Hôm nay,  

Ba Lan Tại Việt Nam?

01/06/200700:00:00(Xem: 8713)

Website www.baovelaodong.com

Đoàn Việt Trung, Tổng Thư Ký Ủy Ban Bảo Vệ Người Lao Động VN (UBBV)

Trong mấy năm qua, hàng trăm ngàn người đã đình công ở Việt Nam, do đó có lẽ nhiều độc giả của BNS Tự Do Ngôn Luận đã tự hỏi: “Ba Lan có sẽ xảy ra tại VN không"”, hoặc: Khi nào Ba Lan sẽ xảy ra tại Việt Nam"”

Dưới dạng “Có sẽ .. không”, hoặc “Khi nào sẽ ..” này, thì các câu hỏi thuộc dạng tiên đoán. Vì chúng ta không phải là nhà tiên tri nên, để tìm câu trả lời, ta hãy thử đặt lại câu hỏi dưới dạng phân tích, sau đây:

“BA LAN VÀ VN KHÁC & GIỐNG NHAU RA SAO"”

Một cách để tìm câu trả lời cho câu hỏi trên, là liệt kê những gì Ba Lan và VN giống nhau, những gì Ba Lan thuận lợi hơn VN, và những gì VN thuận lợi hơn.

Hai nước giống nhau ở chỗ như: người lao động cả 2 nước bị nhà nước đàn áp và bóc lột, và hàng trăm ngàn người đã đứng lên đình công, v.v. Ba Lan thì thuận lợi hơn ở chỗ Ba Lan có Đức Giáo Hoàng hỗ trợ, và được Gorbachev làm ngơ, v.v. Việt Nam thì thuận lợi hơn ở chỗ VN nay trong thời đại toàn cầu hoá, có internet và nhiều người ra vào nước, v.v.

Sau khi liệt kê rồi thì ta hỏi, những cái thuận lợi của VN quan trọng hơn những cái thuận lợi của Ba Lan bao nhiêu, và ngược lại. Và để chu đáo, ta cũng nên hỏi, những gì gọi là “giống nhau” trên đây, giống tới mức nào. Thí dụ, đến nay thì các cuộc đình công ở VN vẫn chưa phối hợp như các cuộc đình công ở Ba Lan.

Thế nhưng các câu hỏi này, chỉ có thể trả lời bằng lý luận hoặc quan điểm chủ quan, chứ không thể bằng sự đo lường khách quan, khoa học (Thí dụ, làm sao để biết là sự hỗ trợ của Đức Giáo Hoàng thì quan trọng hơn, hay ít quan trọng hơn việc toàn cầu hoá). Mà nếu câu trả lời không khách quan thì chỉ thuyết phục được người tin nó chứ không thuyết phục được người chưa tin. Do đó, dạng “BL khác và giống VN ra sao"” này của câu hỏi không hữu ích cho lắm. Vậy thì ta hãy thử đặt câu hỏi dưới dạng khác, thực tế hơn:

“PHONG TRÀO LĐ CÓ GIÚP DÂN CHỦ HOÁ KHÔNG"”

Câu trả lời là Có, phong trào lao động có thể thúc đẩy tiến trình dân chủ hoá. Lịch sử Ba Lan là bằng chứng hùng hồn cho điều này.

Trên đây nói là “phong trào lao động” thay vì “công đoàn”, vì thực ra khoảng 24 năm trước khi Công Đoàn Đoàn Kết thành lập năm 1980 ở Ba Lan, một cuộc đình công lớn tại Poznan ngay sau Đại Hội Đảng CS thứ 20, ngày 25/2/1956, đã ép Đảng CS phải xoa dịu sự bất mãn bằng cách cho người mới, Vladyslaw Gomulka, ra lãnh đạo.

Nhưng ngoài việc dân chủ hoá, còn việc công bằng xã hội. Phong trào LĐ có thể giúp xã hội được công bằng không"

Tuy dân chủ hoá là nền tảng căn bản cho tương lai của dân tộc Việt Nam, nhưng đó mới chỉ là điều kiện cần, chưa phải là điều kiện đủ, để xã hội được công bằng. Ngay cả trong chế độ dân chủ, xã hội vẫn có thể thiếu tính công bằng. Ngày nay, ở Ba Lan, nếu không có công đoàn thì chủ nhân tham lam vẫn có thể bóc lột nhân viên. Ngày nay, ở Úc, chính quyền vừa làm ra luật WorkChoices để chèn công đoàn, ép công nhân. Canberra làm vậy được vì hiện đang không có quân bình cán cân – trong Quốc Hội, họ nắm cả Hạ Viện lẫn Thượng Viện. Lắm quyền sẽ lạm quyền, đó là một thực tế chứng minh bởi lịch sử.

Xã hội sẽ chỉ có sự công bằng nếu có sự quân bình giữa các thế lực để kềm chế lẫn nhau. Trong vấn đề lao động, thì 3 thế lực đó là: chính quyền, chủ, và nhân viên. Bằng cách hợp quần trong công đoàn tự do, người lao động tạo ra được sức mạnh để giới chủ không được thẳng tay bóc lột, và để nhà nước không được thẳng tay đàn áp. Như vậy, phong trào lao động không những có thể đóng góp cho tiến trình dân chủ hoá, mà còn góp phần tạo ra và duy trì công bằng xã hội.

Nhưng để đóng 2 vai trò đó – dân chủ hoá, và công bằng xã hội – thì phong trào lao động phải mạnh mới có thể quân bình sức mạnh với hai thế lực kia. Và vì biết là nếu để cho phong trào lao động mạnh thì sẽ không còn được thẳng tay bóc lột và đàn áp người dân Việt Nam, nên nhà cầm quyền độc tài thối nát ở Hà Nội đã thẳng tay đàn áp 2 công đoàn tự do thành lập từ tháng 10 năm ngoái, là Hiệp Hội Đoàn Kết Công Nông VN và Công Đoàn Độc Lập VN. Vậy, câu hỏi kế tiếp, và đây chính là mấu chốt của vấn đề, là:

“LÀM CÁCH NÀO TÔI GIÚP PHONG TRÀO LĐ MẠNH LÊN"”

Nếu bạn đọc là người Việt trong nước, cách tốt nhất để giúp cho phong trào lao động mạnh lên, là bạn hãy tìm hiểu về các công đoàn tự do, hiện nay là HHĐKCN, và CĐĐL. Bạn có thể tìm hiểu về họ qua website baovelaodong.com của UBBV (Ủy Ban Bảo Vệ Người Lao Động Việt Nam) hoặc gởi email đến [email protected].

Trong thời gian này, khi các công đoàn tự do đang bị nhà nước đàn áp, thì UBBV giúp họ bằng một số cách: Nếu bạn muốn đọc bản Cương Lĩnh của các cđtd, UBBV sẽ gởi đến bạn. Nếu bạn muốn gia nhập các cđtd khi họ hoạt động lại, UBBV sẽ xin bạn cho 2 chi tiết, là: điạ chỉ email nào đó của bạn, và tên hay danh hiệu mà bạn đặt ra cho mình. Sau đó, các cđtd sẽ viết email đến bạn để giải đáp thắc mắc.

Khi con số thành viên các cđtd lên đến vài trăm, hoặc một vài ngàn người, thì nhà nước Hà Nội sẽ không còn có thể đàn áp, vì giứt dây sẽ động rừng trong việc mua bán với thế giới. Để bài khỏi quá dài, một bài khác trong tương lai sẽ giải thích điều này chi tiết hơn.

Nếu bạn là người Việt hải ngoại, thì bạn hãy khuyến khích thân nhân, bằng hữu của mình trong nước tìm hiểu về các công đoàn tự do. Bạn cũng hãy cho họ biết rằng nếu họ muốn tham gia đình công nhưng ngần ngại bị mất lương của ngày đình công, thì bạn sẽ bù tiền lương. Nếu không có thân nhân trong nước để giúp, thì UBBV có thể giới thiệu bạn đến người cần được giúp đỡ. Hiện nay, một số thành viên sáng lập của HHĐKCN đang bị tù tội, và thân nhân của họ cần được giúp đỡ. Ngoài ra, một thành viên của CĐĐK, sau khi công bố rằng mình là thành viên, đã bị nhà nước làm cho mất việc. Trong những trường hợp như vậy, bạn có thể giúp đỡ tài chánh hoặc viết thư, điện thoại thăm hỏi.

VỀ UBBV

Những cách thực tiễn như trên, cùng một số cách khác, và nhiều tin tức, bài vở (thí dụ, loạt bài về quyền của người lao động theo luật LĐ quốc tế, và luật LĐ ở VN), v.v., có đầy đủ trên website www.baovelaodong.comcủa UBBV. Website này cũng có một vài dịch vụ miễn phí, như có bác sĩ để giải đáp thắc mắc của bạn về sức khoẻ qua email. Website này song ngữ Việt-Anh, do đó bạn có thể giới thiệu bạn hữu người ngoại quốc, hoặc con em không đọc rành tiếng Việt đến đây để tìm hiểu về tệ trạng đàn áp bóc lột lao động ở VN. Và baovelaodong.com có riêng một hoạ sĩ chuyên vẽ hí hoạ, như bức hí hoạ về sự  thiếu quân bình đưa đến thiếu công bằng, trong Hình 2.

UBBV được thành lập cuối tháng 10 năm 2006 tại Ba Lan trong một hội nghị mang chủ đề Cơm, Áo, Tự Do, để hỗ trợ cho những ai muốn hành xử quyền tự do thành lập công đoàn, và những ai muốn phát huy quyền lao động của mình.

Nếu bạn không muốn liên lạc qua internet, xin hãy gọi điện thoại cho một số thành viên của UBBV, như: ông Đoàn Việt Trung ở Úc (Nếu gọi từ VN, thì bấm số 001 61 400 466 848, sau khi cho số điện thoại, chúng tôi sẽ gọi lại bạn ngay. Gọi từ Úc thì bấm số 0400 466 848), các ông Nguyễn Ngọc Bích (001 1 703 971 9178), Nguyễn Thanh Trang (001 1 858 484 1428) và Ngô Chí Thiềng (001 1 714 414 6626) ở Mỹ, và ông Trần Ngọc Thành (001 48 22 859 7274) ở Ba Lan. Nếu muốn gởi thư, xin gởi đến điạ chỉ trung ương ở Ba Lan của UBBV, là: UL. Warynskiego 3-00- Warszawa, Poland.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chủ quyền tại Biển Đông là một vấn đề tranh chấp lâu đời và phức tạp nhất giữa Việt Nam và Trung Quốc. Đây sẽ còn là một thách thức trọng yếu trong chính sách đối ngoại của Việt Nam trong nhiều thập niên tới. Hiện nay, dù tình hình Biển Đông vẫn âm ỉ căng thẳng nhưng chưa bùng phát thành xung đột nghiêm trọng, song tình trạng cạnh tranh chiến lược giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đang ngày càng gia tăng...
Ngay chính cái tên “Tôi, Không Là Của Ai” đã là một tiếng kêu vừa thẳng thắn, vừa đau đớn. Tôi không là của ai trong cuộc đời này. Tôi không là con của cha tôi. Nhà văn, ký giả Amy Wallace từng lên tiếng, Virginia cũng từng bị chính cha mình ức hiếp khi cô 7 tuổi. Cô khước từ cái quyền sở hữu của những kẻ đã lạm dụng mình. Cô bị khước từ quyền được sống và được làm người, dù đó là những ngày hạnh phúc muộn màng của hơn 20 năm sau ngày cô thoát khỏi Jeffrey Epstein và Ghislaine Maxwell. Khi Virginia viết cuốn tự truyện này là lúc cô đã được hưởng 22 năm tự do. Tự do khỏi Epstein, Maxwell, đường dây mua bán tình dục trẻ em mà cô là một trong những nô lệ tình dục của Epstein. Hai mươi hai năm đó, cô tự thú, “không dễ dàng chút nào.” Không bao giờ có vết thương nào không để lại vết sẹo. Không bao giờ có sự hồi phục nào không để lại trầm tích.
Trump tắt CNN lúc ba giờ sáng. Không phải vì tức giận, mà vì ông vừa nảy ra ý tưởng điên rồ nhất đời mình. “Alexa, triệu tập Washington.” Câu lệnh vang lên trong bóng tối Phòng Bầu Dục như tiếng thần chú của một pháp sư già gọi linh hồn của quá khứ về để chứng minh rằng mình vẫn còn đúng. Thanksgiving năm nay, ông sẽ không ăn gà tây thật. Ông sẽ ăn ký ức. Phòng Bầu Dục rực ánh xanh lam – thứ ánh sáng lạnh của công nghệ và tự mãn. Trên bàn, con gà tây hologram vàng óng, chín hoàn hảo, không mùi, không khói, không có thịt thật. Một con gà tây ảo cho thời đại ai cũng sợ máu thật. Mọi thứ được lập trình để hoàn hảo: bàn tiệc dài, ly rượu đầy, bốn vị lập quốc hiện ra – George Washington, Benjamin Franklin, Thomas Jefferson, James Madison – được tái tạo bằng toàn bộ diễn văn, thư từ, và những câu họ chưa bao giờ nói. Bốn AI hoàn hảo.
Hội nghị khí hậu Liên Hiệp Quốc lần thứ ba mươi COP30 ở Belém, diễn ra trong bầu khí quyển nặng trĩu: trái đất nóng dần, còn các cường quốc vẫn cãi nhau về “mục tiêu” và “cam kết”. Biểu mức phát thải, phần trăm, hạn kỳ — tất cả lặp lại như những mùa họp cũ. Nhưng đằng sau lớp từ ngữ ấy, trật tự năng lượng của thế giới đã chuyển hướng. Cái trục quyền lực của thời đại đã dời khỏi phương Tây. Từ Tô Châu đến Quảng Đông, những nhà máy nối dài đã âm thầm định giá tương lai của mặt trời và gió. Trung Quốc không nói nhiều. Họ làm. Đến cuối năm 2024, Bắc Kinh vượt sớm mục tiêu 2030, đạt hơn một ngàn bốn trăm gigawatt gió và mặt trời — gấp bốn lần toàn Liên hiệp Âu châu. Tám phần mười chuỗi cung ứng quang điện nằm trong lãnh thổ của họ. Pin và xa điện xuất khẩu hàng chục tỉ Mỹ kim, kéo giá năng lượng sạch xuống một mức không còn cần trợ cấp.
Việc đình trệ gọi thầu dầu hỏa hai năm từ 1971 phải chờ qua 1973 rút cục đã giết chết chương trình tìm dầu của Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) và theo đó đã đốt cháy một cơ may lớn lao có nhiều triển vọng cứu vãn, duy trì và phát triển miền Nam. VNCH đã tìm được dầu hỏa ở Mỏ Bạch Hổ trong tháng Hai năm 1975. Thật nhiều dầu mà lại thật quá trễ.
“Tôi từ chức để có thể lên tiếng, ủng hộ các vụ kiện tụng và hợp tác với các cá nhân và tổ chức khác tận tâm bảo vệ pháp quyền và nền dân chủ Mỹ. Tôi cũng dự định sẽ bảo vệ những thẩm phán không thể công khai lên tiếng bảo vệ chính mình. Tôi không thể chắc chắn rằng mình sẽ tạo ra sự khác biệt. Tuy nhiên, tôi nhớ lại những gì Thượng nghị sĩ Robert F. Kennedy đã nói vào năm 1966 về việc chấm dứt chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi: “Mỗi khi một người đứng lên vì một lý tưởng, hoặc hành động để cải thiện cuộc sống của người khác, hoặc chống lại sự bất công, người đó sẽ tạo ra một đợt sóng hy vọng nhỏ bé.” Khi những đợt sóng nhỏ bé này hội tụ đủ, lúc đó có thể trở thành một cơn sóng thần.
Khi lịch sử bị xem nhẹ, nó không ngủ yên mà trở lại, nghiêm khắc hơn. Và mỗi khi nước Mỹ bước vào thời kỳ chia rẽ sâu sắc, tiếng vọng ấy lại dội về – nhắc rằng ta từng đi qua những năm tháng hỗn loạn, và vẫn tìm được lối ra. Robert A. Strong, học giả tại Đại học Virginia, cho rằng để hiểu nước Mỹ hiện nay, ta nên nhìn lại giai đoạn giữa hai đời tổng thống Ulysses S. Grant và William McKinley – từ năm 1876 đến 1896. Hai mươi năm ấy là một bài học sống động về cách một nền dân chủ có thể trượt dài trong chia rẽ, rồi chậm chạp tự điều chỉnh để tồn tại.
Khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (Indo-Pacific) đang nổi lên như trung tâm chiến lược của thế kỷ XXI, nơi giao thoa lợi ích của các cường quốc hàng đầu thế giới. Với 60% dân số toàn cầu, hơn một nửa GDP thế giới, và các tuyến hàng hải trọng yếu nhất hành tinh, khu vực này giữ vai trò quyết định trong ổn định an ninh, thương mại và năng lượng quốc tế...
Washington vừa bật sáng lại sau bốn mươi ngày tê liệt. Nhưng cái cảm giác “ổn rồi” chỉ là ảo giác. Đằng sau cái khoảnh khắc “chính phủ mở cửa trở lại” là câu chuyện nhiều tính toán, mà trung tâm của cuộc mặc cả chính là Obamacare – chương trình từng giúp hàng chục triệu người có bảo hiểm y tế – nay trở thành bệnh nhân bị đặt lên bàn mổ của chính quyền Trump, với con dao ngân sách trong tay Quốc hội.
Đã là người Việt Nam, nếu không trải qua, thì ít nhất cũng đã từng nghe hai chữ “nạn đói.” Cùng với lịch sử chiến tranh triền miên của dân tộc, hai chữ “nạn đói” như cơn ác mộng trong ký ức những người đã sống qua hai chế độ. Sử sách vẫn còn lưu truyền “Nạn đói năm Ất Dậu” với hình ảnh đau thương và những câu chuyện sống động. Có nhiều người cho rằng cũng vì những thăng trầm chính trị, kinh tế, mà người Việt tỵ nạn là một trong những dân tộc chịu thương chịu khó nhất để sinh tồn và vươn lên. Thế giới nhìn chung cho đến nay cũng chẳng phải là vẹn toàn. Dù các quốc gia bước sang thế kỷ 21 đã sản xuất đủ lương thực để nuôi sống tất cả mọi người, nạn đói vẫn tồn tại, bởi nhiều nguyên nhân. Có thể kể như chiến tranh, biến đổi khí hậu, thiên tai, bất bình đẳng, bất ổn kinh tế, và hệ thống lãnh đạo yếu kém.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.