Hôm nay,  

Ván Cờ Đế Vương

19/09/202500:00:00(Xem: 1361)
giac mong
Trong lúc NATO vướng bãi lầy Đông Âu vì những đàn drones của Putin rơi vào trời Warsaw, Tập nhìn thấy rõ cơ hội hiếm hoi. Đã đến lúc Tập bày ô bàn mới, lắp đầy khoảng trống?
 
Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.

Tập năm nay đã bước sang tuổi thất thập nhị (72). Độ tuổi mà lẽ thường người ta hay ngoái cổ lại tính sổ công danh, dọn đường thối lui. Nhưng Tập khác. Ông còn một chủ đích phải đến - thống nhất Đài Loan chẳng phải chỉ là một sách lược, mà là cửu trùng vương miện—chiếc mũ vàng rực rỡ, viên ngọc vô giá trên mão bậc đế vương. Bởi thế, mỗi bước kinh hành, mỗi nghi lễ, mỗi cuộc duyệt binh đều được toan tính tựa như một nước cờ quốc thể, khoe cho thiên hạ bốn bể năm châu thấy đội hình binh cường tướng thịnh đã sắp đặt sẵn trong tay áo mình.

Mao Trạch Đông xưa hợp nhất đại lục dưới ngọn cờ Hồng, rồi để lại một quốc gia nghèo khó và cô lập. Nay Tập tự khắc họa chân dung mình như kẻ kết liễu “nội chiến bách niên,” dập tắt chiếc bóng mờ kéo dài từ cuộc đối đầu Hồng quân–Quốc dân đảng, và tin rằng chỉ có một trận chiến—nuốt trọn Đài Loan—mới đủ vinh quang đưa Ông vào miếu đường huy hoàng của Đảng.

Nhưng thiên hạ sự vốn bất khả dự liệu, quyền lực tự nó vốn là thanh gươm kề cổ: một nhịp sơ suất, máu bản thân sẽ chảy. Năm 2012, biến cố Bạc Hy Lai tưởng chôn vùi Tập, song ông xoay ngược thế cờ, biến hiểm họa thành cơ ngơi. Chính từ đó, giới quyền lực Yên Kinh học thuộc lòng bài học muôn thuở: cầm quyền như cầm kiếm bén, lơ tay là mất đầu. Tập hiểu rõ điều này hơn ai hết, sống trong hoài nghi, chẳng để ai nắm cán dao. Ở điểm này, ông chẳng khác gì đàn anh Putin— với cái đầu Tào Tháo đa nghi, trị quốc bằng cách dựa lưng vào bóng đêm hiểm họa.

Trong khi ấy, Trump là một đối thủ hoạt náo khác. Tay ngang bước vào chính trường, thừa hưởng cường quốc số một trên thế giới trong tay, Trump khua trống múa gậy như võ sĩ búa tạ trên sàn sân khấu: đập thẳng, đập nhanh, miễn có tiếng vang. Trái lại, Tập là cáo già, gặm nhấm từ tấc đất, cộng nhặt từng thế lực cỏn con, tích tiểu thành đại. Một bên ào ạt, một bên nhẫn nại. Một bên đập phá, một bên lấn dần. Hai phong cách độc tài gặp nhau, không chỉ phân định bằng hỏa lực, mà còn là cuộc đọ sức giữa thời gian, trí, và vận. Và lịch sử - vị quan tòa duy nhất mà cả tiền của Trump lẫn toan tính của Tập đều chẳng mua chuộc nổi - sẽ hạ hồi phán xét.

Ngoài kia, cục diện vẫn rối: Trung Quốc từng vượt Mỹ trong hỏa tiễn siêu thanh, tên lửa chống hạm. Nhưng Washington đã dốc cả quốc khố, lấy Zumwalt làm nền, khôi phục xưởng tàu, gầy dựng đồng minh Nhật, Hàn, ra sức rút ngắn khoảng cách, chẳng đời nào để Bắc Kinh vượt mặt.

Trong nước, thứ đáng sợ chẳng phải vũ khí, mà là cái đồng hồ nhân khẩu: dân số già hóa, tỷ lệ sinh sản rơi tự do, đến năm 2030 thì cứ ba người Trung Quốc lại một người trên sáu mươi. Đất nước già nua thường khó dựng nổi thiên nghiệp trường kỳ. Kẻ dựng nghiệp dễ, người giữ nghiệp khó, Tập hôm nay đụng ngay cái khó ấy.

Tập có thể dựng xong một hạm đội, một vành đai, thậm chí một Vạn Lý Trường Thành bằng thép. Nhưng tóc bạc thì không thể duyệt binh, và tuổi già thì chẳng ai nghe lệnh. Người Mỹ có thể loay hoay với bầu cử xoay vòng, với một Trump khác hay một Biden khác, nhưng chính sự đổi mới ấy bảo đảm sinh lực. Còn Trung Hoa của Tập thì già đi từng ngày, và một chính thể già nua cố ra lệnh cho dân số bạc tóc chỉ càng thêm đứt hơi.

Người Mỹ ngoài ra còn có thứ vũ khí bất kỳ chế độ chuyên chế toàn trị nào cũng chịu thua: “sức sáng tạo–hủy diệt” của thị trường. Sự hỗn loạn ấy sinh sôi biến đổi, phá cái cũ, lập cái mới, nuôi dưỡng canh tân. Chính vòng tuần hoàn sinh–tử này cho phép Hoa Kỳ xoay mình và ứng biến nhanh. Cỗ guồng tập quyền của Bắc Kinh không thể sánh.

Vì vậy, Tập buộc phải xây nên thế “tất nhiên”: Đài Loan tất nhiên sẽ quy hàng. Nhưng cái “tất nhiên” ấy vốn là ảo ảnh.  Ở Biển Nam Hải, sách “tằm ăn dâu” có thể thành. Nhưng tại eo biển Đài Loan, chỉ một bước sai sẽ biến thành canh bạc cuối cùng: thắng thì bước vào đền miếu, bại thì thân vong danh liệt, tan nát trong lẫn ngoài.

Trên bàn cờ toàn cầu, Washington đang tự làm nước Mỹ suy yếu. Trump thay đổi lập trường xoèn xọec khiến đồng minh Âu châu chẳng khỏi bồn chồn. Những lời lẽ nửa vời về Đài Loan càng khiến thiên hạ ngờ vực:  liệu Trump có thật sự ngăn nổi — hay thậm chí muốn ngăn — một cuộc xâm lăng từ Trung Quốc hay không.  

Và không chỉ Mỹ và Trung giằng co, ngoài xa, Ấn Độ đang lặng lẽ lớn lên như một đối thủ nhân khẩu và công nghệ.

Thử lửa thì mới ra vàng. Kỳ tướng tìm trận hiểm thử sức.  Trong lúc NATO vướng bãi lầy Đông Âu vì những đàn drones của Putin rơi vào trời Warsaw, Tập nhìn thấy rõ cơ hội hiếm hoi. Hỏa mù Putin gieo đủ hoang mang. Đã đến thời điểm bày ô bàn mới, lắp đầy khoảng trống?  Liệu ông có đủ táo bạo và tốc độ để nắm lấy bàn đạp, mượn khói mù chiến tranh Ukraine che đậy mà tung đòn tử thủ?

Lịch sử Trung Hoa chất đầy xương tàn của những kẻ mộng mơ. Ngai vàng vốn khó giữ hơn chiếm, càng khó khăn hơn với kẻ tự coi bản thân bất tử. Tập, với sứ mệnh “trùng hưng dân tộc,” cùng Trump với lời hiệu triệu “Make America Great Again” – cả hai đều tự cho mình là kẻ khôi phục vĩ đại, ôm mộng viết lại thiên sử. Nhưng bánh xe lịch sử chưa từng dừng lại cho riêng ai.

Từ Tần, Hán, Đường, Tống, Minh, Thanh đến hôm nay—tất cả đều đã từng đặt xuống những canh bạc thời đại. Nay đến phiên Tập ngồi trước bàn cờ lịch sử với quân chủng, dân số, quyền lực, và canh bạc đế vương.

Quy luật muôn đời bất biến: vinh quang có thể khắc vào đá, nhưng chỉ có thời gian mới đủ quyền để gấp lại trang sử sau cùng.
 
Nina HB Lê biên tập
Nguồn tham khảo: In a race against time to-secure his legacy in china. Asia Times. 
 

Ý kiến bạn đọc
19/09/202510:24:02
Khách
Số phận của nước Mỹ đang rơi tự do dưới thời của Trump và thời gian bao lâu mới có thể viết lại ?
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tìm hiểu cấu trúc của Vũ Trụ đã gặp những hiện tượng dị thường, khó tưởng tượng. Xem cách Vũ Trụ vận hành còn thấy nhiều chuyện bất ngờ, lý thú hơn. Ta bắt đầu bằng cái nhỏ nhất trong trời đất: sự “vận hành” của một vi phân tử. Hệ thống giao thông kỳ diệu, chi chít đường hầm trong lòng Vũ Trụ đã thấy rồi, thử xem vi phân tử – thí dụ vi phân tử radio – ngược xuôi “di hành” trong đó như thế nào? Có người gọi, bạn cầm điện thoại, mở đầu bằng hai tiếng: “A-lô!” thường dịu dàng. Chuyện ấy tầm thường, quen thuộc đến độ không ai thắc mắc: Người gọi ở cách ta hàng trăm, hàng ngàn dặm vẫn nghe rõ mồn một! Sao mình A-lô “to” dữ vậy? Nếu lỡ thắc mắc ngớ ngẩn thế thì trực giác và những kiến thức khoa học sẵn có giải thích liền: Điện thoại biến tiếng nói thành sóng radio lan đến các tháp truyền sóng, lan tới vệ tinh, rồi lan tỏa phủ xuống vị trí của người nghe. Giản dị thế thôi, phần rắc rối, phức tạp nằm trong cấu trúc của điện thoại di động, trong vệ tinh, tháp nhận và chuyển
Hơn ai hết, đức Giáo Hoàng Francis là người thường thực hành điều này khi quỳ hôn hay ôm chân những người khác. Há không phải như lời trích trong "Thư gởi tín hữu Phi-líp-phê" đã dẫn bên trên hay sao? Đó là hành động khiêm cung, tôn vinh người khác bằng cách tự hạ mình xuống, cho dù đang ở một vai trò quan trọng. Hành động của tổng thống Joe Biden cũng mang cùng ý nghĩa như vậy.
Trận đấu kết thúc sau 120 phút! Anh đánh bại Đan Mạch 2-1 và bước vào trận chung kết EURO 2021! "Tam Sư" (Đội tuyển Anh) là đội chiếm ưu thế trong hiệp phụ và dồn ép Đan Mạch để có cơ hội làm bàn thắng, nhưng cuối cùng phải cần đến một quả phạt đền gây tranh cãi, được Kane chuyển thành bàn thắng. Sau đó, người Đan Mạch tận dụng sức lực cuối cùng của mình và cố gắng gỡ hòa, nhưng Southgate-Elf đã kiên trì bảo vệ các cuộc tấn công cho đến cuối cùng.
Trong cuộc tụ tập cuối tuần qua tại Florida, Donald Trump đã vô tình thừa nhận các cáo buộc của văn phòng biện lý Manhattan với giám đốc tài chính (CFO) và tập đoàn của mình khi phát biểu rằng, các quyền lợi bên lề (fringe benefit) là bình thường, hãng nào cũng áp dụng nên cuộc truy tố của New York vào tập đoàn của ông ta mang mục đích chính trị. Đó cũng là điều mà hầu hết người ủng hộ Trump đã tin và lặp lại.
Lời giới thiệu: Nhận dịp kỷ niệm 100 năm ngày đảng Cộng sản Trung Quốc ra đời (01/07/1921 – 01/07/2021), Tổng Bí thư, Chủ tịch Tập Cận Bình đã đọc diễn văn dài hơn 1 giờ, phần lớn tập trung vào những vấn đề nội bộ, nhưng ông cũng không giấu tư tưởng sẽ cương quyết chống lại các thế lực thù nghịch với Trung Quốc bất cứ từ đâu đến. Để hiểu rõ hơn về nội dung bài diễn văn quan trọng này, chúng tôi đã có cuộc nói chuyện với Tiến sỹ, Giáo sư huân công (Professor Emeritus), Nguyễn Mạnh Hùng, người từng giảng dạy nhiều năm về Quan hệ Quốc tế tại Đại học George Mason, gần Thủ đô Hoa Thịnh Đốn.
Và ông Tập đã nuôi dưỡng quyết liệt tinh thần sùng bái. Trong những ngày này, trên trang nhất của tờ báo Nhân dân Nhật báo có tràn ngập các bài vở về các hoạt động và sắc lệnh cá nhân của ông Tập. Gần đây, để đánh dấu một trăm năm của đảng, tài liệu lịch sử giản lược của ĐCSTQ được phát hành, dành một phần tư nội dung để nói về tám năm cầm quyền của ông Tập, trong khi chỉ dành một nửa chổ cho bài viết về Đặng Tiểu Bình, vị cứu tinh thực sự của Đảng.
“Đó là một mùa đông dài, nhưng những đám mây đã bay đi. Chúng ta chưa tới lằn mức cuối cùng, nhưng mùa hè thì chưa bao giờ được cảm thấy tràn đầy lạc quan như vầy. Và không khí có mùi ngọt ngào hơn nếu không có khẩu trang của chúng ta?” theo Đệ Nhất Phu Nhân Jill Biden phát biểu tại quê nhà của bà ở Philadelphia hôm Chủ Nhật, giới thiệu thông điệp của phu quân của bà sẽ được đọc tại Bạch Ốc đánh dấu Ngày Lễ Độc Lập. Trong nhiều mặt, Biden đang nắm giữ tín nhiệm chính trị vì sự tập trung chủ ý của ông đối với đại dịch ngay từ buổi đầu làm tổng thống của ông. Dù ông đã thu lợi từ thuốc chích ngừa đã phát triển từ thời chính phủ Trump, việc giải quyết của ông về cuộc khủng hoảng trái ngược hoàn toàn với sự thờ ơ của người tiền nhiệm ông – Donald Trump đã mất nhiều tuần lễ cuối cùng của nhiệm kỳ tổng thống phần lớn tập trung vào nỗ lực đảo ngược việc thất cử của ông. Nhưng thời khắc “hoàn thành sứ mệnh” của Biden có đến sớm không?
Từ tin tức không vui này chúng ta thấy lịch sử chỉ là sự tái diễn. Nó là bài học đau đớn cho các quốc gia nhỏ được Mỹ đỡ đầu và che chở: -Khi Mỹ muốn vào vì quyền lợi của họ thì họ sẽ vào- và không một sức lực nào có thể ngăn cản được. -Khi Mỹ rút lui vì tổn thất quá cao, làm nước Mỹ suy yếu thì bằng mọi giá Mỹ sẽ rút lui và không thèm quan tâm tới số phận của đồng minh như Quốc Dân Đảng Trung Hoa năm 1949 và VNCH năm 1975.
Từ đầu tuần diễn ra những trận đấu vòng 3, Viertelfinale theo kiểu Ko-System, tức là đội nào thắng đi tiếp còn thua thì bị loại và cuốn gói về nước. Vì thế những đội tuyển tranh tài phải "chơi" hết mình, không có chuyện huề vì nếu huề sau 120 phút thì phải đá luân lưu 11 mét để biết đội nào thắng. Người viết chỉ tóm lược tổng quát và giới thiệu kết quả các trận đấu Vierfinale trong tuần qua, ngày 02.07 cho đến tối ngày 03.7.2021. Xin hoan hỷ cho mọi sự. Nước Anh trong niềm vui sướng ngất ngây. Bây giờ cuối cùng cũng đang mơ về danh hiệu Vô địch Túc cầu châu Âu đầu tiên của họ. Sau "trận đấu sân khách" duy nhất của họ tại Rome, "Three Lions" (Tam Sư) được phép thi đấu trở lại tại vận đồng trường Wembley trong trận bán kết đấu với Đan Mạch vào thứ Tư (7/7/2021).
Đảng xã hội chủ nghĩa (Le Parti socialiste) của Pháp ngày nay, về tài sản vật chất, không còn gì có thể đem đi bán được. Trụ sở ở số 10, đường Solférino, Paris VII, được mua năm 1980 để sửa soạn bề thế cho đảng trưởng François Mitterrand lên cầm quyền. Ông François Hollande thừa kế làm đảng trưởng và qua 5 năm sau, ông đắc cử Tổng thống một nhiệm kỳ. Năm 2017, ông Benoit Hamon, đảng trưởng tiếp nối ông François Hollande, ứng cử Tổng thống, chỉ được có 6% phiếu bầu. Thất bại thảm hại. Đảng viên tan tác bốn phương trời, không còn người đóng góp.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.