Khi Mèo Cưng Bị Bệnh
Cho mèo uống thuốc.
Nguyễn Thượng Chánh, DVM
Theo sự suy nghĩ thường tình của mọi người, thì bất cứ một loại thuốc nào hễ người sử dụng được là thú cũng xài được.
Câu trên có thể đúng mà cũng có thể sai, đặc biệt đối với mèo, một loại thú rất nhạy cảm đối với một số thuốc tây mà chúng ta thường hay giữ trong tủ thuốc gia đình.
***
Có những loại thuốc rất thông dụng ở người nhưng ngược lại đối với mèo thì rất nhạy cảm, gây phản ứng rất nặng và thường làm con vật phải chết sau đó.
Vậy, các bạn không nên vì lý do tiếc tiền đi khám bác-sĩ thú y mà tự tiện lấy thuốc sẵn có ở nhà nhét vào họng con mèo mình, bắt nó uống mỗi khi thấy nó có vẻ lừ đừ bịnh hoạn. Coi chừng hối tiếc hổng kịp đấy!
Có hai thứ thuốc chống đau nhức mà chúng ta cần phải quan tâm đặc biệt đến, đó là Aspirin và Tylénol.
*/ ASPIRIN (Acetyl salicylic acid):
Đây là thuốc chống đau nhức và hạ sốt rất ư là phổ thông từ xưa tới nay.
Thường có hai dạng: viên người lớn 325mg (loại thường) và viên trẻ em 81mg.
Mèo có thể bị ngộ độc ở liều 30mg/kg thể trọng. Tức là nửa viên Aspirin người lớn cũng đủ hại con mèo nặng 5kg.
Bạn không nên tự ý cho mèo uống Aspirin được!
Tuy nhiên, thú y sĩ đôi khi cho mèo uống Aspirin để trị các trường hợp nghẽn mạch vì máu đông (thromboembolic disease) liên hệ với bệnh tim triển dưỡng (hypertrophic cardiopathy).
Thú- y-sĩ có thể sử dụng liều 25mg/kg/mỗi 3 ngày.
Khi bị ngộ độc Aspirin, mèo biểu lộ các triệu chứng như sau:
- nôn mửa,ói ra máu;
- loét bao tử kèm theo xuất huyết, đi phân có máu;
- uể oãi, chán ăn, mệt mỏi, có dấu hiệu bị thiếu máu;
- thở gấp và ngắn (tachypnea, rapid shallow breathing);
- thở bằng bụng (panting), bụng phình ra xẹp vô liên hồi;
- đốm xuất huyết li ti (petechia) dưới da và các niêm mạc;
- hơi thở co mùi acetone;
- có thể kèm theo viêm gan, vàng da;
- thân nhiệt có thể tăng hyperthermia nhưng cũng hơi hiếm thấy;
- thú rất yếu, đi đứng xiêu vẹo, co giật, hôn mê rồi chết.
(Theo Aspirin or Acetylsalicylic acid poisoning in cat.
Cần nên biết thuốc tiêu chảy Pepto Bismol cũng có thể rất độc đối với mèo, vì có chứa chất salicylate. Liều gây ngộ độc ở loài mèo là 7ml/ngày.
Hai muỗng canh Pepto Bismol có chứa salicylate tương đương với một viên Asprin của người lớn (2 cas Pepto Bismol #1 comp.Regular Aspirin/Adult).
Ngoài ra, các loại thuốc chống đau nhức khác cũng đều rất độc cho mèo. Đó là các loại thuốc nhóm NSAIDs (nonsteroidal antinflammatory drugs) như Ibuprofen (Motin, Advil), Naproxen (Aleve), Indomethacin (Indocid), Proxicam (Feldene), v.v.
*/ TYLENOL (Acetaminophen):
Tuyệt đối không bao giờ cho mèo uống Tylenol, vì rất nguy hiểm. Thuốc sẽ làm suy gan (liver failure), và hủy hoại hồng huyết cầu gây nên tình trạng thiếu máu (hemolytic anemia).
Có nhiều loại thuốc bán tự do (over the counter) có chứa chất acetaminophen hoặc dưới dạng ethyl ether, chẳng hạn như Phenacetin. Vậy, các bạn nên cẩn thận!
Triệu chứng ngộ độc Tylenol thường cho thấy có liên quan đến chất methemoglobin trong máu. Trường hợp cấp tính sẽ làm hại gan.
Mèo có thể bi ngộ độc Tylenol với liều lượng thật nhỏ.
Thí dụ như mèo nặng 3,5kg. Nếu cho uống nửa viên Tylenol 325mg thì có thể bị ngộ độc.
Các triệu chứng bị ngộ độc thường thấy ở mèo như sau:
- da trở nên xanh tía (cyanosis) do chất methemoglobin xuất hiện trong máu;
- khó thở dyspnea;
- phù nề mặt facial edema;
- suy tinh thần;
- ói mửa;
- suy yếu, hôn mê và chết.
Ngoài ra, phải kể đến BUTAZOLIDIN (Phenylbutazone) là thuốc chống đau nhức thường dùng cho ngựa và chó. Không nên đem dùng cho mèo vì sẽ gây ngộ độc như Aspirin và Tylenol.
Triệu chứng có thể làm suy thận.
*/ CHOCOLAT:
Không nên cho mèo ăn chocolat!
Ngộ độc do chocolat thường thấy ở mèo, nhất là trong những dịp lễ tình yêu St-Valentine.
Sức chịu đựng khác nhau tùy thuộc vào từng mỗi con.
Độc chất là methylxanthine còn gọi là theobromine.
Chocolat cứng (baking chocolate) chứa nhiều theobromine hơn chocolat sữa.
Triệu chứng ngộ độc:
- bồn chồn, tăng động (restlessness, hyperactivity);
- tăng sức co thắt và tăng nhịp tim;
- tiểu nhiều, làm mèo mất cân;
- ói mửa, tiêu chảy, loét bao tử;
- co giật, hôn mê và có thể chết.
*/ Chất chống đông (antigel, antifreeze) có chứa ethylen glycol
Tại Canada và Hoa Kỳ cũng như các quốc gia vùng Âu châu, đôi khi chúng ta giữ trong garage chất antifreeze để chế vào bộ tản nhiệt radiator xe hơi.
Đôi khi để đổ vào bồn cầu vào mùa đông cho nước đừng đông đặc làm bể ống nước.
Đặc biệt có thể thấy xảy ra tại các nhà nghỉ mát và các chalets vùng nông thôn hoặc ven rừng.
Bình đựng bằng nhựa plastic có thể bị thủng khiến chất antifreeze rỉ chảy ra ngoài sàn garage. Nước radiator luôn luôn có chứa chất antifreeze, khi chảy ra nền nhà rất nguy hiểm cho chó và mèo. Vậy hãy cẩn thận với nước chảy ra từ đầu máy xe.
Antifreeze chứa chất ethylene glycol có vị ngọt nên mèo và chó rất thích liếm!
Liều độc có thể gây tử vong cho mèo là 1,4ml/kg thể trọng (thí dụ mèo cân nặng 5kg cần 1,5 muỗng café #7,5ml chất chống đông cũng đủ làm chết). Liều độc ở chó là 4,4ml/kg.
The mortality rate in dogs poisoned by antifreeze ranges from 50 to 70% and is thought to be even higher in cats. A relatively small dose of ethylene glycol is necessary to cause the death of a pet. The minimum lethal dose of ethylene glycol is 4.4 ml/kg in dogs and a mere 1.4 ml/kg in cats.
Thường lối 30 phút sau khi mèo nuốt chất độc, thì triệu chứng mới bắt đầu xuất hiện.
Khi thấy các triệu chứng sau đây, thì bạn phải đem mèo đến phòng mạch thú-y ngay lập tức:
- nôn mửa;
- đi lảo đảo;
- lừ đừ lethargy;
- chảy nước dãi drooling;
- run rẩy;
- khát nước lạ thường;
- đái thường xuyên;
- hôn mê coma;
- chết vì suy thận cấp tính acute kidney failure.
Tại Hoa Kỳ và Canada, hằng năm có cả ngàn trường hợp mèo bị ngộ độc ethylene glycol.
Và cũng vì thế, mà có một số người đã sử dụng chất nói trên để…thanh toán con mèo nhà hàng xóm của mình!
Antifreeze is quickly absorbed from the digestive tract with peak blood concentrations occurring within three hours of ingestion. Absorption may be delayed when food is in the stomach. Approximately 50% of the ingested ethylene glycol will be excreted unchanged by the kidneys. The other 50% of ingested ethylene glycol is metabolized by an enzyme called alcohol dehydrogenase (ADH) in the liver and to a much lesser extent in the kidneys, producing toxic metabolites which cause severe metabolic acidosis and kidney failure. Glycoaldehyde and glycolic acid are thought to be the metabolites primarily responsible for the toxicosis.
Tham khảo
-Dr. Susan Muller Esneault DVM.
Antifreeze poisoning or Ethylene glycol toxicosis in dogs and cats
http://www.critterology.com/antifreeze_poisoning_or_ethylene_glycol_toxicosis_in_dogs-144.html
-Aspirin or Acetylsalicylic acid poisoning in cat.Handbook of veterinary procedures and emergency treatment. 1981- WB Saunders co 157-158)
http://www.critterology.com/aspirin_or_acetylsalicylic_acid_toxicity_in_the_cat-235.html
-Dr Delbert Carlson DVM and Jane M Giffin MD. Safe pain medication for cats
http://pets.webmd.com/cats/guide/safe-cat-pain-medications
-Chocolate poisoning in cats
http://www.cat-world.com.au/chocolate-poisoning-in-cats
-Nguyễn Thưọng Chánh, DVM. Mùa Xuân Của Muôn Loài
http://nguoivietboston.com/"p=32748
Montreal, Feb 07, 2011
Cho mèo uống thuốc.Nguyễn Thượng Chánh, DVM
Theo sự suy nghĩ thường tình của mọi người, thì bất cứ một loại thuốc nào hễ người sử dụng được là thú cũng xài được.
Câu trên có thể đúng mà cũng có thể sai, đặc biệt đối với mèo, một loại thú rất nhạy cảm đối với một số thuốc tây mà chúng ta thường hay giữ trong tủ thuốc gia đình.
***
Có những loại thuốc rất thông dụng ở người nhưng ngược lại đối với mèo thì rất nhạy cảm, gây phản ứng rất nặng và thường làm con vật phải chết sau đó.
Vậy, các bạn không nên vì lý do tiếc tiền đi khám bác-sĩ thú y mà tự tiện lấy thuốc sẵn có ở nhà nhét vào họng con mèo mình, bắt nó uống mỗi khi thấy nó có vẻ lừ đừ bịnh hoạn. Coi chừng hối tiếc hổng kịp đấy!
Có hai thứ thuốc chống đau nhức mà chúng ta cần phải quan tâm đặc biệt đến, đó là Aspirin và Tylénol.
*/ ASPIRIN (Acetyl salicylic acid):
Đây là thuốc chống đau nhức và hạ sốt rất ư là phổ thông từ xưa tới nay.
Thường có hai dạng: viên người lớn 325mg (loại thường) và viên trẻ em 81mg.
Mèo có thể bị ngộ độc ở liều 30mg/kg thể trọng. Tức là nửa viên Aspirin người lớn cũng đủ hại con mèo nặng 5kg.
Bạn không nên tự ý cho mèo uống Aspirin được!
Tuy nhiên, thú y sĩ đôi khi cho mèo uống Aspirin để trị các trường hợp nghẽn mạch vì máu đông (thromboembolic disease) liên hệ với bệnh tim triển dưỡng (hypertrophic cardiopathy).
Thú- y-sĩ có thể sử dụng liều 25mg/kg/mỗi 3 ngày.
Khi bị ngộ độc Aspirin, mèo biểu lộ các triệu chứng như sau:
- nôn mửa,ói ra máu;
- loét bao tử kèm theo xuất huyết, đi phân có máu;
- uể oãi, chán ăn, mệt mỏi, có dấu hiệu bị thiếu máu;
- thở gấp và ngắn (tachypnea, rapid shallow breathing);
- thở bằng bụng (panting), bụng phình ra xẹp vô liên hồi;
- đốm xuất huyết li ti (petechia) dưới da và các niêm mạc;
- hơi thở co mùi acetone;
- có thể kèm theo viêm gan, vàng da;
- thân nhiệt có thể tăng hyperthermia nhưng cũng hơi hiếm thấy;
- thú rất yếu, đi đứng xiêu vẹo, co giật, hôn mê rồi chết.
(Theo Aspirin or Acetylsalicylic acid poisoning in cat.
Cần nên biết thuốc tiêu chảy Pepto Bismol cũng có thể rất độc đối với mèo, vì có chứa chất salicylate. Liều gây ngộ độc ở loài mèo là 7ml/ngày. Hai muỗng canh Pepto Bismol có chứa salicylate tương đương với một viên Asprin của người lớn (2 cas Pepto Bismol #1 comp.Regular Aspirin/Adult).
Ngoài ra, các loại thuốc chống đau nhức khác cũng đều rất độc cho mèo. Đó là các loại thuốc nhóm NSAIDs (nonsteroidal antinflammatory drugs) như Ibuprofen (Motin, Advil), Naproxen (Aleve), Indomethacin (Indocid), Proxicam (Feldene), v.v.
*/ TYLENOL (Acetaminophen):
Tuyệt đối không bao giờ cho mèo uống Tylenol, vì rất nguy hiểm. Thuốc sẽ làm suy gan (liver failure), và hủy hoại hồng huyết cầu gây nên tình trạng thiếu máu (hemolytic anemia).
Có nhiều loại thuốc bán tự do (over the counter) có chứa chất acetaminophen hoặc dưới dạng ethyl ether, chẳng hạn như Phenacetin. Vậy, các bạn nên cẩn thận!
Triệu chứng ngộ độc Tylenol thường cho thấy có liên quan đến chất methemoglobin trong máu. Trường hợp cấp tính sẽ làm hại gan.
Mèo có thể bi ngộ độc Tylenol với liều lượng thật nhỏ.
Thí dụ như mèo nặng 3,5kg. Nếu cho uống nửa viên Tylenol 325mg thì có thể bị ngộ độc.
Các triệu chứng bị ngộ độc thường thấy ở mèo như sau:
- da trở nên xanh tía (cyanosis) do chất methemoglobin xuất hiện trong máu;
- khó thở dyspnea;
- phù nề mặt facial edema;
- suy tinh thần;
- ói mửa;
- suy yếu, hôn mê và chết.
Ngoài ra, phải kể đến BUTAZOLIDIN (Phenylbutazone) là thuốc chống đau nhức thường dùng cho ngựa và chó. Không nên đem dùng cho mèo vì sẽ gây ngộ độc như Aspirin và Tylenol.
Triệu chứng có thể làm suy thận.
*/ CHOCOLAT:
Không nên cho mèo ăn chocolat!
Ngộ độc do chocolat thường thấy ở mèo, nhất là trong những dịp lễ tình yêu St-Valentine.
Sức chịu đựng khác nhau tùy thuộc vào từng mỗi con.
Độc chất là methylxanthine còn gọi là theobromine.
Chocolat cứng (baking chocolate) chứa nhiều theobromine hơn chocolat sữa.
Triệu chứng ngộ độc:
- bồn chồn, tăng động (restlessness, hyperactivity);
- tăng sức co thắt và tăng nhịp tim;
- tiểu nhiều, làm mèo mất cân;
- ói mửa, tiêu chảy, loét bao tử;
- co giật, hôn mê và có thể chết.
*/ Chất chống đông (antigel, antifreeze) có chứa ethylen glycol
Tại Canada và Hoa Kỳ cũng như các quốc gia vùng Âu châu, đôi khi chúng ta giữ trong garage chất antifreeze để chế vào bộ tản nhiệt radiator xe hơi.
Đôi khi để đổ vào bồn cầu vào mùa đông cho nước đừng đông đặc làm bể ống nước.
Đặc biệt có thể thấy xảy ra tại các nhà nghỉ mát và các chalets vùng nông thôn hoặc ven rừng.
Bình đựng bằng nhựa plastic có thể bị thủng khiến chất antifreeze rỉ chảy ra ngoài sàn garage. Nước radiator luôn luôn có chứa chất antifreeze, khi chảy ra nền nhà rất nguy hiểm cho chó và mèo. Vậy hãy cẩn thận với nước chảy ra từ đầu máy xe.
Antifreeze chứa chất ethylene glycol có vị ngọt nên mèo và chó rất thích liếm!
Liều độc có thể gây tử vong cho mèo là 1,4ml/kg thể trọng (thí dụ mèo cân nặng 5kg cần 1,5 muỗng café #7,5ml chất chống đông cũng đủ làm chết). Liều độc ở chó là 4,4ml/kg.
The mortality rate in dogs poisoned by antifreeze ranges from 50 to 70% and is thought to be even higher in cats. A relatively small dose of ethylene glycol is necessary to cause the death of a pet. The minimum lethal dose of ethylene glycol is 4.4 ml/kg in dogs and a mere 1.4 ml/kg in cats.
Thường lối 30 phút sau khi mèo nuốt chất độc, thì triệu chứng mới bắt đầu xuất hiện.
Khi thấy các triệu chứng sau đây, thì bạn phải đem mèo đến phòng mạch thú-y ngay lập tức:
- nôn mửa;
- đi lảo đảo;
- lừ đừ lethargy;
- chảy nước dãi drooling;
- run rẩy;
- khát nước lạ thường;
- đái thường xuyên;
- hôn mê coma;
- chết vì suy thận cấp tính acute kidney failure.
Tại Hoa Kỳ và Canada, hằng năm có cả ngàn trường hợp mèo bị ngộ độc ethylene glycol.
Và cũng vì thế, mà có một số người đã sử dụng chất nói trên để…thanh toán con mèo nhà hàng xóm của mình!
Antifreeze is quickly absorbed from the digestive tract with peak blood concentrations occurring within three hours of ingestion. Absorption may be delayed when food is in the stomach. Approximately 50% of the ingested ethylene glycol will be excreted unchanged by the kidneys. The other 50% of ingested ethylene glycol is metabolized by an enzyme called alcohol dehydrogenase (ADH) in the liver and to a much lesser extent in the kidneys, producing toxic metabolites which cause severe metabolic acidosis and kidney failure. Glycoaldehyde and glycolic acid are thought to be the metabolites primarily responsible for the toxicosis.
Tham khảo
-Dr. Susan Muller Esneault DVM.
Antifreeze poisoning or Ethylene glycol toxicosis in dogs and cats
http://www.critterology.com/antifreeze_poisoning_or_ethylene_glycol_toxicosis_in_dogs-144.html
-Aspirin or Acetylsalicylic acid poisoning in cat.Handbook of veterinary procedures and emergency treatment. 1981- WB Saunders co 157-158)
http://www.critterology.com/aspirin_or_acetylsalicylic_acid_toxicity_in_the_cat-235.html
-Dr Delbert Carlson DVM and Jane M Giffin MD. Safe pain medication for cats
http://pets.webmd.com/cats/guide/safe-cat-pain-medications
-Chocolate poisoning in cats
http://www.cat-world.com.au/chocolate-poisoning-in-cats
-Nguyễn Thưọng Chánh, DVM. Mùa Xuân Của Muôn Loài
http://nguoivietboston.com/"p=32748
Montreal, Feb 07, 2011
Gửi ý kiến của bạn
