Hôm nay,  

Cứu Lấy Bà Mẹ

27/09/201900:00:00(Xem: 3358)
BS_NGUYEN_Y_DUC nguyen y du
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

 

Sinh con ngày nay thường là một điều vui và mỗi lần bà mẹ ôm con mới sinh vào lòng thì bà ta cũng ít lo vì sức khỏe của con.

Tuy nhiên, ngày xưa sau một vài tuần lễ, nhiều bà mẹ chết  vì các bệnh như ban xuất huyết. Họ bị nóng sốt, đau ở bụng dưới, sưng các mô bào ở bẹn, u nhọt, viêm phúc mạc, nhiễm độc, mê sảng và suy tim.

Ban xuất huyết thường thấy ở các bà mẹ sinh tại bệnh viện và vào thế kỷ thứ 19, họ đều nghèo và sinh tại nhà.

Những nạn nhân được ưa thích.

Một trong những người từ chối tin rằng bệnh và lời nguyền của Eve là bác sĩ người Hung Gia Lợi, Ignaz Semmelweis. Vào năm 1847, là một sinh viên 28 tuổi phụ việc tại Vienna Lying-in Hospital, anh ta nhận thấy có sự khác biệt giữa tử vong vì sốt xuất huyết tại hai trại: trong trại số một thì 9.9 bà mẹ mới sinh chết (đôi khi lên tới 29.3); trong trại số hai chỉ có 3.9 phần trăm. Trại số một bị mang tiếng xấu và nhiều bệnh nhân khóc  xin đừng đưa vào đó.

Các bác sĩ chịu trách nhiệm tại bệnh viện, cũng như các vị khác ở khắp nơi tại Âu châu, đều kết luận là sốt xuất huyết đều do hơi độc trong không khí. Bác sĩ Semmelweis không đồng ý vì bệnh này thấy ở cả hai trại. Các vị khác thì cho là chỉ vì không sạch  sẽ.

Semmelweis thấy rằng trại số 2 được đặc biệt chăm sóc bởi các nữ hộ sinh rất cẩn thận về sạch sẽ; trại số 1 do các sinh viên viên y khoa của tỉnh, vào phòng mổ ngay sau khi làm việc với xác chết mà không rửa tay, mang cùng những áo dính đầy máu mà họ đã mổ tử thi.Khi một trong những người bạn chết vì trúng độc máu mà anh này mắc phải trong khi mổ tử thi. Nếu một trong những người bạn chết vì nhiễm độc máu do vết cắt trong khi mổ tử thi, có nhiều triệu chứng bệnh như nạn nhân trại số 1, thì ông ta hiểu nguyên nhân tại sao cho cả hai trường hợp.Một cái gì đó mà Semmlweis gọi là “các phần tử thối tha” đã truyền từ tử thi trong phòng mổ vào vết thương: vết thương nhỏ trên bàn tay người bạn của ông ta hoặc vết thương lớn còn lại khi nhau thai tách khỏi dạ con sau khi đẻ.

Người bác sĩ trẻ có lẽ phải cười lớn vì khám phá của mình nhưng ông ta cũng cảm thấy tội lỗi.Chính ông cũng đã mổ nhiều xác chết mà mục đích đầu tiên là để tìm xem tại sao các phụ nữ xấu số đó lại chết: “Do đó tôi phải thú tội rằng chỉ có Thượng Đế mới biết được số người nữ  mà tôi đã sớm giao phó cho ngôi mộ”.

Tiếng nói từ vùng hoang dã.

Simmelweis hành động rất nhanh. Bọn họ rất ngạc nhiên và bực mình vì ông thầy đã muốn tất cả sinh viên rửa tay với dung dịch khử trùng trước khi vào trại số một. Kết quả  trông thấy. Trong vòng một năm số tử vong ở trại giảm xuống ba phần trăm và năm sau xuống còn có 1.27 phần trăm.

Nếu Semmlweis hy vọng nhận được lời khen từ các đồng nghiệp khi ông ta công bố kết quả thì ông đã rất thất vọng: các gợi ý của ông đều bị bỏ qua. Mặc dù tương lai của mình có nguy hiểm, người bác sĩ Hung Gia Lợi từ chối sự im lặng và gọi đối thủ của ông là sát nhân. Và Giám đốc bệnh viện là bác sĩ Klein cam kết là sẽ không gia hạn hợp đồng của Semmlweis.

Bị ép phải rời Vienna, Semmelweis trở lại Budapest để hành nghề sản phụ khoa. Và cũng tại đây lý thuyết mới của ông ta bị phản đối nhưng ông đã dành tất cả thời gian rảnh để viết một tác phẩm mà ông nghĩ sẽ chứng minh rằng ông đúng. The Cause, Concept and Prophylaxis of Childbed Fever cuối cùng thì cũng được xuất bản vào năm1861, nhưng vì được in giữa những cuộc tranh cãi y học, nội dung quá dài, khó hiểu và nhất là gây gổ và không thuyết phục được ai.

Một thời gian sau, Semmelweis bị trầm cảm và ngày 1 tháng Tám năm 1865, ông được nhận vào viện tâm thần. Mười hai ngày sau ông mất. Trong một giải phẫu lần cuối của ông, ông đã cắt nhầm vào tay và nhiễm độc. Ignaz Semmelweis mất vì nhiễm trùng mà ông đã cố gắng tránh cho các bà mẹ mà ông chăm sóc.

Sau cùng thì Semmlweis  cũng phục thù được. Tại một hội nghi về y học tại Academy of Medicine ở Ba Lê, một bác sĩ nổi danh về sản phụ khoa bắt đầu nhục mạ lý thuyết của nhà y học Hung Gia Lợi. Ông này bị ngắt lời bởi khoa học gia danh tiếng nước Pháp là Louis Pasteur. Louis đã lên bảng đen ghi lại những vòng nhỏ kết hợp với nhau mà ông gọi là vi khuẩn streptococcus và nói: “Các ngài thấy không. Đó là sự thật”. Các phương pháp của Semmelweis sau này được coi là tiến bộ hơn cách khử nhiễm trùng trong khi giải phẫu của Joseph Lister.

Nhà chuyên môn về lịch sử y khoa, ông Fielding H. Garrison, đã có nhận xét về bác sĩ Hung Gia Lợi như sau: “Semmelweis là một người chết vì y khoa …một trong những tên tuổi sáng chói  mà mỗi cháu bé của các bà mẹ đều chịu ơn”./.

 

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Mua thuốc bậy bạ không nguồn gốc là một trò xui rủi. Từ Xanax đến cocaine, thuốc hoặc thuốc giả được mua ở những nơi không phải cơ sở y tế có thể chứa liều lượng fentanyl nguy hiểm cho tính mạng. Các bác sĩ đã chứng kiến sự gia tăng sử dụng fentanyl không cố ý từ những người mua các loại thuốc theo toa thuộc nhóm opioid và các loại thuốc khác có chứa hoặc pha, trộn fentanyl. Người ta nhận thấy Fentanyl đã được đưa vào nguồn cung cấp thuốc heroin ở Massachusetts. Vào năm 2016, Giáo sư Kavita Babu và các đồng nghiệp phát hiện ra rằng những bệnh nhân đến khoa cấp cứu với báo cáo sử dụng quá liều heroin thường có fentanyl trong kết quả xét nghiệm mẫu thuốc của họ.
Hàng năm, trên khắp thế giới sẽ có hàng triệu người quyết tâm không động tới các loại đồ uống có cồn trong một tháng – truyền thống này bắt đầu từ Tháng Giêng Khô Ráo (Dry January) và sau này mở rộng thành nhiều nỗ lực tương tự, chẳng hạn như Tháng Mười Tỉnh Táo (Sober October). Cho dù đó là cả một chiến dịch đông đảo người tham gia, hay chỉ đơn giản là nỗ lực của một cá nhân để bớt ‘say xỉn’ lại, số lượng người tham gia ‘tháng kiêng rượu’ có vẻ như ngày càng nhiều.
Thường thì ai cũng sẽ nghĩ rằng tế bào sống tốt hơn tế bào chết. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng: các tế bào thường hy sinh bản thân để giữ cho chúng ta khỏe mạnh. Chúng là những ‘anh hùng thầm lặng’ chẳng màng sinh-tử để bảo vệ chúng ta. Mặc dù cái chết có vẻ thụ động – là một kết thúc đáng tiếc xảy ra theo kiểu “muốn tránh cũng không được” – nhưng cái chết của các tế bào thường có chủ đích và mang tính chiến lược. Tại sao tế bào chết và chết như thế nào là chuyện khá phức tạp và có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tổng thể của chúng ta.
Một người đàn ông 29 tuổi mắc HIV/AIDS giai đoạn cuối, đã qua đời 18 ngày sau khi được chẩn đoán mắc bệnh đậu khỉ. Trường hợp này nhấn mạnh tính dễ bị tổn thương của hệ thống miễn dịch bị suy giảm trước mối đe dọa mới nổi này, nhắc nhở về nguy cơ gia tăng đậu khỉ đối với một số nhóm dân cư. Riêng tại TPHCM, từ đầu năm đến nay, 20 ca mắc bệnh đậu khỉ được ghi nhận, trong đó có 18 bệnh nhân dương tính với HIV.
Trong những tuần gần đây, tin tức về việc vận động viên thể dục dụng cụ Mary Lou Retton phải vào bệnh viện vì một loại viêm phổi (pneumonia) hiếm gặp đã khiến nhiều người quan tâm và tò mò về căn bệnh này.
Vào mùa cảm cúm, nhiều người sẽ ‘khư khư’ một vũ khí phòng thủ quen thuộc: Vitamin C – dạng viên, dạng bột và tất cả các dạng phổ biến khác. Chất dinh dưỡng này là một trong nhiều loại supplements, từ vitamin A đến kẽm, thường được sử dụng bởi những người muốn tăng cường hệ thống miễn dịch và sức khỏe tổng thể. Nhưng vitamin C cũng có thể là một trong những chất dinh dưỡng bị lạm dụng nhiều nhất.
Cách đây không lâu, ngôi sao nhạc pop 29 tuổi Justin Bieber đã phải hủy chuyến lưu diễn quốc tế sau khi một phần khuôn mặt của anh bị liệt do biến chứng của bệnh giời leo (shingles), bệnh lo một loại siêu vi gây ra và được cho là chỉ ảnh hưởng đến người cao niên. Tuy nhiên, thực tế là bất cứ ai cũng có thể mắc bệnh giời leo và có một số bằng chứng cho thấy số trường hợp mắc bệnh ngày càng gia tăng ở người dưới 50 tuổi.
Tập đoàn Nhân sâm Hàn Quốc tại Hoa Kì (KGCUS), nơi sản xuất thương hiệu nhân sâm số một thế giới CheongKwanJang, tự hào giới thiệu thức uống thảo dược có ga HSW kết hợp hồng sâm 6 năm tuổi, tới các khách hàng quan tâm đến sức khỏe tại WaBa Grill, một trong những chuỗi nhà hàng hàng đầu chuyên phục vụ món cơm lành mạnh
Thỉnh thoảng chúng ta mới thấy một thứ thuốc mới làm chấn động không những giới y tế mà còn làm chấn động thị trường kinh tế thế giới. Thí dụ trước đây là thuốc phục vụ trong những nhu cầu căn bản và mạnh mẻ nhất của con người, Viagra, thuốc giúp chữa chứng rối loạn cương cứng (ED) của nam giới, do Pfizer phát triển, đã có tác động kinh tế đáng kể đến ngành dược phẩm kể từ khi được FDA phê duyệt vào năm 1998. Viagra là loại thuốc mang lại lợi nhuận cao cho Pfizer, doanh thu toàn cầu khoảng 1,6 tỷ USD trong năm 2016 mặc dù đã có thuốc generic rẻ tiền hơn nhiều.
Ung thư khởi phát khi các tế bào tích tụ những tổn hại đủ để thay đổi hành vi bình thường của chúng. Khả năng tích tụ tổn hại tăng theo độ tuổi vì các biện pháp bảo vệ trong mã di truyền, nhằm đảm bảo các tế bào hoạt động vì lợi ích tối ưu của cơ thể, sẽ suy yếu theo thời gian. Vậy thì tại sao những đứa trẻ chưa có đủ thời gian để các tế bào tích tụ tổn hại lại có thể mắc bệnh ung thư? Nếu nhìn qua lăng kính tiến hóa, ung thư phát triển từ sự ‘bất hợp tác’ của tế bào, vốn ban đầu các tế bào sẽ cùng kết hợp với nhau và hoạt động như một cơ quan. Ở trẻ em, các tế bào vẫn đang học cách hợp tác. Ung thư ở trẻ em khởi phát khi xuất hiện các tế bào ‘nổi loạn’ không chịu hợp tác và cứ phát triển bất chấp, gây tổn hại cho cơ thể.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.