kiểm tra”.

Lý do vì khai xong, tờ khai chỉ được phổ biến trong nội bộ, niêm yết tại cơ quan, tại doanh nghiệp nơi người khai làm việc. Nhân dân, nhất là ở địa phương người khai, không được phép dòm vào, vì Thủ trưởng của người khai đã cất vào tủ khóa lại.

Vậy mà ông đảng trưởng Nguyễn Phú Trọng vẫn phán phải loại không những kẻ “chạy” chức, “chạy” quyền mà còn không để lọt vào Trung ương những kẻ :“Kê khai tài sản không trung thực, có biểu hiện giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất, nhiều tài sản khác mà không giải trình rõ được nguồn gốc; bản thân hoặc vợ, chồng, con có lối sống thiếu gương mẫu, lợi dụng chức quyền để thu lợi bất chính..” (Trích bài “Một số vấn đề cần đặc biệt quan tâm về chuẩn bị nhân sự Đại hội XIII”, phổ biến ngày 26/04/2020.)

Nhưng ai, tổ chức nào trong đảng CSVN biết cán bộ, đảng viên tham nhũng mà không dám nói ra, hay vì anh chị nào cũng dính mép nên đánh bài ngậm miệng, mũ ni che tai cho yên ổn cả làng ?

Bằng chứng sinh hoạt đảng từ cấp Chi bộ lên tận Trung ương, đâu đâu cũng đầy hồ sơ khai báo lý lịch cá nhân, họ hàng, hang hốc của mỗi đảng viên. Thậm chí cái kim cũng khó lọt qua lời khai, nhưng khối lượng tài sản giấu kín và những ngôi biệt thự bạc tỷ, xe hơi bạc triệu thì lại không bao giờ thấy. Lý do những cơ ngơi này toàn do người khác đứng tên, khó mà tìm ra chủ nhân thật.

Nguyên Tổng bí thư đảng khóa VIII Lê Khả Phiêu đã từng nói tài sản tham nhũng đã được phân tán cho người khác đứng tên nên rất khó giải quyết.

DÂN BIẾT NHƯNG AI NÓI

Vì vậy, bây giờ trong làng báo nhà nước, đã máy mó có bài khuyến cáo cần có yếu tố nhân dân, phải hỏi ý dân, lắng nghe tiếng nói của dân, và hãy tin dân để tìm ra cán bộ tốt, những người xứng đáng ngồi vào Trung ương XIII.

Dưới Tiêu đề “Cán bộ có bao nhiêu nhà, xe dân biết cả, phải có cơ chế để dân nói ra“, đài Tiếng nói Việt Nam (VOV, Voice of Vietnam) viết :” Ông Dương Quang Phái, nguyên Vụ trưởng, Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho rằng, cần tin dân, dựa vào dân để lựa chọn cán bộ.”


Ông nói:“Nhiều ý kiến chia sẻ là những người giàu nhanh, nhiều xe sang, nhiều nhà đất thì không đưa vào Trung ương. Theo tôi ý kiến đó là đúng, nhưng làm sao để kết luận được họ? Đây là vấn đề rất khó, cho nên để giải quyết được vấn đề này thì vai trò của cấp ủy quản lý đảng viên rất quan trọng, nhưng quan trọng nhất là phải dựa vào nhân dân. Cán bộ có bao nhiêu nhà, bao nhiêu xe, dân biết cả. Nhưng phải có cơ chế để người dân nói ra.”

Bài học để lọt cán bộ suy thoái từ nhiệm kỳ khóa 12 cho thấy, công tác cán bộ đòi hỏi hết sức thận trọng. Trong đó có vai trò quan trọng của công tác tổ chức trong lựa chọn cán bộ. Đặc biệt, cần tin dân, dựa vào dân để lựa chọn cán bộ đủ đức, đủ tài. (theo VOV,ngày 15/05/2020)

Nhưng tại sao lại phải sắp xếp hay tổ chức để lấy ý dân về chọn lựa cán bộ lãnh đạo, hay còn được gọi mỹ miều là “cấp chiến lược” ? Lý do vì từ lâu đảng CSVN đã quen thói quy chụp những ý kiến trái chiều với lãnh đạo nên người dân không muốn tham gia thật lòng với các cuộc “lấy ý kiến nhân dân” của đảng.

Hơn nữa ai cũng biết phần lớn chuyện đảng giả vờ lấy ý dân chỉ diễn ra sau khi cấp trên hay Trung ương đã quyết rồi nên người dân, trong trường hợp này, chỉ đóng vai bung xung, bị đảng sử dụng để trang điểm cho đảng.

Vì vậy, Giáo sư-Tiến sỹ Phùng Hữu Phú – Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, Tổ phó thường trực Tổ biên tập Văn kiện Đại hội XIII mới nhìn nhận:”Bên cạnh những kết quả đã đạt được cũng cần thẳng thắn nhìn nhận trong thực tế, có lúc, có nơi việc lấy ý kiến còn sơ sài, hình thức, quy mô, đối tượng lấy ý kiến còn hẹp.

Từ những bài học kinh nghiệm đã làm được và chưa làm được từ nhiệm kỳ trước, lần này Đảng ta tiếp tục nhấn mạnh việc mở rộng diện lấy ý kiến của nhân dân trong quá trình giám sát xây dựng Đảng nói chung và xây dựng đội ngũ cán bộ nói riêng. Đặc biệt, trong dự thảo Văn kiện nhấn mạnh việc phải có cơ chế tạo điều kiện cho nhân dân thật sự tham gia vào quá trình xây dựng, giám sát đội ngũ cán bộ.”


Ông Phú nói tiếp:” Muốn chọn được cán bộ có đức, có tài vào bộ máy thì không gì tốt hơn bằng việc lắng nghe ý kiến của nhân dân. Bởi vì cán bộ ở trong lòng dân nên cái gì người dân cũng biết, vấn đề là phải tổ chức thế nào để lấy được ý kiến thật sự của họ…Dân thông qua mọi mối quan hệ nên họ biết hết. Người dân biết cán bộ nào tham nhũng, cán bộ có bao nhiêu đất, bao nhiêu nhà, biết lắng nghe dân sẽ kể cho nghe. Tất nhiên không phải tất cả ý kiến đều chính xác nhưng cơ bản là nếu chúng ta biết lắng nghe, biết phân tích thì sẽ hiểu cán bộ đầy đủ hơn.”(trích VOV, ngày 30/05/2020)

Rất đúng là dân biết hết. Cả chuyện ông quan nào có bồ nhí cũng khộng lọt qua được mắt dân. Nhưng, với lề lối làm việc “anh có ăn thì em cũng được nhờ” hay trong cơ chế “còn đảng còn mình” mà bảo dân hãy can đảm đứng lên “phất cờ khởi nghĩa” tố cáo những cán bộ, đảng viên tham nhũng giúp đảng thì rất khó. Lý do vì đảng không bảo vệ được miếng cơm manh áo và mạng sống cho dân, trong khi kẻ tham nhũng ở sát bên dân lại có hàng lọat “quân xanh, quân đỏ và côn đồ”, kể cả các phe phái trong Đảng bảo vệ thì có cho ăn vàng cũng không ai dám hé răng.

Hơn nữa, ông bà ta đã bảo:”Chờ được vạ thì má đã sưng” nên dân ta mới để mặc thây cho đảng tự đối phó. Người dân đã từng bị Công an và Công an giả dạng Côn đồ đàn áp dã man khi họ biểu tình chống Trung Quốc xâm lược Biển Đông và đàn áp ngư dân thì cán bộ đã nhiều lần bảo họ :“hãy về nhà đi, mọi chuyện đã có đảng lo.”

Do đó, chỉ khi nào người dân được quyền trực tiếp chọn Lãnh đạo qua bầu cử tự do, công bằng và dân chủ thì khi ấy những kẻ bất tài, có thành tích xấu, hay chỉ biết thu vét cho đầy túi tham, lợi ích nhóm hay làm tay sai cho Ngoại bang mới bị loại khỏi đội ngũ cầm quyền.

Ngược lại, nếu vẫn tiếp tục chọn người theo thông lệ “đảng cử dân bầu” hay “đảng chọn, cán bộ bỏ phiếu” thì có trăm năm, nhân dân Việt Nam vẫn chưa tìm thấy ánh sáng ở cuối đường hầm. -/-

Phạm Trần
(06/2020)


Ý kiến bạn đọc
13/06/202014:37:10
Khách
Kính chào tác giả. Khi nào có chút thời gian, xin mời tác giả liên lạc đến email tôi để thảo luận thêm. Trân trọng.
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.