Hôm nay,  

Dịch Cúm Đã Tới

28/12/199900:00:00(Xem: 11348)
Mùa cúm đã tới, khoảng từ tháng 12 năm nay (1999) tới tháng 3 sang năm (2000). Bây giờ Cúm đang lan tràn khắp nơi. Siêu vi trùng sẽ tấn công khoảng 10 tới 40 triệu người tại Hoa Kỳ, và sẽ làm chết khoảng 20,000 tới 30,000 người mỗi năm, tuỳ theo sự nặng nhẹ của dịch cúm (American Family Physician, Nov. 1999).
Cúm sinh ra nóng, ho, đau cổ họng, chảy mũi, nghẹt mũi, nhức đầu, đau mình mẳy, và mệt mỏi. Cúm khác với cảm: cúm và cảm đều làm nghẹt mũi, ho, đau cổ họng. Nhưng cảm không làm nóng lạnh, đau nhức bắp thịt như cúm. Cảm sẽ hết bệnh khoảng 5-7 ngày, còn cúm kéo dài bệnh tới 10 ngày. Nếu bị cúm nặng, có thể bị yếu sức, sưng phổi (pneumonia), và chết. Những bệnh nhân dễ bị sưng phổI là bị bệnh tim phổI kinh niên, những người sống trong viện dưỡng lão, những ngườI già trên 65 tuổI, bệnh tiểu đường, yếu thận, hoặc suy yếu miễn nhiễm.
Chích ngừa cúm
Thuốc ngừa cúm năm nay (1999-2000) sẽ gồm những siêu vi trùng cúm A/Beijing/262/95-like (H1N1), A/Sydney/5/97-like (H3N2) và B/beijing/184/93-like. Thuốc chích cúm chứa siêu vi trùng cúm đã chết cho nên bạn không thể bị bệnh. Trái lại, chích cúm là để đề phòng bệnh cúm, giúp cho cơ thể bạn có kháng thể sẵn sàng chống lại dịch cúm. Vì vi trùng cúm thay đổi mỗi năm, bạn phải chích ngừa mỗI năm.
Những người nằm trong trường hợp sau đây nên chích ngừa cúm hàng năm:
Trên 50 tuổi, làm việc trong nhà thương, hay phòng mạch, hay phải tiếp xúc với nhiều người trong công việc hàng ngày, hoặc những bệnh nhân nằm trong nhà thương dưỡng lão, những bệnh nhân bị hen, xuyễn, bệnh về máu, yếu hệ thống miễn nhiễm, bệnh HIV, bệnh thận, bệnh tiểu đường, suy tim, hay một số bệnh kinh niên khác.Trẻ em từ 6 tháng tớI 18 tuổI,nếu đang phải uống thuốc aspirine kinh niên, khi bị cúm influenza, dễ bị bệnh Reye’s syndrom (loại bệnh hiếm có nhưng nguy hiểm, có thể làm hư gan, viêm óc, và tử vong, 30 phần trăm). Riêng đối vớI đàn bà có thai, chưa có kết quả thử nghiệm rõ ràng giữa thuốc chủng ngừa cúm và bào thai, sẽ tuỳ từng trường hợp, và sẽ do sự quyết định cuả bác sĩ sản phụ khoa hay bác sĩ gia đình.
Ngoài ra, bất cứ người nào cũng có thể chích ngưà cúm nếu muốn. Miễn là không bị dị ứng khi ăn hột gà (như bị nổi mề đay chẳng hạn). Vì thuốc chích ngừa cúm dùng siêu vi trùng cúm cấy trong hột gà.
Trẻ em từ 3 tới 9 tuổi có thể chích ngừa cúm được, và phải chích 2 lần, cách nhau mt tháng. Trẻ em trên 9 tuổi thì được chích như người lớn.
Chích cúm có vài công phạt, khoảng 10 phần trăm bị nổi đỏ và đau nhẹ nơi chích, và khoảng 20 phần trăm có thể bị nóng và đau bắp thịt (W. Paul Glezen: J. Respir. Dis.,20:597, 1999).Có những phản ứng phụ khác như dị ứng, nổI mề đay, sưng mặt mũi, xuyễn, phản vệ (anaphylaxis), đều là những hình thức của những phản ứng nhạy cảm (hypersensitivity), hình như là do chất bạch đản hột gà trong thuốc chủng. Còn mt vài phản ứng phụ khác rất rất hiếm có, bạn nên hỏi bác sĩ gia đình về tất cả mọi sự công phạt, trước khi chích thuốc ngừa cúm.
Thuốc mới bơm mũi ngừa cúm:
Có một loại thuốc mới, bơm vào mũi để phòng cúm (Flumist). Thuốc sẽ xuất hiện nay mai. Thuốc này có cái lợi là vừa dùng để phòng cúm cho trẻ em, vừa đề phòng bệnh nhiễm trùng tai, và giúp cho trẻ em không phải bỏ học khi có dịch cúm. Cách dùng lại giản dị, chỉ bơm vào mũi chứ không phải chích, nghĩa là không đau, rất thích hợp cho trẻ (Family Practice News, October 15, 1999).

Chữa cúm thông thường:
Nói chung thì nên chích ngừa cúm hàng năm thì tốt hơn là để bị bệnh.
Dùng Tylenol để chữa đau nhức, và nóng. Không nên dùng aspirine hay thuốc chống viêm (anti-inflammatory) như Ibuprofen (Advil, hay Motrin),vì dễ làm khó chịu bao tử.
Những thuốc men khác để chữa ho, nghẹt mũi, chảy nước mũi, thì nên hỏi bác sĩ gia đình, vì có nhìêu thuốc mặc dầu đang được bán tự do nhưng cũng có phản ứng phụ, có thể nguy hiểm cho bệnh nhân.
Nếu đang bị cúm lại thấy khó thở, đau ngực và ho thì có thể bị sưng phổI, một là do siêu vi trùng cúm, hai là do cơ thể bị yếu khi có cúm, dễ bị nhiễm vi trùng khác vào phổi. Bạn nên đi gặp bác sĩ ngay.
Đối vớI trẻ em, có thể bị nóng rất cao, đôi khi lên tớI 103 hay 105 độ F, cho uống tylenol ngay và phải đưa con đi bác sĩ, hay vào nhà thương cấp cứu. Con nít ở lứa tuổI trước khi đi học (dướI 5 tuổI), rất khó mà phân biệt được giữa bệnh do cúm hay do những siêu vi trùng khác. Nếu trẻ đã lớn tuối, mặc dầu triệu chứng cúm còn kéo dài vài ngày, cũng phải đi gặp bác sĩ. Nói chung, nếu có bất cứ chuyện gì thắc mắc về sức khỏe của con em, đều phải đi gặp bác sĩ ngay.
Thuốc chữa cúm:
Cho cúm influenza loại A: Amantadine và Rimantadine là 2 thứ thuốc chữa cúm đã dùng từ mấy năm nay. Nhưng thuốc chỉ có thể chữa được cúm loại A mà không chữa được cúm loại B.
Có 2 thứ thuốc mớI, cho cúm loại A và B:
Thuốc thứ nhất Zanamivir (Relenza, Glaxo Wellcome, Inc.), lần đầu tiên sẽ được dùng cho dịch cúm năm nay, 1999-2000. Thuốc đã được Cơ Quan Kiểm soát Thực Phẩm và Thuốc Men (FDA) chấp thuận.Thuốc cũng được cho phép dùng tại nhiều quốc gia khác như: Gia Nã Đại, Cng Đồng Âu Châu, Armenia, Úc Châu, Tân Tây Lan và Mễ Tây Cơ.
NgườI ta dùng thuốc bằng cách bơm thẳng ống thuốc có chứa Zanamivir vào miệng. Thuốc sẽ tấn công vi trùng cúm trong b máy hô hấp của bạn, làm thuyên giảm triệu chứng cúm và chóng khỏi bệnh. Nguyên tắc căn bản là thuốc Zanamivir ngăn cản sự hoạt đng cuả phân hoá tố Neuraminase. Neuraminase giúp cho vi trùng cúm sinh sản. Nếu thuốc chống được Neuraminase, là ngăn cản được sự sinh sản của siêu vi trùng cúm, làm giảm triệu chứng cúm, và chóng khỏi bệnh.
Thuốc thứ hai: Tamiflu, cũng dùng để trị cúm do hãng Hoffman Laroche điều chế. Thuốc vưà được chấp thuận bởI FDA,cho phép dùng chữa cúm A và B. Cũng giống như Zanamivir, Oseltamivir ngăn cản neuraminase, và giảm sự sinh sản cuả vi trùng cúm, và thuyên giảm bệnh (AS Monto et al., J. Infect. Diseases (August)180: 254, 1999). Oseltamivir là thuốc viên để uống, khác vớI Zanamivir bơm thẳng vào miệng.
Tamiflu (Oseltamivir) có vài công phạt như :ói mửa,viêm cuống phổI, làm khó ngủ, hay chóng mặt.
Dùng thuốc trị cúm (Relenza) Zanamivir hay Tamiflu( Oseltamivir)đều phải có toa của bác sĩ. Phần khác Zanamivir và Oseltamivir đều là thuốc mới, nên tham khảo vớI bác sĩ trước khi dùng thuốc.
Nói tóm lại, dịch cúm đang lan tràn, gây nhiều khó khăn cho quí bạn, đôi khi nguy hiểm đến tinh mạng. Xin hãy bảo trọng. (Một phần của Cúm có trong Sức Khoẻ, http://www.vn1.net).
Bác Sĩ Trần-Mạnh-Ngô, M.D.,Ph.D.,FAAFP; E-mail:[email protected].

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối

Bằng cách bắt chước cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, một nhóm nghiên cứu ở Lund, Thụy điển hy vọng có thể ngăn chặn tình trạng viêm phát triển thành nhiễm trùng máu, theo đài truyền hình SVT, Thụy điển. Nhiễm trùng máu là tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Thông thường nguyên nhân là do viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu hoặc nhiễm trùng vết thương. Nghiên cứu từ Lund cho thấy hiện nhiễm trùng huyết phổ biến hơn so với trước đây.

Ngày nay, có nhiều người lớn hơn bao giờ hết đang phải đối mặt với chứng rối loạn khả năng tập trung- thiếu khả năng chú ý, hay ADHD. Người ta nghi ngờ nguyên nhân chính của vấn đề này là do công nghệ hiện đại đang gây áp lực lên não bộ của họ. Trong khi có gần 10% trẻ em được chẩn đoán mắc chứng ADHD, một phân tích tổng hợp gần đây từ nhiều nghiên cứu cho thấy gần 6.8% người lớn mắc chứng ADHD – tăng từ 4.4% vào năm 2003.

Bộ não của chúng ta thường có khuynh hướng tìm kiếm và phản ứng với những điều mang lại sự hài lòng, gọi là phần thưởng. Khi chúng ta đói, bộ não hiểu rằng thức ăn là một phần thưởng, còn khi ta khát, nước sẽ là phần thưởng. Nhưng lạm dụng các chất gây nghiện như rượu và các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến các con đường tìm kiếm phần thưởng tự nhiên trong bộ não, tạo ra những ham muốn khó kiểm soát và làm giảm khả năng kiểm soát hành vi của chúng ta.

Aissam Dam, cậu bé 11 tuổi, lớn lên trong một thế giới im lặng tuyệt đối. Em sinh ra đời đã bị điếc và chưa bao giờ nghe thấy bất kỳ tiếng động nào. Khi sống trong một cộng đồng nghèo ở Maroc, em đã học cách diễn đạt bằng ngôn ngữ ký hiệu do chính mình phát minh ra và không được đi học. Năm ngoái, sau khi chuyển đến Tây Ban Nha, gia đình đưa em đến gặp một chuyên gia về thính giác, người đã đưa ra một gợi ý đáng ngạc nhiên: Aissam có thể đủ điều kiện tham gia thử nghiệm lâm sàng sử dụng liệu pháp gen. Vào ngày 4 tháng 10, Aissam được đưa đến điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia, trở thành người đầu tiên được điều trị bằng liệu pháp gen ở Hoa Kỳ cho bệnh điếc bẩm sinh. Mục đích là cung cấp cho em thính giác, nhưng các nhà nghiên cứu không biết liệu phương pháp điều trị này có hiệu quả hay không, và nếu có thì em sẽ nghe được bao nhiêu.

Sau mùa lễ cuối năm là lúc các bậc phụ huynh lo lắng về con đường đại học của con cháu mình. Những con số điểm, những chữ viết tắt như GPA, SAT và ACT sẽ làm phụ huynh nhức đầu và chúng ta sẽ bàn lại về vai trò các điểm này và nhất là tương quan giữa SAT và IQ trong khung cảnh của các thay đổi gần đây ở Mỹ. Năm ngoái, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ quyết định cấm dùng màu da, nguồn gốc sắc tộc để quyết định tuyển chọn một ứng viên, từ chối không cho Đại học Harvard thực hành “tác dụng khẳng định” (affirmative action) để tăng sỉ số da màu không được đại diện đúng mức so với tỷ lệ trong dân số nói chung. Một trong những biện pháp được dùng để giảm bớt sỉ số dân Á Châu là gạt bỏ kết quả kỳ thi SAT hoặc giảm bớt tầm quan trọng của SAT, vì người gốc Á Châu có điểm SAT cao hơn nhiều so với các sắc dân khác.

Hội chứng người cứng đơ (Stiff Person Syndrome – SPS) là một căn bịnh có thể gây co thắt dữ dội và làm suy nhược các cơ, nhưng hầu hết mọi người đều không biết gì về nó mãi cho đến cuối năm ngoái, khi nữ danh ca Celine Dion công bố tình trạng bịnh của mình. Chứng rối loạn thần kinh và tự miễn dịch hiếm gặp này được cho là chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 2 người trong một triệu người – và hai phần ba trong số những người bị là phụ nữ.

Tạp chí Consumer Reports vừa công bố phát hiện rằng nhựa vẫn hiện diện “rộng rãi” trong thực phẩm bất chấp các nguy hại về sức khỏe, và kêu gọi các cơ quan chức trách đánh giá lại mức độ an toàn của nhựa khi tiếp xúc với thực phẩm trong quá trình sản xuất. Tổ chức vô vụ lợi này cho biết rằng 84 trong số 85 mẫu thực phẩm ở siêu thị và thức ăn nhanh mà họ vừa kiểm tra gần đây có chứa “chất hóa dẻo” (plasticizers) được gọi là phthalates, một loại hóa chất được sử dụng để làm cho nhựa bền hơn.

Cách đâu 30-40 năm, lúc người tỵ nạn Việt mới định cư ở Mỹ và bắt đầu làm quen với các tập tục kể những tập quán về y tế ở Mỹ, trong y giới Mỹ cũng như các nước tây phương khác đang tranh cãi rất nhiều về chỉ định có nên cắt bao quy đầu theo thông lệ (routine circumcision) cho trẻ em sơ sinh hay không. Thuật ngữ “circumcision”, gốc latinh “circumcisio”. Từ "cắt bao quy đầu" xuất phát từ các từ Latin circum và caedo (circum: “xung quanh”; caedo: “tôi cắt”), có nghĩa đen là "cắt xung quanh". Từ epitome trong tiếng Hy Lạp cũng có nguồn gốc từ gốc có nghĩa là "cắt" hoặc "vết mổ". Trong tiếng Hebrew (Do Thái), phép cắt bao quy đầu được gọi là “peritomy”, xuất phát từ tiếng Hy Lạp peritomy.

Người ta vẫn thường nói “You are what you eat” (Những gì bạn ăn thể hiện bạn là ai). Nhưng có lẽ sẽ đúng hơn khi nói rằng những gì chúng ta ăn sẽ khiến chúng ta có những cảm xúc gì, bởi vì những tiến bộ trong lĩnh vực dinh dưỡng tâm thần học cho thấy chế độ dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe tâm thần của chúng ta.

Đặng Đình Bách: Tấm gương sáng về tinh thần đoàn kết cộng đồng và câu chuyện đau buồn về sự bất công cần phải khắc phục tại Việt Nam...
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.