Hôm nay,  

Cứu Lấy Bà Mẹ

27/09/201900:00:00(Xem: 3407)
BS_NGUYEN_Y_DUC nguyen y du
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

 

Sinh con ngày nay thường là một điều vui và mỗi lần bà mẹ ôm con mới sinh vào lòng thì bà ta cũng ít lo vì sức khỏe của con.

Tuy nhiên, ngày xưa sau một vài tuần lễ, nhiều bà mẹ chết  vì các bệnh như ban xuất huyết. Họ bị nóng sốt, đau ở bụng dưới, sưng các mô bào ở bẹn, u nhọt, viêm phúc mạc, nhiễm độc, mê sảng và suy tim.

Ban xuất huyết thường thấy ở các bà mẹ sinh tại bệnh viện và vào thế kỷ thứ 19, họ đều nghèo và sinh tại nhà.

Những nạn nhân được ưa thích.

Một trong những người từ chối tin rằng bệnh và lời nguyền của Eve là bác sĩ người Hung Gia Lợi, Ignaz Semmelweis. Vào năm 1847, là một sinh viên 28 tuổi phụ việc tại Vienna Lying-in Hospital, anh ta nhận thấy có sự khác biệt giữa tử vong vì sốt xuất huyết tại hai trại: trong trại số một thì 9.9 bà mẹ mới sinh chết (đôi khi lên tới 29.3); trong trại số hai chỉ có 3.9 phần trăm. Trại số một bị mang tiếng xấu và nhiều bệnh nhân khóc  xin đừng đưa vào đó.

Các bác sĩ chịu trách nhiệm tại bệnh viện, cũng như các vị khác ở khắp nơi tại Âu châu, đều kết luận là sốt xuất huyết đều do hơi độc trong không khí. Bác sĩ Semmelweis không đồng ý vì bệnh này thấy ở cả hai trại. Các vị khác thì cho là chỉ vì không sạch  sẽ.

Semmelweis thấy rằng trại số 2 được đặc biệt chăm sóc bởi các nữ hộ sinh rất cẩn thận về sạch sẽ; trại số 1 do các sinh viên viên y khoa của tỉnh, vào phòng mổ ngay sau khi làm việc với xác chết mà không rửa tay, mang cùng những áo dính đầy máu mà họ đã mổ tử thi.Khi một trong những người bạn chết vì trúng độc máu mà anh này mắc phải trong khi mổ tử thi. Nếu một trong những người bạn chết vì nhiễm độc máu do vết cắt trong khi mổ tử thi, có nhiều triệu chứng bệnh như nạn nhân trại số 1, thì ông ta hiểu nguyên nhân tại sao cho cả hai trường hợp.Một cái gì đó mà Semmlweis gọi là “các phần tử thối tha” đã truyền từ tử thi trong phòng mổ vào vết thương: vết thương nhỏ trên bàn tay người bạn của ông ta hoặc vết thương lớn còn lại khi nhau thai tách khỏi dạ con sau khi đẻ.

Người bác sĩ trẻ có lẽ phải cười lớn vì khám phá của mình nhưng ông ta cũng cảm thấy tội lỗi.Chính ông cũng đã mổ nhiều xác chết mà mục đích đầu tiên là để tìm xem tại sao các phụ nữ xấu số đó lại chết: “Do đó tôi phải thú tội rằng chỉ có Thượng Đế mới biết được số người nữ  mà tôi đã sớm giao phó cho ngôi mộ”.

Tiếng nói từ vùng hoang dã.

Simmelweis hành động rất nhanh. Bọn họ rất ngạc nhiên và bực mình vì ông thầy đã muốn tất cả sinh viên rửa tay với dung dịch khử trùng trước khi vào trại số một. Kết quả  trông thấy. Trong vòng một năm số tử vong ở trại giảm xuống ba phần trăm và năm sau xuống còn có 1.27 phần trăm.

Nếu Semmlweis hy vọng nhận được lời khen từ các đồng nghiệp khi ông ta công bố kết quả thì ông đã rất thất vọng: các gợi ý của ông đều bị bỏ qua. Mặc dù tương lai của mình có nguy hiểm, người bác sĩ Hung Gia Lợi từ chối sự im lặng và gọi đối thủ của ông là sát nhân. Và Giám đốc bệnh viện là bác sĩ Klein cam kết là sẽ không gia hạn hợp đồng của Semmlweis.

Bị ép phải rời Vienna, Semmelweis trở lại Budapest để hành nghề sản phụ khoa. Và cũng tại đây lý thuyết mới của ông ta bị phản đối nhưng ông đã dành tất cả thời gian rảnh để viết một tác phẩm mà ông nghĩ sẽ chứng minh rằng ông đúng. The Cause, Concept and Prophylaxis of Childbed Fever cuối cùng thì cũng được xuất bản vào năm1861, nhưng vì được in giữa những cuộc tranh cãi y học, nội dung quá dài, khó hiểu và nhất là gây gổ và không thuyết phục được ai.

Một thời gian sau, Semmelweis bị trầm cảm và ngày 1 tháng Tám năm 1865, ông được nhận vào viện tâm thần. Mười hai ngày sau ông mất. Trong một giải phẫu lần cuối của ông, ông đã cắt nhầm vào tay và nhiễm độc. Ignaz Semmelweis mất vì nhiễm trùng mà ông đã cố gắng tránh cho các bà mẹ mà ông chăm sóc.

Sau cùng thì Semmlweis  cũng phục thù được. Tại một hội nghi về y học tại Academy of Medicine ở Ba Lê, một bác sĩ nổi danh về sản phụ khoa bắt đầu nhục mạ lý thuyết của nhà y học Hung Gia Lợi. Ông này bị ngắt lời bởi khoa học gia danh tiếng nước Pháp là Louis Pasteur. Louis đã lên bảng đen ghi lại những vòng nhỏ kết hợp với nhau mà ông gọi là vi khuẩn streptococcus và nói: “Các ngài thấy không. Đó là sự thật”. Các phương pháp của Semmelweis sau này được coi là tiến bộ hơn cách khử nhiễm trùng trong khi giải phẫu của Joseph Lister.

Nhà chuyên môn về lịch sử y khoa, ông Fielding H. Garrison, đã có nhận xét về bác sĩ Hung Gia Lợi như sau: “Semmelweis là một người chết vì y khoa …một trong những tên tuổi sáng chói  mà mỗi cháu bé của các bà mẹ đều chịu ơn”./.

 

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Vận động hay thể dục hoặc thể thao, là việc mọi người trong chúng ta bất kỳ tuổi tác nào, cũng cần phải thực hiện thường xuyên mỗi ngày để mong duy trì được một sức khỏe tốt. Có rất nhiều cách vận động lắm, nhưng ở đây chúng ta chỉ đề cập đến việc đi bộ và chạy bộ vì có thể được xem là dễ thực hiện nhứt. Đây là hai môn thể thao xưa nhứt thế giới!
Khảo cứu của Gs Javier Espinosa (Rochester Institute of Technology in America) cho biết là ông chồng quá lệ thuộc vào bà vợ về tình cảm, tinh thần và về thể xác. Vợ (VN) được xem như là người chăm sóc chồng (caregiver). Trăm việc nhỏ lớn đều do một tay vợ già quán xuyến, lo hết và nắm hết. Từ việc con cái, nhà cửa ngăn nắp, sạch sẽ, tiền bạc dành dụm, bảo vệ hạnh phúc gia đình, canh giữ, kiểm soát ông chồng khỏi bị bà khác sớt đi mất… Chồng quá ỷ lại vào vợ cho nên khi bả chết bất thình lình thì ông bị chới với, stress tột độ, mất người săn sóc nên ảnh hưởng đến sức khỏe. Thường một thời gian ngắn sau thì ổng cũng lót tót theo bả về bên kia thế giới.
Chết phải là một chuyến du lịch tuyệt vời vì chưa có một ai đã trở về!(“La mort doit être un beau voyage puisque personne n'en est revenue”). Thông thường trong những dịp Tết, người đời thường chúc tụng lẫn nhau sống thọ đến trăm tuổi. Không phải ai muốn chết lúc nào là chết được đâu. Phải tới số mới chết. Trời kêu ai nấy dạ mà Sống quá thọ có tốt, có cần thiết không? Không có ai nghĩ giống ai hết. Đặt câu hỏi như trên có thể làm nhiều người cảm thấy khó chịu, nhưng đó là sự thật. Tuổi thọ (longévité) trong điều kiện sức khoẻ bình thường, không ngừng gia tăng thêm lên mãi tại các quốc gia kỹ nghệ giàu có... Sự gia tăng nầy thật ra phải được xem như là một sự kéo dài của tuổi trẻ (jeunesse) hơn là một sự kéo dài của…tuổi già (vieillesse). Tại sao chúng ta già? Tuổi thọ đến lúc nào sẽ dừng lại? Nhân loại đã đạt được đến mức nầy hay chưa?
Chúng ta chỉ có thể tung hoành trong một ngày thật ngắn ngũi mà thôi. Hãy trân quý ngày hôm nay. Chúng ta sẽ mất tinh thần, sẽ mất hết niềm tự tin cũng như sự can đảm, và cuộc sống chúng ta sẽ chìm đi nếu chúng ta để gánh nặng của ngày hôm qua và của ngày mai chồng chất thêm vào gánh nặng của ngày hôm nay. Không phải những kinh nghiệm của ngày hôm nay làm chúng ta thất vọng, nhưng đó chính là những đắng cay, hối hận, dằn vặt của ngày hôm qua cùng những nỗi lo ngại, ưu tư của ngày mai chưa đến, đã làm u ám vẫn đục ngày hôm nay. Vậy hãy sống trọn vẹn cho ngày hôm nay mà thôi.
Từ cuối tháng 12/2019 đến hôm nay là cuối tháng 3 / 2020, biến động đại dịch corona (covid 19) đã gieo tang tóc và chết chóc khắp cả thế giới-Bấn loạn khắp nơi không biết chừng nào dứt đây? Từ sáng sớm tới khuya Tv, internet không ngừng tin tức về đại dịch với số nạn nhân cập nhật từng giờ một…Tác giả muốn khùng đây vì bị phobia ám ảnh tinh thần. Chết vẫn còn là một việc cấm kỵ tabou, một điều quá bí ẩn đối với tất cả mọi người. Từ trước tới giờ vẫn chưa có người quá vãng nào trở lại dương thế để kể lại cho bà con ta nghe với.
Muối ăn (NaCl) là những hạt mầu trắng, vị mặn, tách ra từ nước biển hoặc khai thác từ mỏ di tích của biển. Đây là một chất cần thiết cho mọi sinh vật nhưng cũng có nguy cơ gây bệnh nếu dùng quá nhiều. Muối ăn được dùng từ thuở rất sớm trong lịch sử loài người. Trước đây, vì khan hiếm, nên muối là nguồn lợi mà nhiều lãnh chúa tranh giành. Ngày nay, nhờ kỹ thuật tinh chế tân tiến, muối được sản xuất dễ dàng, nhiều hơn và rẻ hơn.
Lục Súc Tranh Công là một truyện cổ Việt Nam mang nhiều ý nghĩa nhân sinh đáng suy gẫm. Có sáu con vật được chủ nuôi chung trong nhà là trâu, chó, ngựa, dê, gà và lợn. Nếp sống đang hài hòa thân thiện thì không hiểu tại sao một hôm lục súc ta lại có một cuộc bàn tròn “kiểm thảo” kể công của mình và chê bai súc khác. Chủ nhà dựa cột lắng nghe.
Ngày nay, rất nhiều nhà khoa học đều khuyên chúng ta nên giảm bớt việc ăn thịt đỏ (thịt bò, thịt heo, thịt dê cừu, đồ lòng, gan, tim, thận…). Nên ăn thịt nạc, hoặc thay thế bằng thịt trắng như thịt gà đã lóc da bỏ mỡ, và cũng nên ăn cá 2-3 lần trong tuần.
Trong vài thập niên qua, thiền chánh niệm đã trở nên ngày càng phổ biến, đặc biệt như là phương thức để giảm căng thẳng hay lo lắng và có được cảm nhận cuộc sống hạnh phúc lớn hơn, theo Ingrid Fadelli, trong bài viết “Exploring why mindfulness meditation has positive mental health outcomes” [Khám phá tại sao thiền chánh niệm có nhiều kết quả sức khỏe tinh thần tích cực] được đăng trên trang mạng Medical Xpress, hôm 17 tháng 2 năm 2020.
Nước tiểu mới đái của người không có bệnh đã được dùng để khử trùng, để uống khi du hành trong sa mạc mà không có nước. Và khi cơ thể bị thiếu nước thì hai trái thận vẫn tiếp tục lấy nước của mô bào để đái.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.