Hôm nay,  

Cứu Lấy Bà Mẹ

27/09/201900:00:00(Xem: 3357)
BS_NGUYEN_Y_DUC nguyen y du
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

 

Sinh con ngày nay thường là một điều vui và mỗi lần bà mẹ ôm con mới sinh vào lòng thì bà ta cũng ít lo vì sức khỏe của con.

Tuy nhiên, ngày xưa sau một vài tuần lễ, nhiều bà mẹ chết  vì các bệnh như ban xuất huyết. Họ bị nóng sốt, đau ở bụng dưới, sưng các mô bào ở bẹn, u nhọt, viêm phúc mạc, nhiễm độc, mê sảng và suy tim.

Ban xuất huyết thường thấy ở các bà mẹ sinh tại bệnh viện và vào thế kỷ thứ 19, họ đều nghèo và sinh tại nhà.

Những nạn nhân được ưa thích.

Một trong những người từ chối tin rằng bệnh và lời nguyền của Eve là bác sĩ người Hung Gia Lợi, Ignaz Semmelweis. Vào năm 1847, là một sinh viên 28 tuổi phụ việc tại Vienna Lying-in Hospital, anh ta nhận thấy có sự khác biệt giữa tử vong vì sốt xuất huyết tại hai trại: trong trại số một thì 9.9 bà mẹ mới sinh chết (đôi khi lên tới 29.3); trong trại số hai chỉ có 3.9 phần trăm. Trại số một bị mang tiếng xấu và nhiều bệnh nhân khóc  xin đừng đưa vào đó.

Các bác sĩ chịu trách nhiệm tại bệnh viện, cũng như các vị khác ở khắp nơi tại Âu châu, đều kết luận là sốt xuất huyết đều do hơi độc trong không khí. Bác sĩ Semmelweis không đồng ý vì bệnh này thấy ở cả hai trại. Các vị khác thì cho là chỉ vì không sạch  sẽ.

Semmelweis thấy rằng trại số 2 được đặc biệt chăm sóc bởi các nữ hộ sinh rất cẩn thận về sạch sẽ; trại số 1 do các sinh viên viên y khoa của tỉnh, vào phòng mổ ngay sau khi làm việc với xác chết mà không rửa tay, mang cùng những áo dính đầy máu mà họ đã mổ tử thi.Khi một trong những người bạn chết vì trúng độc máu mà anh này mắc phải trong khi mổ tử thi. Nếu một trong những người bạn chết vì nhiễm độc máu do vết cắt trong khi mổ tử thi, có nhiều triệu chứng bệnh như nạn nhân trại số 1, thì ông ta hiểu nguyên nhân tại sao cho cả hai trường hợp.Một cái gì đó mà Semmlweis gọi là “các phần tử thối tha” đã truyền từ tử thi trong phòng mổ vào vết thương: vết thương nhỏ trên bàn tay người bạn của ông ta hoặc vết thương lớn còn lại khi nhau thai tách khỏi dạ con sau khi đẻ.

Người bác sĩ trẻ có lẽ phải cười lớn vì khám phá của mình nhưng ông ta cũng cảm thấy tội lỗi.Chính ông cũng đã mổ nhiều xác chết mà mục đích đầu tiên là để tìm xem tại sao các phụ nữ xấu số đó lại chết: “Do đó tôi phải thú tội rằng chỉ có Thượng Đế mới biết được số người nữ  mà tôi đã sớm giao phó cho ngôi mộ”.

Tiếng nói từ vùng hoang dã.

Simmelweis hành động rất nhanh. Bọn họ rất ngạc nhiên và bực mình vì ông thầy đã muốn tất cả sinh viên rửa tay với dung dịch khử trùng trước khi vào trại số một. Kết quả  trông thấy. Trong vòng một năm số tử vong ở trại giảm xuống ba phần trăm và năm sau xuống còn có 1.27 phần trăm.

Nếu Semmlweis hy vọng nhận được lời khen từ các đồng nghiệp khi ông ta công bố kết quả thì ông đã rất thất vọng: các gợi ý của ông đều bị bỏ qua. Mặc dù tương lai của mình có nguy hiểm, người bác sĩ Hung Gia Lợi từ chối sự im lặng và gọi đối thủ của ông là sát nhân. Và Giám đốc bệnh viện là bác sĩ Klein cam kết là sẽ không gia hạn hợp đồng của Semmlweis.

Bị ép phải rời Vienna, Semmelweis trở lại Budapest để hành nghề sản phụ khoa. Và cũng tại đây lý thuyết mới của ông ta bị phản đối nhưng ông đã dành tất cả thời gian rảnh để viết một tác phẩm mà ông nghĩ sẽ chứng minh rằng ông đúng. The Cause, Concept and Prophylaxis of Childbed Fever cuối cùng thì cũng được xuất bản vào năm1861, nhưng vì được in giữa những cuộc tranh cãi y học, nội dung quá dài, khó hiểu và nhất là gây gổ và không thuyết phục được ai.

Một thời gian sau, Semmelweis bị trầm cảm và ngày 1 tháng Tám năm 1865, ông được nhận vào viện tâm thần. Mười hai ngày sau ông mất. Trong một giải phẫu lần cuối của ông, ông đã cắt nhầm vào tay và nhiễm độc. Ignaz Semmelweis mất vì nhiễm trùng mà ông đã cố gắng tránh cho các bà mẹ mà ông chăm sóc.

Sau cùng thì Semmlweis  cũng phục thù được. Tại một hội nghi về y học tại Academy of Medicine ở Ba Lê, một bác sĩ nổi danh về sản phụ khoa bắt đầu nhục mạ lý thuyết của nhà y học Hung Gia Lợi. Ông này bị ngắt lời bởi khoa học gia danh tiếng nước Pháp là Louis Pasteur. Louis đã lên bảng đen ghi lại những vòng nhỏ kết hợp với nhau mà ông gọi là vi khuẩn streptococcus và nói: “Các ngài thấy không. Đó là sự thật”. Các phương pháp của Semmelweis sau này được coi là tiến bộ hơn cách khử nhiễm trùng trong khi giải phẫu của Joseph Lister.

Nhà chuyên môn về lịch sử y khoa, ông Fielding H. Garrison, đã có nhận xét về bác sĩ Hung Gia Lợi như sau: “Semmelweis là một người chết vì y khoa …một trong những tên tuổi sáng chói  mà mỗi cháu bé của các bà mẹ đều chịu ơn”./.

 

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Salmonella lại hoành hành. Vào đầu tháng 12, các cửa hàng thực phẩm trên khắp Hoa Kỳ đã thu hồi dưa vàng (cantaloupes) sau khi người ta phát hiện ra rằng cả trái nguyên và loại cắt sẵn đều bị nhiễm khuẩn Salmonella ở 34 tiểu bang – và đã gây ra hai trường hợp tử vong. Dưa cantaloupes nhiễm salmonella cũng được phát hiện ở Canada, các viên chức y tế công cộng cũng ra lệnh thu hồi loại trái cây này.
Mỗi ngày, cơ thể chúng ta đều đối mặt với rất nhiều kẻ xâm nhập tiềm ẩn, đặc biệt là trong mùa lạnh và ở những vùng khí hậu lạnh. Những vi sinh vật này, được gọi là các tác nhân gây bệnh (hay mầm bệnh), xuất hiện dưới nhiều hình thức như vi-rút, vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm. Hệ thống miễn dịch của cơ thể thiết lập nhiều tuyến phòng thủ để chống lại chúng. Và đây là cách hệ thống đa tầng này hoạt động.
Vào ngày Chủ Nhật 7 tháng 12 2023, tại Trung Tâm Thực Hành Chánh Niệm Nam Cali (MPC), Tiến Sĩ Giáo Dục Bạch Xuân Phẻ đã có buổi chia sẻ về cách hướng dẫn cho các em tuổi teen thực hành chánh niệm. Cùng tham dự buổi chia sẻ còn có chị Chơn Nguyên, y tá của Học Khu Centralia (Buena Park), huynh trưởng Gia Đình Phật Tử, nhiều bậc phụ huynh có con em đang ở tuổi teen, tăng thân Xóm Dừa, Nụ Hồng…
Thuốc diệt siêu vi (Antiviral drugs) thường được coi là một phát minh của thế kỷ 20. Nhưng một nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra một điều bất ngờ trong hệ thống miễn dịch của chúng ta: Nó có thể tự mình tổng hợp các phân tử diệt siêu vi (antiviral) để phản ứng chống lại sự lây nhiễm của vi rút. Nhóm nghiên cứu đã tìm hiểu về một loại protein tạo ra các phân tử diệt siêu vi tự nhiên. Khác xa với phát minh hiện đại của nhân loại, tự nhiên đã tiến hóa các tế bào tiến hóa để tạo ra “loại thuốc” của riêng chúng – biện pháp phòng vệ xa xưa nhất để chống lại virus.
Trí tuệ nhân tạo / AI (Artificial Intelligence) gần đây được nhắc đến rất nhiều không những trong giới công nghệ máy tính mà cả trong các môi trường chính trị, kinh tế, xã hội vì tác dụng tiềm năng của nó trên mọi lãnh vực của đời sống con người. Riêng trong lãnh vực y học, AI đã và đang có những bước tiến đáng kể. AI đang được sử dụng để cải thiện kết quả của bệnh nhân, giảm chi phí và tăng hiệu quả trong chăm sóc sức khỏe, có khả năng cách mạng hóa y học bằng cách cung cấp các chẩn đoán chính xác hơn, kế hoạch điều trị cá nhân hóa và cải thiện việc chăm sóc bệnh nhân.
Cũng giống như một cuốn từ điển vật lý, ‘cuốn từ điển’ trong đầu của chúng ta cũng chứa thông tin về các từ, bao gồm các chữ cái, âm thanh và ý nghĩa hoặc ngữ nghĩa của từ, cũng như thông tin về các thành phần câu cú và cách ghép các từ lại với nhau để tạo thành các câu đúng ngữ pháp. ‘Cuốn từ điển’ đó còn là một cuốn từ điển các từ ngữ đồng nghĩa. Nó có thể giúp chúng ta kết nối các từ ngữ và xem chúng giống nhau về ý nghĩa, âm thanh hoặc chính tả như thế nào.
Vừa mới mua một thùng raspberry hôm qua, mà hôm nay chúng bắt đầu trông hơi…mốc lên rồi. Mà mang bỏ hết thì tiếc đứt ruột – hay là chỉ lấy những trái bị mốc bỏ ra là được? Không ít người sẽ quyết định như vậy. Tưởng chừng như vô hại, nhưng nấm mốc trên thực phẩm có thể gây ra nhiều vấn đề, từ chứng khó tiêu cho đến những tình huống nghiêm trọng nhất như tổn thương thận hoặc thậm chí là ung thư.
Các cơ quan y tế Trung Quốc tuần qua cho biết họ chưa phát hiện bất kỳ mầm bệnh bất thường hoặc chủng vi-rút mới nào sau khi Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) yêu cầu cung cấp thông tin về các đợt bùng phát bịnh hô hấp. WHO đã yêu cầu Trung Quốc cung cấp thêm thông tin chi tiết sau khi các tổ chức như Program for Monitoring Emerging Diseases (ProMED) báo cáo về các trường hợp viêm phổi chưa được chẩn đoán ở trẻ em ở miền bắc Trung Quốc.
Nghệ (turmeric) là một loài thực vật có hoa thuộc họ gừng. Từ lâu, nghệ đã được đánh giá cao trong nền y khoa cổ Ayurvedic ở Ấn Độ nhờ đặc tính chống viêm. Với ẩm thực Châu Á, nghệ cũng được ưa thích bởi hương vị và màu sắc của nó. Trong tiếng Hindi, nghệ được gọi là Haldi, có nguồn gốc từ tiếng Phạn có nghĩa là “màu vàng.” Nhưng đối với hàng triệu người Nam Á thường xuyên sử dụng nghệ, màu vàng rực rỡ của nghệ có thể khiến họ mất mạng.
Thời gian Mở Ghi Danh Medicare (Open Enrollment) đang diễn ra. Chúng tôi đã chọn một số câu hỏi về chủ đề này và muốn chia sẻ thông tin trong chuyên mục của tháng này. Chúng tôi đã thêm một câu hỏi để giải quyết rõ ràng hơn những lĩnh vực mà nhiều người còn nhầm lẫn về vắc xin ngừa COVID-19. Nếu quý vị có thêm câu hỏi về Medicare, Medicaid, thị trường bảo hiểm Y tế theo đạo luật chăm sóc giá cả phải chăng, phúc lợi hưu trí an sinh xã hội, thu nhập an sinh bổ sung hoặc tiêm chủng ngừa COVID/cúm, quý vị có thể liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay bằng 3 cách:


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.