Hôm nay,  

Sinh nghề tử nghiệp: Phóng viên, Nhiếp ảnh gia chiến trường

17/03/202220:01:00(Xem: 6718)

blank Brent Renaud - Hình (screengrab)

  
 

Sinh nghề tử nghiệp:

Phóng viên, Nhiếp ảnh gia chiến trường

 

Trịnh Thanh Thủy dịch thuật và biên tập

 

Gần đây nhất, cái chết của Nhiếp ảnh gia, Nhà làm phim Pierre Zakrzewski tại chiến trường Ukraine ngày 14 tháng 3 năm 2022 đã làm rúng động trái tim thế giới. Ông là người quay phim của đài Fox News đã bị giết khi đang đưa tin ở Ukraine trong một vụ tấn công của quân đội Nga. Người đi cùng ông là phóng viên chiến trường Benjamin Hall cũng bị thương phải nhập viện, mất một chân, nhưng may mắn thoát chết. Cả hai lúc ấy đang di chuyển trên một chiếc xe và bị tấn công bằng bom lửa trong một vùng chiến sự, Horenka, là một ngôi làng bên ngoài thủ đô Kyiv, Ukraine.

 

Giám đốc điều hành Fox News Media Suzanne Scott cho biết: "Ông là một phóng viên nhiếp ảnh gia kỳ cựu, người đang sống ở London cùng gia đình. Ông đến Ukraine để tường trình cuộc chiến từ tháng Hai. Tài năng của ông rất lớn và không có vai trò nào, trong bất cứ lãnh vực nào, mà ông ấy không đảm nhận- từ nhiếp ảnh gia đến kỹ sư, biên tập viên và cả đến việc sản xuất phim ảnh. Ông ấy đã làm tất cả mọi việc dưới một áp lực khủng khiếp và kỹ năng cực kỳ uyên bác.”.

 

Bà thêm, "Khi thuật chuyện chiến trường, ông rất tận tâm và kể câu chuyện với mọi khả năng chuyên nghiệp với  đầy bản lĩnh. Đạo đức làm việc của ông ấy đã nổi tiếng trong giới phóng viên ở mọi phương tiện truyền thông." Bà nhấn mạnh, "Ông vô cùng nổi tiếng, tất cả mọi người trong ngành truyền thông, những người đã đưa tin quốc tế đều biết và tôn trọng ông. Ông “được yêu mến” và đã đóng một vai trò quan trọng trong việc đưa các cộng sự tự do người Afghanistan cùng gia đình của họ rời khỏi đất nước sau khi Hoa Kỳ rút quân ​​vào năm ngoái.".

 

Jay Wallace, chủ tịch của mạng lưới tin tức, phát biểu “Pierre là một nhân vật luôn có mặt trong tất cả các tin tức quốc tế của chúng tôi. Tôi cũng như vô số người khác, luôn cảm thấy yên tâm hơn khi đến hiện trường và nhìn thấy anh ấy với chiếc máy ảnh trên tay ”. Wallace thêm  “Di sản về tinh thần tích cực, năng lượng vô biên và con mắt của anh ấy đối với câu chuyện sẽ được tiếp tục”. Trong cuộc họp báo hàng ngày của cô vào thứ Ba, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki đã bày tỏ sự chia buồn với gia đình của Zakrzewski và cộng đồng Fox đã để tang cái chết của ông ta. Psaki nói, “Ông ấy là người đã từng phục vụ ở nhiều vùng chiến sự, người đã đưa tin gần như mọi câu chuyện quốc tế cho Fox News từ Iraq, Afghanistan đến Syria trong suốt thời gian dài làm việc ở đó. Vì vậy, những suy nghĩ của chúng tôi, những lời cầu nguyện của chúng tôi đều dành cho gia đình anh ấy và cả cộng đồng nữa”.

 

Hôm Chủ nhật, ngày 12 tháng 3, 2022, nhà làm phim và nhà báo người Mỹ Brent Renaud cũng bị giết ở Ukraine, trong một cuộc tấn công ở ngoại ô Irpin của Kyiv. Renaud đang thực hiện một dự án video cho tạp chí Time cùng với Juan Arredondo, một nhà báo người Mỹ khác, khi chiếc xe mà hai người đang di chuyển bị tấn công từ lực lượng Nga. Arredondo sống sót, nhưng Renaud 50 tuổi đã bị giết trong cuộc tấn công dữ dội. Nhà báo này được Ann Marie Lipinski, giám đốc của Nieman Foundation for Journalism tại Harvard, mô tả là “tài năng và tốt bụng, và công việc của anh ấy mang đậm tính nhân văn”. Renaud là sinh viên Harvard Nieman năm 2019. Theo Liên hợp quốc, 691 dân thường đã thiệt mạng và hơn 1.000 người khác bị thương kể từ khi Nga xâm lược Ukraine ba tuần trước. Tuy nhiên, văn phòng nhân quyền của Liên Hợp Quốc cho biết số người chết thường dân được cho là “cao hơn đáng kể”. Liên Hợp Quốc cũng báo cáo rằng chiến tranh đã buộc hơn 3 triệu người tị nạn phải rời khỏi đất nước.

 

Chính phủ Ukraine cho biết nhà sản xuất Oleksandra Kurshynova cũng thiệt mạng trong vụ tấn công. "Sự an toàn của toàn bộ đội ngũ phóng viên của chúng tôi ở Ukraine và các khu vực xung quanh là ưu tiên hàng đầu và là điều quan trọng hàng đầu của chúng tôi". Bà Scott, giám đốc đài Fox News nhấn mạnh. "Đây là một lời nhắc nhở nghiêm khắc cho tất cả các nhà báo, những người đang hàng ngày đặt tính mạng của mình để đưa tin từ một vùng chiến sự."

 

Đối đầu với hiểm nguy và tính mạng như "chỉ mành treo chuông" là số phận của những phóng viên, nhiếp ảnh gia, nhà làm phim chiến trường. Họ hiện diện trong các trận chiến mà trong tay không một tấc sắt, ngoài chiếc máy ảnh, máy quay phim và ngòi viết. Nhiệm vụ của họ vô cùng quan trọng trong việc đưa tin tức và hình ảnh của cuộc chiến đến cộng đồng thế giới về sự tàn bạo của chiến tranh. Với kỹ thuật liên mạng vô cùng nhạy bén và cực nhanh ngày nay, những gì xảy ra chỉ trong tích tắc, người người trên thế giới đều được chứng kiến tận mắt qua lời tường thuật, hình ảnh và video clip của họ.

 

Định mệnh và số phận mỏng manh của một phóng viên hành nghề trong cuộc chiến là 1 thách thức to lớn của nghề truyền thông vô cùng nguy hiểm này. Thế mà vẫn có những người hết sức can đảm, chịu hy sinh mạng sống của mình để xông pha vào những nơi đang có giao tranh khốc liệt. Không chỉ có nam nhân, các nữ phóng viên chiến trường cũng có mặt cùng lăn lộn ở các chiến trường Trung Đông hay những nơi quyền làm người của người phụ nữ bị áp bức và xem rẻ. Họ quả cảm, yêu nghề, đầy lòng nhiệt huyết và thể hiện tinh thần trách nhiệm cao độ, vượt qua hiểm nguy để truyền tin khẩn cấp để thế giới hiểu rõ bộ mặt thật của chiến tranh.

 

 blank

 Benjamin Hall- Hình (screengrab)

 

 

Những phóng viên nam hay nữ bị giết, bắt cóc, hành hạ, chịu tổn thất rất lớn về thể chất và tinh thần vẫn xảy ra từ xưa đến nay qua nhiều cuộc chiến. Điển hình là cái chết của phóng viên Hoa Kỳ, James Foley thuộc hãng tin AFP làm cho tờ Time đã bị IS bắt cóc, hành hạ và hành hình chặt đầu khi anh đang ở đỉnh cao của sự nghiệp năm 2014.

 

Để sống và hành nghề phóng viên chiến trường, Theo Viện An toàn Tin tức Quốc tế (INSI), một phóng viên chiến trường cần phải có kế hoạch và sự chuẩn bị chu đáo cả về mặt thể chất và tinh thần. Người phóng viên phải:

- có khả năng ít nhất là chạy, trốn, chịu đựng những điều kiện khắc nghiệt, nắm rõ thông tin về khu vực mà mình đến, tìm hiểu các ngôn ngữ cử chỉ địa phương cũng rất quan trọng. Nên mang theo những công cụ phòng thân hợp lý cùng một bộ đồ sơ cứu cơ bản. Trang phục, phải được trang bị quần áo chống đạn, mũ bảo hiểm và những trang phục thích hợp khác. Nên hợp tác và có sự đồng ý của lực lượng quân đội trước khi chụp hình hay quay phim và nắm rõ tính nhạy cảm địa phương trong mỗi bức hình của mình.

Ngoài ra còn có "Luật quốc tế bảo vệ phóng viên chiến trường" Tuy nhiên, ngày càng nhiều nhà báo chuyên nghiệp đứng trước nguy cơ bị thương, bị giết, bị giam cầm hay bắt cóc khi đang hành nghề tại những khu vực chiến sự. Công ước Hague và Geneva đã đề cập đến quyền và nghĩa vụ của “các phóng viên chiến trường”. Theo đó, họ được gửi đến các khu vực chiến sự để đưa tin và phải được đối xử như các tù binh dân sự khác nếu bị một trong các bên tham chiến bắt giữ. Những quy định này có lẽ chỉ phù hợp với thời đại chiến tranh quy ước quốc tế khi các chính phủ còn kiểm soát các nhà báo, còn ngày nay các quy định này khó có thể được chấp nhận, vì đa số các nhà báo làm việc cho các công ty tư nhân độc lập với các chính phủ. Vả lại, trong cuộc chiến, bom đạn vô tình ...và lòng người cũng...vô tình... thì ... Xưa nay những người đi vào cuộc chiến, mấy ai hẹn được ngày về ..

 blank

 James Foley - Hình Wikipedia.

 

Trên trang Wikipedia có liệt kê tên tuổi các nhà báo, phóng viên đã hy sinh lúc đang hành nghề tại các cuộc chiến khác nhau như Ukraine, Iraq, Syria, Vietnam.. v..v... Tuy nhiên, đó chỉ là 1 con số nhỏ nhoi tên tuổi nổi tiếng được nhắc nhở, còn con số thực sự đã thật sự thiệt mạng không được báo cáo trong cuộc chiến vì lý do chính trị, chắc chắn lớn hơn con số liệt kê rất nhiều.

 

Trịnh Thanh Thủy dịch thuật và biên tập.

 

Tài liệu tham khảo

 

 - Fox News cameraman Pierre Zakrzewski killed while reporting in Ukraine

https://www.yahoo.com/entertainment/fox-news-pierre-zakrzewski-ukraine-killed-reporting-160141465.html

  

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Bằng chứng: ”Sự bùng phát mạnh của làn sóng Covid-19 lần thứ tư cùng với các đợt giãn cách liên tiếp khiến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp (DN) bị ảnh hưởng nặng nề, đặc biệt là các địa phương phía Nam. Theo Hệ thống thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia, Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong 8/2021 là 85,5 nghìn doanh nghiệp, tăng 24,2% so với cùng kỳ năm 2020.
Mặc dù rõ ràng là Hoa Kỳ có thể điều hành công việc ra khỏi Afghanistan tốt đẹp hơn, nhưng thảm kịch xảy ra vào tháng này đã kéo dài trong 20 năm. Ngay từ đầu, Mỹ và các đồng minh đã chấp nhận - và không bao giờ xem lại - một chiến lược xây dựng nhà nước từ trên xuống dưới luôn được xem là thất bại như do định mệnh đã an bài. Hoa Kỳ đã xâm chiếm Afghanistan 20 năm trước với hy vọng tái thiết đất nước, nay đã trở thành một tai họa cho thế giới và chính người dân của họ. Trước đợt tăng quân năm 2009, Tướng Stanley McChrystal giải thích, mục tiêu là “chính phủ Afghanistan kiểm soát toàn vẹn lãnh thổ để hỗ trợ ổn định khu vực và ngăn chặn việc sử dụng này cho chủ nghĩa khủng bố quốc tế.“ Hiện nay, với việc thiệt mạng hơn 100.000 và thất thoát khoảng 2 nghìn tỷ đô la, tất cả nước Mỹ phải thể hiện cho nỗ lực của mình là cảnh của một cuộc tranh giành tuyệt vọng để chạy ra khỏi đất nước trong tháng này - một sự sụp đổ nhục nhã gợi nhớ đến sự sụp đổ của Sài Gòn năm 1975. Điều sai lầ
Gặp gỡ và nói chuyện nhiều với những người thông dịch viên Afghanistan, tôi mới hiểu thêm rất nhiều về dân tộc họ và biết rằng chính phủ Afghanistan là một chính phủ tham nhũng lan tràn từ cấp thấp cho đến cấp cao, mức độ nào họ cũng có thể ăn hối lộ được, chỉ có người dân thấp cổ bé miệng là khổ. Người Mỹ biết rất rõ nhưng vẫn không làm gì hết. Bản thân chúng tôi khi ra vào đất nước này, cũng phải đóng cho những nhân viên hải quan đủ thứ tiền, mà phải bằng tiền đô la Mỹ, mệnh giá 100 đồng mới tinh, cũ hoặc dính 1 vết mực, họ không nhận và không chịu ký giấy và đóng mộc. Nói để thấy rằng chúng ta, người Mỹ, hy sinh tiền bạc, xương máu cho họ, thật không đáng chút nào. Rút ra khỏi đất nước này là đúng và là một việc phải làm ngay.
Cứ tới cuối tuần, dân Tây réo nhau xuống đường biểu tình chống chương trình chích ngừa dịch vũ hán và, tiếp theo, chống biện pháp kiểm soát có chích hay không bằng «thông hành y tế» (pass-sanitaire), tờ giấy có dấu hiệu đã chích ngừa của Cơ quan Bảo hiểm sức khỏe cấp qua Cơ quan tổ chức chích hoặc y sĩ gia đình hay dược sĩ.
Đầu năm 70, bạn đồng minh Huê kỳ quyết định bỏ rơi VNCH, không thực hiện cam kết rút quân, Việt-nam hóa chiến tranh, mặc nhiên giao Miền nam cho Hà nội. Ngày 30/04/75, quân Bắt Việt tiến vào Sài gòn, ngỡ ngàng. Dân chúng hoảng loạn bỏ chạy. Nhưng 14 năm sau thất bại nhục nhã ở Việt nam, bức tường Bá-linh bổng sụp đổ, kéo theo cộng sản Liên xô xuống hố, giúp Huê kỳ kết thúc cuộc chiến tranh lạnh làm kẻ chiến thắng.
Người Mỹ nói “Nothing is certain but tax and death” (Không ai tránh khỏi thuế và chết). Thuế mang ý nghĩa đặc biệt vì lịch sử nước Mỹ được thành hình từ ngày dân chúng thuộc địa nổi loạn chống nhà nước bảo hộ Anh Hoàng với khẩu hiệu bất hủ “Taxation without representation is tyranny” (Bị đánh thuế mà không được có đại biểu là bạo quyền.) Cho nên mỗi kỳ bầu cử đều tranh luận gay gắt về thuế má – nhưng không chỉ là cải cọ vô bổ vì khi thành luật sẽ theo đó móc từ túi tiền của mỗi người dân nhiều hay ít.
Đảng cộng sản VN cũng “khởi nghiệp” với những tuyên ngôn và khẩu hiệu nghe (tử tế) tương tự. Họ hô hào chống lại áp bức, bất công, kỳ thị … Nhờ vậy, họ vận động được quần chúng - kể cả những thành phần thiểu số, “ở vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ cách mạng” - nổi dậy “giành lấy chính quyền về tay nhân dân.” Chả phải vô cớ mà Cách Mạng Tháng Tám vẫn được mệnh danh là “Cuộc Khởi Nghĩa Của Những Người Tay Không.” Chỉ có điều đáng phàn nàn là sau khi “những người tay không” nắm được quyền bính trong tay thì họ (tức khắc) hành xử như một đám côn đồ, đối với tất cả mọi thành phần dân tộc
Người lính Mỹ, trong nhân dáng hiên ngang, với những bước chân chắc nịch, đôi mắt nhìn thẳng và kỹ thuật tác chiến tuyệt vời. Nhưng người lính Mỹ cũng có trái tim biết rung động, biết nhớ thương, biết đau khổ như bạn và tôi. Xin đừng “thần thánh hóa” hoặc đòi hỏi những điều mà người lính Mỹ không thể thực hiện được; vì người lính Mỹ còn phải chu toàn bổ phận đối với người hôn phối, gia đình và người thân. Xin hãy nghĩ đến những trái tim tan vỡ trong mỗi gia đình, khi một người lính Mỹ gục ngã!
Như vậy, tuy không công khai, nhưng Bà Harris có quan tâm đến nhân quyền, các quyền tự do và vai trò của các tổ chức Xã hội Dân sự ở Việt Nam, một việc mà đảng và nhà nước CSVN luôn luôn chống đối và đàn áp. Tuy nhiên, tất cả báo Việt Nam, kể cả những báo “ôn hòa” như Thanh Niên, Tuổi Trẻ, Lao Động và Người Lao Động đều không đăng lời tuyên bố chống Trung Hoa của Bà Phó Tổng thống Harris.
Sau hơn một năm vất vả phòng chống Covid và kể từ khi có thuốc tiêm ngừa, nước Mỹ đang trở lại bình thường trong những điều kiện mới. Việc đeo khẩu trang và giãn cách xã hội sẽ trở thành những nét sinh hoạt trong đời sống. Bắt buộc cũng có mà tự nguyện cũng có. Từ mùa xuân năm nay nhiều tiểu bang đã bỏ những giới hạn sinh hoạt vì Covid. Riêng California, nơi có nhiều hạn chế gắt gao nhất trong công tác phòng chống, giới hạn được bỏ từ ngày 15/6 vừa qua.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.