Hôm nay,  

Dịch Cúm Đã Tới

28/12/199900:00:00(Xem: 11362)
Mùa cúm đã tới, khoảng từ tháng 12 năm nay (1999) tới tháng 3 sang năm (2000). Bây giờ Cúm đang lan tràn khắp nơi. Siêu vi trùng sẽ tấn công khoảng 10 tới 40 triệu người tại Hoa Kỳ, và sẽ làm chết khoảng 20,000 tới 30,000 người mỗi năm, tuỳ theo sự nặng nhẹ của dịch cúm (American Family Physician, Nov. 1999).
Cúm sinh ra nóng, ho, đau cổ họng, chảy mũi, nghẹt mũi, nhức đầu, đau mình mẳy, và mệt mỏi. Cúm khác với cảm: cúm và cảm đều làm nghẹt mũi, ho, đau cổ họng. Nhưng cảm không làm nóng lạnh, đau nhức bắp thịt như cúm. Cảm sẽ hết bệnh khoảng 5-7 ngày, còn cúm kéo dài bệnh tới 10 ngày. Nếu bị cúm nặng, có thể bị yếu sức, sưng phổi (pneumonia), và chết. Những bệnh nhân dễ bị sưng phổI là bị bệnh tim phổI kinh niên, những người sống trong viện dưỡng lão, những ngườI già trên 65 tuổI, bệnh tiểu đường, yếu thận, hoặc suy yếu miễn nhiễm.
Chích ngừa cúm
Thuốc ngừa cúm năm nay (1999-2000) sẽ gồm những siêu vi trùng cúm A/Beijing/262/95-like (H1N1), A/Sydney/5/97-like (H3N2) và B/beijing/184/93-like. Thuốc chích cúm chứa siêu vi trùng cúm đã chết cho nên bạn không thể bị bệnh. Trái lại, chích cúm là để đề phòng bệnh cúm, giúp cho cơ thể bạn có kháng thể sẵn sàng chống lại dịch cúm. Vì vi trùng cúm thay đổi mỗi năm, bạn phải chích ngừa mỗI năm.
Những người nằm trong trường hợp sau đây nên chích ngừa cúm hàng năm:
Trên 50 tuổi, làm việc trong nhà thương, hay phòng mạch, hay phải tiếp xúc với nhiều người trong công việc hàng ngày, hoặc những bệnh nhân nằm trong nhà thương dưỡng lão, những bệnh nhân bị hen, xuyễn, bệnh về máu, yếu hệ thống miễn nhiễm, bệnh HIV, bệnh thận, bệnh tiểu đường, suy tim, hay một số bệnh kinh niên khác.Trẻ em từ 6 tháng tớI 18 tuổI,nếu đang phải uống thuốc aspirine kinh niên, khi bị cúm influenza, dễ bị bệnh Reye’s syndrom (loại bệnh hiếm có nhưng nguy hiểm, có thể làm hư gan, viêm óc, và tử vong, 30 phần trăm). Riêng đối vớI đàn bà có thai, chưa có kết quả thử nghiệm rõ ràng giữa thuốc chủng ngừa cúm và bào thai, sẽ tuỳ từng trường hợp, và sẽ do sự quyết định cuả bác sĩ sản phụ khoa hay bác sĩ gia đình.
Ngoài ra, bất cứ người nào cũng có thể chích ngưà cúm nếu muốn. Miễn là không bị dị ứng khi ăn hột gà (như bị nổi mề đay chẳng hạn). Vì thuốc chích ngừa cúm dùng siêu vi trùng cúm cấy trong hột gà.
Trẻ em từ 3 tới 9 tuổi có thể chích ngừa cúm được, và phải chích 2 lần, cách nhau mt tháng. Trẻ em trên 9 tuổi thì được chích như người lớn.
Chích cúm có vài công phạt, khoảng 10 phần trăm bị nổi đỏ và đau nhẹ nơi chích, và khoảng 20 phần trăm có thể bị nóng và đau bắp thịt (W. Paul Glezen: J. Respir. Dis.,20:597, 1999).Có những phản ứng phụ khác như dị ứng, nổI mề đay, sưng mặt mũi, xuyễn, phản vệ (anaphylaxis), đều là những hình thức của những phản ứng nhạy cảm (hypersensitivity), hình như là do chất bạch đản hột gà trong thuốc chủng. Còn mt vài phản ứng phụ khác rất rất hiếm có, bạn nên hỏi bác sĩ gia đình về tất cả mọi sự công phạt, trước khi chích thuốc ngừa cúm.
Thuốc mới bơm mũi ngừa cúm:
Có một loại thuốc mới, bơm vào mũi để phòng cúm (Flumist). Thuốc sẽ xuất hiện nay mai. Thuốc này có cái lợi là vừa dùng để phòng cúm cho trẻ em, vừa đề phòng bệnh nhiễm trùng tai, và giúp cho trẻ em không phải bỏ học khi có dịch cúm. Cách dùng lại giản dị, chỉ bơm vào mũi chứ không phải chích, nghĩa là không đau, rất thích hợp cho trẻ (Family Practice News, October 15, 1999).

Chữa cúm thông thường:
Nói chung thì nên chích ngừa cúm hàng năm thì tốt hơn là để bị bệnh.
Dùng Tylenol để chữa đau nhức, và nóng. Không nên dùng aspirine hay thuốc chống viêm (anti-inflammatory) như Ibuprofen (Advil, hay Motrin),vì dễ làm khó chịu bao tử.
Những thuốc men khác để chữa ho, nghẹt mũi, chảy nước mũi, thì nên hỏi bác sĩ gia đình, vì có nhìêu thuốc mặc dầu đang được bán tự do nhưng cũng có phản ứng phụ, có thể nguy hiểm cho bệnh nhân.
Nếu đang bị cúm lại thấy khó thở, đau ngực và ho thì có thể bị sưng phổI, một là do siêu vi trùng cúm, hai là do cơ thể bị yếu khi có cúm, dễ bị nhiễm vi trùng khác vào phổi. Bạn nên đi gặp bác sĩ ngay.
Đối vớI trẻ em, có thể bị nóng rất cao, đôi khi lên tớI 103 hay 105 độ F, cho uống tylenol ngay và phải đưa con đi bác sĩ, hay vào nhà thương cấp cứu. Con nít ở lứa tuổI trước khi đi học (dướI 5 tuổI), rất khó mà phân biệt được giữa bệnh do cúm hay do những siêu vi trùng khác. Nếu trẻ đã lớn tuối, mặc dầu triệu chứng cúm còn kéo dài vài ngày, cũng phải đi gặp bác sĩ. Nói chung, nếu có bất cứ chuyện gì thắc mắc về sức khỏe của con em, đều phải đi gặp bác sĩ ngay.
Thuốc chữa cúm:
Cho cúm influenza loại A: Amantadine và Rimantadine là 2 thứ thuốc chữa cúm đã dùng từ mấy năm nay. Nhưng thuốc chỉ có thể chữa được cúm loại A mà không chữa được cúm loại B.
Có 2 thứ thuốc mớI, cho cúm loại A và B:
Thuốc thứ nhất Zanamivir (Relenza, Glaxo Wellcome, Inc.), lần đầu tiên sẽ được dùng cho dịch cúm năm nay, 1999-2000. Thuốc đã được Cơ Quan Kiểm soát Thực Phẩm và Thuốc Men (FDA) chấp thuận.Thuốc cũng được cho phép dùng tại nhiều quốc gia khác như: Gia Nã Đại, Cng Đồng Âu Châu, Armenia, Úc Châu, Tân Tây Lan và Mễ Tây Cơ.
NgườI ta dùng thuốc bằng cách bơm thẳng ống thuốc có chứa Zanamivir vào miệng. Thuốc sẽ tấn công vi trùng cúm trong b máy hô hấp của bạn, làm thuyên giảm triệu chứng cúm và chóng khỏi bệnh. Nguyên tắc căn bản là thuốc Zanamivir ngăn cản sự hoạt đng cuả phân hoá tố Neuraminase. Neuraminase giúp cho vi trùng cúm sinh sản. Nếu thuốc chống được Neuraminase, là ngăn cản được sự sinh sản của siêu vi trùng cúm, làm giảm triệu chứng cúm, và chóng khỏi bệnh.
Thuốc thứ hai: Tamiflu, cũng dùng để trị cúm do hãng Hoffman Laroche điều chế. Thuốc vưà được chấp thuận bởI FDA,cho phép dùng chữa cúm A và B. Cũng giống như Zanamivir, Oseltamivir ngăn cản neuraminase, và giảm sự sinh sản cuả vi trùng cúm, và thuyên giảm bệnh (AS Monto et al., J. Infect. Diseases (August)180: 254, 1999). Oseltamivir là thuốc viên để uống, khác vớI Zanamivir bơm thẳng vào miệng.
Tamiflu (Oseltamivir) có vài công phạt như :ói mửa,viêm cuống phổI, làm khó ngủ, hay chóng mặt.
Dùng thuốc trị cúm (Relenza) Zanamivir hay Tamiflu( Oseltamivir)đều phải có toa của bác sĩ. Phần khác Zanamivir và Oseltamivir đều là thuốc mới, nên tham khảo vớI bác sĩ trước khi dùng thuốc.
Nói tóm lại, dịch cúm đang lan tràn, gây nhiều khó khăn cho quí bạn, đôi khi nguy hiểm đến tinh mạng. Xin hãy bảo trọng. (Một phần của Cúm có trong Sức Khoẻ, http://www.vn1.net).
Bác Sĩ Trần-Mạnh-Ngô, M.D.,Ph.D.,FAAFP; E-mail:[email protected].

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.

Hơn một thập niên trước, Shria Kumar, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và là chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Miami, bắt đầu chú ý đến một dấu hiệu đáng lo ngại. Có một số bệnh nhân ung thư dạ dày đến gặp bà ở độ tuổi rất trẻ, và rất nhiều người là phụ nữ. Khuynh hướng này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay. Các khoa học gia đang nỗ lực tìm hiểu tại sao điều này lại xảy ra. Vào mùa xuân năm ngoái, họ đã xác nhận rằng hiện tượng này đang diễn ra ở Hoa Kỳ. Sau khi kiểm tra hệ thống các cơ sở dữ liệu chứa các thông tin chi tiết về các trường hợp ung thư ở nhiều tiểu bang trên toàn quốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy ung thư dạ dày đang gia tăng nhanh hơn ở phụ nữ trẻ.

Wegovy, Ozempic và Mounjaro là các loại thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường đã gây được tiếng vang lớn trong lĩnh vực tin tức y tế. Chúng nhắm vào các con đường điều tiết liên quan đến cả bệnh béo phì và tiểu đường, và được nhiều người coi là bước đột phá trong việc kiểm soát cân nặng, đường và huyết áp. Nhưng liệu những loại thuốc này có giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của hội chứng chuyển hóa (metabolic disease) không? Điều gì đã thúc đẩy sự phát triển của chúng từ ban đầu?

Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.