Hôm nay,  

Tuồng ‘Chân Đất’

16/10/200600:00:00(Xem: 3759)

Tuồng ‘Chân Đất’

Bạn,

Theo báo quốc nội, tại miền Trung, trong khi sân khấu hát bội chuyên nghiệp ngày một vắng hoe thì ở nhiều làng quê tỉnh Bình Định, tiếng trống chầu vẫn giục giã lôi cuốn  nông dân đến với những đêm "tuồng chân đất" đầy say mê. Báo Lao Động gọi đó là "tuồng chân đất" bởi cái phong vị quá đỗi dân dã, từ đào, kép cho đến người xem như ghi nhận của 1 phóng viên qua đoạn ký sự như sau. 

"Nghe giục trống chầu/Đâm đầu mà chạy". Đêm rằm tháng 7 âm lịch vừa rồi là một đêm như vậy đối với người dân huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định - một trong những "cái nôi" của nghệ thuật sân khấu tuồng. Sân vận động thị trấn Tuy Phước đông nghìn nghịt người. Họ đổ về đêm hát bội nhân lễ giỗ Đào Tấn - vị danh nhân đất Bình Định vốn được xem là hậu tổ của nghệ thuật sân khấu tuồng. Các đào (diễn viên nữ), kép (diễn viên nam) bất kể nghiệp dư hay chuyên nghiệp trên toàn "cõi hát bội" Bình Định tập hợp lại diễn vở "Sơn hạ nam đường". Nhà nghiên cứu hát bội hàng đầu Việt Nam, cụ Vũ Ngọc Liễn hào hứng: "Tôi 84 tuổi, cả đời sống chết với hát bội, nhưng lâu lắm rồi, cũng đến mươi năm nay mới lại được thoả mãn cơn say tuồng như thế. Dân mình đâu đã dễ quên tuồng. Mà tuồng cũng đâu dễ "đứt bóng" trên mảnh đất "chôn nhau cắt rốn". Nhất là bọn trẻ, những đào Hường, kép Lộc, kép Lễ, kép Lưỡng... diễn cứ là... ngọt xớt".

"Kép Lưỡng" mà cụ Liễn nhắc đến là nghệ danh, còn chính danh là Nguyễn Minh Toàn, 42 tuổi, ở xã Nhơn Hưng, huyện An Nhơn (Bình Định). Phóng viên tìm đến nhà, gặp ngay kép Lưỡng đang biểu diễn trên sân khấu... chái hè, khí giới là cái rựa, ngựa là cái đòn ngồi, và đi hia... chân đất. Hai cô con gái ngồi "diễn" phụ hoạ. Hoá ra họ đang làm dẹp tre (dụng cụ đơm cá) để bán. Kép Lưỡng cười, bảo: "Hát tuồng là cái nghiệp anh ơi. Chứ toàn bộ đào, kép không chỉ gánh (đoàn) tui mà các gánh khác cũng vậy, nghề chính vẫn là... làm nông". Cả nhà này đều tham gia gánh hát. Hai cô con gái ngồi đây còn tuổi đi học, cũng là đào trẻ và đào nhí. Vợ kép Lưỡng, cô đào Trần Thị Hoa, đã đi buôn rau từ sáng sớm. Kép Lưỡng nói: "Gia đình tui chỉ làm khanh tướng vương phi trong đêm diễn thôi, chứ ban ngày về thì cày cuốc 4 sào ruộng, thêm buôn bán, chăn nuôi, làm nghề phụ... Gia đình tui hát xướng có truyền thống. Hát bội đã ngấm vào trong máu, không bỏ được, nên tui mới đứng ra quy tụ mấy chục người cũng mê tuồng ngang ngửa với tui, đi hát khắp nơi".

Bạn,

Cũng theo báo Lao Động, kép Lưỡng kiêm luôn ông bầu, thành lập gánh hát Nhơn Hưng,  vừa ra mắt cuối năm 2005. Gánh Nhơn Hưng có các "cụ diễn viên" Kim Anh, Văn Trạch (Nhơn Hoà, huyện An Nhơn), Minh Hàng (Phước An, huyện Tuy Phước) gần 70 tuổi mà vẫn chưa nguội lửa tuồng... Những nông dân chân đất theo gánh hát vì mê tuồng và để kiếm thêm thu nhập đã đành, mà nhiều người giàu có an nhàn cũng không chịu ngồi yên một chỗ để xem. Phải theo gánh, phải hát, phải diễn mới thoả.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Theo báo Người Lao Động, tại Sài Gòn, nhiều phòng tranh trên các phố thu hút nhiều khách du lịch nước ngoài như Phạm Ngũ Lão, Bùi Viện, Đề Thám... đang là điểm đỗ của nhiều họa sĩ trẻ, sinh viên mỹ thuật mới ra trường. Hàng trăm bức tranh nghệ thuật to nhỏ đầy màu sắc được trưng bày trong những gian phòng khá chật chội,
Theo ghi nhận của báo quốc nội, tại VN, trước kia việc làm lậu sách nếu còn những ranh giới nhất định nhằm "qua mắt" các nhà chức trách, đồng thời tạo lãnh thổ riêng biệt đối với những người làm lậu, thì hiện nay việc làm lậu này không cần tránh né, cứ lợi là làm, bất kể cuốn sách đó của ai, do nhà xuất bản nào ấn hành. Báo Công An
Theo báo Sài Gòn Tiếp Thị, trên địa bàn tỉnh Hà Tây ởi miền Bắc VN, có huyện Mỹ Đức, nơi đang bị mang tiếng về "loạn thi cử", là vùng chiêm trũng bán sơn địa. Trái với những vẽ vời tốt đẹp trên trang web huyện Mỹ Đức, dân quê ở xã Túy Lai của huyện này cho biết mỗi gia đình có 720m 2 ruộng, được mùa kiếm mỗi năm
Theo báo Sài Gòn Tiếp Thị, nhiều nhà khoa học quốc tế lấy làm ngạc nhiên về việc thuần dưỡng được cây rừng của Thành phố Sài Gòn. Về tiến trình trồng cây, không có tài liệu nào để lại nói về người đã có ý tưởng đưa cây rừng vào trồng trong phố. Những "di tích" còn lại chỉ chứng tỏ là người Pháp đã trồng thử nghiệm nhiều loại cây
Chuyện kể với bạn trong lá thư này xảy ra ở Bến Gáu thuộc thôn Suối Máu, xã Tân Hà, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận. Đây chỉ là một bến sông nhỏ vắt ngang hai bên đồi với bạt ngàn rẫy bắp, rẫy mì nhưng nơi đây nhiều cái chết đã xảy ra bất ngờ trước sự chứng kiến của nhiều người dân hai bên bờ. Liên tục nhiều năm liền
Theo ghi nhận của báo quốc nội, trên địa bàn nội thành Sài Gòn có hàng nghìn quán xá với vô vàn màu sắc khác nhau. Đặc biệt, quán cóc với vài chiếc ghế thâm thấp trên vỉa hè hay đầu con hẻm là hình ảnh làm vấn vương những người từng sống ở Sài Gòn. Quán cóc bán đủ loại thức ăn, thức uống: nghêu sò, hột vịt, cháo, mì, bánh canh
Theo ghi nhận của báo SGGP, nông dân tại nhiều địa phương ở miền Tây đang ngập nợ vì nuôi tôm. Hàng loạt hồ tôm, không ít thửa đất trồng lúa nằm trơ chờ hoang hóa, trong khi đó, tiền nợ ngân hàng không có khả năng thanh toán. Báo SGGP ghi nhận thực trạng này tại một huyện ở tỉnh Bạc Liêu qua đoạn ký sự như sau. Một ngày của tháng 7-2006 một không khí ảm đạm
Theo báo quốc nội, trên địa bàn  của tỉnh Quảng Nam,  có  một ngọn núi được xem là kỳ bí, đang lưu giữ những huyền thoại trong tâm trí người dân vùng tây huyện Quế Sơn và thượng nguồn sông Thu Bồn của tỉnh này. Ngọn núi này có địa danh là Núi Chúa với những dấu tích văn hóa độc đáo của người Chăm ngày xưa. Báo Quảng Nam ghi lại những
Theo báo quốc nội, tại miền Đông Nam phần, có một xã ở tỉnh Đồng Nai được nhiều người biết đến với tên gọi "xã sinh đôi" vì địa phương này có rất nhiều gia đình sinh đôi. Ngoài tỉnh này, trên địa bàn thành phố Sài Gòn cũng có một nơi tương tự. Đó là khu vực chợ Xóm Cháy thuộc khu phố 7, P hường 3, quận Gò Vấp, người dân
Theo báo quốc nội, một trong những giá trị của vịnh Hạ Long là môi trường nước trong sạch và rạn san hô dày đặc. Nhưng đó chỉ là những giá trị của cách đây 15-20 năm. Còn bây giờ, môi trường nước ở nơi đây đang bị ô nhiễm nghiêm trọng, còn san hô thì đã gần như biến mất. Vừa qua, các nhà khoa học về môi trường biển đã tiến hành một


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.