Hôm nay,  

Thể Thao Lặn Sâu Dưới Nước

09/03/200200:00:00(Xem: 6485)
Sắp sửa tới mùa hè ai cũng thích bơi lội. Nhưng môn thể thao độc đáo được nhiều thanh niên nam nữ ở Mỹ ưa thích là lặn sâu dưới nước (diving).

Lặn sâu dưới nước được hâm mộ trong vòng 20 năm qua. Phần lớn người ta thích lặn ngoài biển. Nhưng nhiều người khoái lặn xung quanh đảo, hồ, suối, v..v..

Từ thập niên 80, trung bình mỗi năm có 80 trường hợp bị tử vong vì lặn sâu và khoảng 1000 người phải điều trị chứng bênh làm giảm áp xuất (decompression) do những biến chứng thương tích trầm trọng khi lặn quá xâu dướI nước. Phần lớn là những biến chứng thương tích thần kinh hay đôi khi gây tử vong.

Lặn sâu dưới nước liên hệ thương tích vì áp xuất (barotrauma). Bởi vì khi lặn lên lặn xuống, cơ thể bị thay đổi bất chợt theo môi trường áp xuất xung quanh. Áp xuất trong mô phổi hay trong lỗ tai giữa (middle ear) không cân bằng được tức thời với áp xuất xung quanh. Nghĩa là khi lặn càng xâu, áp xuất xung quanh càng tăng cao, và do đó khối lượng trong phổi và tai giữa càng bị nhỏ lại. Theo định luật vật lý, nếu khối lượng quá lớn nhưng áp xuất không cân bằng được thì khoảng chống sẽ bị máu và nước dồn vào.

Áp xuất tai và xoang cũng bị thay đổi khi lặn xâu:
Thay đổi áp xuất tai giữa và tai trong cùng khi trồi lên hay lặn xâu dưới nước sẽ làm chóng mặt và gây triệu chứng thần kinh. Thay đổi áp xuất tai giữa khi lặn xâu là thứ thương tích thông thường của thợ lặn gây chảy máu tai và thủng màng nhĩ. Thêm triệu chứng khác như đau tai, chóng mặt, hay điếc tai. Khi nhoi lên, vì áp xuất tăng cao trong tai giữa sẽ làm yếu thần kinh mặt làm tê liệt thần kinh số 7 (Bell's palsy).

Áp xuất thay đổi ảnh hưởng tiền đình (vestibules) làm chóng mặt. Cách chữa thông thường là dùng thuốc làm tản máu (decongestants), thuốc kháng histamines (antihistamines), và trụ sinh. Tất nhiên, thay đổi áp xuất sẽ làm hư hại tai giữa.

Thương tích vì áp xuất thay đổi ảnh hưởng phổi và coi là thương tích trầm trọng nhất. Khi nhoi lên, áp xuất xung quanh thay đổi, không khí trong phổi sẽ làm nở phổi. Nhưng nếu khí trong phổi không thể thoát ra bằng hơi thở sẽ làm rách túi phổi và những mô xung quanh phổi. Tai nạn dễ xẩy ra khi lặn mà nín thở, hay nếu bị vài thứ bệnh kinh niên như nghẹt phổi hay suyễn. Nguy hiểm hơn nữa là nếu không khí tích tụ trong trung thất (mediastinum), dưới da, trong mô phổi hay mạch máu có thể bị nghẹt vì không khí. Bọt không khí chạy lên não gây tai biến mạch máu não, hay những triệu chứng khác như hôn mê, kinh phong, bại liệt, chóng mặt, mắt hoa. Phải chữa trị cấp cứu bằng dưỡng khí, phục hồi áp xuất (recompression).

Bệnh gây ra bởi áp xuất giảm thấp (decompression):
Khi áp xuất xung quanh giảm sẽ sinh bênh do khí trơ (Nitrogen) chạy vào máu và mô. Khí trơ ảnh hưởng phổi, tai và hệ thống thần kinh. Triệu chứng nặng xuất hiện như: tê mình và chân tay, tê quanh ngực, cẳng yếu, đau lưng , đau bụng dưới, không đại tiện hay tiểu tiện được. Tủy sống bị chẩy máu, sưng nước, mô thần kinh bị suy thoái. Khi não bị thương tích làm tâm thần thay đổi, lẫn lộn, yếu sức, nhức đầu, đi đứng không vững, mắt không thấy đường hay nhìn một thành hai. Hai chân bị tê liệt, nói không được.

Nhức đầu coi là triệu chứng thông thường của người lặn. Có nhiều triệu chứng khác nhau như nhức đầu một bên hay căng thẳng, người thấy bị lạnh, hay viêm xoang. Nếu nhức đầu vì nghẹt hơi trong động mạch cần vào nhà thương cấp cứu.

Trúng độc vì dưỡng khí là bởi hít thở nhiều dưỡng khí quá độ. Triêu chứng như kinh phong, chóng mặt, ói mửa, tê, mắt nhìn không rõ, hơi thở rồn rập.

Nói tóm lại, hiện nay có 9 triệu người Mỹ có bằng lặn xâu dưới nước. Nếu có những triệu chứng thương tích khi lặn sẽ cần bác sĩ chuyên môn điều trị. Thương tích nặng vì lặn xâu thường ảnh hưởng hệ thống thần kinh, tai, xoang và phổi. Nghẹt máu vì không khí, hơi trơ (Nitrogen), rất trầm trọng, gây kinh phong, tê liệt, v..v.. Nếu trước đây, lâu rồi, bạn đã từng lặn xâu dưới nước nhưng bây giờ mới thấy triệu chứng bất thường cũng vẫn nên tham khảo bác sĩ.

Bài này cũng giúp các bà mẹ hiểu rõ vấn đề lặn xâu dưới nước, nếu có con em thích môn thể thao kể trên.

Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; E-mail: [email protected]; Điện thoại: (714) 547-3915.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối

Bộ não con người có thể thay đổi – nhưng thường với nỗ lực rất lớn và diễn ra từ từ, chẳng hạn như khi chúng ta học một môn thể thao hoặc ngoại ngữ mới, hoặc hồi phục sau cơn đột quỵ. Học các kỹ năng mới có tương quan với những thay đổi trong não; điều này đã được nghiên cứu khoa học thần kinh với động vật và quét não chức năng ở người chứng minh. Có lẽ, nếu quý vị thành thạo Giải tích 1 (Calculus 1), thì trong não quý vị sẽ có điều gì đó khác một chút. Các tế bào thần kinh vận động trong não mở rộng và co lại tùy thuộc vào tần suất chúng được vận động – một sự phản ánh của tế bào thần kinh về việc “xài hoặc mất” (use it or lose it).

Chẳng có ai vừa ra khỏi bụng mẹ là đã biết trượt ván, lướt sóng hay thậm chí là đứng kiễng chân. Không giống như các loài động vật hữu nhũ khác, con người không có khả năng giữ thăng bằng khi mới sinh – không có em bé sơ sinh nào vừa đẻ ra là đã biết đi hoặc đứng. Trước khi có được những khả năng đó, trẻ sơ sinh sẽ phát triển thị giác, thính giác, cơ, xương và não. Quá trình này mất nhiều tháng và thậm chí là nhiều năm đối với một số hoạt động.

Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska đã quyết định trao giải thưởng Nobel về sinh lý học hoặc y học năm 2023 cho hai khoa học gia người Mỹ Katalin Karikó (gốc Hungary) và Drew Weissman hôm nay ngày 2 tháng 10, 2023, vì những khám phá của họ liên quan đến việc biến đổi base của các nucleoside (nucleoside base modifications) cho phép phát triển vắc xin mRNA hiệu quả chống lại COVID-19

Một nhóm các nhà nghiên cứu đã phát triển một phương pháp mới để nghiên cứu cách các gen có thể gây ra bệnh tự kỷ và các bệnh rối loạn về phát triển não bộ (neurodevelopmental disorders) khác: phát triển các cấu trúc nhỏ tương tự như bộ não trong phòng thí nghiệm và điều chỉnh DNA của chúng.

Trung tâm kiểm soát bệnh Hoa Kỳ CDC vừa đưa ra các khuyến nghị về thuốc chủng ngừa Covid cho mùa thu này sau khi thuốc được Cơ quan Quản trị Thực phẩm và Thuốc (FDA) của Hoa Kỳ chuẩn thuận hôm thứ hai, ngày 12 tháng 9, 2023. Sau đại dịch Covid mấy năm vừa qua, kiến thức của quần chúng về các bệnh nhiễm, các thuốc chủng ngừa (vắc xin) đã tăng lên nhiều, cũng như óc phê phán và sự nghi ngờ đối với các biện pháp y tế hay phòng ngừa do chính quyền hay các cơ quan như CDC đề xướng, lắm khi gắn liền với lập trường chính trị của mỗi người, có khi tuỳ theo tiểu bang. Bài sau đây chỉ có tính cách thông tin, dựa trên những nguồn tin tức mà người viết nghĩ là đáng tin cậy. Độc giả cần tham khảo với người săn sóc y tế cho mình để đi tới quyết định có nên dùng vắc xin nào hay không. Sau đây là những điểm chính của các thông báo của CDC cho báo chí, kèm theo chú thích để bàn thêm

Vitamin D là chất dinh dưỡng quan trọng và cần thiết cho sức khỏe. Nó giúp xây dựng và duy trì xương chắc khỏe, đồng thời hỗ trợ chức năng cơ bắp và miễn dịch. Nhưng hầu hết mọi người trên thế giới đều bị thiếu vitamin D, khiến cho nó trở thành loại supplement phổ biến nhất trên thị trường

Lập một kế hoạch điều trị trầm cảm có thể là một thách thức khó khăn. Điều này đặc biệt đúng đối với những bệnh nhân không đáp ứng với các phương pháp điều trị thông thường và đang trải qua các liệu pháp thử nghiệm như kích thích các nhân sâu trong não (Deep Brain Stimulation – DBS). Đối với hầu hết các tình trạng bệnh lý, bác sĩ có thể trực tiếp đo lường bộ phận đang được điều trị, chẳng hạn như đo huyết áp đối với các bệnh về tim mạch. Những thay đổi có thể đo lường đóng vai trò là dấu ấn sinh học khách quan (objective biomarker) của quá trình phục hồi, cung cấp các thông tin đáng giá về cách chăm sóc bệnh nhân.

Theo Cơ Quan Kiểm Soát Thực-Dược Phẩm Hoa Kỳ (FDA), khoảng 9 trong số 10 toa thuốc ở Hoa Kỳ có kê thuốc đồng dạng (thuốc generic) của một loại thuốc nguyên gốc (brand name). Tuy nhiên, có thể sẽ có nhiều người không biết là loại thuốc họ mua ở hiệu thuốc là thuốc đồng dạng hay thuốc nguyên gốc. Vậy hai loại thuốc này có gì khác biệt không? Và nếu có, nó có quan trọng không?

Từ hương cỏ mới cắt đến mùi của người thân, các loại mùi hương khác nhau luôn quẩn quanh mọi ngóc ngách trong cuộc sống. Ta không chỉ cảm nhận thấy những mùi hương xung quanh, mà chính bản thân ta cũng đang tạo ra nó. Và quý vị có biết là mùi hương cơ thể chúng ta đặc biệt đến mức có thể dùng để phân biệt mỗi cá nhân?

Mọi người nên thử tập thiền khoảng 45 phút mỗi ngày để giảm áp huyết cao do căng thẳng, theo các hướng dẫn mới cho biết. Những phương cách khác từ Hội Cao Huyết Áp Quốc Tế (ISH) gồm việc dành thời gian nghe nhạc, tập yoga và thực hành chánh niệm.Lời khuyên y khoa – bỏ hút thuốc lá và ăn ít muối – vẫn duy trì. Nhưng các chuyên gia nói rằng các mục tiêu cách sống “thể xác và tinh thần” mới có thể được đề nghị.
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.