Hôm nay,  

Không Chết Vì Nghệ?

24/11/202300:00:00(Xem: 2753)
nghe

Các nước đang phát triển – đặc biệt là Ấn Độ – nên học hỏi từ chiến dịch chống nhuộm màu nghệ ở Bangladesh. (Nguồn: pixabay.com)


Nghệ (turmeric) là một loài thực vật có hoa thuộc họ gừng. Từ lâu, nghệ đã được đánh giá cao trong nền y khoa cổ Ayurvedic ở Ấn Độ nhờ đặc tính chống viêm. Với ẩm thực Châu Á, nghệ cũng được ưa thích bởi hương vị và màu sắc của nó. Trong tiếng Hindi, nghệ được gọi là Haldi, có nguồn gốc từ tiếng Phạn có nghĩa là “màu vàng.” Nhưng đối với hàng triệu người Nam Á thường xuyên sử dụng nghệ, màu vàng rực rỡ của nghệ có thể khiến họ mất mạng.
 
Để khiến cho nghệ có màu sắc bắt mắt, trong một số công đoạn chế biến gia vị, nghệ thường phủ thêm một lớp chì cromat – một chất độc hại với hệ thần kinh. Điều này giải thích tại sao Nam Á có tỷ lệ ngộ độc chì cao nhất thế giới. Các bệnh về tim mạch và não bộ do ngộ độc chì – đặc biệt trẻ em rất dễ mắc phải – đã giết chết ít nhất 1.4 triệu người ở khu vực này vào năm 2019. Nền kinh tế cũng bị ảnh hưởng không nhỏ; năm đó, người ta ước tính ngộ độc chì đã làm giảm năng suất của Nam Á tương đương 9% GDP. Tuy nhiên, với những chính sách thông minh, sự lãnh đạo sáng suốt và thông điệp sắc bén, tình hình đã giảm nhẹ đáng kể. Bangladesh là minh chứng cho điều đó.
 
Dưới sự thúc đẩy của các nhóm nghiên cứu từ Stanford University và International Centre for Diarrhoeal Disease Research, Bangladesh đã phát động một chiến dịch toàn quốc chống pha trộn làm giả màu nghệ vào năm 2019. Các quy định cấm đã được thực thi, những ai vẫn cố tình vi phạm đều bị trừng phạt thẳng tay và công khai. Thủ tướng Sheikh Hasina đã đề cập đến vấn đề này trên truyền hình. Các khu chợ ở Bangladesh dán đầy những lời cảnh báo. Phương tiện truyền thông địa phương cũng loan tin hàng loạt.
 
Theo dữ liệu mới được công bố, tỷ lệ nghệ nhiễm chì trên thị trường gia vị ở Bangladesh đã giảm xuống mức 0 chỉ sau hai năm. Lượng chì trong máu của các công nhân nhà máy nghệ cũng giảm khoảng 1/3. Trên quy mô toàn quốc, nó có thể đã cứu sống hàng ngàn người. Những quốc gia khác cũng đang bị tình trạng ngộ độc chì tràn lan nên nhìn vào Bangladesh. Những ước tính gần đây cho thấy con số đáng kinh ngạc là 815 triệu trẻ em – tương đương một phần ba tổng số trẻ em trên toàn thế giới – đã bị nhiễm độc chì. Theo Centre for Global Development, một tổ chức tư vấn ở Washington, thảm họa này góp khoảng 20% vào khoảng cách học tập giữa trẻ em ở các nước giàu và nghèo.
 
Nhiễm độc chì có nhiều nguyên nhân. Cơ quan kiểm soát yếu kém, hoặc không có cơ quan nào kiểm soát và cấp phép cho các dụng cụ nấu ăn, mỹ phẩm và các sản phẩm khác có chứa chì. Tuy nhiên, có vẻ như là thủ phạm chính vẫn là nghệ bị nhuộm màu, chủ yếu là do công đoạn chế biến gia vị ẩu tả, kém chất lượng ở Ấn Độ. Ấn Độ là nơi sản xuất 75% các gia vị chứa nghệ, nguồn cung cấp phần lớn các gia vị này ở Bangladesh, và cũng được ước tính là quốc gia có tỷ lệ nhiễm độc chì cao nhất thế giới.
 
Nếu được noi theo một cách phù hợp, phản ứng của Bangladesh đối với vấn đề này có thể sẽ phát huy tác dụng ở nhiều quốc gia khác. Các yếu tố chính bao gồm sự cởi mở với các tổ chức chuyên môn nước ngoài; chính phủ sẵn lòng hợp tác với họ; và thành lập một liên minh lớn, bao gồm cả các nhà báo và các công ty tư nhân, để tối đa hóa nỗ lực. Cách tiếp cận này không quá tốn kém, độ phối hợp cao và kiên trì liên tục đã giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, và cũng đã củng cố cho sự phát triển vượt trội của nước này trong hai thập niên qua. Và Sheikh Hasina xứng đáng được ghi nhận công lao vì điều đó – dù cam kết của bà đối với việc hoạch định chính sách sáng suốt có vẻ như đang bị chững lại.
 
Khi cuộc bầu cử đang đến gần, nữ thủ tướng tại vị lâu nhất thế giới, người phụ nữ đã nắm quyền ở Bangladesh trong hai thập niên, ngày càng độc đoán và nóng nảy hơn. Tầm quan trọng của chiến dịch nghệ có thể sẽ thuyết phục bà đổi hướng. Vì nó chỉ ra rằng, mô hình của Bangladesh dựa trên việc tổ chức, hợp tác và đồng thuận, chứ không phải các sắc lệnh chính trị, và còn nhiều điều hơn thế nữa ngoài những di sản mà bà đang dựa vào.
 
Ấn Độ, dưới sự lãnh đạo của Narendra Modi, đang trong quá trình loại bỏ các nhà tài trợ nước ngoài và giải tán bất kỳ tổ chức phi chính phủ nào mà ông định nghĩa là ‘không thân thiện.’ Có nhiều điều mà Ấn Độ cần học hỏi từ cách tiếp cận thực tế và cởi mở của Bangladesh. Thế giới phát triển liên tục và phát sinh vô số vấn đề về sức khoẻ và môi trường đang chờ giải quyết. Vì vậy, những điều tốt đẹp của Bangladesh cần được duy trì và nhân rộng khắp nơi.
 
Người Việt uống thuốc nghệ cũng cần tìm hiểu kỹ nguồn gốc và chất liệu trước khi tiêu thụ, để có thể tận hưởng tác dụng mà không bị tác hại.
 
Cung Đô sưu tầm và biên dịch
Nguồn: “How to stop turmeric from killing people” được đăng trên trang Economist.com.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước2345678Trang sauTrang cuối

Salmonella lại hoành hành. Vào đầu tháng 12, các cửa hàng thực phẩm trên khắp Hoa Kỳ đã thu hồi dưa vàng (cantaloupes) sau khi người ta phát hiện ra rằng cả trái nguyên và loại cắt sẵn đều bị nhiễm khuẩn Salmonella ở 34 tiểu bang – và đã gây ra hai trường hợp tử vong. Dưa cantaloupes nhiễm salmonella cũng được phát hiện ở Canada, các viên chức y tế công cộng cũng ra lệnh thu hồi loại trái cây này.

Mỗi ngày, cơ thể chúng ta đều đối mặt với rất nhiều kẻ xâm nhập tiềm ẩn, đặc biệt là trong mùa lạnh và ở những vùng khí hậu lạnh. Những vi sinh vật này, được gọi là các tác nhân gây bệnh (hay mầm bệnh), xuất hiện dưới nhiều hình thức như vi-rút, vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm. Hệ thống miễn dịch của cơ thể thiết lập nhiều tuyến phòng thủ để chống lại chúng. Và đây là cách hệ thống đa tầng này hoạt động.

Vào ngày Chủ Nhật 7 tháng 12 2023, tại Trung Tâm Thực Hành Chánh Niệm Nam Cali (MPC), Tiến Sĩ Giáo Dục Bạch Xuân Phẻ đã có buổi chia sẻ về cách hướng dẫn cho các em tuổi teen thực hành chánh niệm. Cùng tham dự buổi chia sẻ còn có chị Chơn Nguyên, y tá của Học Khu Centralia (Buena Park), huynh trưởng Gia Đình Phật Tử, nhiều bậc phụ huynh có con em đang ở tuổi teen, tăng thân Xóm Dừa, Nụ Hồng…

Thuốc diệt siêu vi (Antiviral drugs) thường được coi là một phát minh của thế kỷ 20. Nhưng một nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra một điều bất ngờ trong hệ thống miễn dịch của chúng ta: Nó có thể tự mình tổng hợp các phân tử diệt siêu vi (antiviral) để phản ứng chống lại sự lây nhiễm của vi rút. Nhóm nghiên cứu đã tìm hiểu về một loại protein tạo ra các phân tử diệt siêu vi tự nhiên. Khác xa với phát minh hiện đại của nhân loại, tự nhiên đã tiến hóa các tế bào tiến hóa để tạo ra “loại thuốc” của riêng chúng – biện pháp phòng vệ xa xưa nhất để chống lại virus.

Trí tuệ nhân tạo / AI (Artificial Intelligence) gần đây được nhắc đến rất nhiều không những trong giới công nghệ máy tính mà cả trong các môi trường chính trị, kinh tế, xã hội vì tác dụng tiềm năng của nó trên mọi lãnh vực của đời sống con người. Riêng trong lãnh vực y học, AI đã và đang có những bước tiến đáng kể. AI đang được sử dụng để cải thiện kết quả của bệnh nhân, giảm chi phí và tăng hiệu quả trong chăm sóc sức khỏe, có khả năng cách mạng hóa y học bằng cách cung cấp các chẩn đoán chính xác hơn, kế hoạch điều trị cá nhân hóa và cải thiện việc chăm sóc bệnh nhân.

Cũng giống như một cuốn từ điển vật lý, ‘cuốn từ điển’ trong đầu của chúng ta cũng chứa thông tin về các từ, bao gồm các chữ cái, âm thanh và ý nghĩa hoặc ngữ nghĩa của từ, cũng như thông tin về các thành phần câu cú và cách ghép các từ lại với nhau để tạo thành các câu đúng ngữ pháp. ‘Cuốn từ điển’ đó còn là một cuốn từ điển các từ ngữ đồng nghĩa. Nó có thể giúp chúng ta kết nối các từ ngữ và xem chúng giống nhau về ý nghĩa, âm thanh hoặc chính tả như thế nào.

Vừa mới mua một thùng raspberry hôm qua, mà hôm nay chúng bắt đầu trông hơi…mốc lên rồi. Mà mang bỏ hết thì tiếc đứt ruột – hay là chỉ lấy những trái bị mốc bỏ ra là được? Không ít người sẽ quyết định như vậy. Tưởng chừng như vô hại, nhưng nấm mốc trên thực phẩm có thể gây ra nhiều vấn đề, từ chứng khó tiêu cho đến những tình huống nghiêm trọng nhất như tổn thương thận hoặc thậm chí là ung thư.

Các cơ quan y tế Trung Quốc tuần qua cho biết họ chưa phát hiện bất kỳ mầm bệnh bất thường hoặc chủng vi-rút mới nào sau khi Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) yêu cầu cung cấp thông tin về các đợt bùng phát bịnh hô hấp. WHO đã yêu cầu Trung Quốc cung cấp thêm thông tin chi tiết sau khi các tổ chức như Program for Monitoring Emerging Diseases (ProMED) báo cáo về các trường hợp viêm phổi chưa được chẩn đoán ở trẻ em ở miền bắc Trung Quốc.

Thời gian Mở Ghi Danh Medicare (Open Enrollment) đang diễn ra. Chúng tôi đã chọn một số câu hỏi về chủ đề này và muốn chia sẻ thông tin trong chuyên mục của tháng này. Chúng tôi đã thêm một câu hỏi để giải quyết rõ ràng hơn những lĩnh vực mà nhiều người còn nhầm lẫn về vắc xin ngừa COVID-19. Nếu quý vị có thêm câu hỏi về Medicare, Medicaid, thị trường bảo hiểm Y tế theo đạo luật chăm sóc giá cả phải chăng, phúc lợi hưu trí an sinh xã hội, thu nhập an sinh bổ sung hoặc tiêm chủng ngừa COVID/cúm, quý vị có thể liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay bằng 3 cách:

Mua thuốc bậy bạ không nguồn gốc là một trò xui rủi. Từ Xanax đến cocaine, thuốc hoặc thuốc giả được mua ở những nơi không phải cơ sở y tế có thể chứa liều lượng fentanyl nguy hiểm cho tính mạng. Các bác sĩ đã chứng kiến sự gia tăng sử dụng fentanyl không cố ý từ những người mua các loại thuốc theo toa thuộc nhóm opioid và các loại thuốc khác có chứa hoặc pha, trộn fentanyl. Người ta nhận thấy Fentanyl đã được đưa vào nguồn cung cấp thuốc heroin ở Massachusetts. Vào năm 2016, Giáo sư Kavita Babu và các đồng nghiệp phát hiện ra rằng những bệnh nhân đến khoa cấp cứu với báo cáo sử dụng quá liều heroin thường có fentanyl trong kết quả xét nghiệm mẫu thuốc của họ.
Trang đầuTrang trước2345678Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.