Hôm nay,  

Trúng Độc Chì, Nguy Hiểm Cho Trẻ

26/08/200000:00:00(Xem: 7402)
Trẻ em trúng độc chất chì là một trong những vấn đề y tế quan trong bậc nhất tại Hoa Kỳ.
Nửa thế kỷ trước đây, chưa ai biết sự nguy hiểm của chì. Lúc đó người ta còn dùng chì để làm thuốc. Thí dụ dùng thuốc có chất chì bơm vào âm hộ để chữa bệnh giang mai của phụ nữ. Người ta dùng thuốc mỡ có chì để chữa ngứa nấm vú.

Ngày nay, nửa thế kỷ sau, trúng độc chì gây ra bệnh thiếu máu, bệnh hư thận, làm hư haị nhiều cơ quan trong cơ thể, hư thần kinh, chậm phát triển, gây bệnh não bộ, và tử vong.

Những thử nghiệm gần đây cho thấy mức chì cao hơn 10 micrograms/dl trong máu, làm giảm mức thông minh, giảm tổng hợp sinh tố D, làm hư xương của trẻ em. Khi chì cao hơn 10 micrograms/dl trong máu, phụ nữ mang bầu sẽ đẻ non, trẻ sơ sinh sẽ có cân lượng rất thấp. Vậy thì mục đích chữa và phòng ngừa trúng độc chì cho trẻ là phải cố giảm lượng chì xuống dưới mức 10 micrograms/dl trong máu.

Môi trường nào có nhiều chì"
. Sơn quét tường là nguồn chì nhiều nhất xung quanh trẻ, là nguyên nhân chính gây trúng độc chì cho trẻ. Năm 1960, 50 phần trăm nước sơn có chì. Năm 1978, Cơ quan kiểm soát không cho phép nước sơn chứa cao hơn 0.06 phần trăm chất chì, khi dùng để sơn nhà, sơn bàn ghế, đồ chơi. Lý do chính trẻ trúng độc chì là vì trẻ bóc vỏ sơn ngoài tường, đút vào miệng. Trẻ rờ vào đồ chơi dính đầy bụi chì rồi đút ngón tay vào miệng, mút. Khi phá nhà cũ, bụi chì bay lên, cũng làm trẻ trúng độc. Tới 50 phần nhà cũ xây trước năm 1940, dùng sơn có lượng chì rất cao.
. Bụi và đất cũng có chì: nhất là vì chì không bị tiêu huỷ, tồn tại lâu, lẫn lộn với đất và bụi.
. Trong nước cũng có nhiều chì, nhất là năm 1920, lúc đó tất cả ống dẫn nước đều làm bằng chì. Năm 1986, cấm dùng chì làm ống nước, nhưng nhiều nơí như ở Florida hay Pennsylvania, nhiều chỗ chứa nước vẫn còn có chì.
. Đồ ăn bị nhiễm chì khi rau trồng đất có chì, hay nhiều ống dẫn nước còn làm bằng chì. Nhiều hộp đựng đồ ăn cũng còn làm bằng chì. Cho tới năm 1991, mới hoàn toàn cấm hẳn.
. Một vài thuốc dược thảo bên Ả Rập, Trung Hoa, Ấn Độ, hay Châu Mỹ Latin, bị nhiễm chì.
. Một vài loại đồ chơi, như đạn BBs, tranh sơn dầu, cục chì câu cá. Hay một số người bị nhiễm chì vì lý do nghề nghiệp như: thợ ống dẫn nước, thợ in, nghề làm thủy tinh, thợ hầm mỏ chì.

Chì vào cơ thể bằng ngả nào "
Chì qua đường ruột hay hô hấp. Phần lớn qua đường ruột, trẻ em hấp thụ 40 phần trăm chì. Chì đưa đi khắp nơi trong cơ thể, nhất là vào thận và gan, có thể vào máu, xương và một ít vào óc.

Trúng độc chì gây nhiều bệnh:
. bệnh thiếu máu.
. chì vào bắp thịt ruột làm đau bụng, ói mửa.


. trúng độc chì trong hệ thống thần kinh hay bắp thịt, làm tê giây thần kinh, sụi cổ tay hay sụi bàn chân.
. trúng độc chì trong não làm giảm thông minh, chậm phát triển cử động hay chậm nói, học hành kém. Trúng độc não làm ngu đần, chóng mặt, nhức đầu, khó ngủ, bứt rứt. Dần dần có thể bị tâm tính u mê, ói, kinh phong, bất tỉnh và chết.
. Những trúng độc khác như: hư thận, xanh sao, lưng cong, thịt nhão, v..v..

Thuốc chữa trúng độc chì gồm có:
. Dimercaprol or British Anti-Lewisite.
. Calcium Disodium Edetate (CaNa2EDTA-Versenate).
. Succimer (Chemet).
. Penicillamine. (PJ McDonnell, Pharmacy Times, May 2000). Thuốc cần toa bác sĩ.

Phòng ngừa trúng độc chì:
. Coi chừng trẻ em không ăn vôi sơn quét tường. Đôi khi dùng đồ đạc hay bàn ghế chặn không cho trẻ lân la tới chỗ tường bong vôi.
. Nếu phải ở những chỗ nhà cửa xây trước 1960, sơn có nhiều chì, thì nên bọc giấy che tường.
. Tránh hút bụi qúa mạnh, có thể làm tung toé bụi sàn nhà chứa nhiều chì.
. Con nít hay cho tay vào miệng là hay cho chì vào đường bao tử, ruột. Rửa tay, rửa mặt trẻ em thường xuyên. Rửa tay trẻ trước khi đi ngủ, nhất là trẻ em hay mút tay lúc ngủ. Nên rửa đồ chơi thường xuyên.
. Nếu khám phá nhà có nhiều vôi có chì, không nên tự mình cạo rửa. Hãy kêu thợ chuyên môn sửa sang.

Về phương diện dinh dưỡng, hãy:
. Cho trẻ ăn uống đầy đủ.
. Cung cấp đầy đủ chất vôi-Calcium và chất sắt.
. Tránh đồ ăn trong hộp nhập cảng.

Ngoài ra, cũng nên lưu ý:
. Không cho trẻ gần đồ chơi, hay quần áo nghi có dính chì.
. Nếu nghi nước uống có chì, cần hỏi 1-800-426-4791, để thử làm sao biết nước có chì.

Ngừa trúng độc chì cho trẻ:
Hầu hết trẻ sống tại Hoa Kỳ có cơ nguy bị nhiễm chì. Nếu phụ huynh cho biết trẻ sống trong môi trường có chì, thì trẻ từ 12 tháng rồi 24 tháng phải thử máu đo mức chì, nếu điều kiện cho phép. Tại California, khi đến tuổi đi học, trẻ em bắt buộc phải thử lượng chì trong máu. Nếu trẻ sống trong môi trường nhiều chì, thí dụ sống trong nhà xây trước năm 1960, cần phải thử nghiệm sớm hơn, khi trẻ mới 6 tháng. Hoăc cần phải lưu ý khi trẻ gặp thứ gì bỏ vào miệng thứ ấy. Cũng cần lưu ý khi trẻ có những triệu chứng trúng độc chì: liên hệ tới thần kinh, đau bụng, xanh sao như trình bầy ở trên.

Bạn cũng có thể gọi 1-800-LEAD-FYI để tìm hiểu thêm vấn đề trúng độc chì của trẻ em.
(Ghi trú: bài này viết với mục đích giúp nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị liệu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).

Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., FAAFP; E-mail: [email protected] ; Điện thoại: (714) 547-3915.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.

Hơn một thập niên trước, Shria Kumar, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và là chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Miami, bắt đầu chú ý đến một dấu hiệu đáng lo ngại. Có một số bệnh nhân ung thư dạ dày đến gặp bà ở độ tuổi rất trẻ, và rất nhiều người là phụ nữ. Khuynh hướng này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay. Các khoa học gia đang nỗ lực tìm hiểu tại sao điều này lại xảy ra. Vào mùa xuân năm ngoái, họ đã xác nhận rằng hiện tượng này đang diễn ra ở Hoa Kỳ. Sau khi kiểm tra hệ thống các cơ sở dữ liệu chứa các thông tin chi tiết về các trường hợp ung thư ở nhiều tiểu bang trên toàn quốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy ung thư dạ dày đang gia tăng nhanh hơn ở phụ nữ trẻ.

Wegovy, Ozempic và Mounjaro là các loại thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường đã gây được tiếng vang lớn trong lĩnh vực tin tức y tế. Chúng nhắm vào các con đường điều tiết liên quan đến cả bệnh béo phì và tiểu đường, và được nhiều người coi là bước đột phá trong việc kiểm soát cân nặng, đường và huyết áp. Nhưng liệu những loại thuốc này có giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của hội chứng chuyển hóa (metabolic disease) không? Điều gì đã thúc đẩy sự phát triển của chúng từ ban đầu?

Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.