Hôm nay,  

Ba Lan Tại Việt Nam?

01/06/200700:00:00(Xem: 8712)

Website www.baovelaodong.com

Đoàn Việt Trung, Tổng Thư Ký Ủy Ban Bảo Vệ Người Lao Động VN (UBBV)

Trong mấy năm qua, hàng trăm ngàn người đã đình công ở Việt Nam, do đó có lẽ nhiều độc giả của BNS Tự Do Ngôn Luận đã tự hỏi: “Ba Lan có sẽ xảy ra tại VN không"”, hoặc: Khi nào Ba Lan sẽ xảy ra tại Việt Nam"”

Dưới dạng “Có sẽ .. không”, hoặc “Khi nào sẽ ..” này, thì các câu hỏi thuộc dạng tiên đoán. Vì chúng ta không phải là nhà tiên tri nên, để tìm câu trả lời, ta hãy thử đặt lại câu hỏi dưới dạng phân tích, sau đây:

“BA LAN VÀ VN KHÁC & GIỐNG NHAU RA SAO"”

Một cách để tìm câu trả lời cho câu hỏi trên, là liệt kê những gì Ba Lan và VN giống nhau, những gì Ba Lan thuận lợi hơn VN, và những gì VN thuận lợi hơn.

Hai nước giống nhau ở chỗ như: người lao động cả 2 nước bị nhà nước đàn áp và bóc lột, và hàng trăm ngàn người đã đứng lên đình công, v.v. Ba Lan thì thuận lợi hơn ở chỗ Ba Lan có Đức Giáo Hoàng hỗ trợ, và được Gorbachev làm ngơ, v.v. Việt Nam thì thuận lợi hơn ở chỗ VN nay trong thời đại toàn cầu hoá, có internet và nhiều người ra vào nước, v.v.

Sau khi liệt kê rồi thì ta hỏi, những cái thuận lợi của VN quan trọng hơn những cái thuận lợi của Ba Lan bao nhiêu, và ngược lại. Và để chu đáo, ta cũng nên hỏi, những gì gọi là “giống nhau” trên đây, giống tới mức nào. Thí dụ, đến nay thì các cuộc đình công ở VN vẫn chưa phối hợp như các cuộc đình công ở Ba Lan.

Thế nhưng các câu hỏi này, chỉ có thể trả lời bằng lý luận hoặc quan điểm chủ quan, chứ không thể bằng sự đo lường khách quan, khoa học (Thí dụ, làm sao để biết là sự hỗ trợ của Đức Giáo Hoàng thì quan trọng hơn, hay ít quan trọng hơn việc toàn cầu hoá). Mà nếu câu trả lời không khách quan thì chỉ thuyết phục được người tin nó chứ không thuyết phục được người chưa tin. Do đó, dạng “BL khác và giống VN ra sao"” này của câu hỏi không hữu ích cho lắm. Vậy thì ta hãy thử đặt câu hỏi dưới dạng khác, thực tế hơn:

“PHONG TRÀO LĐ CÓ GIÚP DÂN CHỦ HOÁ KHÔNG"”

Câu trả lời là Có, phong trào lao động có thể thúc đẩy tiến trình dân chủ hoá. Lịch sử Ba Lan là bằng chứng hùng hồn cho điều này.

Trên đây nói là “phong trào lao động” thay vì “công đoàn”, vì thực ra khoảng 24 năm trước khi Công Đoàn Đoàn Kết thành lập năm 1980 ở Ba Lan, một cuộc đình công lớn tại Poznan ngay sau Đại Hội Đảng CS thứ 20, ngày 25/2/1956, đã ép Đảng CS phải xoa dịu sự bất mãn bằng cách cho người mới, Vladyslaw Gomulka, ra lãnh đạo.

Nhưng ngoài việc dân chủ hoá, còn việc công bằng xã hội. Phong trào LĐ có thể giúp xã hội được công bằng không"

Tuy dân chủ hoá là nền tảng căn bản cho tương lai của dân tộc Việt Nam, nhưng đó mới chỉ là điều kiện cần, chưa phải là điều kiện đủ, để xã hội được công bằng. Ngay cả trong chế độ dân chủ, xã hội vẫn có thể thiếu tính công bằng. Ngày nay, ở Ba Lan, nếu không có công đoàn thì chủ nhân tham lam vẫn có thể bóc lột nhân viên. Ngày nay, ở Úc, chính quyền vừa làm ra luật WorkChoices để chèn công đoàn, ép công nhân. Canberra làm vậy được vì hiện đang không có quân bình cán cân – trong Quốc Hội, họ nắm cả Hạ Viện lẫn Thượng Viện. Lắm quyền sẽ lạm quyền, đó là một thực tế chứng minh bởi lịch sử.

Xã hội sẽ chỉ có sự công bằng nếu có sự quân bình giữa các thế lực để kềm chế lẫn nhau. Trong vấn đề lao động, thì 3 thế lực đó là: chính quyền, chủ, và nhân viên. Bằng cách hợp quần trong công đoàn tự do, người lao động tạo ra được sức mạnh để giới chủ không được thẳng tay bóc lột, và để nhà nước không được thẳng tay đàn áp. Như vậy, phong trào lao động không những có thể đóng góp cho tiến trình dân chủ hoá, mà còn góp phần tạo ra và duy trì công bằng xã hội.

Nhưng để đóng 2 vai trò đó – dân chủ hoá, và công bằng xã hội – thì phong trào lao động phải mạnh mới có thể quân bình sức mạnh với hai thế lực kia. Và vì biết là nếu để cho phong trào lao động mạnh thì sẽ không còn được thẳng tay bóc lột và đàn áp người dân Việt Nam, nên nhà cầm quyền độc tài thối nát ở Hà Nội đã thẳng tay đàn áp 2 công đoàn tự do thành lập từ tháng 10 năm ngoái, là Hiệp Hội Đoàn Kết Công Nông VN và Công Đoàn Độc Lập VN. Vậy, câu hỏi kế tiếp, và đây chính là mấu chốt của vấn đề, là:

“LÀM CÁCH NÀO TÔI GIÚP PHONG TRÀO LĐ MẠNH LÊN"”

Nếu bạn đọc là người Việt trong nước, cách tốt nhất để giúp cho phong trào lao động mạnh lên, là bạn hãy tìm hiểu về các công đoàn tự do, hiện nay là HHĐKCN, và CĐĐL. Bạn có thể tìm hiểu về họ qua website baovelaodong.com của UBBV (Ủy Ban Bảo Vệ Người Lao Động Việt Nam) hoặc gởi email đến [email protected].

Trong thời gian này, khi các công đoàn tự do đang bị nhà nước đàn áp, thì UBBV giúp họ bằng một số cách: Nếu bạn muốn đọc bản Cương Lĩnh của các cđtd, UBBV sẽ gởi đến bạn. Nếu bạn muốn gia nhập các cđtd khi họ hoạt động lại, UBBV sẽ xin bạn cho 2 chi tiết, là: điạ chỉ email nào đó của bạn, và tên hay danh hiệu mà bạn đặt ra cho mình. Sau đó, các cđtd sẽ viết email đến bạn để giải đáp thắc mắc.

Khi con số thành viên các cđtd lên đến vài trăm, hoặc một vài ngàn người, thì nhà nước Hà Nội sẽ không còn có thể đàn áp, vì giứt dây sẽ động rừng trong việc mua bán với thế giới. Để bài khỏi quá dài, một bài khác trong tương lai sẽ giải thích điều này chi tiết hơn.

Nếu bạn là người Việt hải ngoại, thì bạn hãy khuyến khích thân nhân, bằng hữu của mình trong nước tìm hiểu về các công đoàn tự do. Bạn cũng hãy cho họ biết rằng nếu họ muốn tham gia đình công nhưng ngần ngại bị mất lương của ngày đình công, thì bạn sẽ bù tiền lương. Nếu không có thân nhân trong nước để giúp, thì UBBV có thể giới thiệu bạn đến người cần được giúp đỡ. Hiện nay, một số thành viên sáng lập của HHĐKCN đang bị tù tội, và thân nhân của họ cần được giúp đỡ. Ngoài ra, một thành viên của CĐĐK, sau khi công bố rằng mình là thành viên, đã bị nhà nước làm cho mất việc. Trong những trường hợp như vậy, bạn có thể giúp đỡ tài chánh hoặc viết thư, điện thoại thăm hỏi.

VỀ UBBV

Những cách thực tiễn như trên, cùng một số cách khác, và nhiều tin tức, bài vở (thí dụ, loạt bài về quyền của người lao động theo luật LĐ quốc tế, và luật LĐ ở VN), v.v., có đầy đủ trên website www.baovelaodong.comcủa UBBV. Website này cũng có một vài dịch vụ miễn phí, như có bác sĩ để giải đáp thắc mắc của bạn về sức khoẻ qua email. Website này song ngữ Việt-Anh, do đó bạn có thể giới thiệu bạn hữu người ngoại quốc, hoặc con em không đọc rành tiếng Việt đến đây để tìm hiểu về tệ trạng đàn áp bóc lột lao động ở VN. Và baovelaodong.com có riêng một hoạ sĩ chuyên vẽ hí hoạ, như bức hí hoạ về sự  thiếu quân bình đưa đến thiếu công bằng, trong Hình 2.

UBBV được thành lập cuối tháng 10 năm 2006 tại Ba Lan trong một hội nghị mang chủ đề Cơm, Áo, Tự Do, để hỗ trợ cho những ai muốn hành xử quyền tự do thành lập công đoàn, và những ai muốn phát huy quyền lao động của mình.

Nếu bạn không muốn liên lạc qua internet, xin hãy gọi điện thoại cho một số thành viên của UBBV, như: ông Đoàn Việt Trung ở Úc (Nếu gọi từ VN, thì bấm số 001 61 400 466 848, sau khi cho số điện thoại, chúng tôi sẽ gọi lại bạn ngay. Gọi từ Úc thì bấm số 0400 466 848), các ông Nguyễn Ngọc Bích (001 1 703 971 9178), Nguyễn Thanh Trang (001 1 858 484 1428) và Ngô Chí Thiềng (001 1 714 414 6626) ở Mỹ, và ông Trần Ngọc Thành (001 48 22 859 7274) ở Ba Lan. Nếu muốn gởi thư, xin gởi đến điạ chỉ trung ương ở Ba Lan của UBBV, là: UL. Warynskiego 3-00- Warszawa, Poland.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối

Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.

Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.

Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.

Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...

Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.

Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.

Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”

Trong cái se lạnh của trời Tháng Mười vào Thu, khi màu lá trên khắp nước Mỹ chuyển sang gam màu đỏ rực, vàng óng, thì một cơn bão đang âm ỉ sôi sục, len lỏi dưới bề mặt của cuộc sống người Mỹ. Gió càng thổi mạnh, cơn bão ấy sẽ càng nhanh chóng bùng nổ. Vỏn vẹn trong một tháng, nước Mỹ chứng kiến ba sự kiện chấn động, nức lòng những người đang dõi theo sự mong manh của nền Dân Chủ. Mỗi sự kiện diễn ra trong một đấu trường riêng của nó, nhưng đều dệt nên từ cùng một sợi chỉ của sự phản kháng kiên cường: bắt nguồn từ sự phỉ báng tính chính trực của quân đội; tước toạt thành trì độc lập, tự do của báo chí – ngôn luận; và những cú đánh tới tấp vào sức chịu đựng của người dân.

Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...

Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.