Hôm nay,  

Môt Phong Tục Xưa

11/02/201300:00:00(Xem: 5078)

Bạn thân,
Ông bà mình ăn Tết ra sao? Tất nhiên là nhiều lễ hội, nhiều bánh, nhiều mứt, nhiều hoa quả, nhiều cúng lễ...
Nhưng cũng có những nơi ông bà mình ăn Tết với phong tục đầy chất nông dân, như một nơi ở Thanh Hóa: Tết đến là rủ nhau tát ao, lưới cá...
Xin đừng nghĩ phong tục này có tính thuần kinh tế. Báo Lao Động đã ghi lời một ông cụ nơi có phong tục này, nói về triết lý hòa đồng làng xóm...
Phong tục này được kể qua bài “Xem tát ao, đánh cá dịp Tết,” qua lời phóng viên báo Lao Động:
“Điều kiện kinh tế - xã hội ngày càng phát triển mạnh mẽ, hiện đại kéo theo đó là các phong tục truyền thống diễn ra những ngày áp tết vốn tồn tại từ ngàn xưa đang dần bị mai một.
Cách đây nhiều năm về trước, mỗi dịp xuân đến, tết về nhà nào cũng gói bánh chưng, giã giò, gói nem; vài ba gia đình chung nhau mổ lợn giết thịt hay tát ao chia cá... Nhưng đến ngày nay, những phong tục đó chỉ còn được lưu giữ chủ yếu ở một số làng quê xa trung tâm đô thị.
Chiều 29-30 tết, người tiêu dùng đi một vòng ra chợ hoặc siêu thị mua sắm, vậy là xong. Bánh chưng mua ngoài hàng, cá thịt mua ở chợ, giò chả đặt... vậy là đủ đầy ăn tết. Qua nhiều làng quê thực tế có ít nơi còn lưu giữ được những giá trị truyền thống của cha ông.

Thật hiếm hoi PV ghi nhận được hình ảnh người dân tát ao, đánh cá chuẩn bị ăn tết. Tại thôn Eo Lê, xã Vĩnh Quang, huyện Vĩnh Lộc, gia đình anh Nguyễn Quốc Trị đang tổ chức kéo cá dưới ao trong điều kiện thời tiết rét mướt. Mấy anh thanh niên kéo lưới hào hứng kể: “Cả năm vất vả làm lụng, nuôi thả con cá để mong có ngày thu hoạch. Giờ tết đến, xuân về nên tổ chức kéo cá rồi nhốt vào lưới để tết ăn dần”. Tại huyện vùng chiêm trũng Nông Cống, cũng có hàng chục người đang nô nức lội xuống bùn truy tìm con tôm, con ếch, chú lươn, con trạch. Họ “thu hoạch” xong sẽ đổ dồn lại rồi mới chia đều cho từng gia đình.
Ông “tổ trưởng” tổ tát ao cho biết: Phong tục tát cá ở làng quê ông có từ lâu đời và đến nay vẫn được gìn giữ. Việc tát ao không đơn thuần chỉ để bắt cá ăn tết mà nó còn mang ý nghĩa tạo sự đoàn kết, vui vẻ, hòa đồng chan chứa tình cảm xóm giềng; khích lệ tinh thần phấn chấn tạo động lực để khi bước sang năm mới sẽ nỗ lực nhiều hơn, chăm chỉ hơn trong công việc mùa màng, đồng áng.”
Thế đấy, ai bảo ông bà mình ăn Tết chỉ là chuyện vui Xuân, chỉ là chuyện đoàn tụ gia đình, chỉ là cúng lễ, chỉ là du xuân ngắm hoa... Phong tục tát ao, lưới cá đã cho thấy một triết lý đậm đà bọc trứng trăm con vậy.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Một thời chúng ta học về Thánh Gióng, lần từng trang sử quê nhà để nhìn vào một cõi tâm linh ông bà mình.
Không ai vui gì với chuyện trộm cắp. Nhưng bây giờ cứ như là rươi ấy.
Không phải chuyện ở quê mình, không phải chuyện ở Sài Gòn hay Hà Nội... nhưng là chuyện của Tây, nhưng lại là chuyện của Đạo Phật đối diện với thời đạị.
Làm thế nào để các trường đạị học Việt Nam lên đẳng cấp quốc tế? Câu hỏi này được nêu lên nhiều lần, nhiều nơi, và thậm chí còn có chỉ tiêu đào tạo 20.000 Tiến sĩ trong thời lượng đi tắt đón đầu kiểu nhảy vọt nào đó...
Đó là chuyện xảy ra rất hiếm hoi ở thời này, thời mà người người chạy đua theo nhu cầu thực dụng – khi người lớn rủ nhau kiếm tiền và trẻ em chạy theo các trò vui phố thị.
Lâu lắm mới nghe những lời như thế, những lơì nói rằng nếu không có dân, các chính phủ đều sẽ sụp đổ.
Đó là chuyện của quý thầy cô... Trong khi công nhân mất thưởng Tết là đình công liền, là công nhân ra cổng nhà máy ngồi một chỗ cho hiển lộ những nỗi đau khổ của “giai cấp công nhân”
Chúng ta đang một thời rất là khó khăn, vừa về mặt kinh tế, vừa về mặt xã hội... Trong khi 72 vị nhân sĩ trí thức đưa ra Kiến Nghị Sửa Đổi Hiến Pháp để xin thay đổi thể chế sang đa đảng, tôn trọng nhân quyền và ba quyền phân lập...
Có một hình ảnh nổi bật trên đường phố những ngày cận Tết: dân chúng đi lại liên tục. Ngoài những người về quê ăn Tết, đoàn tụ gia đình... còn là giới trẻ rủ nhau đi phượt khi được nghỉ nhiều ngày. Chữ “đi phượt” nghĩa là đi du lịch tự ý, mà không cần dựa vào văn phòng lữ hành nào.
Bán ráo hết, bán sạch hết... Tiền thu vào để đâu không biết. Vì đó là bí mật của kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa vậy.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.