Hôm nay,  

Cứu Lấy Bà Mẹ

27/09/201900:00:00(Xem: 2385)
BS_NGUYEN_Y_DUC nguyen y du
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

 

Sinh con ngày nay thường là một điều vui và mỗi lần bà mẹ ôm con mới sinh vào lòng thì bà ta cũng ít lo vì sức khỏe của con.

Tuy nhiên, ngày xưa sau một vài tuần lễ, nhiều bà mẹ chết  vì các bệnh như ban xuất huyết. Họ bị nóng sốt, đau ở bụng dưới, sưng các mô bào ở bẹn, u nhọt, viêm phúc mạc, nhiễm độc, mê sảng và suy tim.

Ban xuất huyết thường thấy ở các bà mẹ sinh tại bệnh viện và vào thế kỷ thứ 19, họ đều nghèo và sinh tại nhà.

Những nạn nhân được ưa thích.

Một trong những người từ chối tin rằng bệnh và lời nguyền của Eve là bác sĩ người Hung Gia Lợi, Ignaz Semmelweis. Vào năm 1847, là một sinh viên 28 tuổi phụ việc tại Vienna Lying-in Hospital, anh ta nhận thấy có sự khác biệt giữa tử vong vì sốt xuất huyết tại hai trại: trong trại số một thì 9.9 bà mẹ mới sinh chết (đôi khi lên tới 29.3); trong trại số hai chỉ có 3.9 phần trăm. Trại số một bị mang tiếng xấu và nhiều bệnh nhân khóc  xin đừng đưa vào đó.

Các bác sĩ chịu trách nhiệm tại bệnh viện, cũng như các vị khác ở khắp nơi tại Âu châu, đều kết luận là sốt xuất huyết đều do hơi độc trong không khí. Bác sĩ Semmelweis không đồng ý vì bệnh này thấy ở cả hai trại. Các vị khác thì cho là chỉ vì không sạch  sẽ.

Semmelweis thấy rằng trại số 2 được đặc biệt chăm sóc bởi các nữ hộ sinh rất cẩn thận về sạch sẽ; trại số 1 do các sinh viên viên y khoa của tỉnh, vào phòng mổ ngay sau khi làm việc với xác chết mà không rửa tay, mang cùng những áo dính đầy máu mà họ đã mổ tử thi.Khi một trong những người bạn chết vì trúng độc máu mà anh này mắc phải trong khi mổ tử thi. Nếu một trong những người bạn chết vì nhiễm độc máu do vết cắt trong khi mổ tử thi, có nhiều triệu chứng bệnh như nạn nhân trại số 1, thì ông ta hiểu nguyên nhân tại sao cho cả hai trường hợp.Một cái gì đó mà Semmlweis gọi là “các phần tử thối tha” đã truyền từ tử thi trong phòng mổ vào vết thương: vết thương nhỏ trên bàn tay người bạn của ông ta hoặc vết thương lớn còn lại khi nhau thai tách khỏi dạ con sau khi đẻ.

Người bác sĩ trẻ có lẽ phải cười lớn vì khám phá của mình nhưng ông ta cũng cảm thấy tội lỗi.Chính ông cũng đã mổ nhiều xác chết mà mục đích đầu tiên là để tìm xem tại sao các phụ nữ xấu số đó lại chết: “Do đó tôi phải thú tội rằng chỉ có Thượng Đế mới biết được số người nữ  mà tôi đã sớm giao phó cho ngôi mộ”.

Tiếng nói từ vùng hoang dã.

Simmelweis hành động rất nhanh. Bọn họ rất ngạc nhiên và bực mình vì ông thầy đã muốn tất cả sinh viên rửa tay với dung dịch khử trùng trước khi vào trại số một. Kết quả  trông thấy. Trong vòng một năm số tử vong ở trại giảm xuống ba phần trăm và năm sau xuống còn có 1.27 phần trăm.

Nếu Semmlweis hy vọng nhận được lời khen từ các đồng nghiệp khi ông ta công bố kết quả thì ông đã rất thất vọng: các gợi ý của ông đều bị bỏ qua. Mặc dù tương lai của mình có nguy hiểm, người bác sĩ Hung Gia Lợi từ chối sự im lặng và gọi đối thủ của ông là sát nhân. Và Giám đốc bệnh viện là bác sĩ Klein cam kết là sẽ không gia hạn hợp đồng của Semmlweis.

Bị ép phải rời Vienna, Semmelweis trở lại Budapest để hành nghề sản phụ khoa. Và cũng tại đây lý thuyết mới của ông ta bị phản đối nhưng ông đã dành tất cả thời gian rảnh để viết một tác phẩm mà ông nghĩ sẽ chứng minh rằng ông đúng. The Cause, Concept and Prophylaxis of Childbed Fever cuối cùng thì cũng được xuất bản vào năm1861, nhưng vì được in giữa những cuộc tranh cãi y học, nội dung quá dài, khó hiểu và nhất là gây gổ và không thuyết phục được ai.

Một thời gian sau, Semmelweis bị trầm cảm và ngày 1 tháng Tám năm 1865, ông được nhận vào viện tâm thần. Mười hai ngày sau ông mất. Trong một giải phẫu lần cuối của ông, ông đã cắt nhầm vào tay và nhiễm độc. Ignaz Semmelweis mất vì nhiễm trùng mà ông đã cố gắng tránh cho các bà mẹ mà ông chăm sóc.

Sau cùng thì Semmlweis  cũng phục thù được. Tại một hội nghi về y học tại Academy of Medicine ở Ba Lê, một bác sĩ nổi danh về sản phụ khoa bắt đầu nhục mạ lý thuyết của nhà y học Hung Gia Lợi. Ông này bị ngắt lời bởi khoa học gia danh tiếng nước Pháp là Louis Pasteur. Louis đã lên bảng đen ghi lại những vòng nhỏ kết hợp với nhau mà ông gọi là vi khuẩn streptococcus và nói: “Các ngài thấy không. Đó là sự thật”. Các phương pháp của Semmelweis sau này được coi là tiến bộ hơn cách khử nhiễm trùng trong khi giải phẫu của Joseph Lister.

Nhà chuyên môn về lịch sử y khoa, ông Fielding H. Garrison, đã có nhận xét về bác sĩ Hung Gia Lợi như sau: “Semmelweis là một người chết vì y khoa …một trong những tên tuổi sáng chói  mà mỗi cháu bé của các bà mẹ đều chịu ơn”./.

 

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Vào những năm 1990, sau khi tốt nghiệp trung học ở Bồ Đào Nha, công việc đầu tiên của Ricardo Da Costa là vận động viên ba môn phối hợp (triathlete) chuyên nghiệp – bao gồm bơi lội, đạp xe, và điền kinh. Trong quá trình tham gia các cuộc thi, một trong những vấn đề lớn nhất mà anh và các vận động viên khác phải đối mặt là các vấn đề về tiêu hóa, nhưng không có ai để tâm hoặc tìm cách giải quyết vấn đề này.
Aspirin nổi tiếng với khả năng giảm đau từ các cơn đau cơ và đau đầu; giúp giảm sốt; và liều lượng thấp có thể làm loãng máu, giảm nguy cơ đông máu gây đột quỵ và đau tim. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới phát hiện ra rằng Aspirin cũng có thể giúp ngăn chặn sự phát triển của ung thư ruột kết
Tháng 4 năm 2024, một phụ nữ ở Sacramento, California, Mỹ bị ngộ độc chì nghiêm trọng và tử vong sau khi sử dụng thuốc mỡ trị trĩ của Việt Nam có tên “Cao Bôi Trĩ Cây Thầu Dầu”. Thử nghiệm thuốc mỡ bôi trĩ này cho thấy nó chứa 4% chì (cứ 100 gram thuốc thì có 4 gram chì), đây là lượng rất nguy hiểm. Chì là một chất kim loại nặng độc hại cho cơ thể. Tiếp xúc với bất kỳ lượng chì nào cũng có thể gây hại cho sức khỏe.
Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.
Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”
Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.
Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.
Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).
Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.
Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.